Hechos 7 - Tz'utujil (Ja Cꞌacꞌa Chominem)

¹ Cꞌacꞌariꞌ ja lokꞌlaj sacerdote quewaꞌ xbij tre ja rEsteban riꞌ: —¿La katzij ja nquibij ja testigo chawe? neꞌ tre. Ja cꞌa rEsteban arjaꞌ xumaj tzij cuqꞌuin ja kꞌetol tak tzij, quewaꞌ xbij chique riꞌ:

² —Ixix ja rix principaliꞌ in ewanojel ja rix wach tak aj Israel tecꞌwaxaj ja xtinbij chewe riꞌ. Ja Dios ja congana ruchꞌaꞌ arjaꞌ xucꞌut riꞌ chwach ja kamamaꞌ Abraham ojer tokoriꞌ tok cꞌa cꞌo na ja rAbraham pa Mesopotamia tok majaꞌn tibe chipan ja tinamit Harán.

³ Quewaꞌ xbij ja Dios tre ja rAbraham riꞌ: —Tayaꞌaꞌ can ja ratinamit, queꞌayaꞌaꞌ can ja rawachꞌalal, cꞌo chi na jun tinamit ja xtincꞌut chawach, triꞌ jat wiꞌ, neꞌ tre.

⁴ Ja cꞌa rAbraham arjaꞌ xelto pa Mesopotamia ja bar ecꞌo wiꞌ ja winak ja re caldeos necheꞌxi, in be chipan ja tinamit Harán, triꞌ xeqꞌuejeꞌ chi wiꞌ. Ja cꞌa tok cami ja rtataꞌ ja rAbraham takto ja rAbraham rmal ja Dios waweꞌ chipan ja tinamit ja bar okcꞌo wiꞌ camic ja rok aj Israel.

⁵ Mta jun ulew waweꞌ ja xuyaꞌ ta tre nixtacꞌa jutzꞌit ta pro cꞌoli xtzujuj tre, quewaꞌ xbij tre riꞌ: —Abraham, nerilaꞌ na jun kꞌij ja tok anin xtinjach ja tinamit pan akꞌaꞌ in pa quekꞌaꞌ ja rawiy amam chakajaꞌ. Queriꞌ xbij ja Dios tre masqui jariꞌ tiempo ja rAbraham ni majun ti ralcꞌwal triꞌ.

⁶ In xbij tre chakajaꞌ: —Ja rawiy amam can ejeꞌeꞌ neqꞌuejeꞌ na quijiꞌ ciento junaꞌ pa jun chic tinamit in nquetij na pokon pa quekꞌaꞌ juleꞌ winak ja ma e cach aj tinamit ta.

⁷ Pro anin cꞌo jun juicio ntakel chiquij ja winak ja nebano pokon chique. Cꞌacꞌariꞌ neꞌelto libre ja rawiy amam, neꞌurkaj chipan awaꞌ ja tinamit riꞌ ja xtinjach pa quekꞌaꞌ in waweꞌ nqueyaꞌ wiꞌ nukꞌij, neꞌe ja Dios tre.

⁸ Ja Dios cꞌo jun chominem xchomij ruqꞌuin ja rAbraham, chominem xin circuncisión neꞌxi. Ja cꞌa rAbraham cꞌo jun ti rcꞌajol qꞌuejeꞌe, Isaac rubiꞌ. Ja cꞌa tok xuban waxakiꞌ kꞌij tiqꞌuejeꞌe ja tacꞌal xuban circuncidar. In queriꞌ xuban chic ja rIsaac chakajaꞌ ja tok xoc achi cꞌo jun ti rcꞌajol qꞌuejeꞌe, Jacob rubiꞌ, chakajaꞌ xuban circuncidar. In queriꞌ xuban chic ja Jacob chakajaꞌ tok xoc achi ecꞌo cablajuj rcꞌajol xeqꞌuejeꞌe, ejeꞌeꞌ riꞌ ja xesepo kaxin ja rok tinamit Israel.

⁹ Queban jutij ja rcꞌajol Jacob congana quiakir canma trij ja ti quechakꞌ rbinaꞌan José rmalcꞌariꞌ tok quicꞌayijel pa quekꞌaꞌ juleꞌ winak. Ja cꞌa José arjaꞌ cꞌamarel chipan ja tinamit Egipto pro ja Dios cꞌo ruqꞌuin,

¹⁰ Dios toꞌo rxin chipan nojel ja rpokonal xutij, xuyaꞌ más rnaꞌoj in rmalariꞌ ja tok congana utz tzꞌati ja José rmal ja Faraón ja rey xin Egipto. Ja cꞌa Faraón arjaꞌ cojo rxin ja José como gobernador xin Egipto in xuyaꞌ tre chi arjaꞌ npeꞌe trij nojel ja mebaꞌil ja cꞌo pa rochoch.

¹¹ Jariꞌ tiempo cꞌo jun nimlaj waꞌal winakar pa tak tinamit ja cꞌo pa rcuenta Egipto in pa rcuenta Canaán, congana quetij rpokonal ja winak rmal. Ja cꞌa katiꞌt kamamaꞌ ejeꞌeꞌ maticanoy chic cumal nak la nquetij.

¹² Pro ja Jacob ja tok xurkaj rbixic ruqꞌuin chi cꞌo trigo pan Egipto arjaꞌ xerutakel ja rcꞌajol chi nequilokoꞌ ja trigo. Jariꞌ tok xebe nabey viaje.

¹³ Ja cꞌa tok xebe chic pa rcaꞌmul ja tok xeꞌekaji quewaꞌ bix chique rmal ja José riꞌ: —Anin in echakꞌ, xecheꞌxi. Ja cꞌa rey xin Egipto triꞌ rotakij wiꞌ chi aj Israel ja José.

¹⁴ Cꞌacꞌariꞌ ja José xutak rcꞌamaric ja Jacob ja rtataꞌ in xutak quicꞌamaric ja rchꞌalal chakajaꞌ, e setenticinco chi canojelal.

¹⁵ Queriꞌ cꞌa rbanic ja tok pan Egipto xeqꞌuejeꞌ chi wiꞌ ja Jacob. Pan Egipto cam wiꞌ arjaꞌ in triꞌ xecam wiꞌ chakajaꞌ ja rcꞌajol ja xesepo kaxin ja rok tinamit Israel.

¹⁶ Ja cꞌa tok be tiempo cꞌamarto ja quibakil, xeꞌurmuk chic jutij chipan jun panteón ja cꞌo chipan ja tinamit Siquem. Jariꞌ panteón lokꞌon can rmal ja camnak Abraham como ja rAbraham cꞌo juleꞌ sakapwok ryaꞌon chique juleꞌ winak e rcꞌajol jun achi rbinaꞌan Hamor jariꞌ rlokꞌben can ja panteón.

¹⁷ Ja cꞌa tok xa nnakajinto ja tiempo ja nba̱n wiꞌ cumplir ja rtzujun ja Dios tre ja rAbraham congana quesep más quiꞌ ja kach tak aj Israel chipan ja tinamit Egipto.

¹⁸ Jariꞌ tiempo ja gobierno xin Egipto xoc pa rukꞌaꞌ jun chic rey ja ma rotak ta nojel ja rbanon can ja José.

¹⁹ Ja cꞌa rey xa jun nimlaj engaño xuban chique ja kach tak aj Israel ja recꞌo pan Egipto como cꞌo jun orden xuyaꞌ, quewaꞌ nbij ja orden riꞌ: —Ja tok ecꞌoli calcꞌwal ja raj Israel neꞌalaxi ja tak alaꞌiꞌ puersa neya̱ꞌ can queyon utzcꞌa chi necami, neꞌe.

²⁰ Chipan ariꞌ tiempo xalax wiꞌ ja Moisés. Ja cꞌa Moisés arjaꞌ jun ti yaquiꞌ congana utz tzꞌat rmal ja Dios. Ja cꞌa rtataꞌ ruteꞌ xa oxiꞌ icꞌ quiqꞌuittzij pa cochoch

²¹ cꞌacꞌariꞌ puersa queyaꞌ can. Pro cꞌo jun rmeꞌal ja rey xin Egipto arjaꞌ xusiqꞌuel ja ti Moisés in xucꞌamel chi rochoch, arjaꞌ qꞌuittzin chic rxin, xuban tre caniꞌ ti ral.

²² Ja cꞌa Moisés arjaꞌ xtijoj riꞌ tre nojel ja tijonem quixin ja raj Egipto. Ja tok ntzijoni congana natrusil ja nbij in nojel ncowini nuban.

²³ Ja cꞌa tok caꞌwinak rjunaꞌ chic ja Moisés xuban jutij xuchꞌob chi neꞌerkꞌijlaꞌ ja rach tak aj Israel in be.

²⁴ Ja cꞌa tok xekaj cuqꞌuin cꞌo jun aj Israel xutzꞌat congana pokon nba̱n tre rmal jun aj Egipto. Cꞌacꞌariꞌ xutoꞌ ja raj Israel, xuban rcꞌaxel tre ja raj Egipto in xcamsaj.

²⁵ Quewaꞌ xuchꞌob kaj pa ranma riꞌ: —Ja wach tak aj Israel ejeꞌeꞌ nchꞌobtaj alaꞌ cumal chi Dios intakyonto utzcꞌa chi nenwasajel libre pa quekꞌaꞌ ja raj Egipto, neꞌ kaj, pro ja raj Israel ejeꞌeꞌ matichꞌobtaj cumal.

²⁶ Ja cꞌa chi rcab kꞌij chic ecꞌo caꞌiꞌ ja raj Israel xerutzꞌat quimajon chꞌaꞌoj. Rajoꞌ ta laj xerujach in quewaꞌ xbij chique riꞌ: —¿Nak tre ja tok neban chꞌaꞌoj? Pro xwaꞌn ewach aj tinamit ewiꞌ, neꞌ chique.

²⁷ Ja cꞌa rachi ja nnako rxin ja rachbil arjaꞌ xumin ja Moisés in quewaꞌ xbij tre riꞌ: —¿Nak bin chawe chi atat natbano mandar kaxin? ¿Nak bin chawe chi atat natkꞌeto tzij chakij?

²⁸ ¿La nawajoꞌ ninacamsaj chic anin ja caniꞌ xaban tre ja raj Egipto iwir? neꞌ tre.

²⁹ Ja cꞌa Moisés ja tok xcꞌaxaj chi queriꞌ bix tre xanmajel, cꞌa cꞌa nat be wiꞌ chipan jun tinamit rbinaꞌan Madián. Pa Madián qꞌuejeꞌ chi wiꞌ chiquicojol juleꞌ winak ja ma e rach aj Israel ta. Triꞌ cꞌuleꞌ wiꞌ in triꞌ xeꞌalax wiꞌ e caꞌiꞌ tak rcꞌajol chakajaꞌ.

³⁰ Caꞌwinak junaꞌ tekaji ja Moisés pa Madián ja tok xuban jutij cꞌo jun ángel winakar chwach chipan ja chakijlaj ulew ja cꞌo chinakaj ja jayuꞌ rbinaꞌan Sinaí. Cꞌo jun moc rxulquiej rmajon cꞌatem in chipan ja kꞌakꞌ winakar wiꞌ ja ángel.

³¹ Ja cꞌa Moisés congana cꞌascꞌoꞌi xutzꞌat. Como cꞌo rgana nutzꞌat chi utz rmalcꞌariꞌ ja tok til pon más ruqꞌuin. Chaka cꞌa jalal ja tok cꞌo jun kulaj xcꞌaxaj rxin ja kajaw Dios, quewaꞌ bix tre rmal ja Dios riꞌ:

³² —Anin in Dios quixin awatiꞌt amamaꞌ, in Dios rxin ja rAbraham, in Dios rxin ja rIsaac, in Dios rxin ja Jacob, neꞌxi. Ja cꞌa Moisés ja tok xcꞌaxaj ja bix tre congana xumaj birbotem, xa nxbej chic riꞌ xtutzꞌat chi ta más.

³³ In bix chic jutij tre rmal ja kajaw Dios: —Tawasaj axajab como ja rulew apalben camic jariꞌ santilaj ulew xin Dios.

³⁴ Anin bien ntzꞌaton nojel ja rpokonal ja quimajon rtijic ja ntinamit pa quekꞌaꞌ ja raj Egipto, bien ncꞌwaxan ja rokꞌej ja quimajon rbanic. Camic inkajnakto waweꞌ chi quitoꞌic. Camic tachomij awiꞌ como natnutakel pan Egipto. Queriꞌ bix tre ja Moisés rmal ja Dios, neꞌe ja rEsteban chique. In xumaj chic jutij tzij cuqꞌuin, quewaꞌ xbij chic chique riꞌ:

³⁵ —Ja Moisés arjaꞌ mta quigana ja rach tak aj Israel ruqꞌuin como ejeꞌeꞌ xa quewaꞌ quibij tre riꞌ: —¿Nak bin chawe chi atat natbano mandar kaxin? ¿Nak bin chawe chi atat natkꞌeto tzij chakij? xecheꞌ tre. Pro ja mismo Moisés Dios tako rxin utzcꞌa jaꞌ Moisés nbano mandar quixin utzcꞌa chi arjaꞌ ntoꞌo quixin pa quekꞌaꞌ ja raj Egipto. Ja Dios cꞌo jun ángel xutakto chi rtoꞌic ja Moisés jariꞌ ja winakar chipan ja kꞌakꞌ tok cꞌo jun moc rxulquiej rmajon cꞌatem.

³⁶ Ja Moisés arjaꞌ lasanto quixin ja katiꞌt kamamaꞌ pan Egipto, congana nimak tak milagro xuban chi quilasaxic. Cꞌoli ja milagro xuban pan Egipto, cꞌoli ja milagro xuban tre ja mar rbinaꞌan Quiakamar in cꞌoli ja milagro xuban tre ja caꞌwinak junaꞌ ja tok xerucꞌaj ja tinamit xin Dios chipan ja lugar ja chakijlaj ulew.

³⁷ Ja mismo Moisés quewaꞌ xbij chique ja tinamit xin Dios riꞌ: —Ja kajaw Dios arjaꞌ cꞌo jun profeta ja xtutakto na chi etoꞌic ja caniꞌ xuban anin chwe tok xinrutak ewqꞌuin. Jariꞌ profeta arjaꞌ kach aj Israel in bien teyaꞌaꞌ ewxquin tre xa nak ta ja xtibij chewe. Queriꞌ xbij ja Moisés chique.

³⁸ Ja mismo Moisés arjaꞌ cꞌo chiquicojol ja tinamit xin Dios tokoriꞌ tok quemol quiꞌ chipan ja lugar ja chakijlaj ulew in tok cꞌo jun ángel tzijon ruqꞌuin parwiꞌ ja jayuꞌ rbinaꞌan Sinaí. Ja bix tre ja Moisés rmal ja ángel jariꞌ xbij chic chique ja katiꞌt kamamaꞌ. Cꞌo juleꞌ tzij bix tre ja rcꞌamonto utzlaj cꞌaslemal jariꞌ xtzꞌibaj can utzcꞌa chi ajoj nokcowini nkacꞌaxaj camic.

³⁹ Pro ja katiꞌt kamamaꞌ ejeꞌeꞌ ma xquinimaj ta ja Moisés, mta quigana ruqꞌuin, ejeꞌeꞌ cꞌo quigana nemeloj chic jutij pan Egipto

⁴⁰ como quewaꞌ quibij tre ja Aarón riꞌ: —Queꞌabanaꞌ juleꞌ dios ja neꞌucꞌan chic kaxin como ja Moisés ja xoklasanto pan Egipto ba la xoc wiꞌ camic. Queriꞌ quibij.

⁴¹ Cꞌacꞌariꞌ quemaj rbanic rachbal jun ti wacax. Ja cꞌa tok tzur cumal ecꞌo juleꞌ chicop xequitzujuj chwach como sacrificio. Congana jun nimlaj quicotemal queban rmal ja quiwinakarsaj ruqꞌuin quekꞌaꞌ.

⁴² Pro ja Dios arjaꞌ xeruyaꞌ can in rmalariꞌ ja tok xeyojtaji, xa chiquewach chꞌumil xexuqueꞌ chi wiꞌ. Como caniꞌ quitzꞌiban can ja profeta ojer quewaꞌ nbij ja Dios riꞌ: —Ixix ja rix tinamit Israel, ja tok caꞌwinak junaꞌ xixqꞌuejeꞌ chipan ja lugar ja chakijlaj ulew ¿la chinwach laꞌan anin xeꞌetzujuj wiꞌ ja chicop como sacrificio?

⁴³ Mni, pro ja xeban, xa rachbal tak nakun xeyaꞌ rukꞌij ja xewinakarsaj ruqꞌuin ekꞌaꞌ. Caniꞌ tre rcꞌolibal ja rachbal Moloc jariꞌ xetelej in caniꞌ tre rachbal jun chꞌumil ja rbinaꞌan Renfán. Rmalcꞌariꞌ ja tok nbij chewe, cꞌo jun lugar nat nixnutakel wiꞌ, más quelaꞌ chwach ja Babilonia cꞌo wiꞌ. Queriꞌ xbij ja Dios chique ja rtinamit, neꞌe ja rEsteban chique.

⁴⁴ In xbij chic chique: —Ja katiꞌt kamamaꞌ ja tok xebin chipan ja lugar ja chakijlaj ulew ejeꞌeꞌ cucꞌan ja rochoch Dios ja tzꞌum in tziak ocnak ja bar quiyaꞌon wiꞌ ja tzꞌalam tak abaj ja tzꞌibtali ja ley xin Dios chwach. Ja tok queban ja rochoch Dios ni queriꞌ queban tre ja caniꞌ cꞌutun chwach ja Moisés rmal ja Dios como ja Moisés ja tok majaꞌn tibantaji ja rochoch Dios yataj tre chi xutzꞌat nak nuban tre.

⁴⁵ Ja cꞌa katiꞌt kamamaꞌ ja tok xeꞌocto waweꞌ chipan ja tinamit ja tzujun chique rmal ja Dios ni cucꞌan wiꞌ ja rochoch Dios tokoriꞌ tok Josué ucꞌayon chic quixin. Ja tok xeꞌocto chipan ja tinamit ecꞌo chic juleꞌ winak chipan pro ja Dios arjaꞌ lasanel quixin utzcꞌa ja katiꞌt kamamaꞌ neqꞌuejeꞌ chic chipan. Queriꞌ cꞌa queban in ja rochoch Dios waweꞌ qꞌuejeꞌ wiꞌ cꞌa pa rtiempo ja rey David.

⁴⁶ Ja David arjaꞌ congana utz tzꞌat rmal ja Dios, rajoꞌ ta laj xuban jun nimlaj templo xin Dios, ja Dios rxin ja Jacob.

⁴⁷ Pro ma ja ta David banowi ja templo como cꞌo jun rcꞌajol rbinaꞌan Salomón, arjaꞌ banowi.

⁴⁸ Pro ja lokꞌlaj Dios arjaꞌ ma rjawaxic ta tre chi xtiqꞌuejeꞌ ta pa tak templo ja banon cumal winak. Como caniꞌ tzꞌibtal can rmal ja profeta quewaꞌ nbij ja Dios riꞌ:

⁴⁹ —Ja caj jariꞌ ocnak caniꞌ ntzꞌulibal, ja cꞌa rwachꞌulew jariꞌ ocnak caniꞌ xulaꞌnbal wakan. ¿La cꞌo rjawaxic chwe chi neban jun wochoch nechꞌob ixix? ¿La cꞌo rjawaxic chwe chi nechomij jun lugar ja bar ninxulaꞌn wiꞌ?

⁵⁰ ¿La ma anin ta cꞌa xinwinakarsani ja caj in rwachꞌulew chewiꞌ? neꞌe ja Dios. Queriꞌ tzꞌibtal can rmal ja profeta, neꞌe ja rEsteban chique.

⁵¹ In xbij chic chique: —Ixix ni mta wiꞌ egana ruqꞌuin ja rvoluntad Dios, xa ix junan cuqꞌuin ja winak ja ma cotak ta rwach ja Dios como mateyaꞌ lugar tre ja rtzobal Dios chi xtoc ta pa tak ewanma nixtacꞌa pa tak ewxquin ta chakajaꞌ. Ni mateyaꞌ wiꞌ ewiꞌ tre ja rEspíritu Santo chi arjaꞌ xtucꞌan ta ewxin. Ja caniꞌ queban ja rewatiꞌt emamaꞌ ojer ni queriꞌ neban chic ixix camic.

⁵² Como ejeꞌeꞌ ni majun chique ja rojer tak profeta ja maquita queban pokon tre. Xequicamsaj ja profeta ja xeyoꞌ rbixic chi npi na ja Cristo ja ni majun ril rumac. In tok peti ja Cristo ixix xejach pa quekꞌaꞌ ja winak ja netzelan rxin in xecꞌutuj ja camíc trij.

⁵³ Queriꞌ cꞌa xeban, ja ley xin Dios masqui ángel xeyoꞌto chewe pro ma xenimaj ta. Queriꞌ xbij ja rEsteban chique ja kꞌetol tak tzij.

* * * * * * * * * *

⁵⁴ Ja cꞌa tok quicꞌaxaj ja bix chique rmal ja rEsteban congana nekuluj rmal, kas njachꞌachꞌ quey rmal ja quiyewal.

⁵⁵ Pro ja rEsteban arjaꞌ nojnak ja rEspíritu Santo pa ranma, kas ntzꞌelwachij ja caj ja tok xutzꞌat ja gloria xin Dios in xutzꞌat ja Jesús, pa riquikꞌaꞌ ja Dios paꞌl wiꞌ.

⁵⁶ —Tetzꞌataꞌ mpeꞌ leꞌ, camic ntzꞌat ja caj jaktajnak in ntzꞌat ja Jesucristo ja Ralcꞌwalaxel ja xoc alaxic kuqꞌuin ja rok winak, pa riquikꞌaꞌ ja Dios paꞌl wiꞌ, neꞌe ja rEsteban chique.

⁵⁷ Pro congana quemaj rakic quechiꞌ, quitzꞌapij quixquin in xeyictaj trij ja rEsteban pro ni canojelal.

⁵⁸ Quechap, quilasajel chipan ja tinamit in quemaj rcamsaxic tzaꞌn abaj. Ja cꞌa testigo ja xetzꞌako tzij trij ejeꞌeꞌ quijalalaꞌ can ja quitziak utzcꞌa chi necowini nqueqꞌuiak ja rabaj. Ja quitziak chajin can rmal jun cꞌajol alaꞌ Saulo rubiꞌ.

⁵⁹ Ja rEsteban kas majtajnak rqꞌuiakic tzaꞌn abaj ja tok cꞌo jun oración xuban: —Wajaw Jesús, atat ta xcatcꞌulu rxin ja wanma, neꞌe.

⁶⁰ Cꞌacꞌariꞌ xuqueꞌe in xurak ruchiꞌ, quewaꞌ xbij chic riꞌ: —Wajaw, ja ngana anin maquita nayaꞌ rjil rcꞌaxel ja nqueban chwe, neꞌe. Ja cꞌa tok bitaj queriꞌ rmal cam kaj, caniꞌ waram xuban.