Luù 10 - WƆŊ FƐ̀Ì EBÒ SÌÀŊ DAYÀA

Wo Jisɛ̀ naŋ tùɔ̀ŋ anyuùŋ kpɛ̀ɛ̀ùŋ taai jɛ̀wɛ̀ zììyà jɛ̀wɛ̀ tìyèe

¹ Eɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ tɛɛ̀ wo Kanaà naŋ tùɔ̀ŋ anyuùŋ kpɛ̀ɛ̀ùŋ taai jɛ̀wɛ̀ zììyà jɛ̀wɛ̀ tìyèe, àŋ tìyèe tìyèe ke gbòò sùà. Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ wa tùɔ̀ŋ ko feìŋ maŋ jawa màŋ gbiŋ sùà maŋ yè maŋ wuŋ bi hewa nàŋ kɔ̀ɛ̀ɛ̀ sùà maŋ.

² Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ woò wààŋ, “Maŋ nɛ̀ŋjè ɓù maŋ ko ɓùi naŋ gàŋ, kɛɛ anyuùŋ tòmo nyàŋ gò gàŋ wèè aŋ miŋ gbònògbònò koɓɛ̀ guùŋ. Dàweìŋ wo kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ ɓùɔ wèè wo tùàŋ anyuùŋ tòmo wèè aŋ kpàà maŋ nɛ̀ŋjè ɓùuŋ màŋ aŋ hiàŋ miŋ.

³ Kɔ̀aìŋ! Mìŋ yààìŋ tùàŋ sùà mààŋ aŋ ɓaawaa ke gbòò aŋ pɔ̀ɔ̀wɛ̀i nyàŋ tɛɛ.

⁴ Ɓɔ̀ nìŋ koà wɔ̀ŋ pɔsɛ̀ ɔ̀ɔ̀ wɔŋ ɓùù nyuùŋ hɔ̀mɔɔŋ ɔ̀ɔ̀ màŋ ba. Ɓɔ̀ nìŋ sie wèè naŋ zùùmò wò nyùùŋ gbiŋ kò dòmaìŋ.

⁵ Sèè nìŋ kɔ̀à ko gboo gbiŋ wòoìŋ anyùùŋ nyaŋ ko gboo bi jiɛ̀ nààŋ, ‘Ke jii fàa nɔ̀ŋ ko gboo yaà.’

⁶ Sèè wo nyuùŋ kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ ke jii fàa nɔ̀ŋ ko gboo bi, kɛ̀ tɔ̀ e zùùmò ke jii fàaiŋ nɛɛ̀ŋ jeè wo nyùùŋ wii diɛŋ. Kɛɛ sèè wo nyuùŋ kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ jii fàa goo nɔ̀ŋ, kɛ̀ tɔ̀ e zùùmò ke jii fàaiŋ nɛɛ̀ŋ kɛɛ̀ ko nɛ̀ɛ̀iŋ niìŋ.

⁷ Jèeìŋ ko gbòò guùŋ wii, niŋ jè yèè niŋ tìà e nɛ̀ɛŋ gbiŋ àŋ doiŋ nàŋ kiɛ̀ŋ lɛ, esaɓù kɛ̀ anyuùŋ tòmo kuwa aŋ yɛ̀mɛ̀ e pààwa nyiŋ nɛ̀ wèè e tòmoɛ̀ àŋ naŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ. Ɓɔ̀ nìŋ kilià maŋ saaŋ joo bà dìì.

⁸ Sèè nìŋ kɔ̀à ko jawa gbiŋ anyùùŋ àŋ jààìŋ kùàŋ dìì, jèiŋ e nɛ̀ɛŋ àŋ doiŋ nàŋ jàà feìŋ lɛ.

⁹ Sùngaìŋ anyuùŋ sàaŋ nyàŋ ko jawa wii, yèè niŋ woò anyùùŋ ko jawa bi nààŋ, ‘E Kànà Dayàa è hnàŋ ko nɛ̀ɛ̀iŋ niìŋ fɔ̀ɔ̀.’

¹⁰ Kɛɛ sèè nìŋ kɔ̀à ko jawa gbiŋ ko yèi anyùùŋ nyaŋ aŋ gòiŋ jàà kùàŋ dìì lɛ, yèwaìŋ ko jawa bi niŋ ka maŋ dòmaŋ màŋ diɛŋ niŋ woò nààŋ,

¹¹ ‘È yààìŋ gbùmo sùà e hèì jawaiŋ nɛ̀ maŋ gòlòò dìì wi màŋ wèè e nɔ̀ŋ wo seì yaà e gòo ko nɛ̀ɛ̀iŋ niìŋ. Kɛɛ nyìmaìŋ kɛ̀ e Kànà Dayàa è hnàŋ ko nɛ̀ɛ̀iŋ niìŋ fɔ̀ɔ̀!’

¹² Miŋ woòiŋ e tɔɔɓaaà kɛ̀, wo Dayà do wa nàwèè nàŋ tɔ̀ɔ̀ ke nyowo koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ ko Sɔdɔ̀ùŋ ke ɗɔɔɛ̀ wò do wa nàwèè nàŋ gbàì anyùùŋ nyaŋ gbiŋ lɛ̀ e nìàŋ anyùùŋ nyaŋ e dìì lii diɛŋ!”

Anyùùŋ maŋ jawa gò kɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ hààwe nyàŋ

¹³ “Nyɛ̀iŋ nààŋ nyùùŋ nyaŋ ko jawa gbeeì Kɔlesììŋ, e keì nyìnga yaà weèiŋ! Nyɛ̀iŋ nààŋ nyùùŋ nyaŋ ko jawa gbeeì Bɛ̀sailià, e keì nyìnga yaà wèè nyɛ̀iŋ pɛɛ! Maŋ kèè mèè maŋ mìŋ naŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ kià maŋ, sèè ka miŋ wa weè nyɛ̀nɛ̀ŋ ko Taà yèè ko Sɔdɔ̀ùŋ, anyùùŋ nyaŋ kuii hewa nàŋ jɛi e teenga gɔu sùà, aŋ gɔ̀àì maŋ deè bilabìlà e kìlà aŋ kpàlèè e duum maŋ ɗì wèè aŋ tɔɔ̀ kɛ̀ àŋ fè maŋ jùumù nyiŋ màŋ jɛwɛ!

¹⁴ Wo Dayà do wa nàwèè nàŋ tɔ̀ɔ̀ ke nyowo gbee koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ ko Taà yèè ko Sɔdɔ̀ùŋ ke ɗɔɔɛ̀ wò do wa nàwèè nàŋ gbàì anyùùŋ nyaŋ gbiŋ lɛ̀ e nìàŋ anyùùŋ nyaŋ e dìì lii diɛŋ.

¹⁵ Nyɛ̀iŋ nààŋ nyùùŋ nyaŋ ko Kepanàùm, nìŋ manaŋ naŋ jòòwò nyɛ̀iŋ bi ko àìjɛnɛ̀ŋ? Nìŋ do nàŋ dèyè ko jàhamaŋ!”

¹⁶ Wo Jisɛ̀ naŋ ɓɛìŋ wòò anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ wààŋ, “Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ komo maŋ mìè gbòaiŋ màŋ wɔ, wo nyùùŋ bi wòim kumiàŋ. Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ goiŋ jàà kùàŋ dìì wɔ, kɛ̀ wo nyùùŋ bì gòim jàà kùàŋ dìì. Wo nyùnɔ̀ɔŋ gbiŋ gòim jàà kùàŋ dìì wɔ kɛ̀ wo nyùùŋ bi gò jàà wò nyùnɔ̀ɔŋ naim tùɔ̀ŋ wɔ kùàŋ dìì.”

Anyuùŋ kpɛ̀ɛ̀ùŋ taai jɛ̀wɛ̀ zììyà jɛ̀wɛ̀ tìyèe nyàŋ kɛ̀ɛ̀ maŋjɛ̀wɛ koɓɛ̀ Jisɛ̀i

¹⁷ Anyuùŋ kpɛ̀ɛ̀ùŋ taai jɛ̀wɛ̀ zììyà jɛ̀wɛ̀ tìyèe nyàŋ naŋ kɛ̀ɛ̀ maŋjɛ̀wɛ e zɔlɔ̀ gbee sùà yèè àŋ naŋ wòo nyààŋ, “Kanaà, aŋ jinàŋ naanààŋ nyaŋ pɛɛ naŋ wi jɔ̀ɔ̀lɔ̀ dìì nààŋ è naŋ nyiŋ wòò e keì e deè mɔ̀ɛ̀ diɛŋ.”

¹⁸ Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ fasàì wààŋ, “Mìŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ wo Sɛ̀tanàaŋ naŋ sɔ̀ɔ̀ mààŋ ke gbàmàŋ nyili e yìwìà ko àìjɛnɛ̀ŋ.

¹⁹ Kùmiaŋ nìim! Kàiŋ kìɛ̀ŋ gààŋ, wèè naŋ kààìŋ aŋ kàì yèè aŋ lèèmàngbìlà diɛŋ e kìlà wèè naŋ gbùwò e gààŋ wo joo wiɔ̀ Sɛ̀tanàŋ diɛŋ, wo kànà anyùùŋ kàaɓì nyaŋ. E nɛ̀ŋ gbiŋ e naàìŋ nyɛɛmùŋ.

²⁰ Ɓɔ̀ nìŋ gè zɔlɔ̀ wèè àŋ jinàŋ naanààŋ nyaŋ naiŋ jɔ̀ɔ̀lɔ̀ dìì lɛ. Kɛɛ geìŋ zɔlɔ̀ esaɓù kɛ̀ maŋ deèiŋ màŋ yaà sìnga miŋ ko àìjɛnɛ̀ŋ.”

Wo Jisɛ̀ naŋ gè zɔlɔ̀

²¹ E teenga lii sùà, e zɔlɔ̀ naŋ wa dìè Jisɛ̀ e yìwìà wo Jìnàŋ Nɛɛmaàŋ sùà. Kpeiŋ wò naŋ woò wààŋ, “Dèda, Kànà àìjɛnɛ̀ɔŋ yèè ɗuunyaàŋ, mìŋ naum gè sɛ̀ esaɓù kɛ̀, mùŋ naŋ nyɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ maŋ keì mɛɛ̀ŋ gbiŋ anyuùŋ nyìmàŋ nɛ̀ŋ nyaŋ sìwè yèè mùŋ naŋ miŋ tɔ̀ɔ̀ anyuùŋ gò nyìmàŋ nɛ̀ŋ nyaŋ. Hɛ̀ɛɛ̀ŋ Dèda, tɛɛ̀ naum wa fɔ̀ɔ̀yɛ̀ ke jii.”

²² “Wo Dayà wo Dèda miɔ̀ŋ wòim kìɛ̀ŋ manɛ̀ŋ maŋ gbiŋ. Wo nyùùŋ bà gbiŋ nyimààŋ kɛ̀ ɓòò nàŋ yaà miàim wò Jɔ̀àfelaaà, sɔɔ̀ nɔŋ wo Dèdaà wuŋ guùŋ, yèè wo nyùùŋ bà gbiŋ nyimààŋ kɛ̀ ɓòò nàŋ yaà wò Dèdaà sɔɔ̀ nɔŋ miàim wo Jɔ̀àfelaaà yaà aŋ yè nyaŋ miàim wo Jɔ̀àfelaaà naŋ tàeɗùù nyaŋ wèè ka nyiŋ tɔɔ̀ kɛ̀ ɓòò nàŋ yaà wo Dèdaà.”

²³ Kpeiŋ wo Jisɛ̀ naŋ kìlè koɓɛ̀ anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀ nyaŋ wò naŋ nyiŋ woò ke gbùnuo sùà wààŋ, “Wo Dayà wòiŋ kpuumàŋ wèè naŋ yɛ̀mɛ̀ e nɛ̀ɛŋ nìŋ yɛmɛ̀ lɛ.

²⁴ Miŋ woòiŋ e tɔɔɓaaà kɛ̀, aŋ wɛ̀ijì yèè aŋ kana zimgbe yaà wa nyìnìè wànàŋ wèè aŋ yɛ̀mɛ̀ e nɛ̀ɛŋ nìŋ yɛmɛ̀ lɛ, kɛɛ aŋ gò niŋ wa yɛmɛ̀, e kìlà aŋ kòmàŋ e yèɛ nìŋ komo lɛ̀, kɛɛ aŋ gò niŋ wa kòmàŋ.”

Ke kàɓànè wo felaa kùwìè tùwo siaàŋ e yìwìà wɔŋ fùɔ̀ŋ Sàmiliàa

²⁵ Ke ɗɔ̀ɔ̀ guùŋ nààŋ wo Jisɛ̀ yaà wa kàa sùà anyùùŋ nyaŋ, wo kààmɔ̀ɔ̀ŋ maŋ Sàwà Dayà maŋ bà yaào wa. Wò manaŋ wa wo dàwè wo Jisɛ̀ wɔŋ mààŋdàwè nyìnga wèè wo kuwiàuŋ e keì. Kpeiŋ wò nauŋ dawè wààŋ, “Kààmɔɔŋ, kiìŋ mìŋ naŋ ɓɛ̀nɛ̀ŋ nyɛ̀nɛŋ wèè ka kùwìè wɔŋ nyiiŋ gèe gò jùà?”

²⁶ Wo Jisɛ̀ nauŋ fasàì wò naŋ woò wààŋ, “Kiìŋ ke Sàwà Dayàa naŋ woò? Diè mùŋ gɔì nyiìŋ sùà?”

²⁷ Wo felaaà naŋ fasàì wààŋ, “Wɔŋ fɛ̀ì Dayàa naŋ woò wààŋ, ‘Mùniàŋ wo Kanaà wo Dayà mɔɔ̀ŋ ke jii mɔɛ̀ŋ gbiŋ, wɔŋ nyììŋ jinàŋ mɔɔ̀ŋ gbiŋ, e gaàŋ mɔ̀ɛ̀ gbiŋ, e gòngo mɔ̀ɛ̀ gbiŋ’. E kìlà wɔ̀ŋ naŋ ɓɛìŋ woò wààŋ, ‘Manàŋ wo nyuùŋkpùuŋ dàwi mɔɔ̀ŋ màànààŋ mùŋ manaŋ muàŋ bi lɛ̀.’ ”

²⁸ Wo Jisɛ̀ nauŋ fasàì wààŋ, “Mùŋ naŋ gbàì tɔɔɓaa, nyɛnɛ̀ŋ tɛɛ̀, kɛ̀ màŋ nɔ̀ŋ wɔŋ nyiiŋ gèe gò jùà.”

²⁹ Kɛɛ wo felaaà manaŋ wa wo tɔɔ̀ wèè wo nɔ̀ŋ nyùùŋ tɔ̀ɔ̀nyaàŋ. Yèè wò naŋ dàwè wo Jisɛ̀ wààŋ, “Ɓòò nàŋ yaà wo nyuùŋkpùuŋ dàwi miɔ̀ŋ?”

³⁰ Wo Jisɛ̀ naŋ fasàì wààŋ, “E tèèngà guùŋ wo felaa bà yaà wa kɔ̀ɔ̀yɛ̀ ko Jɛlekò e yìwìà ko Jùlusɛ̀làm, yèè anyuùŋ wùa nauŋ gbùwò ke gùuŋ auŋ gè manɛ̀uŋ màŋ gbiŋ sìwè, auŋ ɓùlà ebɛ̀ŋ fàa, yèè àŋ nauŋ jòò ko dòmaìŋ.

³¹ È naŋ wa hɛɛnɛ̀ŋ wo sìèfèìŋ zòòlo bà yaà wa kɔ̀ɛɛ sùà ke dòmaŋ yii diɛŋ. Nààŋ wò naŋ wa yɛ̀mɛ̀ wo felaa wɛɛ̀, wò naŋ gbaaì wo nìàŋ wɔŋ dòmaŋ faà bàa.

³² Eɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ tii, wo Liivaà nyuuŋ bà naŋ kɔ̀ɛ̀ɛ̀ ke dòmaŋ yii diɛŋ, wò naŋ yɛ̀mɛ̀ wo felaaà hawa, yèè wò nauŋ yɛmɛ̀ tɛ̀ɛ̀, kpeiŋ wò naŋ gbaaì wo nìàŋ wɔŋ dòmaŋ faà bàa wuŋ pɛɛ.

³³ Kɛɛ wo Sàmilià felaa bà yaà wa kɔ̀ɛɛ sùà ke dòmaŋ guùŋ bi diɛŋ. Nààŋ wò naŋ yɛ̀mɛ̀ wo felaaà, ke nyowo nauŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ e weèuŋ.

³⁴ Weètii wò naŋ kɔ̀ nɛ̀ɛ̀uŋ niìŋ, yèè wò naŋ gɔ̀àì manɛ̀ŋ jèlauŋ màŋ e bù ɔlè yaà maŋ tala muaŋ, yèè wò naŋ miŋ dèkè. Kpeiŋ wò nauŋ ɓemè wouŋ hàà wo yìlì wuŋ biɔ̀ diɛŋ yèè wò nauŋ kɔ̀ɔ̀ ko sààŋ nyùnèè nyɛniìŋ, ko yèi wò naŋ yɛ̀mɛ̀ e kiiuŋ dìò sùà.

³⁵ Wɔŋ niìsìaà bàa wò naŋ gè e kaiŋ fua nɛɛnɛŋ è tìyèe yèè wò naŋ niŋ kìɛ̀ŋ koɓɛ̀ wo nyùnɔ̀ɔŋ toomàŋ ko sààŋ nyùnèè nyɛniìŋ wɔ. Wò nauŋ woò wààŋ, ‘Yɛ̀mɛ̀ e kiiuŋ nɛ̀ dìò sùà, mìŋ do nàŋ kɛɛ̀ maŋjɛ̀wɛ wɔŋ fàà wɛɛ̀ŋ, kɛ̀ kàum paawà wèè e yèɛ gbiŋ mùŋ naŋ maàŋ e weèuŋ lɛ̀.’ ”

³⁶ Wo Jisɛ̀ naŋ jìwè nyààŋ wò naŋ woò wààŋ, “E gòngò muàŋ biɛ̀ sùà, anyùùŋ taai nyɛɛ̀ŋ e fèemàŋ, ɓòòuŋ naŋ tuwò mààŋ wo nyuùŋkpùuŋ dàwi koɓɛ̀ wo felaaà àŋ naŋ ɓùlò wɔ?”

³⁷ Wo kààmɔ̀ɔ̀ŋ maŋ Sàwà Dayàa nauŋ fasàì wààŋ, “Wo nyùnɔ̀ɔŋ nauŋ tɔ̀ɔ̀ ke nyowo wɔ̀.” Kpeiŋ wo Jisɛ̀ naŋ fasàì wààŋ, “Kɛ̀ muàŋ pɛɛ kɔ̀à muŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ e kèì guùŋ bi.”

Wo Jisɛ̀ naŋ jààmè wo Mààta yaà wo Mèèle

³⁸ Nààŋ wo Jisɛ̀ yaà anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ yaà wa kɔɔyɛ, àŋ naŋ hàì ko vàa bà ko yèi wo nìe bà àŋ nyaaŋ wo Mààta wɔ̀, wò naŋ ɓèè wo Jisɛ̀ yèè wò nauŋ kɔ̀ɔ̀ ko gboouŋ noo.

³⁹ Wo Mààta kuwa wa wo nanàŋ nyùùŋ àŋ nyàaùŋ wo Mèèle, wò naŋ kɔ̀ wo jɛ̀ì wo Kanaà Jisɛ̀ gòlòò dìì wèè wo kumiàŋ e nɛ̀ɛŋ wò yaà wa kaa lɛ̀.

⁴⁰ Wo Mààta yaà wa sɛ̀ɛ̀ jii e fèfoo wèè e tòmoɛ̀ gbiŋ wò kuwa wa wèè wo nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ. Weètii wò naŋ wa hnè koɓɛ̀ Jisɛ̀i wò nauŋ woò wààŋ, “Kanaà, muŋ gò kpɛɛ̀ŋ weèim esaɓù kɛ̀ wo nanàŋ miɔ̀ŋ wòim dààngè maŋ tòmo màŋ gbiŋ wèè miàŋ guùŋ ka miŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ? Wòouŋ wo hnàŋ wo kpuumàim.”

⁴¹ Wo Kanaà nauŋ fasàì wààŋ, Mààta lèè, “Mùŋ sɛɛ̀ jii e kìlà ke jii mɔɛ̀ŋ mɔɔnɛ̀ŋ wèè maŋ keì zimgbe,

⁴² kɛɛ e kèì ɗì guùŋ nɔŋ nàŋ yaà e kɛnɛɛ̀. Wo Mèèle zà naŋ ɓèmè e keì kɛnɛ bi wèè wò niŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ, e yèɛ wo nyùùŋ gbiŋ naàuŋ niŋ ɓɛ̀nɛ̀ŋ gè sìwè.”