Lukas 22 - En Taar Weru a nunuwu' é TontemboanSé kikiiten é tou Yahudi mawasa e maté si Yesus ( Mat. 26:1-5 ; Mrk. 14:1-2 ; Yoh. 11:45-53 ) 1 En endo wangko' Roti Ra'ica Rinagian si patuulen ka'i Paska, makatawio. 2 Sé kikiiten é imam wo sé makailek wutul in Torat maéré-éré lalan tumambisa e maté si Yesus, ampa'paan séra maindé' a sé tou keli. Si Yudas mawasa in sumarakan si Yesus a sé kikiiten é imam ( Mat. 26:14-16 ; Mrk. 14:10-11 ) 3 Wo kawasan i kikiiten é sétang si Yudas si patuulen ka'i Iskariot. Sia esaan asé sangapulu' rua murit i Yesus. 4 Wo si Yudas mangé a sé kikiiten é imam wo sé kikiiten matéir im Balé Le'nas e meroma' wo iséra tumambisa sia sumarakan si Yesus ai séra. 5 Arui keli séra en luminga im pawasa-wasan i Yudas wo séra meroma' wo puséén éra e méé roit ai sia. 6 Wo niénanna ka'i em pinusé' éra itu. Anaé, tumo'tol asi témpo itu, sia maéré-éré témpo loor wo maene-enep en sumarakan si Yesus ai séra wosama' ra'ica kailekan é tou keli. En tumu'tul ing kakanen Paska ( Mat. 26:17-25 ; Mrk. 14:12-21 ; Yoh. 13:21-30 ) 7 Wo imayo en endo wangko' Roti Ra'ica Rinagian. Asi endo itu sé tou musti mokol domba Paska. 8 Wo iru'du' i Yesus si Petrus wo si Yohanes, icua-Na, “Mangém kamu wo itu'tulo mio' kakanen eng kanenta mewali-wali am perjamuan Paska anio'.” 9 Wo wuéien éra ai Sia, “Guru, am bisa réén en icasalé' i Guru tu'tulan ami ing kakanen Paska anio'?” 10 Isowat i Yesus, “An tutuw iow muntep ing kota, ipeta'up oka miow si esa tuama maali-ali in tampayang teké' si pinumpunan in dano. Kumiito mangé ai sia akar am balé si niuntepana. 11 Wo icuao mio' asi makawalé itu, ‘Winuéi i Guru, am bisa réén en tampa i Guru kuman mewali-wali wo sé murit-Na asi endo wangko' Paska?’ 12 Wo ituru' oka i makawalé itu ai camu esa tampa wangker an dangka' wo em pakénta am bituo waya. An tampa ituo e musti tu'tulan iow.” 13 Wo mangém si Petrus wo si Yohanes. Ipeta'up éra waya tanu en aicua i Yesus ai séra. Wo tu'tulen éra eng kakanen Paska am bitu. Si Yesus wo sé murit-Na méma' im perjamuan ( Mat. 26:26-30 ; Mrk. 14:22-26 ; 1Kor. 11:23-25 ) 14 An tutuw an orasnao kuman ing kakanen Paska wo si Yesus lumukut kuman mewali-wali wo sé murit-Na, sé patuulen ka'i ruru'du'an. 15 Icua-Na ai séra, “Yaku masalé' keli kuman owo ing kakanen Paska anio' mewali-wali wo icamu an tutuw eng kawenduan ra'ipé' sangkumen-Ku. 16 Ampa'paan icua-Ku ai camu, Yaku ra'io kawisa kuman ing kakanen Paska anio' mewali-wali wo icamu akar eng kaangéan kamu tuma'néi im Paska anio' lekepen ang Kakolanoan i Amang Kasuruan.” 17 Wo si Yesus mindo esa paelepan, tuasan-Nao in anggor wo Sia kumua i makapulu'sama' a si Amang Kasuruan wo kumua a sé murit-Na, “Indono em paelepan anio' wo kamu im baya melepo mio' mensan-sawelan! 18 Icua-Ku ai camu, tumo'tol intarépé', Yaku ra'io ka'i melep in anggor anio' akar mai en témpona si Amang Kasuruan Kumawasa tanu Kolano ang kayo'baan.” 19 Kekawus in itu indon-Na e roti, wo kumua mangé makapulu'sama' a si Amang Kasuruan. Wo te'bi-te'biin-Na e roti itu, yéké-Na ai séra, icua-Na, “Si anioo en owak-Ku si aisarakan torona miow. Émaano mangé en anio' en tuma'néi Yaku!” 20 Taniitu ka'i kekawus ing kuman i roti, indon-Na ka'i em paelepan si tinuasan-Nao in anggor wo iwéé-Na ka'i ai séra, wo kumua, “En anggor am paelepan anio', tanu im perjanjian weru i Amang Kasuruan wo sé tou, si nisahkan in enda'-Ku si aituas akar i maka'pu en lumowir icamu. 21 Taan, sérén! Si tou sumarakan Yaku sa, asi oras anio' mewali-wali wo icita a méja anio'. 22 Ampa'paan si Toyaang i Tou maté oka tanu si aitantuo i Amang Kasuruan. Taan si tou sumarakan Sia wutu-wutul icawangkur.” 23 Kelinga in itu, sé murit i Yesus tumo'tol membum-buéian asi esa wo si esa andumoro' si séi en sumarakan oka si Yesus. Si Yesus kumua andumoro' si séi e mangko-wangko' 24 Wo sé murit i Yesus meindo-indoan roma' andumoro' si séi e mangko-wangko' an uner éra. 25 Wo icua i Yesus ai séra, “Sé kolano é tou ra'ica makatuus si Amang Kasuruan, maperénta sé tou éra makiit ing kasalé'an éra in esa. Mandé in taniitu sé kolano itu, patuulen é tou éra ‘kolano-kolano mengaloindong icami.’ 26 Taan kamu ra'ica toro taniitu. Si séi si mangko-wangko' an uner iow, sia musti tanu tou si makawawa-wawa'. Wo si mamuali kikiiten, musti tanu ata si maselewir a sé im pakasa in tou. 27 Wuéien-Ku ai camu, si séi réén en lébé wangko', si tou ilumukut icuman kuma'pa si tou maselewir? Tantu si tou ilumukut icuman to? Taan Yaku ra'ica tanu siitu, an tutuw-Ku an uner iow, Yaku maselewir ai camu. 28 An tutuw eng kawenduan sinangkum-Kuo, kamu kasake' mewali-wali wo Yaku. 29 Ampa'paan in ituo, wéan-Ku oka hak kamu eng kumawasa tanu kolano, meputé si Amang-Ku iméé hak a Yaku eng kumawasa tanu Kolano. 30 Anaé, icamu wo Yaku mewali-wali oka kuman wo melep an esa méja ang Kakolanoan-Ku. Wo kamu ka'i lumukut oka am palukutan pasiri-siriin e merénta sé sangapulu' rua suku tou Israel.” Si Petrus sumangkal oka si Yesus ( Mat. 26:31-35 ; Mrk. 14:27-31 ; Yoh. 13:36-38 ) 31 Wo icua i Yesus a si Simon Petrus, “Simon, Simon, wéanmu rékén sumama-sama'! Si kikiiten é sétang imakéréo kaloasan asi Amang Kasuruan e mangepé' ai camu im baya, akar catané a Yaku. Si kikiiten é sétang itu tanu si menganguma tumaap im béné' en tumané im béné' loor wo sé wéné' pesel. 32 Taan aisombayang-Kuo ko é Simon, wosama' ko tatap maéman a Yaku. Kekawus im pangepé'an anio' wo sa ko mape'diso wo maémano sumawel a Yaku, ico musti méé ing kaincayaan a sé poo-poowmu akar em paémanen éra makaketer.” 33 Wo isowat i Petrus a si Yesus, “Tuang, yaku uli-ulit kumiit si Tuang mandé aku yuntep am bui kuma'pa patén!” 34 Taan icua i Yesus ai sia, “Icua-Ku ai co é Petrus, a si endo anio' ra'ipé' kumukuk si co'ko', ico makateluo sumangkal sapaoka ko makatuus Yaku.” Si Yesus kumua a sé murit-Na wosama' tu'tul en sumaru ing kawenduan 35 Wo icua i Yesus a sé murit-Na, “Indior, kamu sumangkumo ayutus-Ku mangé kumua in Abar Kaaruien wo ra'ica winéan-Ku kaloasan e maali im papumpunan in doit, sompoi pawalunan wo selop. Asi témpo itu, awéan réén ai camu sumangkum kinainaan sapa-sapake' mangé?” 36 Isowat éra, “Ra'ica wana.” Wo icua-Na, “Taan intarépé', si séi si makaanu papumpunan in doit kuma'pa sompoi pawalunan, aweso taré paalin. Wo si séi si ra'ica makaanu sa'bel, aweso taré iwangkéro en juba wo iteleso mangé sa'bel. 37 Icua-Ku in taniitu ai camu, ampa'paan aipatico ang Kitap Le'nas andumoro' Yaku, en itu musti mamuali a Yaku. Tana'i e nats aipatic ang Kitap Le'nas, ‘Sia icauntep oka a sé tou léwo'.’ Anaé, sapa en aipatic andumoro' Yaku, asi oras anio' tumo'tolo mamuali.” 38 Wo icua é murit-Na, “Guru sérénai, am bia'i awéan rua sa'bel.” Isowat i Yesus ai séra, “Nomoo.” Si Yesus sumombayang ang Getsemani ( Mat. 26:36-46 ; Mrk. 14:32-42 ) 39 Kumawusai in itu, si Yesus mangé ang kesot ing kota wo mangé an Tolaina in Zaitun tanu ing kanaramen-Na. Sé murit-Na ka'i kumiit angé Sia. 40 An tutuw icateka'o mangé an tolaina itu wo icua-Na ai séra: “Sumombayango wosama' kamu ra'ica makéré im pangepé'an.” 41 Wo Sia tumayang angé toyo' ai séra, eng katayangna tanu wona' ing katayang é tou sa mangkil im batu. Wo Sia kumundu wo sumombayang, icua-Na, 42 “O Amang-Ku, sa woo ro'na, angkaien woo mai eng kawenduan anio' a Yaku. Taan ra'ica iciit ing kasalé'an-Ku e mamuali, mandéo kasalé'anke' i Amang e mamuali.” [ 43 Wo awéan esa malaékat an sorga, mai mapaturu' in owakna a si Yesus e méé ing kaketeran ai Sia. 44 Wo si Yesus mendam tambisa eng kauterna ing kawenduan wo maindé', anaé Sia lébé mauli-ulit masombayang. Wo en limuut-Na mamuali tanuoka enda' matiis an tana'.] 45 Kumawusai in sumombayang, Sia tumulung wo maréng angé sumawel a sé murit-Na. Taan kaumaan-Na mangé séra kinakili'ano ampa'paan en até éra wenduo keli akar séra makepé. 46 Wo icua-Na ai séra, “Kéitu réén kamu asaloke' i makatekel? Tumooro wo sumombayango wosama' kamu ra'ica makéré im pangepé'an.” Si Yesus tinangka' ( Mat. 26:47-56 ; Mrk. 14:43-50 ; Yoh. 18:3-11 ) 47 An tutuw i Yesus maroma'pé' wo rumumpakai sé sangareru' tou. Séra aipakawali mai i Yudas si esaan asé sangapulu' rua murit i Yesus. Si Yudas mawaya' an dior é tou itu wo sia sumusut angé a si Yesus wo cumiom Sia. 48 Wo icua i Yesus ai sia, “Éi Yudas, maké réén in cioman ko sumarakan si Toyaang i Tou?” 49 An tutuw sérén é murit i Yesus sapa e mamuali oka, wo wuéien éra a si Yesus, “Guru, serangen ami réén séra maké in sa'bel?” 50 Wo serangen i esaan murit i Yesus si ata i imam wangko' maké in sa'bel akar en lunteng kakanna imapokol. 51 Taan icua i Yesus, “Nomoo ipelala'us!” Wo isuun-Na mangé ing kama en lunteng i tou itu wo samaan-Na. 52 Wo icua-Na a sé kikiiten é imam wo sé kikiiten é matéir im Balé Le'nas wo sé matu'a é tou Yahudi sé mai tumangka' Sia, “Paweroten iow réén Aku anio' tou léwo', akar kamu mai tumangka' Yaku maali mai in sa'bel wo im papangkur? 53 Susur in endo Aku ang karapi miow am Balé Le'nas wo ra'ica tangkaan iow Aku. Taan asi endo anioo en oras iow tumangka' Yaku wo asi oras anioo si makakawasa ing kariréimbengan mai kumawasa.” Si Petrus sumangkal si Yesus (Mat. 26:57-58, 69-75; Mrk. 14:53-54, 66-72; Yoh. 18:12-18, 25-27) 54 Wo tangkaan éra si Yesus wo asi tampa itu iwali éra mangé Sia am balé i imam wangko'. Si Petrus ka'i kumiit angé taan tayang an somoi. 55 An uner ing kintal im balé i imam wangko', sé tou méma' api unggun wo séra lumukut makali'mur an api itu e nguméngé. Wo si Petrus ka'i mai lumukut mewali-wali wo iséra. 56 Am bitu awéan esa wéwéné si mengaselewir a si imam wangko', sérénna si Petrus makalukut an tembir in api unggun itu wo peméa-méanna rékén si Petrus. Wo icua i wéwéné itu, “Si tou anio' ka'i esaan asé makiit si Yesus!” 57 Taan si Petrus sumangkalke', icuana, “Ra'ica, ra'ica katuusanku Sia, é inang!” 58 Wo ra'ica mento' uré, awéan ka'i esa tuama, sérénna si Petrus wo icuana, “Ico ka'i esaan asé makiit si Yesus to?” Taan icua i Petrus, “Ra'ica, ra'ica yaku.” 59 Kumawus in itu, lumangkoio wona' satu jam, awéan ka'i esa tou walina kumua in taangko'. Icuana, “Wutul, si tou anio' mewali-wali wo si Yesus, ampa'paan sia ka'i tou Galilea.” 60 Taan icua i Petrus ka'i, “Ra'ica, ra'ica kailekanku sapa em pakuamu itu.” An tutuw itu, ang karoro'anna i maroma'pé' wo kumukuko mai si co'ko'. 61 Wo si Apo' Yesus suméléng en suméré si Petrus. Wo kata'néiano i Petrus si sumangkumo aicua i Apo' Yesus ai sia, “Ra'ipé' kumukuk si co'ko' asi endo anio', ico makateluo sumangkal Yaku.” 62 Wo sia kumesot am bitu wo maamé' akar in sesendu'an oka. Si Yesus a Mahkamah Agama ( Mat. 26:63-68 ; Mrk. 14:53-65 ; Yoh. 18:19-24 ) 63 Wo sé tou matéir im Balé Le'nas sé itumang si Yesus, para'- i-ra'ien éra Sia wo ka'i parukin éra. 64 Em beren-Na we'beren éra ing kaéng wo mamuéi, “Icua mai si séi réén en sumepé' Ico?” 65 Wo keliané' ka'i e nunuwu' maojat sé ipakua éra ai Sia. 66 An tutuw imandoo, mali'uso mai sé matu'a é tou Yahudi, sé kikiiten é imam wo sé makailek wutul in Torat. Wo si Yesus iwali éra en sidangen a Mahkamah Agama éra. 67 An tutuw i Yesus a Mahkamah Agama wo icua éra ai Sia, “Icua mai ai cami, wutul réén Ko anio' Mesias?” Isowat i Yesus, “Mandé icua-Ku ai camu, taan ra'ica kawisa percayan iow. 68 Wo mandé ka'i Aku mamuéi ai camu andumoro' Yaku, taan ra'ica kiim iow sumowat. 69 Taan tumo'tol asi oras anio' si Toyaang i Tou lumukut oka ang kakan i Amang Kasuruan si Makakawasa.” 70 Wo séra im baya kumua, “Sa taniitu, Ico anio' réén si Toyaang i Amang Kasuruan?” Isowat i Yesus, “Icamu in esa en cumua sapaoka Yakuo Sia.” 71 Wo icua éra, “Kita ra'io sangali mangéré sairi. Pinalingatao in esa wo ka'i wa'ba'-Na in esa eng kumua sapaoka paanggapen-Na, Sia toyaang i Amang Kasuruan.” |
En Taar Weru a nunuwu' é Tontemboan @ LAI 2018
Indonesian Bible Society