Саннар 22 - Ыдыктыг Библия

Валаам биле моав хаан

¹ Израиль чон көжүп үнгеш, Моавтың ховуларынга, Иордан хемниң чөөн талазынга, Иерихон хоорайның дужунга доктааган.

^2-4 Сепфорнуң оглу, Моавтың ол үедеги хааны Валак Израильдиң амор чонну канчалганын шуптузун көрген чүве-дир. Моав чоннуң израиль чондан коргары аажок болган, чүге дээрге израильчилер дыка хөй санныг турган. Моавчылар израиль чонче чииртимней көрүп, коргуп турган. Моав чон ынчан мадиан чоннуң баштыңчыларынга: «Шөлде оът-сиген чиген шары дег, бо чон бисти долгандыр турар бүгү чүвени чиир деп барды» – дээн.

⁵ Ынчангаш Валак Беорнуң оглу Валаам деп кижини кыйгыртыр дээш бодунуң төлээлекчилерин айбылап чорудупкан. Валаам Евфрат хемниң кыдыында Петор деп черге, бодунуң төрээн черинге, чурттап турган. Валак аңаа мынча деп сөглеткен: «Египеттен бир чон үнүп келгеш, чер кырын шыва апты, ол ам мээң чанымда туруп алды.

⁶ Дүрген чедип кээп көр, меңээ дузалап, бо чонну каргап көр, чүге дээрге ол бистен күштүг-дүр. Канчап билир, ынчан ону тиилээр харыктыг бооп, черимден үндүр сывырыптарымны. Сээң йөрээп каан кижиңге йөрээл доктаарын, каргап каан кижиңге каргыш доктаарын билир-ле болгай мен».

⁷ Моав биле Мадианның баштыңчылары каргыш салганы дээш бээр төлевирин холдарынга тудуп алгаш, Валаамга чедип келгеш, Валактың сөстерин аңаа дамчытканнар.

⁸ Валаам оларга: «Бо дүне маңаа хонуп алыңар, Дээрги-Чаяакчы меңээ чүү дээр болдур, силерге ынчаар харыылаар мен» – дээн. Моавтың нояннары Валаам сугга артып калганнар.

⁹ Бурган Валаамга чедип келгеш: «Аалыңда кымнар келгени ол?» – деп айтырган.

¹⁰ Валаам Аңаа мынча деп харыылаан: «Моавтың хааны, Сепфорнуң оглу Валак менче улузун чорудуп:

¹¹ „Египеттен бир чон үнүп келгеш, чер кырын шыва апты. Дүрген чедип кээп көр, меңээ дузалап, бо чонга каргыштан салып көр. Канчап билир, ооң-биле тулчур харыктыг бооп, черимден ону үндүр сывырыптарымны“ – деп сөглетти».

¹² Бурган Валаамга: «Оларны эдербе, ол чонга каргыш салба, чүге дээрге Меңээ йөрээткен чон-дур» – деп чугаалаан.

¹³ Валаам даарта эртен туруп келгеш, Валактың нояннарынга: «Чуртуңарже чана бериңер, Дээрги-Чаяакчы мээң силер-биле чоруурумну чөпшээревейн тур» – дээн.

¹⁴ Моав нояннар Валакче ээп келгеш: «Валаам бистиң-биле чоруурундан ойталады» – деп чугаалааннар.

¹⁵ Валак ынчан Валаамче демги айбычыларындан хөй, олардан артык ат-сураглыг нояннарын чорудупкан.

¹⁶ Ол нояннар Валаамга чеде бергеш: «Сепфорнуң оглу Валак сенден: „Меңээ чедип кээринден ойталавайн көр,

¹⁷ мен сеңээ аажок улуг алдар-хүндү көргүзүп, дилээн чүвеңни-ле күүседир мен. Чүгле чедип келгеш, меңээ дузалап, бо чонга каргыштан салып көр“ – деп дилеп тур» – дээннер.

¹⁸ Валаам Валактың дүжүметтеринге: «Валак хаан меңээ алдын, мөңгүн долу ордузун-даа бээр болза, Дээрги-Чаяакчы Бурганымның айтыышкынын үреп, бодумнуң турам-биле чүү-даа чүве кылып шыдавас мен.

¹⁹ Ындыг-даа болза, силер база бо дүне маңаа хонуңар, Дээрги-Чаяакчының меңээ ам чүү дээрин билип алыйн» – деп харыылаан.

²⁰ Бурган Валаамга дүне чедип келгеш: «Бо улус сени чалап чедип келген болза, олар-биле кады чорувут. Ынчалза-даа чүгле Мээң сеңээ чугаалаан чүвемни кылыр сен» – дээн.

Валаамның элчигени

²¹ Валаам даарта эртен тургаш, бодунуң кыс элчигенин мунгаш, моав нояннар-биле кады чорупкан.

²² Ол чоруптарга, Бурганның килеңи кыптыга берген, Дээрги-Чаяакчының төлээзи аңаа удур туржур дээш ооң оруунга туруп алган. А Валаам элчигенин мунгаш, ийи чалчазын эдертип алгаш, бар чыткан.

²³ Холунда хылыш тудуп алган, орукта турар Дээрги-Чаяакчының төлээзин элчиген көрүп кааш, оруктан эггеш, шөлче чорупкан, а Валаам, орукче кирип аар дээш, ону хап-соп эгелээн.

²⁴ Дээрги-Чаяакчының төлээзи ынчан виноград тараан шөлдер аразында оруктуң кызаалай берген, ийи талазындан херимнеп каан черинге туруп алган.

²⁵ Элчиген Дээрги-Чаяакчының төлээзин көрүп кааш, херимге чыпшыр турупкаш, Валаамның будун кызыптарга, ээзи ону база катап хап-соп эгелээн.

²⁶ Дээрги-Чаяакчының төлээзи мурнунче эрте бергеш, оң-даа, солагай-даа талаже ээп, ояр орук чок, кызаа черге туруп алган.

²⁷ Элчиген Дээрги-Чаяакчының төлээзин көрүп кааш, Валаамның адаанга чыдып алган. Ээзиниң килеңи хайныгып, элчигенин холунда ыяжы-биле улдап эгелээн.

²⁸ Ынчан Дээрги-Чаяакчы элчигенни чугаа-сөстүг кылып каан. Ол мал Валаамдан: «Мен сеңээ багай чүнү кылдым, чүү дээш мени үш катап хап-соктуң?» – деп айтырган.

²⁹ Валаам элчигенге: «Сен мени дорамчылап куду көрдүң, холумга хылыш турган болза, сени ам бо дораан өлүрүп каар ийик мен!» – деп харыылаан.

³⁰ А элчиген Валаамдан: «Шагдан бээр, бо хүнге чедир мунуп келген элчигениң эвес-тир мен бе? Сени ынчаар тооп дыңнавас чаң меңээ турган ийик бе?» – деп айтырган. Оозу: «Чок» – деп харыылаан.

³¹ Дээрги-Чаяакчы ынчан Валаамның карактарын ажыдыптарга, орукта турар холунда хылыш туткан Дээрги-Чаяакчының төлээзин ол көрүп кааш, аңаа сөгүрүп, доңгая кээп дүшкен.

³² Дээрги-Чаяакчының төлээзи Валаамга: «Элчигениңни чүү дээш үш катап хап-соктуң? Мен сеңээ удур туржур дээш чедип келдим, чүге дээрге сээң бо орууң мээң мурнумга бак бооп турар-дыр.

³³ Элчиген мени көрүп кааш, менден ам мырыңай үш катап өскээр ээп тур. Бир эвес ол менден өскээр эгбээн болза, сени өлүрүп каар турган мен, а ону дириг хевээр арттырып каар ийик мен» – деп чугаалаан.

³⁴ Валаам Дээрги-Чаяакчының төлээзинге: «Бачыт үүлгеткеним шын-дыр, сээң мени доктаадып, орукта турарыңны билбээн-дир мен; бир эвес мээң бо чоруум сээң сеткилиңге таарышпас болза, чана берейн» – дээн.

³⁵ Дээрги-Чаяакчының төлээзи Валаамга: «Бо улус-биле кады чорувут, чүгле мээң сеңээ чугаалаан сөстеримни чугаалаар сен» – дээн. Валаам оон Валактың нояннары-биле кады чорупкан.

Валактың Валаамны уткуп алганы

³⁶ Валаамның кел чыдарын дыңнап кааш, Валак ону уткуп, шуут-ла чуртунуң кызыгаарынче, Моавтың Арнон хемниң кыдыында бир хоорайже чеде берген.

³⁷ Валак Валаамга: «Сени кыйгыртып, улус чорудуп шаг болдум, чүге келбейн турдуң? Таанда-ла мен сеңээ хүндүткел көргүзүп шыдавас кижи мен бе?» – деп чугаалаан.

³⁸ А Валаам Валакка: «Көр даан, мен чедип-ле келдим, ынчалза-даа бодумнуң турам-биле чүү-даа чүве чугаалап шыдаар мен бе? Бурган меңээ чүү деп чугаалаарымны айтыр-дыр, аксымдан чүгле ол сөстер үнер» – дээн.

³⁹ Валаам Валак-биле кады чорупкаш, Кириат-Хуцот хоорайга чедип келген.

⁴⁰ Валак элээн каш буга, хойну өргүл кылдыр дөгергеш, эъдинден Валаамче база ооң-биле кады турган нояннарже чорудуп берген.

Валаамның бирги йөрээшкини

⁴¹ Даартазында эртен Валак Валаамны Вамот-Ваал деп бедик черже үндүре берген. Валаам оортан израиль турлагның кезик-чамдыын көрүп каан.