1 Samuel 17 - Tagbanwa

Si David baw si Goliat

¹ Ta, kat iting timpu, mga Filisteo ngayti nga kalaban nira, nagtiringpeden siꞌ sira duꞌun it Soco nga sakep it Juda ka pakibunuꞌ siꞌ sira it mga Israelita. Duꞌun it Efes-dammim i piyagkampuwan nira, nga piyagtengaꞌan it Soco baw Azeca.

² Si Saul baw mga sundaluꞌ ya ngayti, duꞌun i kanira nga piyagkampuwan it daranasan it Ela, nga kaꞌantupag nagat mga Filisteo ngayti.

³ Nagꞌantupag naga i nagkakuntraꞌ ngayti. Mga Filisteo duꞌut sang kabuludan, mga Israelita duꞌut sang kabuludan gasiꞌ. Yanay piyagtengaꞌan nira, mintang.

⁴ May sang kataawan duꞌut mga Filisteo ngayti nga bantug nga mamumunuꞌ ka maꞌiseg nga banar. Taga Gat kanya, ngaran ya si Goliat. Atnat laꞌu-laꞌun i iting taw ka kalawas ya, subrat sang tindeg baw tengaꞌ.

⁵ Tumbaga i katupung ya, subung naga i kanukal it bilug ya nga kabeꞌgat, magtimbang nat subrat limang puluꞌ baw pitung kilu.

⁶ Tumbaga naga gasiꞌ i magluulup it mga kapusuꞌan ya, subung naga i pagsasambanen ya nga besa-besak nga duꞌun it talikudan ya.

⁷ Ta, yan tarem it besak ya nga dakulaꞌ, magtimbang nat pitung kilu, baw atnang kadakulaꞌ it bugtung ya. Duꞌut uꞌnaan ya i manigtaban it taming ya.

⁸ Buwat yan ni Goliat ngayti, gaꞌuyan ya nay mga Israelita. Maat i ipaggaꞌuy ya, “Unuka kaꞌilangan pang muꞌsa tami pay magbunuꞌ, tutal aku ngayni, Filisteo nga matuud, kamu ngayan, taawan naga ni Saul. Aypaꞌ miliꞌ kamu na lamang asan it ipalaban mit aken it batunggalan.

⁹ Kayti in daꞌgen ya aku, uripnen mi na kami nga muꞌsa. Temed in kanyay daꞌgen ku, ta kamung muꞌsay uripnen namen.

¹⁰ Pagꞌayaten ta kamu nga mga Israelita, sigi miliꞌ kamu na asan it ipalaban mit aken!”

¹¹ Pagkagneg kayti ni Saul baw mga sundaluꞌ ya ngayti, namagkeber-keber i mga seled nirat iꞌlam.

¹² Kat iting timpu marupuk na si Jesse ngayting taga Betlehem ka magurang na. Walu ngayting anak ya nga mga lalaki, si David na ngayti i kiyaꞌpusan.

¹³ Tulu ngayting mga akaꞌ nga anak ni Jesse nga si Eliab, si Abinadab baw si Samma, kaꞌuyutan it mga sundaluꞌ ni Saul duꞌun it pagbunuꞌan ngayti.

¹⁴ Talagang duꞌun nay tulu ngayti ka yanayti, kaꞌuyutan nat mga sundaluꞌ ni Saul nga magpakibunuꞌ.

¹⁵ Temed ki David ngayti, egay teꞌyeng ya, maduꞌun, masini, duꞌut kana Saul ngayti baw sing muliꞌ duꞌut Betlehem ka yanayti manigꞌeper kanyat mga tupa nira.

¹⁶ Epat nang pulung aldaw i kaꞌlay it inayatan ni Goliat it mga Israelita ngayti it meyag-mapun.

¹⁷ May esang aldaw nga tiyaꞌeg ni Jesse si David. Maat ya, “Anak, iduꞌlung mu duꞌut mga akaꞌ mu nga duꞌut kampu i siyanglag ngaytung tirigu baw sang puluꞌ ngaytung batu nga tinapay.

¹⁸ Itu, sang puluꞌ ngaytung kakisuwan, ibgay mu asat piyakapagbayaꞌen nira. Baꞌnawun muy kabetangan it mga akaꞌ mu, baw ireg ku, maski unu mana nga garing duꞌut kanira, may taban mut mabut, pamatuud nga ega makay kaꞌanuꞌan nira.”

¹⁹ Ka yanayti, tulu ngayting anak ni Jesse, duꞌun nat kana Saul ngayti nga mamagkakampu duꞌun it daranasan it Ela ka magpakibunuꞌ ngaytit mga Filisteo.

²⁰ Aypaꞌ pagkadedelman, madlem paꞌ nagbangun na si David. Ipiyagsanaꞌ yat beken nga manigꞌeper i mga tupa ngayting pagꞌeperan ya, bawnga napanaw nat naꞌaduꞌun it pagbunuꞌan ngayti. Taban ya nay mga pangaꞌen ngayti nga ipagpaduꞌlung it amaꞌ yat kanya. Ta, iguꞌ nga miyabut kanya duꞌun, magpapanaw siꞌ i mga sundaluꞌ ngayti. Ipaggaꞌu-gaꞌuy na nira i pagꞌampa-ampangen nira in magpakibunuꞌ.

²¹ Magpupuwistuꞌ nat magayen i mga Israelita ngayting mga sundaluꞌ, subung naga i mga Filisteo. Magꞌaꞌalistu na sirat magbunuꞌ.

²² Binwat ni David, ipiyagꞌintergaꞌ ya duꞌut magpamaalaꞌ it muꞌsang kagamitan i taban ya ngayti, ka timnundug kanya, ka pakikita it mga akaꞌ ya ngayti.

²³ Pagꞌabut ya duꞌut piyanundugan ya ngayti, desang magsugi-sugid na sira, timnindeg siꞌ si Goliat ngayti nga taga Gat duꞌut uꞌnaan it mga kaꞌibaan ya ngayting mga Filisteo baw gimnaꞌuy siꞌ. Siyaꞌup ya siꞌ i ayat ya ngaytit mga Israelita. Nagnegan ni David i pangayat ngayti.

²⁴ Pagkalteg sit mga Israelita ngayti it ki Goliat, nagsigpalagyu siꞌ sira ka ereꞌeret nang iꞌlam nira.

²⁵ Maamaatan sira, “Bilaꞌ, wayan siꞌ bayan i magꞌayat ngayan it aten it aldaw-aldaw. Siyu-siyu bayan kunuy makapatay kayan, may dakulang tumbas it adiꞌ ta. Begayan yat kamanggadan baw papaꞌasawaen ya paꞌ it anak ya nga babay. Baw muꞌsang kaꞌanak-anakan it amaꞌ ya, ega na uyut it mga ipiyagꞌurdin nga berebgayan.”

²⁶ Pagkagneg ni David kayti, miningkut kanya duꞌut mga pagtetpaden ya. Maat ya, “Unu kunuꞌ nga matuud i buwaten it adiꞌ kat siyu-siyu nga makapatay it iyang Filisteo isaꞌun maꞌawaꞌ situt Israel i kaꞌeꞌyaꞌan ngaytu? Siyu na kanya nga taw nga magꞌayat it mga sundaluꞌ it Ampuꞌang Diyus nga Egen?”

²⁷ “Ta subung na bayat nagnegan mu ngayan, atkayan nay buwaten it adiꞌ kat siyu-siyu nga makapatay it iyang Filisteo,” maat i tubag it mga kasugi-sugid ya ngayti.

²⁸ Nagnegan palan ni Eliab, nga akaꞌ ngayti ni David, i pagrundingen nira ngayti. Unupat diyalaꞌan ya si David ngayti, nga maat ya, “In daꞌga kaꞌengel-engel mu, unuy pagꞌengde-engden mu situ? Pira manang batu i tupa tami, pagtanan-tananan mu paꞌ. Subra-subraꞌan ka nang banar nga waꞌwaꞌ, munugat ireg mu situ ka lamang maglalanggang it pagbunuꞌan ngaytu!”

²⁹ Katubag si David, “Ay unuy pagbuwaten ku nga kamaliꞌ it magꞌingkut aku lamang?”

³⁰ Tiyalikudan ya si Eliab ngayting magdalaꞌ. Beken siꞌ i iningkut yat pagꞌingkutun ya ngayti. Atkayti nagay itiyubag it kanya, uꞌna ngayti.

³¹ Nasugid duꞌut ki Saul i mga inaat ngayti ni David. Pagkasugid, ipiyapisiꞌ ni Saul si David ngayti.

³² Pagꞌabut ni David duꞌut ki Saul kaꞌampang kanya, nga maat ya, “Kagalang-galang nga Adiꞌ, ega naga yan maranggaꞌan tami it nakem sabap lamang it iyan ngayan nga Filisteo. Aku i lumaban it kanya.”

³³ Katubag si Saul, “Ayaw kat paꞌuruꞌ-uruꞌ, ega bayan kaya muy Filisteo ngayan. Ka magtatangag ka pat uyatengen. Ta kanya ngayan, bantug na nga mamumunuꞌ.”

³⁴ Temed atgat magbulsut nga tinaꞌi si David. Maat ya, “Aku baꞌ i manigꞌeper it mga tupa namen. Basta yan may esa it pagꞌeperan ku ngayti nga masepetan it leon u oso,

³⁵ maski yan ipalagyu na nira, pagꞌusigen ku, ka pagꞌagawun ku naga i tupa nga natkeb nira. Ta basta yan siyarunga nira aku, seꞌang nirang lagi i pagꞌinggapen kut semkel, iꞌindiꞌ ku manang patay na.

³⁶ Talagang may napatay ku nang matuud nga mga leon baw oso. Siguraduytu nga mapatay ku gasiꞌ i Filisteo ngayan, ka pagtegelen ya na ngaytut tibabaꞌ i mga sundaluꞌ it Ampuꞌang Diyus nga Egen.”

³⁷ Maat pay beken nga inaat ni David, “Iyan AMPUꞌANG DIYUS nga nagribrit aken kat kukuꞌ it mga leon baw mga oso, kanya naga yay rimibri it aken kat alima it Filisteo ngayan.” Aypaꞌ miyaat na lamang si Saul, “Ta in atkayan, labanan mu na kanya. Sana tatarimaen ka it AMPUꞌANG DIYUS!”

³⁸ Ta egay beken, ipiyapakay yat ki David i pakayan yat magpakibunuꞌ, katupung baw kanukal nga tumbaga.

³⁹ Bawnga siyaꞌbit ni David i basiꞌ ni Saul bawnga simnukdan kanyat mapanaw. Temed maski lakad makuriꞌ kanya kalakad, sabap it ega ubas yay iti ngayting mga pakayan. Ta it atkayti, maat yat ki Saul, “Pasinsiya na lamang, ega na bayan gamiten ku i mga itu ngaytu.” Inawaꞌ ya nay piyakay ya ngayti baw siyaꞌbit ya ngayti.

⁴⁰ Pagkaꞌawaꞌ ya, kiyuꞌmit ya nay pagsungku-sungkudun ya, bawnga nanguꞌmit kanya duꞌut sapaꞌ it limang batuy batu nga mapupuyu-puyuꞌtung baw malinuꞌ. Ibintang ya duꞌun it puyuꞌ-puyuꞌ ya nga gamit it manigꞌeper it tupa, bawnga napanaw na nga dumarugpaꞌ it ki Goliat ngayti. Sekel ya na i subuk tiradur ya.

⁴¹ Ki Goliat ngayti, magpanaw na gasiꞌ nga magsusmu it ki David. Maggigiyaringan lamang kanya kat manigtaban ngaytit taming ya.

⁴² Pagleteg ni Goliat, iyan naltegan ya nga si David ngayti, lugmas, egay unu-unu, talagang tinibabaꞌ ya ka waꞌwaꞌ, kanaꞌkan na lamang.

⁴³ Baw iningkut yat taꞌis-taꞌis nga ingkut nga magꞌaat, “Unuy tanud mu? Unu, keꞌdeng i labanen mu ka sungkud lamang i sekel mu?” Bawnga ipiyagsamayaꞌ ni Goliat duꞌut kanirang mga pagtaꞌwagan si David ngayti.

⁴⁴ Maat pay beken nga inampang ni Goliat ngayti, “Dumaliꞌ ka na sini, isaꞌun makapakaꞌen ku ikaw it mga manu-manuk baw mga ramu-ramu.”

⁴⁵ Pagtubag ni David, maat ya, “Karis, besak baw besa-besak i taban mut imu, temed aku, labanen ku ikaw kat ngaran it AMPUꞌANG DIYUS nga landaw nga gunaan. Kanya naga nga pagtibabaꞌen mu nga Ampuꞌang Diyus it bangsa namen nga Israel.

⁴⁶ Ibgay ya ikaw it aken kayti. Punggutun ku i ulu mu, bawnga sang kamuwan it mga kaꞌibaan mu ngayan i ipakaꞌen ku it mga manu-manuk baw mga ramu-ramu. Sikayan maꞌrutan it muꞌsang banwa nga may gunaan nga magkampiꞌ it Israel, nga egay belag, Ampuꞌang Diyus.

⁴⁷ Baw muꞌsa ngaytung taw situ kayti, matantuwan nira nga talagang Manriribri i AMPUꞌANG DIYUS, maski egay karis baw besak. Kanya talaga i magpabetang-betang it pagtanaꞌan it pagbunuꞌ baw siguradung ipadaꞌeg ya kamu it amen kayti.”

⁴⁸ Sigi-siging elep ni Goliat ngayti, magpapalagyu si David nga magsusmut kanya.

⁴⁹ Maglalaꞌut i sang baling alima ya duꞌut puyuꞌ-puyuꞌ ya ngayti ka magkuwat it batu. Tiniradur ya si Goliat ngayti, peges i naꞌiguꞌ. Limimbeng i batu ngayti, unupat magkekleb si Goliat ngayting gimimbaꞌ.

⁵⁰ Diyaꞌeg ni David si Goliat it tiradur lamang, napatay ya it maski egay kanyang babasiꞌ.

⁵¹ Magpapalagyu si David nga minlep it ki Goliat ngayting gimimbaꞌ. Pagꞌabut ya, biyarut yay pagsasaꞌbiten naga ni Goliat ngayti nga karis ya, bawnga piyunggutan yat ulu. Pagkalteg it mga Filisteo it napatay nay kasarigan nira ngayti, nagsigpalagyu na sira.

⁵² Subuk giyaw-giyaw i mga Israelita nga mamagaꞌuy. Tiyaraꞌusig niray mga Filisteo ngayti, ipiyasked duꞌut Gat nga duꞌun nat pagseldan duꞌun it Ecron. Nagꞌaru-arubangtayen nay mga miyatay nga mga Filisteo, gimnaring duꞌun it Saaraim miyabut duꞌun it Gat seked duꞌun nat Ecron ngayti.

⁵³ Pagkaꞌuliꞌ it mga Israelita ngayting timnaraꞌusig it mga Filisteo, iyan siꞌ i binwat nira, riyangpasan niray kampu it mga Filisteo ngayti ka piyamisiꞌ niray kumpur magkaꞌirgan nira.

⁵⁴ Tiyaban ni David duꞌut Jerusalem i ulu ni Goliat ngayti, temed iyan mga basiꞌ ni Goliat, taban ya nat miyuliꞌ.

⁵⁵ Pagleltegan ni Saul si David ngayting magꞌelep it ki Goliat, iningkut yay piyakapagbayaꞌen it sundaluꞌ ya. Maat ya, “Abner, siyu talaga nga mga taw i giyaringan it iyang waꞌwaꞌ?” “Kagalang-galang nga Adiꞌ,” maat i tubag ni Abner ngayti, “ega bayan magkaꞌrutan ku.”

⁵⁶ “Magayen siguru,” maat i adiꞌ ngayti, “pateke-tekeꞌan muy pasar it mga giyaringan ya.”

⁵⁷ Aypaꞌ pagꞌuliꞌ ni David it nakaꞌimatay na ngaytit ki Goliat, siyusmu kanya ni Abner. Inibaan kanya it naꞌaduꞌun it ki Saul, taba-taban ya pay ulu ni Goliat ngayti.

⁵⁸ Iningkut kanya ni Saul, nga magꞌaat, “Kasiyu ka baytung anak, Dunguꞌ?” “Aaꞌ,” maat ni David ngayti, “anak aku baytu ni Jesse nga taga Betlehem.”