wandījo 31 - Bibilia Ilagano Lya Kale 2015

Yakobo kwiganika kūshoka kaya

¹ Kwimanīla ū Yakobo wandya kwigwa gīkī, a bitūnja ba ng'wa Labani bakūhayaga, “Ū Yakobo wīsolile pyī ī sabo ya ng'wa sīswe; nīyo pyī ū būsabi ūbo alī nabo wenūbū wabūpandīkile kūfuma mu shikolo sha ng'wa sīswe.”

² Hama nīyo ū Yakobo wandya kūmona ū Labani gīkī wagalūkile; ū būyegi bokwe ū kūlī we boshilile.

³ Nū SEEBA nang'hwe ū mu shikū jenījo ūng'wīla ū Yakobo gīkī, “Shokaga kū sī ya babyaji bako, na badūgūyo; nane nakūbiza hamò nang'ho.”

⁴ Hūna ū Yakobo ūbitana a ba Laheli nū Leya, bize ū kū madīīmīlo, ūko gaalī a madaale gakwe.

⁵ Ūbawīla, “Nandije kūbona gīkī ū sīng'we wagalūkile ī haha, ū būyegi bokwe ū kūlī nene boshilile. Alīyo ū Mulungu wa ng'wa baba alī hamò nū nene.

⁶ Mumanile ūmo nakūntūmamīlaga ū sīng'we na nguzu jane jose;

⁷ alīyo ū sīng'we wakwījaga ī ng'hangala ja kūninyeekeja ī mheela yane; jashikaga a h'ikūmi! Gwike ū Mulungu atang'wiloleelile dūhū gīkī anīītīle yabūbi.”

⁸ Nguno walūbizaga ūlū wahaya gīkī, “Ī ja mabbado hū jikūbiza mheela yako; pyī ī lidaale lyabyala ja mabbado. Ūlū wahaya gīkī, ‘Ī ja mikwanga mikwanga hū jikūbiza mheela yako,’ hangī na a hene pyī ī lidaale lyabyala ja mikwaga.

⁹ Hū kūhaya ū Mulungu wantaagije ū sīng'we ī mitugo, ūninha nene.”

¹⁰ Mu shikū ījo mitugo jikipandaga no no no, ikanza ilebe nakaloota; ū mu shilooti shenīsho aho nabūūcha a miso nūjibona ī ng'hulyati ījo japandaga, jalī ja mikwanga mikwanga na ja mabbado na ja būgondo būgondo.

¹¹ Malaika wa ng'wa Mulungu akanitana aho nalī ū mu shilooti; ūhaya, Yakobo! Nane nidīka, “Nene aha.”

¹² Ūniwīla, “Alibūūchaga a miso ūlole ū ng'widaale; ūlījibona ī ng'hulyati ījo jilīpanda gīkī pye jilī na mikwanga mikwanga na mabbado na būgondo būgondo! Nguno pyī īyo akūkwītīlaga ū Labani nībonile.

¹³ Ū nene nalī Mulungu wa Beeseli, ūko ūkitīīla maguta h'iwe ūtūūla na shilahīlo ūlīniilahīlīla nene. Na lūūlū, īngaga wangū ū mu sī īyī; ūje kū sī ya ng'wing'we.”

¹⁴ Hūna a ba Laheli nū Leya būnshokeja balīhaya, “A bise tūtaalī na ngabo kī ū mu wingīji wa sabo ya ng'wa sīswe?

¹⁵ Ī gīsī ī haha atūtwisaabaga gītī tūlī babisa dūhū? Nguno atagelelile ha kūtūjinja dūhū, alīyo nī sabo ja būkwiwa wise wajimalile pye.

¹⁶ Hū kūhaya gīkī pyī ī sabo īyo Mulungu wang'wīngīgije ū sīswe, h'īyo īlī wingīji wise, hamò na baana bise. Ītaga dūhū ū bebe būlī mhayo ūyo Mulungu wakūwīlile kūgwīta.”

Yakobo kūntoloka Labani

¹⁷ Ū Yakobo atadīlile, ūbadamhīja ha ngamīla a bake bakwe na a baana bakwe; ūbūūka lūgendo.

¹⁸ Ūjitula pyī ī mitugo jakwe, ūsola nī shikolo ī shingī pyī īsho walī wapandīka mu Padani-alamu; ūja kūlī ise Isaka mu sī ya Kanaani.

¹⁹ Ū Labani wasangwa atīho ī shikū jenījo; walī waja kūbbutīla ng'holo jakwe booya. Ū Laheli wiba shikolo sha ng'wa ise, sha kwilamīlīgīja ha kaya.

²⁰ A higūlya ya henaho ū Yakobo nang'hwe ūbiza wang'wijomboka ū Labani ū muna Alamu; nguno ataamanije ī gīkī alīhaya kwīnga.

²¹ Na lūūlū ū Yakobo ūbiza watoloka.

²² Ha lūshikū lwa kadatū lwaho, ū Labani ūwīlwa gīkī ū Yakobo watolokile.

²³ Nang'hwe ūbilinga badūgūye, ūbūūka nabo būnkūūbīja ū Yakobo; kūshisha ikanza lya shikū mpungatī, nose būūkampandīkīla kū ngūlū ja Gileadi.

²⁴ Alīyo ū Mulungu ūng'wizīīla mu shilooti sha būjikū ū Labani ū muna Alamu; ūng'wīla gīkī, “Ilang'hange ūtizūng'wīla mhayo gose gose ū Yakobo; gūbize gwawiza nūūlū gwabūbi.”

²⁵ Ū Yakobo walī wakoma ng'hambī yakwe ū mu ngūlū ja Gileadi aho alīmpandīka ū Labani. Ū Labani na a badūgū bakwe nang'hwe ūtūūla henaho ī ng'hambī yakwe.

²⁶ Hūna ū Labani ūng'wīla ū Yakobo gīkī, “Mhayo kī ū gwenūyū wagwītile? Nibūlī wanitolokile, na a bashīke bane ūbasola gītī banhū ba kūding'wa mu būlūgū!

²⁷ Ni kinehe wīngile mu wiba wiba ūnitoloka? Nibūlī ūtanimanije, ninakūlagile mu būyegi na mbina, hamò na ng'oma na ndono jikūtūlagwa?

²⁸ Ūtaninhile nūūlū ng'wanya gwa kūbalaga na kūbabbipa a bizūkūlū bane, na a bashīke bane! Ū mhayo ūyo wagwītile gwenūyū gwa nyabbūūlī no.

²⁹ Ū nene nalī nabo gete ū būdūla wa kūkwītīla ī yabūbi, alīyo ū būjikū ūbo wachaaga wenūbū, ū Mulungu wa ng'wa so walī waniwīla gīkī, ‘Ilang'hange ūtizūng'wīla mhayo gose gose ū Yakobo; gūbize gwawiza nūūlū gwabūbi.’

³⁰ Ī haha ūūyū ūlīja kū kaya ya ng'wing'we, nguno wakūmbūlile kūja kūlī so. Hama lūūlū nahene nibūlī wanibile ī shikolo shane sha kwilamīlīgīja?”

³¹ Ū Yakobo ūnshokeja ū Labani gīkī, “Nakogoha nguno nakiganika gīkī ūkūnitaaja a bashīke bako bo nguzu.

³² Alīyo ī ya shikolo shako sha kwilamīlīgīja, ūlū ūlampandīke ose ose alī nasho atikala mpanga. Lolaga kū būtongi wa badūgū bise baba aha; ūlū nalī na shikolo shako shose shose a henaha, shisolage.” Gwike ū Yakobo walī atamanile gīkī ū Laheli walī washisola ī shikolo shenīsho.

Būlomolomo bo ng'wa Laheli

³³ Hūna lūūlū ū Labani ūja ū ng'wiheema lya ng'wa Yakobo, nī lya ng'wa Leya, nū mu maheema ga bakīma a basese a babīlī; atabonile moi shose shose. Aho wafuma ū ng'wiheema lya ng'wa Leya, wingīla mu lya ng'wa Laheli.

³⁴ Hūna lūūlū, ū Laheli h'ūyo walī washisola ī shikolo sha kwilamīlīgīja ha kaya, ūshibunga mu myenda ya kūtūūla ha ngongo gwa ngamīla kūlwa kwigasīja, hūna ūshigasīja. Ū Labani akakundagūla hose pyī ū ng'wiheema akūlolaga, alīyo atashibonile.

³⁵ Ū Laheli ūng'wīla ū ise gīkī, “Baba ūtizūsaaya īkī nigashaga dūhū; naalemeelagwa ū kūbūūka mu miso gako, nguno nalī ng'wikanza lya bakīma.” Na lūūlū ongeja kūlola lola mo pye a hose, alīyo atashibonile ī shikolo sha kwilamīlīgīja shenīsho.

³⁶ Ū Yakobo ūsaaya no, ūng'oolomya ū Labani alīng'wīla gīkī, “Ī gete mhayo kī ūyo naakūkenije? Naakūhūbile kī, kūshisha nose ūlīnikūūbīlīja gīkī?

³⁷ Īkī ī haha ūūyū wafunangūla pyī ī shikolo shane; wapandīka shikolo kī lūūlū ī shako? Shitūūlage ha ng'wape kū būtongi wa badūgū bako na bane aha batūloje.

³⁸ Ū nene nikalile hamò nang'ho ikanza lya myaka makūmi abīlī; ū ng'wikanza lyose lyenīlo ī ng'holo nī mbūli jako jitagemile kūtaaj nūūlū hado. Natalyile ng'ondi nūūlū īmò dūhū kwīngīīla ng'widaale lyako.

³⁹ Nī ja kūlyiwa mashiinū natizile nakwilīja lījaga, ū būjimīīja wenūbo nabūbūūchaga nene dūhū. Nī jijo jibagwa, ībize līīmi nūūlū būjikū, wanihadīkījaga kūjilīpa nene.

⁴⁰ H'ūmo yajīīlaga ī mihayo yane; a makanza ga līīmi, h'ūmo līsebele ī līīmi, lyanigatīīlaga. Ī mbeho ya būjikū nayo yanidīkīla pyī ūmo īgelelile, kūshisha nī tūlo yatalaga ū mu miso gane.

⁴¹ H'ūmo kaalī a kikalīle kane aho nakūkūtūmamīlaga ū ng'wikanza lya myaka yose makūmi abīlī, aho nalī mu kaya yako. Naamala myaka ikūmi n'īnè nakūkūtūmamīlaga kūlwa bashīke bako, na myaka ītandatū kūlwa mitugo jako. Washisha ng'hangala ikūmi ūkūgalūchaga ī mheela yane.

⁴² Ūlū ni atī ū Mulungu wa ng'wa baba, ū Mulungu wa ng'wa Abulahamu, ūyo alī lyogohya lya ng'wa baba Isaka; ūlū ni atī hamò nane ū ng'wenūyo, tambala shilanga ni wanipeegije makono dalali gete. Alīyo ū Mulungu abūbonile ū būluhi bone nū būdimu bo milīmo īyo naalūtūmamaga na makono gane. H'ī nguno yene walī wakūhama ū būjikū bo lelo.”

Kūlagana Yakobo na Labani

⁴³ Ū Labani ūnshokeja ū Yakobo gīkī, “Ū bebe ūmanile gete, gīkī a bakīma benaba bashīke bane, na a baana bane, nī lidaale lya mitugo nī lyene lyane; īsho ūlīshibona a henaha pyī shane dūhū. Alīyo nahene ī lelo yenīyī nadūgije kūbīītīla mhayo kī a bashīke bane aba, nūūlū a baana abo bababyala?

⁴⁴ Ali lūūlū nahene, twīmalage nyagosha; tūtūūlage ilagane a ha gatī yako ū bebe nū nene, lībize būkaanīji a ha gatī yise.”

⁴⁵ Hūna ū Yakobo ūsola iwe ūlīsīmbīla lyīmīla gītī ng'hīngī.

⁴⁶ Hama ūbawīla a badūgū bakwe gīkī, “Kumingagi mawe;” būkuminga mawe būgatūūla hamò lyūbiza itūūgo. Hanuma ya henaho bigasha kūlya shilīwa haho bbihī nī litūūgo lyenīlo.

⁴⁷ Ū Labani ūlitana “Jegaali Sahadusa,” ū Yakobo ūlitana “Galeedi.”.

⁴⁸ Hūna ū Labani ūhaya, “Ī lelo yenīyī ī litūūgo īlī līlī būkaanīji ha hagatī yako nū nene.” H'ī nguno yene līkitanwa “Galeedi.”

⁴⁹ Na hangī līkitanwa “Mispa” nguno akahaya gīkī, “Ū SEEBA ni ayīlolage na welwa ng'holò ūmo īlī ī mihayo a ha gatī yise, ū bebe nū nene ūlū tūlalekane.

⁵⁰ Ūlū ūbaluhya a bashīke bane, nūūlū ūtoola bakīma bangī, managa gīkī ū Mulungu alī nkaanīji wise; nūūlū ūbiza atīho munhū ūngī.”

⁵¹ Ū Labani ūng'wīla ū Yakobo gīkī, “Angū ūlībona naatūūla itūūgo lya mawe na ng'hīngī a ha gatī yako nū nene ī lelo yenīyī.

⁵² Ī litūūgo nī ng'hīngī shilī būkaanīji, gīkī ū nene natīko kūlīkīlanhya ī litūūgo lyenīlī kwiza kūlī bebe kūkwikoloosha. Nū bebe yaya ū kūlīkīlanhya ī litūūgo lyenīlī nī ng'hīngī īyī, kwiza kūlī nene kūniikoloosha.

⁵³ Ū Mulungu wa ng'wa Abulahamu, na Mulungu wa ng'wa Naholi; ū Mulungu wa bakūlūgenji babo ni abizage namuji wise.” Hūna ū Yakobo witonga mu lina lyakwe, ūyo alī Lyogohya lya ng'wa ise Isaka.

⁵⁴ Ūfunya shitambo ū mu lūgūlū ng'wenūmo, ūbitana a badūgūye kwiza kūlya ī shilīwa. Būlya ng'hana, hūna bikala ū mu lūgūlū lwenūlo kūshisha weela ū būjikū.

⁵⁵ Ntondo yaho dilū ū Labani ūbabbipa a bizūkūlū bakwe na a bashīke bakwe akūbalagaga, hūna ūshoka kaya.