LUKASI 1 - Ha`bari Ndjema ya I Maore

Indjili ya Insa-Kristi yaangihwa na Lukasi

¹ Mutukufu Theofilusu, watru wengi wafanya djitihadi ya uangiha zihadisi za zitrongo zatsimidziha hatruju.

² Waziv̄ingi ha inamuna rajudziwazo na wao wazishuhudia ha yamatso yawo rangu umwandro wazo, tsena waja wafanyishiha warumishi wa uUrongozi.

³ Ɓasi wami wajau tsiono amba itsoka ndjema, ɓaanda nazunguha ha uzuri ukweli wa piya trongo zini rangu umwandro wazo, nihuangishiyezo moja ha moja,

⁴ ile uyakinishe ukweli wa zitrongo wasomedzewazo.

Mudzalio wa Yahaya Muɓaĩshizi usujudziwa na malayika

⁵ Wakati Hirudu aka mufalume wa Yudeya, v̄uka Mutolezi-Masadaka akohiriwa Zakariya, wa ishikao ya Aɓiya. Mushe wahe akohiriwa Elizabeti, aka hari mwa zizilembwe za Haruna.

⁶ Wao waili waka watuĩvu mbeli za Mungu, tsena hari mwa itrongo ya uɗunga piya ziãmuri na yamasharuti ya Mola, kawakana lawama itsokao yotsi.

⁷ Kawakana mwana, mana Elizabeti kakana ndzao, amwesa wao waili wakana maha mengi.

⁸ V̄uka suku, Zakariya akotsimidza dhwamana za utolezi-masadaka wahe mbeli za Mungu, mana ika ɗe isuku ya ishikao yahe.

⁹ Ha uɗunga udzevu wa utolezi-masadaka, atsahulwa ha kuria angiye moni mwa iNyumba Ndzitwaharifu ya Mola, andre atriye uɓani.

¹⁰ Piya idunia ika v̄ondze v̄ale hari mwa swala wakati uɓani wakotrilwa.

¹¹ Ɓas, v̄umuv̄enushia malayika ya Mola, ihimi humeni mwa italatala uɓani wakotrilwa.

¹² Wakati Zakariya aiona, amenyeha iroho yahe, tsena aremwa na faza.

¹³ Ɓadi malayika ile imuambia: «Usuriye Zakariya, mana mamilio yaho yakuɓaliwa. Mushe waho Elizabeti atsohudzalia mwana mutruɓaɓa, utsomuhira Yahaya.

¹⁴ Atsohuv̄ingia raha na furaha, tsena wengi watsofurahi na mudzalio uwo,

¹⁵ mana atsoka muɓole mbeli za Mola, katsolazimu anwa ushi wa zaɓiɓu, wala shinoa yangina ilezao, atsojadziwa iRoho Ndzitwaharifu rangu mimbani ha mayahe.

¹⁶ Atsov̄inga wengi wa uwana wa Israila ha Mola, Mungu wawo.

¹⁷ Atsomutrangulia ha iroho na ushindzi wa Eliya, ile agaudze roho za maɓaɓa ha uwana, na wakaidi ha ihikima ya watuĩvu, ile amurengeledzeye Mola umati watayarishiwa.»

¹⁸ Ɓas, Zakariya aambia malayika ile: «Ha jeje nitsojuao trongo iyo? Mana tsa muɗuhazi, na mutrumushe wangu ana maha mengi.»

¹⁹ Malayika ile imudjiɓu: «Wami ɗe Djiɓurilu, wami uka mbeli za Mungu. Tsiv̄elehwa nije nilaguwe na wawe, tsena nihujudze haɓari ndjema iyo.

²⁰ Vulishia, utsoka ɓuɓu, kutsoshindra walagua, ata isuku trongo zizo zitsotsimidzihao, mana kwaamini marongozi yangu yatsotsimidzihao ha uwakati wawo.»

²¹ Na v̄ale, watru wakomulindra Zakariya, wakoshanga iv̄o akohoma moni na iNyumba Ndzitwaharifu.

²² Ulawa yahe, kakoshindra alagua na wao, ata waelewa amba aono nida moni na iNyumba Ndzitwaharifu hule. Akowafanyia ãlama ha yimihono, ɓadi waye aɓaki ɓuɓu.

²³ Suku za hazi zahe zamokoma, aregea hahe.

²⁴ Ɓaanda ya muda, mushe wahe Elizabeti aja amira. Ɓas, adzidzamisa hari mwa mezi mitsano ha urongoa:

²⁵ «Ini ɗe ineema Mwalangu anifanyia, iv̄o avutsa matso yahe hanguju, ile atowe iaĩɓu yangu mbeli za wanadamu.»

Mudzalio wa Insa usujudziwa na malayika

²⁶ Ata umwezi wa sita, imalayika Djiɓurilu iv̄elehwa na Mungu hari mwa ɗago la Galilaya lihiriwao Nazareti.

²⁷ Iv̄elehwa ha mutrumushe-mwanamutsa arumidziwa na mutru wa udjama wa Daudu, akohiriwa Yusufu. Dzina la umwanamutsa mutrumushe uwo lika Mariama.

²⁸ Malayika ile ingia hahe, imuambia: «Tsihusalimu, wawe waneemeshewa. Mola a na wawe.»

²⁹ Ha yamarongozi yale, Mariama amenyeha iroho, akodzidzisa imana ya lisalamu lile.

³⁰ Ɓadi imalayika imuambia: «Usuriye Mariama, mana udjaãliwa neema mbeli za Mungu.

³¹ Vulishia, utsomira, udze mwana mutruɓaɓa, utsomuv̄a lidzina la Insa.

³² Waye atsoka mutru muɓole, atsohiriwa Mwana wa Monyewe Uju rahana Uju. Mwalatru Monyezi-Mungu atsomuv̄a ishiri ya ufalume ya Daudu, ɓaɓahe.

³³ Atsotawalia umuraɓa wa Yaãkuɓu ha daima, na utawalizi wahe kautsokana mwiso.»

³⁴ Sa ile Mariama adzisa malayika ile: «Trongo zizo zitsorendreha jeje, na wami tsaparojua mutruɓaɓa?»

³⁵ iMalayika imudjiɓu: «iRoho Ndzitwaharifu itsohujilia, na ushindzi wa Monyewe Uju rahana Uju utsohuv̄ishidza ha umuvuli wawo. Iyo ɗe imana umwana mutwaharifu uwo atsodzalwao, atsohiriwa Mwana wa Mungu.

³⁶ Tsena, mudjemazaho Elizabeti wajau amira mwana mutruɓaɓa uɗuhazini hahe, na ule akorongolwa amba tsi mwendza ndzao, unu ɗe umwezi wa sita wahe.

³⁷ Mana ha Mungu, kav̄u shitru kaimukinishiha.»

³⁸ Ɓas, Mariama arongoa: «Wami murumishi wa Mola, nazirendrehe hanguju mauri ɗe urongozi waho.» Sa ile imalayika imulawia.

Mariama asendra amuone Elizabeti

³⁹ Hari mwa suku zile kamwe, Mariama alawa, andre ha uharaka hari mwa ɗago milimani mwa iYudeya.

⁴⁰ Angia ɗagoni ha Zakariya, amusalimu Elizabeti.

⁴¹ V̄ale, Elizabeti ukia yahe lisalamu la Mariama, mwana wahe agudzuha mimbani hahe, na Elizabeti ajadziwa iRoho Ndzitwaharifu.

⁴² Ɓas, sa ile ha ji lendza nguvu arongoa: «Uɓarikishiha hari mwa watruwashe, na itrundra ilio mimbani haho, iɓarikishiha!

⁴³ Ha namuna jeje nadjaãliwa mayahe wa Raɓi wangu aje hangu?

⁴⁴ Mana nisuhuambia amba wakati lisalamu laho larema makio yangu, umwana agudzuha ha furaha moni hangu.

⁴⁵ Aɓarikishiha uwo aamini, mana zitrongo aambilwazo zalawa ha Mola, zitsotsimidziha.»

Utende wa Mariama wa umusifu Mungu

⁴⁶ Ɓas, Mariama arongoa: «Umo wangu usumutukuza Mola,

⁴⁷ na iroho yangu isufurahi ha Mungu, Muhuyifu wangu,

⁴⁸ mana av̄eleha matso yahe hari mwa uv̄ungufu wa murumishi wahe. Ha izo, ulawa v̄anu piya zinaswila za leo ata meso, zitsorongoa amba tsiɓarikishiha,

⁴⁹ mana trongo Monyewe Ushindzi anifanyiazo, ɓole; dzina lahe dzitwaharifu.

⁵⁰ Na urehema wahe usurandra naswila ha naswila ha wao wamuriao.

⁵¹ Arendre ha ushindzi wa umuhono wahe, atsambadza wale wendza fikira za udziona rohoni hawo.

⁵² Apua wendza ushindzi hari mwa ziri za yezi zawo, ahudzu wao kawasudziv̄a sheo.

⁵³ Akurisa ndjema wao wakana ndza, na ya matadjiri, awatoa waruv̄u.

⁵⁴ Asaidia murumishi wahe Israila, ha unahana urehema wahe

⁵⁵ mauri ɗe iheli aka aambia maɓaɓatru, ne ɗe Iɓrahima na zilembwe zahe ha daima.»

⁵⁶ Ɓas, Mariama aɓaki na Elizabeti mukaɓala wa mezi miraru, amwesa aregea hahe.

Mudzalio wa Yahaya Muɓaĩshizi

⁵⁷ Wakati wa udza wa Elizabeti wamopara, adza mwana mutruɓaɓa.

⁵⁸ Wadjemazahe na yamadjirani ukia yawo amba Mola amudjaãlia rehema ɓole, wafurahi v̄umoja na waye.

⁵⁹ Ata isuku ya nane, waja ha utahiri umwana. Watsaha wamuv̄e lidzina la ɓaɓahe Zakariya,

⁶⁰ ɓadi mayahe arenge umurongo, arongoa: «Tsi jau, atsohiriwa Yahaya.»

⁶¹ Sa ile wamuambia: «Hari mwa udjama waho kav̄usi ata mutru ahiriwao dzina lilo.»

⁶² Amwesa wamufanyia ãlama ɓaɓahe wajuwe inamuna atsahao ahirwe.

⁶³ Ɓas, Zakariya atsaha mwana ɓao, aangiha: «Dzina lahe Yahaya.» Sa ile piyawo washanga.

⁶⁴ V̄ale kamwe hanyo na ulimi wahe ziɓuliha, ashindri alagua, amutukuza Mungu.

⁶⁵ Ɓasi piya watru hari mwa mukaɓala ule waremwa na trisidzo. Na hari mwa piya yimikaɓala ya yimilima ya Yudeya, piya trongo zile zakorongolwa.

⁶⁶ Na piya wale wazikia, wazisiki rohoni hawo, amwesa wakorongoa: «V̄av̄o mwana uwo atsoka jeje?» Mana kweli ushindzi wa Mola uka v̄umoja na waye.

Utende wa Zakariya wa umusifu Mungu

⁶⁷ Zakariya ɓaɓahe wa umwana ajadzwa iRoho Ndzitwaharifu, arongoa marongozi ashukidziwayo yanu:

⁶⁸ «Natukuziwe Mola Mungu wa Israila, mana aja aono na ukomboa umati wahe,

⁶⁹ tsena arijisia Muhuyifu mwendza ushindzi ha ulawa hari mwa udjama wa murumishi wahe Daudu,

⁷⁰ mauri ɗe iheli aka airongoa ha ihanyo ya yimitrume miraharifu yahe ya zamani,

⁷¹ Muhuyifu arikomboao na yamaãduwi yatru, na yimihono ya piya wao wariengao.

⁷² Ha izo ɗe aonesao urehema wahe ha maɓaɓatru, na unahana umukataɓa mutwaharifu wahe,

⁷³ ne ɗe umulav̄io amulav̄iawo ɓaɓatru Iɓrahima,

⁷⁴ amba atsorikomboa mihononi ha maãduwi yatru, ile pare wala tsi ha uria, rimurumishiye

⁷⁵ ha uraharifu na utuĩvu mbeli zahe hari mwa piya zisuku za uhayati watru.

⁷⁶ Na wawe mwana, utsohiriwa mutrume wa Monyewe Uju rahana Uju, mana utsomutrangulia Raɓi umutayarishe zindzia zahe,

⁷⁷ ile ajudze umati wahe uhuyifu wawo ha umuswamaha wa madhambi yawo,

⁷⁸ ha siɓaɓu ya uwema wa urehema wa Mungu watru, ulio amba ha uwo iheu ya jua la uhea irilawia rangu uju,

⁷⁹ ile iunishiye wao waketsi shidzani na hari mwa umuvuli wa ufa, ile iv̄inge ngao zatru hari mwa indzia ya amani.»

⁸⁰ Na umwana akohua na uhodarishiha iroho. Amwesa aɓaki mav̄adzani hule, ata isuku adziv̄eleha mbeli na iIsraila.