MATIYO 13 - Ha`bari Ndjema ya I Maore

Mufano wa mutru ayelao ha utsanya

¹ Suku ɗe wiyo ile, Insa alawa ɗagoni, andre aketsi wangoni na iɓahari.

² Dunia nyengi ya watru ija ingulidzana kariɓu na waye, ata angia moni na djahazi, aketsi, na piya idunia ihimi wangoni na yamaji.

³ Ɓas v̄ale akowasomedza trongo nyengi ha urumia mifano. Awaambia: «Suku, mutsanyizi-maela alawa, akondrotsanya.

⁴ Utsanya yahe v̄ale, ɓaãdhwi za maela zipuliha ndziani; zinyunyi zija, ziyaɗyi.

⁵ Ɓaãdhwi yangina ipuliha hari mwa shiv̄andre ya tsi kawe, kav̄waka trotro nyengi. Mbia zile zimea kamwe, mana trotro kayaka nyengi.

⁶ Ɓadi jua uhea yalo, livudzu mimea yile, yija yihumu, mana kayakana mizi mihodari.

⁷ Ɓaãdhwi yangina ipuliha hari mwa malavu yendza miɓa. Malavu yale yahea, yayifinikia.

⁸ Zasalia zipuliha hari mwa trotro ndjema. Ɓas, zitowo mavuna: v̄wa zatoa miya, zasalia sitini, iv̄o zangina thalathini.

⁹ Mutru aliona makio ya ukia, nakiye.»

iMana ata Insa asomedzao ha urumia mifano

¹⁰ Amwesa yamaswihaɓa yamujilia, yamudzisa: «Manatrini ulaguao na wao ha mifano?»

¹¹ Insa awadjiɓu: «Mana wanyu mudjaãliwa ujua zisiri za Utawalizi wa Monyewe ziMbingu, ɓadi wao kawadjaãliwayo.

¹² Mana mutru aliona, atsov̄olwa, ata atsokana ha uwengi; ɓadi uwo kasina, ata ipav̄i alionayo, ne atsotolewayo.

¹³ iMana nirongoao na wao ha mifano, ɗe ini: wamoangalia, wao kawaono, na wamovulishia, wao kawakia, wala kawaelewa.

¹⁴ Na hawoju urongozi unu washukidziwa mutrume Izaya, usutsimidziha: ‹Mutsokia ha makio yanyu, ne kamutsoelewa; mutsoangalia ha matso yanyu, ne kamutsoona.

¹⁵ Mana umo wa umati unu ufanyiha mudziro, wadziulu yamakio, amwesa wadziɓala yamatso, ile wasuone ha matso yawo, wasukiye ha makio yawo, wasuelewe ha umo wawo, wala wasuzinge hangu wandra toɓa, ne nawav̄onesa.›

¹⁶ Wanyu v̄anyu, yaɓarikishiha matso yanyu, mana yasuona, na makio yanyu, mana yasukia.

¹⁷ Nisumuambiani ha kweli, wengi wa mitrume na watuĩvu watamani waone izo muzionao, ne kawaziona, wakiye izo muzikiao, ne kawazikia.»

Insa asueledza umufano wa umutsanyizi

¹⁸ «Ɓas namuvulishiye imana ya umufano wa umutsanyizi-maela ule.

¹⁹ Mutru akiao urongozi wa Utawalizi wala kauelewa, uMovu|Movu uja utoa izo aka atrilwazo rohoni hahe: uwo ɗe umufano wa ule apara yamaela wangoni na indzia.

²⁰ Na uwo apara yamaela v̄ahanu kawe, isurongoa ɗe uwo alio amba amokia uurongozi, uurenga ha furaha.

²¹ Ɓadi kasina mizi hahe monyewe, waye kausiki neka tsi mwana muda. Wakati v̄ujao ãdhaɓu au matreso ha siɓaɓu ya urongozi ule, sa ile kamwe waye uuparia siɓaɓu ya ukwala.

²² Na uwo apara yamaela hari mwa malavu yendza miɓa, ɗe uwo akiao uurongozi, ɓadi mifikirisho ya lidunia lini na uv̄endza-mali uɓala pumu urongozi ule, ata kaudza mavuna.

²³ Na uwo apara yamaela hari mwa trotro ndjema, isurongoa ɗe uwo akiao uurongozi, auelewao. Waye utoa mavuna: mbia moja udza miya, yangina sitini, na yangina thalathini.»

Mufano wa mimea miovu

²⁴ Insa awatolea raha mufano wangina tsunu: «Utawalizi wa Monyewe ziMbingu ufana na mutru atsanya maela mema mundrani hahe.

²⁵ Ɓadi wakati watru waka walala, ãduwi yahe aja, atsanya mbia mbovu hari-hari na yimirama-mitsa v̄ale, amwesa andre dzahe.

²⁶ Wakati yimimea yile yamea ata yatoa make, mimea miovu yile yionehana wajau.

²⁷ Warumizi wa monyewe umuraɓa waja wamuambia: ‹Mutukufu, afa kwatsanya maela mema mundrani haho v̄ale mwa? Ɓasi mimea miovu yile yilawa hav̄i ata yangia v̄ale?›

²⁸ Awadjiɓu: ‹Uwo ãduwi ɗe afanya trongo iyo.› Ɓas, warumizi wale wamuambia: ‹V̄av̄o watsov̄endza rendre rayirurumwe?›

²⁹ Ɓadi awadjiɓu: ‹Ãhã, mana mwamorurumwa yimimea miovu, nisurilia wanyu upua wajau yimimea mema.

³⁰ Namuyilishe yihuwe v̄umoja ata wakati wa mavuna. V̄av̄o nitsoambia wavunizi: «Namururumuwe raɓuzi yimimea miovu, muyingulidze maɓi ile yavudzwe, iv̄o mwamungulidze umurama-mutsa kanyani hangu.» › »

Mufano wa mbia titi rahana zititi

³¹ Insa awatolea mufano wangina tsena ha urongoa: «Utawalizi wa Monyewe ziMbingu ufana na mbia titi rahana zititi, mutru aitaɓu mundrani hahe.

³² Na iyo ɗe imbia titi rahana piya zimbia. Ɓadi yamomea, iyo uka ɓole rahana piya yimimea ya feliki, ata ufanyiha muri amba nyunyi za hawani ufanya mahara yazo hari mwa marahi yawo.»

Mufano wa lalive ifumusao ngano

³³ Insa awatolea raha mufano wangina unu: «Utawalizi wa Monyewe ziMbingu ukiri ufanisiwa na lalive mutrumama airenga aitsanganisa na ziv̄imo traru za ngano, ata ifumuhe piya.»

iMana Insa akosomedza ha urumia mifano

³⁴ Trongo zini piya Insa aambiazo idunia yaka v̄ale ha urumia mifano, tsena kakolagua na wao neka tsi ha urumia mifano,

³⁵ ile trongo ini mutrume aka airongoa itsimidzihe: «Nitsoɓua ihanyo nilaguwe ha urumia mifano, nitsojudza trongo zadzamisiwa rangu lidunia laumbwa.»

Insa asueledza umufano wa yimimea miovu

³⁶ Ɓas alishi idunia ile, angia moni na inyumba. Maswihaɓa yahe yamujilia, yamuambia: «Rieledze roni umufano wa mimea miovu yile mundrani.»

³⁷ Awadjiɓu: «Mutru ule atsanyao yamaela mema, ɗe uMwana wa Mwanadamu|Mwana wa Mwanadamu;

³⁸ umundra, uwo ɗe lidunia, yamaela mema, yao ɗe wana wa Utawalizi; yimimea miovu, yiyo ɗe uwana wa uMovu;

³⁹ na iãduwi ayitsanya, ɗe Iɓilisa; yamavuna yasurongoa umwiso wa lidunia, na yamavunizi, ɗe zimalayika.

⁴⁰ Ha izo, mauri ɗe inamuna malavu maovu yarurumulwao yavutswao moroju, ɗe inamuna itsokao mwisoni mwa lidunia;

⁴¹ uMwana wa Mwanadamu atsov̄eleha malayika zahe zitowe hari mwa Utawalizi wahe piya zikwalisao watru, na uwafanyizi mbovu.

⁴² Zitsowavutsa moni na lijenge la moro, v̄ahanu v̄utsokao shililo, na uv̄uhura manyo ha utungu.

⁴³ Wakati uwo watuĩvu watsowala mauri jua hari mwa Utawalizi wa Ɓaɓawo. Mutru aliona makio ya ukia, nakiye!»

uMufano wa dafine yadzamisiwa

⁴⁴ «Utawalizi wa Monyewe ziMbingu ujua ufanisiwe raha na dafine yadzamisiwa moni na shamba. Mutru aiparao, uitsitsa raha, na ha ifuraha yahe, waye uendra audze piya alionayo, pare anunuwe shamba lile.»

uMufano wa lulu yendza thamani

⁴⁵ «Utawalizi wa Monyewe ziMbingu ukiri ufanisiwa raha na muɓahazazi azunguhao lulu ndzuzuri.

⁴⁶ Amopara lulu yendza thamani ɓole, waye uendra audze piya alionayo, pare ainunuwe.»

uMufano wa wavu

⁴⁷ «Utawalizi wa Monyewe ziMbingu ujua ufanisiwe raha na wavu wavutswa ɓaharini, amba usike kula aina ya fi.

⁴⁸ Wamojaya, walozi uuhedza mutsangani, waketsi watsahua zindjema, wazitriye mahangani, amwesa walatsa kula kaisina mana.

⁴⁹ Itsoka ɗe namuna iyo mwisoni mwa lidunia. ziMalayika zitsoja ziɓause waovu na watuĩvu,

⁵⁰ ziwavutse moni na lijenge la moro, v̄ahanu v̄utsokao shililo na uv̄uhura manyo ha utungu.»

⁵¹ Amwesa awadzisa: «Saɓu muelewa piya trongo izo?» Wadjiɓu: «Ewa.»

⁵² Ɓas awaambia: «Iyo ɗe imana, kula fundi wa Sharia asomedzewa zahusu Utawalizi wa Monyewe ziMbingu, ujua afanisiwe na monyewe nyumba arengao hari mwa dafine yahe zitru pia na za hale.»

Watru wa Nazareti kawasumuamini Insa

⁵³ Insa ɓaanda amalidza utolea watru mifano yile, alawa v̄ale.

⁵⁴ Andre hari mwa liɗago lahe, akosomedza moni na iNyumba ya Uswali yawo, ha namuna amba watru waka v̄ale, wakoshanga ata wakodzisana: «Imulawia hav̄i hikima ini na midjuza zini?

⁵⁵ Afa unu tsi ɗe umwana wa mufanyizi-hazi za miri ule? Na mayahe tsi ɗe Mariama? Wananyahe watruɓaɓa tsi ɗe Yakoɓu, Yusufu, Simoni na Yudasi?

⁵⁶ Na wananyahe watruwashe kawasi piya v̄umoja na wasi v̄anu? Ɓasi trongo zini piya zimulawia hav̄i?»

⁵⁷ Ɓas, hawoju aka siɓaɓu ya uka amba wasuamini. Ɓadi Insa awaambia: «Mutrume kapulwa sheo, neka tsi hari mwa liɗago lahe, na muraɓa wahe.»

⁵⁸ Ɓas, kafanya midjuza nyengi v̄ale, iv̄o kawakana uaminifu.