Mateo 5 - Nuevo Testamento Toba Sombrero Negro

Jesús yec'ata ga'me qajoĝonaĝa da'me dapaĝaguenataĝan

¹ Mane'e da'me yauana ga'me jiyaĝadipi, Jesús yec'adije'ma ga'me qajoĝonaĝa qama'le ñiyiñe. Jogaa'me lapaĝaguenataqa yec'adeta joñe'me,

² chane'eja ñe'me ya'uo ga'me 'laqatac da'me yapaĝague'n jogaa'me, enaac:

³ “Made'tapolqa qomle gaa'me jo'ne natetotela'ajalo da'me youe'n ga'me lecochaĝac joñe'me Dios, qa'a nach'egaua gaa'me jo'ne uetedaue da'me lejaliaĝa ñe'me Dios 'me ne'tague di'me piyem.

⁴ “Nataq'aen made'tapolqa qomle gaa'me jo'ne noye'tape, qa'a nach'egaua gaa'me jo'ne qoloyaĝanate'tape qomle.

⁵ “Nataq'aen made'tapolqa qomle gaa'me jo'ne ja 'yoĝodenaĝayaqa, qa'a nach'egaua gaa'me jo'ne qoyanema qomle ga'me aleua jo'ne joote qo'yaĝatema.

⁶ “Nataq'aen made'tapolqa qomle gaa'me jo'ne ena'am ta'le yoqoua't nataq'aen yelinqui'p queda'me jetaque qoye'et da'me yataqatelegue, qa'a nach'egaua gaa'me jo'ne yachaqa'y qomle.

⁷ “Nataq'aen made'tapolqa qomle gaa'me jo'ne choĝodena taĝanaĝayaqa, qa'a nach'egaua gaa'me jo'ne qoyichoĝode'n qomle.

⁸ “Nataq'aen made'tapolqa qomle jogaa'me jo'ne yoqovichiguilo naa'me lai'li, qa'a nach'egaua gaa'me jo'ne yauata qomle ñe'me Dios.

⁹ “Nataq'aen made'tapolqa qomle gaa'me jo'ne 'yetedac da'me 'nemaĝac, qa'a Dios e'n lec'oqo'tolqa jogaa'me.

¹⁰ “Nataq'aen made'tapolqa qomle gaa'me jo'ne 'uo da'me necanague'j qa'a jouaĝat da'me yauote joda'me chimaqachiñe, qa'a nach'egaua gaa'me jo'ne uetedaue da'me lejaliaĝa ñe'me Dios 'me ne'tague di'me piyem.

¹¹ “Nataq'aen ami made'tapolqa qom 'uo ga'me jiyaĝadipi jo'ne ami yejoue'tape nataq'aen ja no'en da'me ami 'yeteque, nataq'aen qom yajouaĝat da'me jayem, qama'le ami qoyedolo'te ga'me yodapecache noqovinaĝanaĝaco 'me t'aĝanataĝana'ape.

¹² Auacoñiyeguet da'me adamaiqui, 'noota qom ami made'tapolqa, qa'a auacoñiyeguet qomle ga'me anejetenaguequi jo'ne ua'ague di'me piyem; qa'a ca'li maliaĝa ami qayaua, qanach'e naq'aeta da'me qoyecaa'tape jodia'me Dios 'laqataĝanaĝanaqa.

Ena'am ta'le ami qa'noua nataq'aen ami 'yoqochiñe 'me yecoyadelo'te ga'me jiyaĝadipi

¹³ “Ena'am ta'le ami mach'e qa'noua jo'ne youe'n joga'me jiyaĝadipi. Qalaĝaja qom ga'me qa'noua qaya da'me 'louaĝa, ¿qo'li yaqanatet ta'le 'niyelaĝatela't da'me lamaic? Male ja no'en, chane'eja qoyijaĝa'ya ga'me naq'aec qama'le qopetapelegue.

¹⁴ “Nataq'aen ami lecoyadaĝanaqate jena'me aleua. Ga'me noic jo'ne nalegue ga'me qajoĝonaĝa 'me qayaje'mec ja yaqanatet ta'le nañoĝochiñe.

¹⁵ Nale qoyetetoue jaga'me coyadaĝanaqate, ja 'noota ta'le qoyanaue ga'me yedapega't; dite da'me qoyanalegue ga'me qayaje'mec qaedi yecoyadelo'te ena'uaque gaa'me netedaue ga'me emec.

¹⁶ Nach'e naq'aeta ga'me 'yoqochiñe jo'ne ami netayelo, 'noota qom yecoyadelo'te ga'me jiyaĝadipi, qaedi yauata daa'me onaĝayaqa 'me at'onataqadi' qama'le 'nonaĝachidegue joñe'me Dios.

Jesús dapaĝaguenataĝaneque jodaa'me Dios lamaĝajoĝonaĝaco

¹⁷ “Ena'te auepíchitapega ta'le ñanaequena qaedi jadalaĝa't daa'me Dios lamaĝajoĝonaĝaco nataq'aen daa'me lapaĝaguenataĝanaĝaco jodia'me Dios 'laqataĝanaĝanaqa. Ja ñanaequena qaedi japalaĝa't dite da'me qaedi joma't.

¹⁸ Chane'eja ami jayateneque qom cha'li 'uo di'me piyem nataq'aen jena'me aleua, qaya'te 'uo ga'me cat'oñoq qoyalaĝat jodaa'me namaĝajoĝonaĝaco uotaĝa ch'e onolec nediijec jo'ne qonaqat, chayovida'a qom yema yepaquichiguilo.

¹⁹ Qo'che', qom 'uo ga'me jiyaĝaua jo'ne ja yoqo'cha ga'me onolec daa'me daajo' namaĝajoĝonaĝaco, mate mane'e cat'oñoq joga'me, uotaĝa ja yapaĝagueneque ga'me jiyaĝadipi qaedi yoqochideta, nach'ega qoyen cat'oñoq qomle da'me male uetaue da'me lejaliaĝa ñe'me Dios 'me ne'tague di'me piyem. Qalaĝaja ga'me jo'ne yoqo'cha nataq'aen yapaĝagueneque jogaa'me laqaya' qaedi nach'e ena'am yoqochideta, nach'ega qoyen p'ajaye qomle da'me male uetaue da'me lejaliaĝa ñe'me Dios 'me ne'tague di'me piyem.

Jesús dapaĝaguenataĝanec da'me jo'ne yataqachiñe chimaqachiñe

²⁰ “Qalaĝaja ami ja'aĝatema queda'me qom ja anapaquiyalo'te ga'me judiopi napaĝaguenoqo'tpi nataq'aen joga'me fariseopi, ta'le auauoyi ga'me chimaqachiñe 'me Dios yiyamaĝaden, qama'le ja auaqanachichi ta'le ayoue da'me lejaliaĝa ñe'me Dios 'me ne'tague di'me piyem.

1. Ena'te aualataĝan

²¹ “Da'me ami auomachiiya da'me jo'ne qo'yaĝatema joca'li jodia'me adet'aldi', eetac: «Ena'te aualataĝan, qa'a ñe'me jo'ne dalataĝan male qoyamaĝaue da'me ne'uaĝanaguec.»

²² Qalaĝaja ami ja'aĝatema queda'me gamachaqaega ga'me jo'ne dalemata'ya ga'me laqaya, male qoyamaĝaue da'me ne'uaĝanaguec. Nataq'aen ga'me jo'ne yejouen ga'me laqaya, qama'le qoyajoĝonegueta jogaa'me jiyaĝadipi nec'atenoqo't; nataq'aen ga'me jo'ne yachalo'te gaa'me 'laqataqa 'me ja 'noe'n ga'me laqaya, qama'le qoyen yepaquetapegue' da'me yec'ata ga'me dole' 'me 'lachaqa' da'me 'uaĝanaĝac.

²³ “Chane'eja, mane'e qom aueda'a ga'me tamenaqa' jaga'me adajaqaje qama'te anetouena ga'me adaqaya jo'ne 'uo ga'me en adaviyaĝajet,

²⁴ cha'li auepota'ña jaga'me adajaqaje ga'me tamenaqa' qama'le 'uaeñe auec'ata ga'me adaqaya qaedi anayate'ne' queda'me avichoĝoden nataq'aen yitaĝa ami made'tape. Chane'eja male auaqanatet da'me auec'ata ga'me tamenaqa' qama'le auaneuo jaga'me adajaqaje.

²⁵ “Qom 'uo ga'me jetaque am yauegalo joga'me c'atenaĝanaĝaic, 'noota qom paja'a aniyamaĝade'ne' yatemaliaĝa 'uo da'me adedaqa', qaedi ja am 'te yauega ga'me c'atenaĝanaĝaic. Qalaĝaja qom ja naq'aeta, ñe'me c'atenaĝanaĝaic am yamaĝauelo qomle joga'me vitaĝayaqa qama'le jogaa'me am yamaĝadoue jaga'me coñetaĝanaĝaiqui.

²⁶ Am ja'aĝatem queda'me ja yitaĝa auenoĝonegue chayovida'a qom yema auejeten da'me adaviyaĝajet.

2. Ena'te aua'uo da'me adequejeguetaĝa

²⁷ “Da'me ami joote auomachilegue queda'me eetojo' da'me qo'yaĝatetac ca'li: «Ena'te aua'uo da'me adequejeguetaĝa.»

²⁸ Qalaĝaja ami ja'aĝatema queda'me gamachaqaega jo'ne yec'aten jaga'me yauo qama'le yepita'a, joote taue da'me loec joga'me.

²⁹ “Chane'eja naq'aeta, qom jana'me at'aete auayaten chiyaqayi da'me aua'uo adoec, 'noota qom anaqat qama'le auajaĝague ga'me qaya'ague; adiyamaqachiñe da'me onolec ga'me qaya da'me at'oyaĝac qama'le ja yema da'me at'oyaĝac da'me qoyajaĝaue ga'me payac 'lachaqa'.

³⁰ Nataq'aen qom na'me adouaq auayaten am yauegoue da'me aua'uo adoec, qama'le 'noota qom auachaĝaye nataq'aen aueguem; adiyamaqachiñe da'me onolec ga'me qaya da'me at'oyaĝac, qama'le ja yema da'me at'oyaĝac qoyamaĝa di'me payac 'lachaqa'.

3. Ena'te aueguem jaga'me adoua

³¹ “Nach'e ena'am eetojo' da'me qo'yaĝatetac ca'li: «Gamachaqaega ga'me jo'ne yeguem jaga'me loua, 'noota qom ya'uo jaga'me lomalate da'me limaĝanaĝac.»

³² Qalaĝaja ami ja'aĝatema joga'me jo'ne yeguem jaga'me loua, qom ja naqaeda ta'le yajouaĝat da'me lequejeguetaĝa'j jogaa'me, qama'le en quejeguetaĝai jaga'me, nataq'aen ga'me jiyaĝaua laqaya jo'ne 'uoneguet jaga'me qoyeguem nach'e ena'am taue da'me lequejeguetaĝa.

4. Ena'te ja auepaquichigui ga'me jo'ne joote a'naĝatot ñe'me Jaliaĝanec

³³ “Nach'e ena'am auomachiiya da'me jo'ne qo'yaĝatema joca'li jodia'me adet'aldi', eetac: «Ena'te ja auepaquichigui ga'me jo'ne joote a'naĝatot ñe'me Jaliaĝanec queda'me 'uo ga'me aua'uo.»

³⁴ Qalaĝaja ami ja'aĝatema da'me ena'te ami aĝataĝayaqa. Ena'te a'naĝachiyot jodi'me piyem, qa'a nach'edi lejaliaqa' joñe'me Dios;

³⁵ uotaĝa jena'me aleua, qa'a nach'ena lapia'te lachaĝala'te joñe'me; uotaĝa di'me Jerusalén, qa'a mach'e lejaliaqa' ñe'me p'ajaye Jaliaĝanec.

³⁶ Uotaĝa mach'e ami a'naĝachiuo na'me adaqai'godi', qa'a ja auaqanachichi ta'le aueñi pagaĝaic uotaĝa ledaĝaic ga'me onolec 'me adayoĝochi.

³⁷ Qalaĝaja 'noota qom nach'edata da'me a'uachiyi: “Jaja'a” uotaĝa “Aja'y.” Qa'a gamachaqaega ga'me at'aqataqui jo'ne anoqochichiñegue da'me dojo' chiyaqayi ñe'me payac jo'ne ja no'en.

5. Ena'te a'viyelaĝateguet ga'me adauteua

³⁸ “Nataq'aen auomachiiya queda'me qo'enaac ca'li: «Ga'me naqat jañe'me 'laete ga'me laqaya, 'noota qom nach'e ena'am qonaqat jañe'me mach'e 'laete; nataq'aen ga'me naqat jaga'me lodaite ga'me laqaya, nach'e ena'am qonaqat jaga'me mach'e lodaite.»

³⁹ Qalaĝaja ami ja'aĝatema da'me dojo': gamachaqaega 'uo ga'me ja no'en am 'yetec, ena'te a'viyelaĝateguet, dite da'me qom 'uo ga'me ye'uaĝan na'me adanoc 'me auayaten, nach'e ena'am auaje'tem ta'le ye'uaĝan na'me laqaya.

⁴⁰ Qom am qoyauegalo gaa'me c'atenaĝanaĝayaqa qaedi qodoĝotaĝanec na'me anejomaĝaiqui, nach'e ena'am auaje'tem ta'le doĝotaĝanec na'me adapoto.

⁴¹ Qom 'uo ga'me yepaquetapegue' da'me auachi ga'me li'yac, 'noota qom aueda'a ga'me jetaque yedo'ogue.

⁴² Gamachaqaega ga'me am yajela, 'noota qom auanem; nataq'aen ena'te anetauoĝolegue ga'me jo'ne jetaque am t'alaĝanot.

6. Adoqopichiyalo gaa'me jo'ne ami niquiya'alo

⁴³ “Nach'e ena'am auomachiiya queda'me qo'enaac ca'li: «Adoqopita ga'me adaqaya qama'le adiquiya'a ga'me adauteua.»

⁴⁴ Qalaĝaja ami ja'aĝatema: Adoqopichiyalo gaa'me jo'ne ami niquiya'alo, nataq'aen auajelaĝañilo'te ga'me jo'ne ami yachoĝode'tape.

⁴⁵ Qama'le naq'aeta da'me ami e'n di'yo't da'me ami lec'oqo'tolqa ñe'me Adet'ai 'me na'ague di'me piyem; qa'a jañe'me 'najeua ñe'me yecoyadelo'te gaa'me ja p'iida'a nataq'aen gaa'me p'iida'a; nataq'aen namaĝalo ga'me uotep gaa'me chimadichidiñe nataq'aen gaa'me ja chimadichidiñe.

⁴⁶ Qa'a qom nach'egaua adoqopichiyalo gaa'me jo'ne ami noqopitalo, qama'le ¿jach'e ga'me adajo'vii 'me ami qoyanema? Chayovida'alo gaa'me lo'ol da'me nejetenaguec di'me Roma, naq'aeta da'me yauote.

⁴⁷ Nataq'aen qom nach'egaua gaa'me adaqayadi' da'me auep'iyeñi', qama'le ¿jach'e ga'me at'onataqui jo'ne qoyoqoch'em? Chayovida'alo gaa'me qaya'te lepe'e' naq'aeta da'me yauote.

⁴⁸ 'Noota qom yataqachiñe ami chimadichidiñe, nach'e naq'aeta ñe'me Adet'ai jo'ne na'ague di'me piyem yataqachiñe chimaqachiñe.