Müsürden çykyş 21 - Мукаддес Китап

21‑нҗи бап Еврей гуллары хакында

¹ «Шу хөкүмлери ысрайыллара етир:

² Сиз еврей гулуны сатын алсаңыз, ол сизе алты йыллап хызмат эдер, единҗи йыл болса ол хич хили бергисиз азат адам болар.

³ Эгер ол саллах болуп гелсе, саллахлыгына хем гидер. Эгер өйленен гул гелсе, онуң аялы-да өзи билен гидер.

⁴ Эгер хоҗайыны гулуна аял алып берсе ве ондан огул-гыз догулса, онуң аялы, чагалары хоҗайына дегишли болуп галар-да, гулуң еке өзи гидер.

^5-6 Эмма гул: „Мен хоҗайынымы, аялымы ве чагаларымы сөййәрин. Мен азатлыга чыкҗак дәл“ дийип җар этсе, хоҗайын оны Худайың хузурына гетирсин. Оны гапының янына я-да босага гетирип, темен билен гулагыны дешсин. Соң ол гул хоҗайынына өмүрбойы хызмат эдер».

⁷ «Бир адам өз гызыны гырнак эдип сатса, ол гырнак азатлыга гулуң чыкышы ялы чыкып билмез.

⁸ Эгер гырнак өзүни сайлан хоҗайынының гөвнүнден турмаса, гырнагың машгаласы оны ызына сатын алып билер. Хоҗайының оны кесеки адама сатмага хакы ёкдур, себәби ол гырнагына адалатсыз гарапдыр.

⁹ Эгер хоҗайын ол гырнагы оглуна гелинлик сайласа, ол оны өз гызы ялы гөрмелидир.

¹⁰ Эгер хоҗайын өзүне башга аял эдинсе, ол биринҗи аялыны хемишеки иймитинден, гейим-геҗиминден я-да әр-аяллык хукугындан махрум этмели дәлдир.

¹¹ Эгер хоҗайын оңа шу үч зады этмесе, ол аял хич зат төлемезден, азатлыга чыкып билер».

Зорлук хакда

¹² «Ким адам уруп өлдүрсе, ол өлүме хөкүм эдилсин.

¹³ Эмма ол оны билкастлайын өлдүрмән, эйсем, бу Худай тарапын болса, онда ол адам Мениң беллеҗек ериме гачып гутулып билер.

¹⁴ Эмма бир адам башга бирине хиле гурап, оны билкастлайын өлдүрсе, ол хатда Мениң гурбанлык сыпама гачан хем болса оны өлдүриң.

¹⁵ Ким атасына-энесине эл галдырса, ол өлүме хөкүм эдилсин.

¹⁶ Ким адам огурлап сатса я-да огурланан адам онуң өйүнден тапылса, ол өлүме хөкүм эдилсин.

¹⁷ Атасына я-да энесине гарган адам өлүме хөкүм эдилсин.

^18-19 Ики адам давалашып, бири бейлекисини даш билен я-да юмрук билен урса, ол хем өлмән галып, дүшекде ятса, соңра ол ене-де аяк үстүне галып, пишегиң көмеги билен ичери-дашары гирип-чыкып билсе, оны уран адам җезасыз галсын. Йөне ол онуң йитирен вагты үчин төлесин ве говы гутулянча оңа серетсин.

²⁰ Ким гулуны я-да гырнагыны таяк билен урса, урлан хем онуң элинден өлсе, уран җезаландырылмалыдыр.

²¹ Эмма ол гул я-да гырнак бирки гүн өлмән яшаса, хоҗайына җеза бермели дәл. Чүнки ол гул онуң хусусы эмләгидир.

²² Адамлар урушян махалы, гөврели аяла зепер етип, чагасы дүшсе, йөне башга хич хили зыян этмесе, оңа азар етирен адам ол аялың әриниң талап эден затларыны казыларың тассыклан мөчберинде җериме төлемели.

²³ Эгер оңа башга бир өмүр ховплы зыян етен болса, онда җан ерине җан алмак билен;

²⁴ гөз орнуна гөз, диш орнуна диш, аяк орнуна аяк алмак билен;

²⁵ янык ерине янык, яра ерине яра, гөк ерине гөк салмак билен җеза берилсин.

²⁶ Хоҗайын гулуны я-да гырнагыны уруп, гөзүни көр этсе, гөзүниң өвезине оны азат этсин.

²⁷ Эгер-де ким гулуны я-да гырнагыны уруп, дишини дөвсе, дөвлен дишиң өвезине оны азат этсин».

Мал-гаралар хакда

²⁸ «Эгер бир өкүз бир эркек адамы я-да аялы сүсүп өлдүрсе, онда ол өкүз дашланып өлдүрилсин. Онуң эти хем ийилмесин. Өкүзиң эеси болса гүнәкәр сайылмасын.

²⁹ Эгер өкүзиң сүсекдиги өңден мәлим болуп, оны эесине дуйдурсалар, эмма ол адам шонда-да өкүзине гөз-гулак болмаса ве ол өкүз эркек адамы я-да аялы сүсүп өлдүрсе, онда өкүз дашланып өлдүрилсин. Онуң эеси болса өлүме хөкүм эдилсин.

³⁰ Эгер өкүзиң эесинден хун талап эдилсе, ол өзүнден талап эдилен хуны долы төләп, өз җаныны гутарып билер.

³¹ Эгер гара мал огланы я-да гызы сүсүп өлдүрсе, оңа гаршы хем шуңа меңзеш канун уланылсын.

³² Эгер өкүз гулы я-да гырнагы сүсүп өлдүрсе, өкүз эеси гулуң хоҗайынына алтмыш бәш мысгал күмүш җериме төлесин. Мал болса дашланып өлдүрилсин.

³³ Бир адам чукурың үстүни ачса я-да чукур газып үстүни өртмесе ве оңа өкүз я-да эшек гачса,

³⁴ чукуры газан адам етирилен зыяны төлесин. Өлен малың маслыгы болса онуң өзүне галсын.

³⁵ Бир адамың өкүзи башга бириниң өкүзини сүсүп өлдүрсе, онда олар дири өкүзи сатып, онуң бахасыны дең бөлүшмели. Өлен малы хем дең икә пайламалы.

³⁶ Эгер өкүзиң сүсекдиги озалдан белли болуп, оны эесине дуйдурсалар, эеси шонда-да оңа гөз-гулак болмаса, ол өкүзиң өвезине өкүз бермелидир. Өлен малың маслыгы болса онуң өзүне галмалыдыр».