1 Reyes 8 - Bible in Tzotzil de Chamula

Ti xcaxail strate ti Diose ta xich' ich'el batel ta ch'ulna

¹ Va'i un, ti Salomone laj stsob talel scotol ta stojol ta Jerusalén ti moletic yu'un ti Israele, ti banquilaletic yu'un jujuvoc' nitiluletique, ti ich'bil ye sti'ic yu'un ti yuts' yalalic ti Israele, yo' jech ta sjelubtasic jelavel xcaxail strate ti Dios ti oy ta Steclumal David ti Sión sbie.

² Ti sc'ac'alil ti muc' ta q'uine, ti ja' o yu'al Etam sbie, ta yucubal xa yu'al ti jabile, laj stsob sbaic ti Salomón xchi'uc scotol ti israeletique.

³ C'otic scotolic ti moletic yu'un ti Israele. Ti paleetique laj xchechic batel ti xcaxa Diose,

⁴ xchi'uc laj xchechic batel ti Axibalna ti bu Nupel ta be yu'un ti Diose, xchi'uc scotol ti c'usitic ta xtun ta Axibalnae, ti laj xchechic loq'uel ti paleetique xchi'uc ti levitaetique.

⁵ Ti ajvalil Salomone xchi'uc scotol ti lum Israel ti vololic ta stojole, laj svol sbaic ta sts'el caxa ta yac'bel yich' svocol ta matanal ti chije, ti tot vacaxe, ti mu stac' atel ta j'ech'el yu'un mu albajuc ti yepale.

⁶ Laj taj une, ti paleetique laj xchechic ochel xcaxail strate Dios ta yut ti ch'ulnae, ti laj yaq'uic comel ta Bats'i Cuxul Ch'ul Cuarto ta yolon ti c'usi oy xiq'uique.

⁷ Ti c'usi oy xiq'uic taje xlich'anoj batel xic' ta sba ti bu oy ti yavil caxae, ti smacoj ta xic' ti sc'atlomte'altaque, xchi'uc ti caxae.

⁸ Ja'uc ti sc'atlomte'altaque, lec natic yich'oj ta jujujot ti xlic ech'el ta ch'ul cuartoe, ti ta xc'ot c'alal to ta Bats'i Cuxul Ch'ul Cuartoe, ti mu xvinaj ta q'uelel ti ta spate, ti jech o comem avi tana le'e.

⁹ Ti ta caxae mu'yuc yan ti c'usi tiq'uil ta yute, c'ajomal no'ox cha'pech ton ti laj stic' ochel ti Moisés ta vits Horebe, ja' ti cha'pech ton c'alal laj spas strate ti Dios xchi'uc ti Israel ti c'alal loq'uic talel ta Egiptoe.

¹⁰ C'alal loq'uic talel ti paleetic ta Bats'i Cuxul Ch'ul Cuartoe, lic voliatuc ta toc xch'ulna ti Diose.

¹¹ Ta scoj ti volibil ta toque, ti paleetique mu'yuc xcom ta stsobel sbaic ta stoyel xi'el ti Diose, yu'un volibil c'ot ta yutsilal slequilal Dios sjunlej ti ch'ulnae.

Ti Salomone ta xac' ta ventainel ti ch'ulnae

¹² Va'i un, ti Salomone xi laj yale: “Ti vo'ote, Dios, avaloj ti ja' anainoj ti ic'al osile.

¹³ Ja'uc ti vu'une laj jmeltsanbot jun ach'ulna yo' jech ta xanaqui, ti sbatel osil ta xanaqui ti bu laj yich' va'anele.”

¹⁴ Ts'acal to un, joybij ech'el sq'uel spat ti ajvalile, ta yeloval ti bu vololic ta va'lej ti lum Israele, ti xi lic yal ti ac'o sva'an sba ti Dios ta stojolique:

¹⁵ “Lequil-c'optabiluc ti Ajvalile, Dios yu'un ti Israele, ti c'ot ta pasel yu'un ti sc'op ti laj yal ti strate ta stojol ti David ti jtot ti xi albate:

¹⁶ ‘Ti sc'ac'alil ti c'alal laj jloq'ues talel ta Egipto ti jteclumal Israele, mu ta jvoc'uc snitilul scotol Israel laj jt'uj ti oy ta co'nton ti yich'uc va'anel jch'ulna ti ta xc'ot ta jventae. C'ajomal no'ox laj jt'uj ti Davide yo' jech ta sventain ti jteclumal Israele.’

¹⁷ Ti David ti ja' jtote, juteb ta yo'nton ta sva'an ox ya'i ti ch'ulna ta sventa ti Ajvalile, Dios yu'un ti Israele.

¹⁸ Manchuc mi jech un, xi albat yu'un ti Diose: ‘Lec ti jech oy ta avo'nton ta xava'an ava'i ti jch'ulnae.

¹⁹ Le' une, ma'uc vo'ot ta xava'an. Ti anich'on ta xlic avilbe sate, ja' oy sc'oplal ta sva'anbun ti jch'ulnae.’

²⁰ “Avi tana une, c'ot xa ta pasel yu'un sc'op ti Diose. Vu'un licom ta xq'uexol David ti jtote jech c'u cha'al yaloj ti ta jventain ti Israele. Laj xa jva'anbe xch'ulna ti Ajvalile, Dios yu'un ti Israele.

²¹ Ma'uc no'ox taje, laj xa jsa'be yavil bu ta xcom ti caxae, ti tiq'uil strate Dios ti laj spas ta stojol ti jmolmuc'totic ta vo'nee, ti c'alal laj sloq'ues talel ta Egiptoe.”

²² Ts'acal to un, ti Salomone laj sva'an sba ta sts'el yaltar ti Diose. Ti ta sba ta sat scotol ti lum Israele, ti xye'elet laj stoy muyel ti sc'ob ta vinajel

²³ ti xi avane: “Ajvalil, Dios yu'un ti Israele, mi ja'uc ta vinajel, mi ja'uc ta banomil ti oy jech jun Dios jech c'u cha'al ti vo'ote, ti ta xc'ot ta pasel yu'un ti strate avalojane, ti ta xac' ta ilel ti slequil yo'nton ta stojol ti buch'u sjunul yo'nton ta xac' sba ta tunel ta atojole.

²⁴ Yu'un ti c'usi laj avalbe ti avajtunel David ti ja' jtote, c'ot ta pasel avu'un ti ac'op jech c'u cha'al ti c'ac'al avi tana li'e.

²⁵ Ja' yu'un un cha'e, Ajvalil, Dios yu'un ti Israele, c'otuc me ta pasel avu'un ti xi s'elan laj avalbe ya'i ti avajtunel David ti ja' jtote: ti oy sc'oplal jun snitilul ta x'och ta ajvalil avu'un ta sventa ti Israele. Ja' no'ox un, tsotsuc sc'oplal ta sq'uel sba ta stuc'ulan sba ti xnich'nab ta jtojol jech c'u cha'al laj spas ti stuque.

²⁶ Ja' yu'un un cha'e, Ch'ul Ajvalil, Dios yu'un ti Israele, avocoluc ti c'otuc ta pasel avu'un ti ac'op ti laj avalbe ti jtot ti ja' avajtunele.

²⁷ “Ja'uc le' une, ¿mi ta melel sna' xnaqui li' ta banomil ti Diose? ¿Mi xu' xa'och ta naclej ta uni ch'ulna ti laj jmeltsan li' une, ti c'alal amacoj scotol ti c'u sjamlej oy ti vinajele?

²⁸ Manchuc mi jech un, Cajval, Ch'ul Dios, ts'etano ani' achiquin ta ya'yiel ti jc'opojel jti'inele, ti xivocolet ta atojole. A'yibo sc'op sti' ti xvocolet ti avajtunel ta sc'oponelot avi li'e.

²⁹ Ta c'ac'al ac'ubaluc, avac'ojuc talel asat ta stojol ti ch'ulna li'e, li' ta yavil ti avaloj ti li' oyote. Ts'etano ani' achiquin ta ya'yiel sc'op ti avajtunel ti yacal ta staot ta c'oponel avie.

³⁰ Ts'etano ani' achiquin ti xivocolet liquele, xchi'uc ti ateclumal ti li' xvocoletic liquel ti c'alal ta xajtacutic ta c'oponele. Ta vinajeluc to ti bu nacalote, a'yio ti jc'opojel ti'inele. C'otuc ta pasel avu'un ti ch'aybiluc c'otuc ti jmul jcolo'cutique.

³¹ “C'alal mi oy buch'u ta sta smul ta yac'bel svocol ti xchi'ile, ti ta sujat ta yalel ti ac'o sva'an ta rextico ti altar yu'un ti ch'ulna li'e,

³² ta vinajeluc to, liqueso avabtel, lic chapano ti avajtuneltaque. Ac'bo stoj smul ya'i ti buch'u xtoyet xa'i sbae, ti cajaluc c'otuc ta sba stuc ti c'usi chopol ta spase. Va'ano aba ta spojel ti buch'u ch'abal smule, ja' ti c'u s'elan xc'ot ta stojolic ti jujune.

³³ “C'alal mi tsalbil ta xc'ot yu'un yajcontra ti ateclumal Israele, ti ta scoj ti laj sta smul ta atojole, mi ta xlic ya'i sba ti bu mu lecuc bat yu'une, ti ta xlic slequil-c'optaote, ti ta xtal vocoletuc li' ta ch'ulna avu'une,

³⁴ ta vinajeluc to, a'ibo ti sc'opojel sti'inele. Ch'aybo ti smul scolo'e. Sutuc talel avu'un ta lum ti bu laj avac'be ti smolmuc'totac laj ech'icuc ta vo'nee.

³⁵ “C'alal mi va'i ti c'ac'al ti li' ta banomile, ti mu'yuc ta xac' ti vo'e, yu'un laj sta smul ta atojole, ts'acal to un, mi ta xtal yalbot alequilale, mi ta xtal sc'anbot vocol ta ch'ulna li'e, ti ta sbic'tajes sba ta scoj ti yacal ta xich' tsitsel yu'un ti laj sta smule,

³⁶ ta vinajeluc to, ch'aybo smul scolo' ti avajtuneltaque, ti ateclumal Israele. Ac'bo yil ech'el ta stamel bu ti lequil bee. Va'i un, taluc avu'un ti vo' li' ta banomil ti laj avac'be ta xrexto ti ateclumale.

³⁷ “C'alal ta x'ayan vi'nal ta jteclum li'e, mi ja' ti chamele, mi ta scoj ti va'iem ti c'ac'al ti ta xtaquij ti c'usitic yoxique, mi ta xlaj ta uch'e, mi ta xlaj ta c'ulube, mi ja' ta scoj ti xchanultaque, c'alal ti jcontrainvanejetic ta sjoyobtaic ta stsaquel ta c'op ti jteclumalcutique, mi xchamel, c'usiuc no'ox yan ti ta xtale,

³⁸ buch'uuc no'ox ti xvocolete, mi ja' scotol ti ateclumal Israele, mi ja' ti ta sc'anbot vocol ti c'alal ta xilic ti svocolic ti ta xc'ot ta stojole, mi ja' ti c'usi ip c'ux ta xa'iique, ti snub xa sc'obic ta ch'ulna li'e,

³⁹ ta vinajeluc to ti bu nacalote, chiquintabo ti sc'opojel sti'inele. Ch'aybo ti smul scolo'e. Pacbo to me sc'oplalic ti c'u s'elan spasojic ti jujune, ti c'ajomal vo'ot xavojtiquin c'u s'elan yo'ntonic ti jujunique.

⁴⁰ Ja' to jech ta xaxi'taic ti c'u sjalil nacalic li' ta banomil ti laj avac'be ti jmolmuc'totcutique.

⁴¹ “Mi ja' jun jyanlum ti liquel talel ta namal banomile, ti ma'uc junuc ti ateclumale, ta sventa ti jelavem yutsil ti ach'ul bie,

⁴² ti ta xtal sc'anbot ti vocol li' ta ch'ulnae, (yu'un ta xvinaj, ta xpuc sc'oplal ti avutsilale, ti amuc'ul atsatsale, ti ch'ayal ta xc'ot o'ntonal yu'un ti c'usi ta xapase),

⁴³ ta vinajeluc to ti bu to nacalote, c'otuc me ta pasel avu'un, ac'bo ti c'usi ta sc'anbote yo' jech scotol ti muc'tiquil lumetic ti oy ta banomile, ta xlic yojtiquinot, ta xlic slequil-c'oponot jech c'u cha'al ta spas ta atojol ti alumal Israele, ti ta xa'ibeic lec xchiquinal smelol ti atael ta na'el avich'el ta muc' li' ta ch'ulna ti laj jva'anbote.

⁴⁴ “Ti buyuc no'ox ta xbatic ti ateclumal ti c'alal ta xloq'uic batel ta stsaquel ta c'op ti scontrae, ti ta sc'oponot ba'yel li' ta lum ti at'ujoje, ti ta staot ta c'oponel ta ch'ulna ti laj jva'anbote.

⁴⁵ ti xvocolet ta staot ta c'oponele, ta vinajeluc to, a'yibo ti sc'opojel sti'inele. Pojo me yu'un ti svocolic staojique.

⁴⁶ “Mu'yuc ono'ox buch'u ma' ti mu sta ti smule. Ja' yu'un un, mi sta ti smulique, ti ta xa'ilin yu'une, ti ta xavac' batel ta yoc ta sc'ob ti scontraique, ti chucbil ta xbatic yu'un c'alal to slumalique, mi li' no'ox nopole,

⁴⁷ ti bu chucbil batic ta lum une, ti mi ta xlic ya'i sbaic ta atojol ti chopol ti c'usi laj spasique, ti ta xlic c'opojuc ti'inuc ta atojol une, ti laj ya'i sbaic ti oy smul ta atojol ta scoj ti chopol laj spasique,

⁴⁸ ti sjunul xa yo'ntone, ti sjunul xch'ich'el ta sut talel ta atojol ti c'alal oy ta slumal ti scontraic ti bu chucbil batique, ti ta staot ta c'oponele, ti mu xtuch' ta yo'nton yu'un ti jteclum ti laj avac'be ti smolmuc'totic ta vo'nee, ti slumalic ti vo'ot laj at'uje, ti ch'ulna ti laj jva'anbote,

⁴⁹ ta vinajeluc to ti bu to nacalote, ts'etano ani' achiquin yu'un ti xvocolet ta sc'anbot ti vocole. Pojo me yu'un ti svocol staojique.

⁵⁰ Ch'aybo smul scolo' xchi'uc stoyobbailic ti ateclumal ti laj sta smul ta atojole. Avocoluc, c'otuc ta pasel avu'un ti va'ano aba ta stojolic ti jteclum ti buch'utic chucvanic batele, ti c'uxubajuc ti yo'ntonic yu'une.

⁵¹ Yu'un c'otem ta avu'untac, ja' ateclumal ti laj aloq'ues talel ta Egipto ti bu co'ol s'elan yunijesobil taq'uin sc'ac'al ti bu to ox oyique.

⁵² “Ja' yu'un un cha'e, a'yibo sc'opojel sti'inel ti xvocolet ta sc'anbot ti avajtunele, ti xvocoletic ta sc'anbot ti ateclumal Israele. Ch'ul Dios, a'yio ti ta xajc'oponotcutique, ti c'alal ta xi'avancutic ta atojole.

⁵³ Yu'un ti vo'ote, Dios, c'otemic ta avu'un. Laj ach'aquic loq'uel ta stojol scotol ti lumetic ti oy ta banomile, ti laj aval ta sventa ti avajtunel Moisese, ti c'alal laj aloq'ues talel ta Egipto ti jmolmuc'totcutic ta vo'nee.”

⁵⁴ C'alal laj yo'nton ti Salomón ti xvocolet ta stojol ti Diose, ti quejel ta sts'el altare, ti snuboj sc'ob ta vinajele, lic sva'an sba.

⁵⁵ Xi tsots laj yal ti c'alal laj sc'an ti ac'o sva'an sba ti Dios ta stojol scotol ti jteclum Israel ti c'alal va'ale:

⁵⁶ “¡Lequil-c'optabiluc ti Diose, ti c'ot ta pasel ti laj slamajes ti c'op ta stojol ti steclumal Israele, yu'un ti c'u ono'ox s'elan yaloj scotole! ¡Mi ja'uc laj yicta sba ta spasel ti laj yal ta sventa ti yajtunel ti Moisese!

⁵⁷ “Avi tana une, li'uc me oyuc ta jtojoltic ti Diose jech c'u cha'al oy ta stojol ti jmolmuc'totic ta vo'nee, ti mu me ja'uc xijyictaotic xistenotic comele.

⁵⁸ Ja'uc me batuc ta co'ntontic ta stamel batel ti c'usi sc'an pasbele, ti c'usi nopbil yu'une, ti jbel ti c'usi albil yu'une, ti smantaltac ti albatic ti jmolmuc'totic ti c'otuc ta pasel yu'unique.

⁵⁹ Ti va'i s'elan laj jc'anbe ti Ajvalil Dios cu'untique, ti oyuc o me ta sjol ta yo'nton xmal sacub ti c'ac'ale yo' jech ta xchapan ti yajtunele xchi'uc ti steclumal Israele, ti bu c'alal tsots sc'oplale.

⁶⁰ Yu'un ac'o yojtiquinic ta sba ta satic scotol ti lumetic ti oy ta banomile, ti Diose ja' ti Ajvalile, mu'yuc xa yan Dios jech c'u cha'al ti stuque.

⁶¹ Ja' yu'un un cha'e, tsots sc'oplal ti jamaluc lec avo'ntonic ta stojol ti Ajvalil Dios cu'untique, ti c'otuc ta pasel avu'unic ti jbel ti c'usi albile, ti smantaltac jech c'u cha'al laj ava'iic ti c'ac'al li'e.”

⁶² Laj taj une, ti ajvalile xchi'uc scotol ti Israele laj yac'beic milbil matanal ti Diose.

⁶³ Ta sventa ti lajesobil o'ntonale, ti Salomone laj yac' chib xcha'vinic mil (22,000) ta cot tot vacaxetic, vacvinic ta mil (120,000) ta cot chijetic. Ja' jech ti ajvalile xchi'uc ti israeletique ic'ot ta pasel ti laj yac'beic ta ventainel xch'ulna ti Diose.

⁶⁴ Ta yorail no'ox ti jech c'ac'al taje, ti ajvalile laj yac' ta ventainel ti o'lol amac' yu'un ti ch'ulna ti oy ta yelovale. Laj yaq'uic chic'bil matanal sat ts'unubaletic, xepu'altac ti c'usitic laj yich' svocol ta sventa ti lajesobil o'ntonal ti bu taje, yu'un ti c'anal taq'uin altar ti oy ta stojol ti Diose, yu'un toj biq'uit, ti mu ja'uc x'och o ti chic'bil matanale, ti matanal sat ts'unubile, xchi'uc xepu'al ti lajesobil o'ntonale.

⁶⁵ Ti jech ora taje, laj spas q'uin ti Salomón xchi'uc scotol ti Israele. Mu no'ox albajuc yepalic talic jnaclejetic ti liquemic talel ta ochebal yu'un ti Hamate, xchi'uc ti liquemic talel ta nopol sti'il uc'um yu'un ti Jordane, ti jmoj laj spasic sq'uinal Axibal na sventa stoyel xi'el ti Diose, ti jalij to batel vucub c'ac'al ti q'uine, chanlajuneb c'ac'al sjalij ti q'uin ta scotole.

⁶⁶ Ta yoc'omal un, ti ajvalile laj sc'oponan batel ti jteclume. Ti stuquique laj yalbeic comel chabanuc ti ajvalile. Mu'yuc xa c'usi sna'ic ti xmuyubajic xa sutic ech'el ta sventa scotol ti oy c'usi lec laj spas ti Dios ta stojol ti David ti yajtunel to oxe, xchi'uc ta stojol ti steclumal Israele.