Kisah Para Rasul 17 - En Taar Weru a nunuwu' é Tontemboan

Si Paulus wo si Silas an Tesalonika

¹ Si Paulus wo si Silas mangé an Tesalonika lumangkoi in Amfipolis wo Apolonia. An Tesalonika, awéan walé paapo'an é agama Yahudi.

² Tanu ing kanaramen, si Paulus muntep am balé paapo'an é agama Yahudi itu. Wo makatelu in endo Sabat mengking-kiitan, sia muntep am balé paapo'an memaa-maar wo sé tou andumoro' im bagéan-bagéan ing Kitap Le'nas.

³ Ipaterangkanna wo pawéanna tuus ai séra sapaoka si Mesias musti meta'up in okoi akar maté wo tumou sumawel an unér é tou imatéo. Icuana ka'i ai séra, “Si anioo si Yesus si aicuaku ai camu, Siao si Mesias.”

⁴ Awéan piraan asé tou Yahudi itu mamuali maéman a si Yesus. Wo kelian tou Yunani sé maapo' a si Amang Kasuruan wo sé wéwéné sé awéan pengaru ang kota itu, séra im baya meesa ang karapi i Paulus wo si Silas.

⁵ Taan sé tou Yahudi walina manganat a si Paulus wo si Silas. Ampa'paano in itu li'usen éra sé tou léwo' am pasar sé ra'ica wana tawoien en lumicoko ing kota itu. Wo em balé i Yason sinerang éra ka'i e mangéré si Paulus wo si Silas, en urusen an dior é tou keli.

⁶ Taan ra'ica kinéréan éra si Paulus wo si Silas am bitu. Ampa'paano in itu wésoon éra si Yason wo piraan tou sé maéman wo iwali éra a sé makakawasa ing kota itu. Wo ipaangko' éra, “Sé tou mengalicoko am bisa-wisa imayo ang kota anio',

⁷ wo séra tinerima i Yason e mento' am baléna. Pakasa en atoran-atoran i Kaisar Roma ipakélong éra wo makua sapaoka awéan kolano walina si makangaran i Yesus.”

⁸ Kelinga in itu, sé tou keli wo sé makakawasa ing kota mae'bow akar marinca'o.

⁹ Wo iru'du' éra si Yason wo sé tou walina sé maéman wosama' méé roit tanu petaru a sé makakawasa itu. Kumawus in itu, iwekar éra si Yason wo sé tou maéman itu.

Si Paulus wo si Silas am Berea

¹⁰ Asi wengi ituke', sé tou maéman an Tesalonika rumu'du' si Paulus wo si Silas mangé am Berea. Wo an tutuw éra icateka' mangé am bitu, séra mangé am balé paapo'an é agama Yahudi.

¹¹ Sé tou Yahudi am Berea lébé imawuka' em bewerot, ra'ica tanu sé tou Yahudi an Tesalonika. Ampa'paano in itu icasalé' éra keli en luminga wo tumerima in taar i Amang Kasuruan. Wo susur in endo pengati'tiren éra eng Kitap Le'nas e makailek sa en sususuien i Paulus wutul kuma'pa ra'ica.

¹² Ampa'paan in ituo kelian tou ai séra e maéman a si Yesus. Wo keliané' ka'i sé tou Yunani sé awéan pengaru am bitu mamuali maéman a si Yesus, séra itu wéwéné wo en tuama.

¹³ Taan an tutuw kailekan é tou Yahudi sé an Tesalonika owo sapaoka si Paulus makua ka'i in taar i Amang Kasuruan am Berea wo séra mangé am bitu e memaso-maso' in léwo' a sé tou am bitu akar sé tou keli ra'io makaaté in sama'.

¹⁴ Ampa'paan in itu sé tou maéman ang kota itu rumu'du' si Paulus e mario-rior mangé an ta'sic. Taan si Silas wo si Timotius makaento'pé' am Berea.

¹⁵ Wo si Paulus iwali é tou en suméngkot akar ang kota Atena. Kumawus in itu, sé tou itu maréng angé sumawel am Berea ang karapi i maali-ali in taar i Paulus wosama' si Silas wo si Timotius mario-rior mai ai sia ang kota Atena.

Si Paulus ang kota Atena

¹⁶ Ang karoro'an i Paulus ang kota Atena mengento-ngento' si Silas wo si Timotius, en até i Paulus wendu keli ampa'paan pakasérénna ang kota itu wuta im patong é opo-opo'.

¹⁷ Ampa'paano in itu sia mangé am balé paapo'an é agama Yahudi, wo sia memaa-maar wo sé piraan tou Yahudi wo sé tou ra'ica Yahudi sé maapo' a si Amang Kasuruan. Wo susur in endo, si Paulus meta'up wo sé tou am pasar, sia ka'i memaa-maar wo iséra.

¹⁸ Ang kota Atena awéan golongan Epikuros wo golongan Stoa. Sé tou pinter asé reru itu meindo-indoan roma' wo si Paulus, awéan e makua, “Sapa réén eng kailekan i tou anio'? Eng kailekanna waya im pira taan keli nuwu'.” Wo sé walina ka'i makua, “Si tou anio' makua wona' andumoro' é opo-opo' é bangsa walina.” Icua éra in taniitu ampa'paan si Paulus mengakua andumoro' i Yesus wo andumoro' Sia si tinou sumawel am papaté.

¹⁹ Wo iwali éra si Paulus en sumaru an sidang Areopagus, wo icua éra, “Ro'na kailekan ami en sususuien weru si pengasusuimu itu?

²⁰ Ampa'paan en aicuamu itu a si ya'sao lingan ami. Anaé, icasalé' ami makailek sapa eng kaangéan im pakasa in itu.”

²¹ Pangileken éra in taniitu, ampa'paan pakasa en tou ang kota Atena wo sé tou imanangkéi sé maento' am bitu, séra itu tanu ra'ica wana témpo e méma' sé walina, séra asaloke' kuma'pu in témpo eng kumua kuma'pa luminga in andumoro' sé weru.

²² An sidang itu si Paulus tumulung wo rumoma', “Éi tou Atena! Winéanku rékén sapaoka am baya-waya, kamu re'dem keli mengaapo' a sé opo-opo'.

²³ Ampa'paan an tutuwku in lumi'cir ing kota miow, sinéréku em barang-barang pengaapo'an iow. Asi esa tampa pengaapo'an awéan paragésan si pinatican in tana'i. ‘A si Casuruan si ra'ica katuusan.’ Si Kasuruan si paapo'an iow taan ra'ica katuusan iow itu, Siao si cuaku ai camu.

²⁴ Si Amang Kasuruan ituo si iméma' ing kayo'baan anio' wo pakasa sé an untepna. Siao si makakawasa in langit wo sé ang kayo'baan. Sia ra'ica makaento' an tampa-tampa paapo'an si niéma' é tou.

²⁵ Sia ra'ica sangali tawangen é tou, ampa'paan ra'ica wana e maina' ai Sia. Aiwéé-Na eng katouan, aseng wo en sapa-sapake' a sé pakasa in tou.

²⁶ Asi esa touke' niéma'-Nao waya sé bangsa mento' ang kayo'baan. Wo aitantu-Na waya en témpo wo ka'i en supu-supu im paento'an éra.

²⁷ Niéma'-Na taniitu wosama' cita im baya mangéré Sia wo maarap ro'na meta'up wo Sia mandé ka'i Sia ra'ica mentayangan wo icita si esa wo i esa.

²⁸ Sia si méma' icita menonou wo ro'na mengéro-ngéro' wo maaseng. En itu meputé wo im puisi si aipatic é tou miow si cumua, ‘Kita im baya toya-toyaang-Na.’

²⁹ Ampa'paan kita toya-toyaang-Na, kita ra'ica toro mengawerot sa si Amang Kasuruan itu meputé im patong mas, pérak kuma'pa watu si niéma' é mengaéma' im patong.

³⁰ Indior ra'ipé' kailekan é tou tambisa en lalan kumiit si Amang Kasuruan, wo pakasa en itu ra'io ka'i ta'néien-Na. Taan intarépé' pinerénta-Nao wosama' am bisa-wisake' pakasa en tou musti mape'dis ang kaléwo-léwo'an.

³¹ Ampa'paan aitantu-Nao asi esa témpo e makim sé tou karapi i ra'ica marapit, wo aituru'-Nao esa Tou mamuali akim. Wo aituru'-Nao en itu a sé pakasa in tou ang karapi in tumou sumawel si Tou itu am papaté.”

³² An tutuw iluminga sapaoka sé tou imatéo ro'na touen sumawel wo sia aiséro'ke' é piraan tou ai séra. Taan sé walina makua, “Kawisa oka mangé lingan ami en aicuamu tarépé'.”

³³ Kekawus in itu, pakasa séra itela'u i Paulus.

³⁴ Taan awéan piraan tou en cumiit si Paulus, ampa'paan séra maémano a si Yesus. Esaan ai séra itu makangaran Dionisius, esaan asé anggota majelis Areopagus. Wo awéan ka'i esa wéwéné makangaran Damaris wo ka'i sé tou walina sé kumiit mewali-wali wo iséra.