Malakus 14 - Kaa n Kəzə̀ n fəghə məGhə kad tsə̀m n tow kə Yeso ( Mat 26.1-5 ; Luk 22.1-2 ; Jɔn 11.45-53 ) 1 Â nya doʼo səə kə ntsuʼu nbəghə ni zə̂ Zə̂ kə taa zaʼa kə nsə Baa key ghə kuu way Mbvuŋ tii. Ghə fɔɔngili a nii ghə nsə ghə̂ a dii ghə ulaŋ ghə n kəŋə jìi ni tsiilə kwu Yeso, tə̀ ghə wey wi. 2 Ghə n dza n wû i ghə nə̀, “Saa way ni kwu dzə wi n nəŋə i kəzə̂, n təŋkey, ghə̂ a loʼ ni kaʼ kɔʼ ni zuu ballə saa.” Maria tsoʼlə Yeso n Betani ( Mat 26.6-13 ; Jɔn 12.1-8 ) 3 N tsuʼ fə loʼ fə, Yeso n loʼ n Betani, tə n zəə n ndaw Shimun wù ukə̀m. Weyzən u loʼ wə n ndòw bə fu n mbvə n ləmmə mə n ndzəŋ fə loʼ fə ghə tɔŋŋə nə̀ a loʼ alabasta. Ghə â faalə tən kə mbvə n tii mə n zhìi kə loʼ kə ghə tɔŋɔnə nə̀ a loʼ nad, nə̀ wən i tii i ngii tawnu. Tə n chi kɔʼ ndzəŋ fə tii fə, feeli tsu mbvə n tii mə n tow kə Yeso. 4 Ghə̂ a loʼ ghə, ghə â loʼnə fuu n zey ndòw ni ghɔɔmə n nəghə u fəə wə dza nə̀, “À wən maŋ loʼ ni bəəbə maʼa mbvə mən. 5 Ghə mə loʼ ni ney mbvə mən ghə fìi n ndəmə ukhəə, ghə ney khəə u tii wə ghə fuu ndòw tə̀ ghə̂ a laa ghə.” Sey, ghə n kii ndòw weyzən wey n dzə tə taw tə. 6 Yeso n dza ndòw tə̀ ghə nə̀, “Zəghə na wi! Ghaa fəmmə wi nə̀ a loʼ kee? Tə n ghəŋə mə n ghəə i dzuŋu zə. 7 Ghaa nə laʼ koʼ way ghə̂ a laa ghə n fəŋŋə kə ghaa, ghaa loʼ ni gaamə ghə n nəŋə zey ghaa i ləghənə. Abə mə, mə i way dzə ghi ghaa nəŋə tədzəm 8 Tə sa ghəŋə ghəə ghey tə loʼnə ni ghəŋə, tə feeli tsu mbvə n ləmmə mə n wû wuŋ ni bayyə naŋa tən tsu mə nə̀ nəŋə i tii i ka kam bə, tə̀ tsuʼ fey ghə i tsəllənə mə tii ni bə. 9 N kùm dza bə tə̀ ghaa nə̀, abə ghə î naʼlə kənə ghɔɔmə i Kəzə̀ zə n luʼu kə ghaa kə fa n mbi, ghə̂ ghə î zəŋŋə soʼonu ghəə zən weyzən wən ghəŋənə ni moʼlə tsuu wi.” Judas bəghəm ni fìi Yeso ( Mat 26.14-16 ; Luk 22.3-6 ) 10 Sey Judas Iskaliɔt, tə â loʼnə ngəd ə wi, n ndòw koʼ ndòw ghə fɔɔngili a nii ghə ni fìi Yeso tə̀ ghə. 11 Ghə n ngii duʼlə ghi wi n ghɔɔmə i wi, daŋŋə bəghəm naŋa tsu nə̀ ghə i fuu wi n khəə wə. Sey, tə n kəŋə kə nə̀ buʼ kə shi kɔʼnə tə̀ tə fu tsəghə ndòw Yeso tə̀ ghə. Yeso zə̂ guŋŋə ghi ngəd tə wi tə ( Mat 26.17-25 ; Luk 22.7-14 , 21-23 ; Jɔn 13.21-30 ) 12 N tsuʼ fə sə̂ i sə fə n Zə̂ kə Baa kən ghə kuu way mbvuŋ tii, tɔŋŋə tsuʼ fey ghə â sâanə njì tə Zə̂ kə taa zaʼa kə a tii. Ngəd tə Yeso tə n bəb ndòw tə̀ wi nə̀, “Wə ləghə nə̀ ghey bayyə naŋa tsu ghee luʼu kə ni zə̂ Zə̂ kə taa zaʼa kə ə?” 13 Yeso n tûm ndòw ngəd tə wi təbəghə, dza tə̀ ghə nə̀, “Nyi ndòw na inaʼ, abə ghaa ndownə, ghaa i kpi tsu ghi wù loʼ tə boʼo keelinə tɔ̀ɔ n mmuu, ghaa i dzûmə ndòw wi. 14 Ndaw zey tə i nyinə tii, ghaa i nyi ndòw soʼo fu, ghaa i dza ndòw tə muu ndaw tii nə̀, ‘Wù dii bəbə nə̀, dzuu i ndaw zey mə ghi ngəd tuŋ tə loʼ ni zə̂ Zə̂ kə taa zaʼa kə tii, loʼ ghee?’ 15 Abə ghaa i bəb tsu sey, tə i dii bə dzuu i ndaw i nii zə idəŋ nə̀ ghə n faalə naŋa. Bayyə naŋa tsu na fəzəə wə fu tə̀ sa.” 16 Ngəd tey n nuu nyi ndòw inaʼ, bɔɔmə ndòw koʼ ndòw aghəə tə̀ Yeso mə tiilənə. Sey, ghə n bayyə naŋa tsu ghəə a Zə̂ kə taa zaʼa kə fu. 17 Ambə n nəŋə i fənə zə, Yeso n bə fu ghi ngəd tə wi tey ighəm n ghii tə təbəghə. 18 Nghee tə̀ ghə zə̂ənə, Yeso n dza tə̀ ghə nə̀, “N dza bə isəŋə tə̀ ghaa nə̀, wù ghaa umɔʼ î fìilə fuu mə, wù tii zəə fa ghi mə.” 19 Ghə n ngii mow, ghə n kaʼ ni bəb tə̀ wi fəmɔʼ fəmɔʼ nə̀, “N moʼo nə̀ à way mə.” 20 Yeso n beeli ndòw ghə nə̀, “A i loʼ wù umɔʼ n tow u ghaa ighəm n ghii ghə abəghə, wù tii dzəŋi tsùm nyiə tsu kəbaa nə kəkaŋ ghi mə ni zə̂. 21 Waa wù sɔŋtsuʼ khə ni teeli kpu tə̀ màʼlə K-a-zə̀ kə dzanə, à kee loʼ nə̀, ngoʼ loʼ tə̀ wù wey tə i fìilə shiənə wi. À mə khə ni loʼ ghə i dzuŋu zə tə̀ wù tii, abə ghə â ka ji wi.” Zə̂ zə n kuubə tə i Mûkəbii ( Mat 26.26-30 ; Luk 22.14-20 ; 1Kɔ 11.23-25 ) 22 Nghee tə ghə zə̂ənə, Yeso n ney kɔʼ kəbaa, fuu tsu zɔŋŋə K-a-zə̀, bòʼ i tsu, fuu ndòw tə̀ ngəd tə wi tə dza nə̀, “Ney na, a wən loʼ wû wuŋ.” 23 Tə n ney kɔʼ gwɔ, fuu ndòw zɔŋŋə K-a-zə̀, fuu ndòw tə̀ ghə, ghə n mə̂ tsəghə i ndòw. 24 Yeso n dza tə̀ ghə nə̀, “À wən loʼ kaŋ tuŋ, n fəələnə bòʼ ndəmə aghə̂, ni zɔ̀ʼ nkaa n Kəzə̀ ghi ghə̂ ghə. 25 N kùm dza bə tə̀ ghaa nə̀, Mə i kəm mə̂ koʼ way lə mən, ni ndòw kùm n tsuʼ fey mə î mə̂ənə lə n fəghə mə n Fɔɔ u Kəzə̀.” 26 Sey, ghə n zhim tsu ndzaŋ, nuu kɔʼ ndòw n kaʼ u Oliv. Yeso dza zey nghee Pita i tuunə wi tii ( Mat 26.31-35 ; Luk 22.31-34 ; Jɔn 13.36-38 ) 27 Yeso n dza tə̀ ghə nə̀, “Ghaa adzəm ghaa i tyənu, ghaa naŋa sə tsu mə, boʼnə màʼlə K-a-zə̀ kə dza nə̀, ‘Mə i wey tsuu wù baʼa u tənjì, njì tə tii tə i tyi saŋŋə tsu tədzəm.’ 28 Abə Zə̀ kə i zhəm dzəŋŋə bənə mə nə̀ ivə, mə i nuu ndòw n naʼ i Galili n sə̂ kə ghaa.” 29 Pita n dza tə̀ wi nə̀, “Abə ghə̂ adzəm a tyi kənə wɔ, mə i tyi tsə way.” 30 Yeso n dza ndòw tə̀ wi nə̀, “N kùm dza bə tə̀ wɔ nə̀, tə̀ mwaʼ kə ni tɔŋ tənəŋə təbəghə na n tsuʼu tə, a i loʼ nə̀ wə n mə tuu maʼa tənəŋə tətəghə.” 31 Pita n tuu kpiʼi tsu dza nə̀, “Abə i loʼ kə nə̀ n khə ni kpu dzəŋi ghi wɔ, mə i way dzə ni tuu maʼa wɔ.” Ngəd tə loʼ tey n dza soʼo sey. Yeso gɔŋŋə n Gesimeni ( Mat 26.36-46 ; Luk 22.39-46 ) 32 Ghə n ndòw bə n luʼu kə loʼ kə ghə tɔŋŋə nə̀ a loʼ Gesimeni, Yeso n dza tə̀ ngəd tə wi tə nə̀, “Doʼo tsu na fa, n dza i ndòw gɔŋŋə.” 33 Tə n ndòw ghi Pita, Jems, ghi Jɔn. Tə n zey ndòw ni mow, khə ifəmmə n fə̀ŋ. 34 Tə n dza tə̀ ghə nə̀, “N ngii khə imôw n fə̀ŋ, tə n loʼ ni kpu. Doʼo tsu na fa, ghaa i ney ghə̂mə zə.” 35 Yeso n səŋŋə kɔʼ ndòw isə, bwù ndòw aghəd, kaʼ ni gɔŋŋə dza nə̀, “Abə jìi loʼnə, nəŋə zə uchɔd i tii i tsəghə nuu ndòw mə.” 36 Tə n gɔŋŋə dza nə̀, “Bày! Bày wuŋ, ghə i loʼ i way i tsəghəshinə wɔ, abə jìi loʼnə, ney nuu ghwɔ uchɔd zən n wɔ mə. A kee way dzə tə̀ n ləghənə, zə i loʼ tə̀ wə ləghənə.” 37 Tə n dzəŋŋə i ndòw, ndòw koʼ ndòw ngəd tə wi tey tətəghə ghə bweelinə. Tə n dza tə̀ Pita nə̀, “Wə̀ bweelinu ə? Wə̀ mə khə way daʼa kə ni buʼ doʼo kɔʼ idəŋ n tɔŋɔ fə inəŋə ə?” 38 Tə n dza ndòw tə̀ ghə nə̀, “I laalə na wû i ghaa zə, ghaa gɔŋŋə nə̀ kə̂ ghaa nə bwùunə n ghəə a bəbə ghə. N khənu nə̀ fə̀ŋ tə ghaa tə ləghənu, wû zə a kee khə way daʼa kə.” 39 Tə n nuu dzəŋŋə ndòw ni ndòw gɔŋŋə, gɔŋŋə kuulə kə gɔŋŋə i mɔʼɔ zə. 40 Tə n kəm bə dzəŋŋə n səə ngəd tə wi, bə koʼ bə nə̀ ghə bweelinu. Sə̂ a ghə ghə̀ n dədlə n wɔ mbeeli tə, ghə n buʼ khə way ghəə zey ghə loʼ ni dza tə̀ wi. 41 Ambə tə ndòw dzəŋŋə bənə ni ghəŋə ndow tənəŋə tətəghə, tə n dza tə̀ ghə nə̀, “Ghaa nam bweelinu, zayyə ghaa n wû zə ə? Nuu kɔʼ na, nəŋə zə kpii. Koʼo! Ghə n fìi fuu Waa Wù sɔŋtsuʼ n wɔ ghə̂ a bəbə ghə. 42 Nuu kɔʼ na, tə saa ndòw, wù wey tə fìinə mə, tə nya bəghənu.” Ghə kwu Yeso ( Mat 26.47-56 ; Luk 22.47-53 ; Jɔn 18.3-12 ) 43 Ambə Yeso nam ghɔɔmənə, Judas tə â loʼnə ngənd ə wi imɔʼ n ngəd tə wi tey ighəm n ghii tə təbəghə, n ndòw bə ghi nɔɔ kə aghə̂ kə ghə fɔɔngili a nii ghə, ghə̂ a dii a kəlaŋ ghə, nsə ngəd tə inaʼ tə nə̀ ghə n dzəŋə fə u tsam wə. 44 Zə n loʼ nə̀ wù wey tə â fìi fuunə wi n bayyə naŋa tsəə ghi ghə dza nə̀, “Wù wey mə i maŋŋə keeli ndownə, loʼ wù wey ghaa ləghənə, kwu na wi, ghaa ney nuu ndòw ghi wi nə ghaa keyyə tənənu.” 45 Sey Judas n ndòw n səə Yeso dza tə̀ wi nə̀, “Wù dii wə!” Maŋŋə keeli nyi ndòw wi. 46 Sey ghə n daŋŋə kwu nuu ndòw ghi Yeso. 47 Wù umɔʼ n ghə̂ ghey ghə â teynə fu n daŋŋə shiələ kɔʼ kɔb, tsɔɔ maʼa bə tuŋŋə kə wù kəfwaʼ ə fɔɔngili u nii nii wə. 48 Yeso n dza ndòw tə̀ ghə nə̀, “N kpaʼi loʼ wù tsɔŋɔ ghaa sə̂ shi bənə n kɔb tə nsə mbaŋ tə ni bə kwu mə ə?” 49 Mə â mgbaŋa dii zeeli aghəə ghi ghaa n ndaw Kəzə̀ i nii zə n Yerosalem, ghaa n way ni kwu mə. A kee loʼ nə̀ ghɔɔmə i Kəzə̀ i teeli khə ni bə doʼo isəŋə. 50 Sey, ngəd tə wi tədzəm n daŋŋə zəghə tsu wi, tyi nuu i ndòw. 51 Waa u num u loʼ wə, tə â baŋ keelinə tow kə ndzə kə nə uwû n dzûmə soʼo Yeso. Ghə n ndza i kwu wi, 52 tə n tyi naŋa sə̂ tsu təndzə̂, nuu ndòw n wuŋ u zum wə. Ghə ney ndow Yeso n ndaw tsə̀ ( Mat 26.57-68 ; Luk 22.54-55 , 63-71 ; Jɔn 18.13-14 , 19-24 ) 53 Ghə n ney ndòw Yeso n səə fɔɔngili u nii nii wə. Ghə fɔɔngili a nii ghə adzəm nsə ngəd tə inaʼ tə, nsə ghə̂ a dii a kəlaŋ ghə n təmdzəŋi i bə. 54 Pita n dzûmə bə nə kədaa, nyi daŋŋə ndòw n bii kə fɔɔngili u nii nii wə. Tə n doʼo tsu fu ghi ghə̂ a keyyə ghə, zɔy uvəllə. 55 Ghə fɔɔngili a nii ghə nsə ghə̂ a tsə a Təjuu ghə adzəm n kəŋə ighəə ni kwu Yeso tii tə̀ ghə wey wi, ghə n ka kee keeli ghə i loʼ zə. 56 Ndəmə aghə̂ ghə n təmi tiilə ghəə taw ghə n kow wi, ghɔɔmə i ghə zə kee n shiə kpiilə way. 57 Ghə̂ a loʼ ghə n təmi kɔʼ, dza ghəə a taw ghə n kow wi nə̀, 58 “Ghey a zow tə dzanə nə̀, ‘Mə i sàʼa maʼa tsuu ndaw Kəzə̀ i nii zən n Yerosalem, ghə̂ ghə â bɔmnə, n kəm bəghə dzəŋŋə kɔʼ i nuu zə nə ntsuʼu ntəghə nə̀ a ka wù sɔŋtsuʼ bəghə dzə.’” 59 Ghɔɔmə i ghə i tii zə n nam tɔʼɔ kpiilə dzəŋi way. 60 Sey Fɔɔngili u nii nii wə n təmi kɔʼ n sə̂ kə ghə, bəb ndòw tə̀ Yeso nə̀, “Wə khə way ghəə zə ni beeli n ghəə ghən ghə kuunə n tow kə ə?” 61 Yeso n zow kə mɔŋ ka beeli wi. Fɔɔngili u nii nii wey n bəb kpiʼi ndòw tə̀ wi nə̀, “Wə loʼ wù wey Zə̀ kə â dza naŋa nə̀ i tûm bənu tɔŋŋə Waa Zə̀ kən kə khənə kɔʼlə mə ə?” 62 Yeso n dza tə̀ wi nə̀, “Ow, à loʼ mə. Ghaa î koʼo Waa Wù sɔŋtsuʼ tə doʼnə n kpii u Bày Zaamə Mbi u təmə wə, nghee tə bəghənə nə təmbaʼ.” 63 Fɔɔngili u nii nii wey n bàalə tsu ndzə tə wi dza nə̀, “A kəm kəŋə soʼo way wù loʼ nə̀ tə bə təmi tiilə, 64 ghaa n zow nghee tə̀ tə tsayyənə Zə̀ kə tii, ghaa dza i ghaa zə nə̀ ngee?” Ghə n dzəŋi tsəʼlə tsu saʼ n kow Yeso dza nə̀ n bwu saʼ, sey tə kpi ni kpu. 65 Sey, ghə̂ a loʼ ghə n zey ndòw ni tsə̂ ntəghə n kow wi. Ghə n baŋ kɔʼ sə̂ a wi n bad kə ndzə, bwɔd wi dza tə̀ wi nə̀, “Suŋ wù wey tə bwɔdnə wɔ.” Ghə̂ a keyyə ghə n ney nuu ndòw wi, saa wi nə usali. Pita tuu maʼa Yeso ( Mat 26.69-75 ; Luk 22.56-62 ; Jɔn 18.15-18 , 25-27 ) 66 Nghee tə̀ Pita doʼnə fu nə kəbii, waa u zən u kəfwaʼ a fɔɔngili u nii nii wey n ndòw bə fu. 67 Ambə tə koʼ tsunə Pita tə zɔynə vələ wə, tə n səŋ kəŋə ndòw, tɔʼ fwɔd tsu wi, dza tə̀ wi nə̀, “N dza wə â loʼ soʼo ghi Yeso wù Nazaled ə?” 68 Tə n tuu dza nə̀, “N khə way, n buʼu zowkeeli way ghəə zey wə dzanə.” Nghee tə beeli kɔʼnə sey, tə n nuu nyi daŋŋə ndow n zeeli kə fə̀ŋ kə. Mwaʼ kə n daŋŋə tɔŋ i tsu. 69 Ambə waa u zən u kəfwaʼ wey bə koʼ kpiʼi tsunə wi tə teynə, tə n kəm dza tsu tə ghə̂ ghey fu nə̀, “N dza wù wən loʼ wù ghə ə?” 70 Pita n tuu kpiʼi tsu. Ghab kə n ka shi ghə̂ ghey ghə â teynə fu n dza tə̀ Pita nə̀, “Wə teeli loʼ wù ghə umɔʼ boʼnə wə loʼ wù Galili.” 71 Pita n tuu, kaʼ ni tsɔɔmə wû u wi kaa aghəə dza nə̀, “N buʼ khə way wù wey ghaa dzanə.” 72 Mwaʼ kə n daŋŋə tɔŋ kpiʼi i tsu ni ghəŋə ndow tənəŋə təbəghə, Pita n moʼlə tsu ghəə ghey Yeso â dzanə nə̀, “Tə mwaʼ kə ni tɔŋ tənəŋə təbəghə, a i loʼ nə̀ wə n mə tuu maʼa tənəŋə tətəghə.” Tə n zey ndòw ni dey. |
© 2022 CABTAL