Maafiù 24 - WƆŊ FƐ̀Ì EBÒ SÌÀŊ DAYÀA

Wo Jisɛ̀ wààŋ anyuùŋ joo do nàŋ gɔ̀ɛ̀ ke Saaŋ Zòòlò Dayàa

¹ Nààŋ wo Jisɛ̀ naŋ wa yèwè ko jɔ̀ɔ̀lègbèè ke Saaŋ Zòòlò Dayài wò yaà kɔɔyɛ, anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ naŋ hnè ko nɛ̀ɛ̀uŋ niìŋ yèè àŋ nauŋ woò nyààŋ, “Yɛ̀mɛ̀ maŋ saaŋ mɛɛ̀ŋ!”

² Wo Jisɛ̀ naŋ fasàì wààŋ, “Miŋ woòiŋ e tɔɔɓaaà, nàŋ yɛ̀mɛ̀ maŋ saaŋ mɛɛ̀ŋ gbiŋ? Ke dùò guùŋ pɛɛ ke naàŋ jèè hàwè kè dàwi nyiŋ nɛɛ̀ŋ diɛŋ, maŋ gbiŋ do nàŋ sɔ̀ɔ̀.”

E keì nyìnga yèè e nimilà

³ Nààŋ wo Jisɛ̀ jaa wa wɔŋ tòò maŋ Ɔlè Kùùɔ dìmɛ̀, anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ naŋ hnè ko nɛ̀ɛ̀uŋ ke gbùnuo sùà, yèè àŋ nauŋ dawè nyààŋ, “Wòò wi e teengaà tɛɛ̀ do nàŋ kaaìŋ lɛ, yèè kiìŋ nàŋ do nàŋ nɔ̀ŋ e tɔ̀ɔ̀màŋseìɛ kɛ̀ e teengaà è haì wèè maŋ hnàŋ e kìlà e tɔɔ̀ kɛ̀ kuii nàŋ yaà ko dìà e ɗuunyaàŋ?”

⁴ Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ wòo wààŋ, “Yɛ̀mɛìŋ nyɛ̀iŋ bi diɛŋ, yèè ɓɔ̀ nìŋ daŋgè wo nyùùŋ bà gbiŋ wò doiŋ zuwò.

⁵ Anyuùŋ zimgbe do nàŋ hnè e deè mɛ̀ diɛŋ aŋ woò nyààŋ, ‘Miàŋ nàŋ yaà wo yèɔ wo Dayà naŋ tàeɗùù wɔ wèè wo joeyè e ɗuunyaàŋ, wo Kulaìɔ’ e kìlà àŋ do nàŋ zùwò anyuùŋ zimgbe.

⁶ Nìŋ do nàŋ kòmò ebò maŋ gììmè ɗuà sòmaŋ e gbɛ̀ɛ̀ kɔɔiŋ fɔ̀ɔ̀ yèè koɓɛ̀ dii, kɛɛ ɓɔ̀ nìŋ dangè tii doiŋ sɛ̀ɛ̀ jii. Jàaiŋ jii kɛ̀ wo Dayà wààŋ maŋ keì mààŋ miiŋ do nàŋ kaaìŋ. Kɛɛ sèè màŋ kaaìŋ, tii gò tɔɔ̀ kɛ̀ e teengaà è haì wèè e ɗuunyaàŋ hàì ko dìa.

⁷ Maŋ gbòò e yìwìà maŋ fuɔŋ ɗi zimgbe do nàŋ sùmìè miiŋ bi e fèemàŋ. Maŋ kànà maŋ fuɔŋ ɗi do nàŋ sùmìè miiŋ bi e fèemàŋ. E jìè do nàŋ sɔ̀ɔ̀ yèè e dììɛ do nàŋ kìlè maŋ tàta zimgbe sùà.

⁸ Maŋ keì joo bà do nàŋ kaaìŋ paŋgàà mìŋ kɛɛ̀ maŋjɛ̀wɛ. E yèɛ do nàŋ kaaìŋ lɛ do nàŋ nɔ̀ŋ mààŋ ko tɔ̀ɔ̀tù e sùà hɛ̀ɛ jiɛ̀jiɛ̀ɛ wèè wo jɔùŋ kòmaŋ wo yèɔ yaà hinie wo kòmàŋ wo jɔ̀à wɔ.

⁹ “Anyùùŋ doiŋ nàŋ kùwò aiŋ kòà ke sàwà wèè naŋ kà e keì nyìnga dìì, e kìlà aiŋ jìwà. Anyùùŋ nyaŋ maŋ fuɔŋ màŋ gbiŋ sùà, doiŋ nàŋ wùɔ̀ŋ esàɓù e deè mɛ̀.

¹⁰ Anyuùŋ zimgbe do nàŋ fè e hààwe nyiŋ nɛ̀ jɛwɛ e teenga lii sùà. Àŋ do nàŋ mààŋ aŋ dàwi e kìlà aŋ wùàŋ aŋ dàwi nyiŋ nyàŋ.

¹¹ Kpeiŋ kɛ̀ aŋ wɛ̀ijì tòa zimgbe do nàŋ hnè yèè àŋ do nàŋ zùwò anyuùŋ zimgbe.

¹² Maŋ kpèè naanààŋ nyɛ̀nɛŋ do nàŋ ɓaayè, yèè e mànaŋ do nàŋ jùò anyùùŋ maŋ jiio sùà wèè aŋ dàwi.

¹³ Kɛɛ wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ kuwo e keì nyìnga bi e jèèsùà e hàì ko dìaì wɔ̀, wo Dayà douŋ wa nàwèè nàŋ joeyè.

¹⁴ Eɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ tii, Ebò Siaàŋ e nyaàiŋ dè e Kànà Dayàa, do wa nàwèè nàŋ nɔ̀ŋ ɓààye niŋ koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ gbiŋ e ɗuunyaàŋ, wèè kɛ̀ maŋ ziì maŋ gbiŋ maŋ fuɔŋ màŋ sùà aŋ niŋ kòmàŋ e kìlà aŋ kiɛ̀ŋ ke mìè seì, kpeiŋ kɛ̀ ɗuunyaàŋ hàì ko dìa.”

Maŋ kèì jùù nyìnga

¹⁵ “Maŋ ɗɔɔ bà nìŋ do nàŋ yɛ̀mɛ̀ e kèì jùù è yaà ko zòòlò nɛɛmaìŋ, màànààŋ nɔŋ wo wɛ̀ijìɔ Dànyaŋ naŋ wa woò lɛ.” (Tɔ̀ wo nyùnɔ̀ɔŋ yaà kpìnìè wɔŋ fɛiɔ̀ lɛ wo nyìmàŋ kɛ̀ kiìŋ tɛɛ̀ naŋ fasàì.)

¹⁶ “Kpeiŋ kɛ̀ sɔɔ̀ anyùùŋ nyaŋ ko Jùdià aŋ dùàŋ aŋ kà koɓɛ̀ maŋ toò maŋ.

¹⁷ Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ nɔ̀ŋ ke saaŋ dìmɛ̀ wɔ ɓɔ̀ wò dè wèè wo jɔ̀à ko saaìŋ wèè woo gè è nɛ̀ŋ gbiŋ.

¹⁸ Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ naŋ nɔ̀ŋ ko ɓùi wɔ̀, ɓɔ̀ wò kɛɛ̀ ɓɛìŋ kò gboouŋ noo kò ɓèèmè wɔ̀ŋ kùmà.

¹⁹ Maŋ ɗɔɔ miiŋ do nàŋ nɔ̀ŋ maŋ ɗɔ̀ɔ̀ e keì nyìnga wèè aŋ jàwèsùà nyaŋ yaà aŋ jɔùŋ kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ aŋ jɔ̀à yàaa nyàŋ!

²⁰ Zòòloìŋ Dayà kɛ̀ tɛɛ̀ ɓɔ̀ è kaaìŋ è tèèngà kè vuù gbeeɛ̀ dìì ɔ̀ɔ̀ kè Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ diɛŋ.

²¹ Esaɓù kɛ̀ maŋ ɗɔɔ miiŋ do wa nàwèè nàŋ nɔ̀ŋ maŋ ɗɔ̀ɔ̀ e haamiŋ nyìnga naanààŋ. Maŋ do nàŋ nìè maŋ ɗɔɔ màŋ ko tɔɔtuì, nààŋ wo Dayà naŋ wa bànè e ɗuunyaàŋ, e hàì ke ɗɔɔ yɛɛ̀. Yèè julɔfɔ e keì gbiŋ naàŋ wa nàwèè ɓɛìŋ kaaìŋ wèè e niŋ teenè.

²² Kɛɛ wò Dayà naŋ wa kɛ̀ɛ̀ maŋ ɗɔɔ bi diɛŋ. Sèè wò go miŋ wa weè kɛ̀ɛ̀ diɛŋ, wo nyùùŋ gbiŋ fè weè jàà kàìŋ. Kɛɛ wèè esàɓù anyunùuŋ nyàŋ wò naŋ wa tàeɗùù nyaŋ wò naŋ wa kɛ̀ɛ̀ maŋ ɗɔɔ màŋ diɛŋ.

²³ “E teenga lii sùà sèè wo nyùùŋ gbiŋ woiŋ woò wààŋ, ‘Yɛ̀mɛìŋ guùŋ, wo Kulaìɔ wɛɛ̀!’ ɔ̀ɔ̀, ‘Yɛ̀mɛìŋ, wuŋ wii kuii!’ ɓɔ̀ nìŋ haawèuŋ.

²⁴ Esaɓù aŋ wɛ̀ijì tòa yèè aŋ kulaì tòa do nàŋ hnè nyààŋ nyiŋ nàŋ yaà wo Kulaìɔ yèè aŋ kèèlà Dayà nyaŋ. Àŋ do nàŋ hnè aŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ maŋ kèè mèè e kìlà aŋ tɔ̀ɔ̀ maŋ tɔ̀ɔ̀màŋsèì keì wèè kàìsa aŋ zuwò aŋ nyùùŋ nyaŋ wo Dayà naŋ tàeɗùù nyaŋ, sèè àŋ ɓɛnɛ̀ŋ.

²⁵ Weètii yɛ̀mɛìŋ nyɛ̀iŋ bi diɛŋ, kàiŋ kpìnìàŋ e keìɛ gbiŋ dììò sùà paŋ ngàà e teenga niŋ nɛ̀ e wa nàwèè haì.

²⁶ “Sèè wo nyùùŋ woiŋ woò wààŋ kɛ̀, ‘Yɛ̀mɛìŋ, wo Kulaìɔ kòò wò yaà ke fòùngà e diì wòaà diɛŋ,’ ɓɔ̀ nìŋ kao! Ɔ̀ɔ̀ wo woò wààŋ, ‘Yɛ̀mɛìŋ, kòò wò yaà ko nyɛɛnɛŋ ko zɔ̀nù yaà’, ɓɔ̀ nìŋ haawè niŋ.

²⁷ Esaɓù kɛ̀ nààŋ nɔŋ ko fùùiŋ gɛɛ̀ yɛi e yìwìà ko fùlìè gɔɛɛ yèè e gbolòùŋ lɛ e kpɛ̀lɛ̀ e hàì ko jèè gɔɛɛ, yɛi nɔŋ miàim wo Jɔ̀àfèlàà nyuùŋ kpùnɔɔ̀ŋ do wa nàwèè nàŋ hnè.”

²⁸ Yèè wo Jisɛ̀ naŋ ɓɛìŋ woò wààŋ, “Koɓɛ̀i gbiŋ e dieɛ̀ nɔ̀ŋ lɛ, kuŋ aŋ gɔ̀ɔngɔ̀ɔŋ nyàŋ gbonàŋ koɓɛ̀ guùŋ. E ɗèwè guùŋ lɛɛ̀ sùà, sèè mùŋ yɛmɛ̀ maŋ keì mɛɛ̀ŋ màŋ nɔ̀ŋ kaaiŋ, gòngò kɛ̀ ko jùùyè ɗuunyaàŋ kò gbɛ̀ɛ̀.”

E ɗeweɛ̀ wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ do nàŋ hnè lɛ

²⁹ Wo Jisɛ̀ naŋ ɓɛìŋ woò wààŋ, “Kɛɛ maŋ ɗɔɔ miiŋ sùà, eɓìèmànjɛ̀wɛ̀ maŋ keì nyìnga miiŋ, e gɔɛɛ̀ do naŋ kùwò ke nyìwì yèè wɔŋ wààa naàŋ ɓɛìŋ dè. Maŋ ɗu màŋ do nàŋ sɔ̀ɔ̀ e yìwìà ke nyiliɛ̀, yèè manɛ̀ŋ gààŋ maŋ ko àìjɛnɛ̀ŋ do nàŋ mɛɛmɛ̀ɛ̀ŋ e yìwìà ko jɛ̀i miŋ niìŋ.

³⁰ Kpeiŋ nìŋ do nàŋ yɛ̀mɛ̀ e tɔ̀ɔ̀màŋsèì e keì e nyaàiŋ dè miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ ko àìjɛnɛ̀ŋ. Yèè maŋ ziì maŋ gbiŋ e ɗuunyaàŋ dò nàŋ nɔ̀ŋ ke nyowo sùà, yèè àŋ do nàŋ yɛ̀mɛ̀ miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ mìŋ yaà hìnìè wɔŋ ɗùkpù ke nyiliɛ̀ diɛŋ e yìwìà e gaàŋ gbee yèè e jòòwo sùà.

³¹ Kpeiŋ àŋ do nàŋ fùɔ̀ŋ e pòtanàŋ gbeeɛ̀, kɛ̀ wò tùàŋ aŋ màikàuŋ nyàŋ e yìwìà ko àìjɛnɛ̀ŋ koɓɛ̀ maŋ zɔ̀nù tiinàŋ maŋ e ɗuunyaàŋ wèè aŋ gbonogbònò aŋ nyuùŋ tàèɗùùim nyàŋ ko tɔ̀ɔ̀tù e ɗuunyaàŋ e hàì ko dìaì.”

E nɛ̀ŋ gbèeɛ̀ e yìwìà ke feè kùlɛ̀ɛ

³² Wo Jisɛ̀ naŋ ɓɛìŋ woò wààŋ, “Gbèeìŋ e nɛ̀ŋ kàaà e nyaàiŋ dè ke kàɓànè ke feè kùlɛ̀ɛ. Nààŋ nɔŋ maŋ kuù kpee nyiŋ màŋ tɔɔtù maŋ tùwa jɛi ɓème, nyìmaìŋ kɛ̀ e sɛ̀ɛ̀ɛ kòò yaà dòmaŋ.

³³ E jììkɛ̀ɛ̀ guùŋ bi sùà, sèè nìŋ yɛmɛ̀ nɔŋ maŋ keì mɛɛ̀ŋ gbiŋ màŋ nɔ̀ŋ kàaiŋ sùà, nyìmaìŋ kɛ̀ e teengaà è gbɛ̀ɛ̀ ko yɛ̀mgbɛ̀ nyùùŋ gbiŋ.

³⁴ Mìŋ yààìŋ wòo sùà e tɔɔɓaaà, anyuùŋ kpùuŋ nyàŋ e ɗuunyaŋ lɛɛ̀ sùà aŋ naàŋ fɔ̀ e jèèsùà maŋ keì mɛɛ̀ŋ gbiŋ maŋ kaaìŋ.

³⁵ Ke nyiliɛ̀ yèè e ɗuunyaàŋ do nàŋ mààŋ, kɛɛ maŋ mìè nyaàim màŋ naàŋ wa nàwèè mààŋ.”

Wo nyùùŋ gbiŋ nyimààŋ kè ɗɔɔɛ̀ ɔ̀ɔ̀ è teengaà

³⁶ Wo Jisɛ̀ naŋ wa ɓɛìŋ woò wààŋ, “Wo nyùùŋ gbiŋ nyimààŋ kè ɗɔɔɛ̀ ɔ̀ɔ̀ è teengaà màŋ keì mɛɛ̀ŋ do nàŋ kaaìŋ lɛ, miŋ dò nàŋ sɔ̀ aŋ màikà nyaŋ ko àìjɛnɛ̀ŋ ɔ̀ɔ̀ miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ kànɔ̀ɔŋ. Wo Dèdaà wuŋ guùŋ nɔŋ naŋ niŋ nyìmè.

³⁷ Sèè miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ hnàŋ wa nàwèè, manɛ̀ŋ maŋ gbiŋ do nàŋ nɔ̀ŋ màànààŋ nɔŋ màŋ yaà wa lɛ̀ e teengaà wo Nòa yaà wa wɔŋ nyiiŋ gèeɔ̀ sùà lɛ.

³⁸ Maŋ ɗɔɔ màŋ sùà wèè paŋ e wuiyè gbeeɛ̀ jòwà wa, anyùùŋ yaà wa jììyè manɛ̀ŋ je yèè àŋ yaà tììyè maŋ mùàŋ, aŋ felaa yaà wa ɓèèmè aŋ jɔùŋ kè yɛ̀ɛ̀, yèè àŋ yaà wa gbììnyɛ̀ŋ aŋ jɔùŋ maŋ yɛ̀ɛ̀, e jèèsùà wo Nòa wo jɔ̀à wɔŋ meeèɔ sùà.

³⁹ Yèè anyùùŋ nyaŋ gò niŋ wa nyìmàŋ e jèèsùà e wuiyè jòwaà naŋ hnè e hàmàŋ aŋ gbiŋ. Yɛi nɔŋ e kèì guùŋ bi do nàŋ nɔ̀ŋ sèè miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ hnàŋ wa nàwèè.

⁴⁰ E tèèngà guùŋ bi sùà, aŋ fèlàà tìyèe do nàŋ nɔ̀ŋ ko ɓù gunìiŋ ko toomo, kɛɛ àŋ do nàŋ ɓèmè wò guùŋ, yèè wo gbànaàŋ doo nàŋ joo.

⁴¹ Aŋ jɔ̀ùŋ tìyèe do nàŋ nɔ̀ŋ koɓɛ̀ guùŋ ko gbàlà ɓuì ko gèètà gbàlà, kɛɛ àŋ do nàŋ ɓèmè wò guùŋ, yèè wo gbànaàŋ doo nàŋ joo.

⁴² Weètii, nɔ̀ŋ e fɛɛ̀ wòwò, esaɓù kɛ̀ muŋ nyimààŋ è teengaà wò Kana mɔɔ̀ŋ do nàŋ hnè lɛ.

⁴³ Sèè wo kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ saaàŋ wo weè nyìmàŋ e teengaà wo nyuùŋ wùaà wò hnàŋ lɛ, wò henàŋ nɔ̀ŋ e fɛɛ̀ wòwò wèè wo nyuùŋ wùaà go nàŋ gɔ̀ɛ̀ɛ̀ kè saauŋ nɛɛ̀ŋ.

⁴⁴ Weètii, muàŋ pɛɛ nɔ̀ŋ e bànèbaneum! Muŋ nyimààŋ kè ɗɔɔɛ̀ miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ do nàŋ hnè lɛ.

Wo ɓɔìjɔ̀à tɔ̀ɔ̀nyaàaŋ yèè wo yèɔ fè tɔ̀ɔ̀nyaàŋ wɔ̀

⁴⁵ “Sèè è nɔ̀ŋ yɛi, kɛ̀ ɓòò nàŋ yaà wo ɓɔ̀ìjɔ̀à tɔ̀ɔ̀nyaàaŋ yèè wò kuwa jiikɛ̀ɛ wɔ̀? Ɓòò nàŋ yaà wo yèɔ wo kààmɔɔŋ nyiŋ nɔɔ̀ŋ do nàŋ sèèlè aŋ ɓɔìjɔ̀à gbànaŋ nyàŋ feìŋ wèè wo kiɛ̀ŋ e nɛ̀ŋje nyiŋ nɛ̀ e teengaà diɛŋ?

⁴⁶ Aŋ ɓɔìjɔ̀à do nàŋ nɔ̀ŋ e zɔlɔ̀ sùà sèè wo kààmɔɔŋ nyiŋ nɔɔ̀ŋ wo hnàŋ wo nyiŋ mɛɛ̀ŋ àŋ yaà nyìnìè e tòmo nyiŋ nɛ̀.

⁴⁷ Miŋ woòiŋ e tɔɔɓaaà, wo ɓɔìjɔ̀àa naŋ jilɛ̀ŋ e teenga gbiŋ wɔ̀, wo kààmɔɔuŋ nɔɔ̀ŋ douŋ naŋ sèèlè e bàneuŋ nɛ̀ gbiŋ feìŋ.

⁴⁸ Kɛɛ sèè wo ɓɔìjɔ̀à kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ ke kpèè naanààŋ wii wo wòò ke jiiuŋ nɛɛ̀ŋ sùà wààŋ, ‘Wo kààmɔɔŋ miɔ̀ŋ yaà dɔɔnɔŋ,’

⁴⁹ kɛ̀ wo tɔ̀ɔ̀tù ɓùlà aŋ ɓɔìjɔ̀à dàwiuŋ nyàŋ e kìlà wuŋ yaà anyuùŋ tìà maŋ mùàŋ, àŋ kùùnò jììyà e nɛ̀ŋje yèè aŋ tiià maŋ mùàŋ koɓɛ̀ guùŋ.

⁵⁰ Sèè è kaaìŋ yɛi, wo kààmɔ̀ɔ̀ŋ ɓɔìjɔ̀àa do nàŋ hnè ke ɗɔ̀ɔ̀ guùŋ e teengaà wo ɓɔìjɔ̀àa naàùŋ nɔ̀ŋ yɛ̀ɛ̀mɛ̀ dòmaŋ yèè e teengaà wo nyimààŋ lɛ.

⁵¹ Wo ɓɔìjɔ̀à wɛɛ̀ do nàŋ kɔ̀ e keì nyìnga dìì yèè auŋ gbìàŋ koɓɛ̀ nyùùŋ fɛ̀ɛ̀ ɗòònààkeì nyaŋ. Kuŋ àŋ do nàŋ nɔ̀ŋ àŋ golo yèè àŋ gbile le sìaŋ e keì nyìnga sùà.”