Maliko 12 - Bibilia Ilagano Lya Kale 2015

Lūsumo lwa ngūnda na balīmi

¹ Hūna wandya kūbasomboolela lūsumo alīhaya gīkī, “Munhū akalīma ngūnda, ūgūhamba mizabibu, hūna ūgūpīndīlīja ngītīli, ūsīmba mo n'ikamīlo lya mvinya. Ūlola ūzenga mo na numba ya balang'hani, ha numa ūgūtūūla mu makono ga balīmi, ū wei wīnga ho.

² Ū ng'wikanza lya matwajo ūtūma nsese wakwe, gīkī aje ū kū balīmi benabo, bakang'winhe matwajo kūfuma ū mu ngūnda.

³ Alīyo a balīmi benabo būūkandima būntūlagūla milang'ha, būneka ūja makono dalali.

⁴ Ū ng'wenekīlī ngūnda ūtūma nsese ūngī, lelo ū ng'wene būmelagūla nguma, nīyo būng'wītīla ya minala kībi no!

⁵ Ūtūma ūngī hangī, ū ng'wene būshikīla kūmūlaga! Akatūma na bangī bingī dūhū; bamò babo būūkatūlagūlwa, bangī būbūlagwa!

⁶ Walī ataalī nang'hwe ūmò; ng'wana wakwe ntogwa, nose ū kū ng'halīlo yaho ūntūma ng'wenūyo, ū kūnū akwiwīlaga gīkī, ‘Bakūnkūja ū ng'wana wane!’

⁷ Alīyo a balīmi benabo biwīla gīkī, ‘Ūyū angū hū ng'wene ū ng'wingīji gete, tūmūlagagi būbize wise ū wingīji!’

⁸ Na ng'hana būndima, būmūlaga, būūkamponya hanze ya ngūnda!”

⁹ “Ī gīsī lūūlū, ū ng'wenekīlī ngūnda akwīta mhayo kī? Tūhaya akwiza abakenaagūle a balīmi benabo, nū ngūnda ūgūtūūla mu makono ga balīmi bangī!

¹⁰ A bing'we mutaalī ū kūshisoma ī shandīkwa īsho shihayile gīkī, ‘ī liwe īlo bakalīlema bazengi h'īlo lyabizile lya kwīgoloolela ī numba

¹¹ ū mhayo gwenūyū gūfumile kūlī Seeba, nīyo gūlī gwawiza no ū mu miso gise?’”

¹² Bakadeeba gīkī, ū lūsumo lwenūlo akalūhaya kūlwa nguno yabo, hūna lūūlū bandya kūkooba nzīla ya kūndima, gwike būbogoha a banhū bīnga ho, būneka.

Kūtoba goodi ya ng'wa Kaisali

¹³ Ha numa ya yenīyo, būntūmīla Bafalisayo balebe, hamò na ban'ikūlū ba ng'wa Helode, gīkī bakangwashe mu kalūngalūngīle.

¹⁴ Bahayūshika būng'wīla, “Nangi tūmanile gīkī ū bebe ūkashimīzīlaga mu ng'hana, nguno ūtibeelejaga kūlī munhū ose ose gīkī ūnyeje; na hangī ūtadīlīlaga banhū mu kūlola būshū wabo, alīyo ū mhayo go ng'wa Mulungu ūkagūlangaga mu ng'hana. Angū, īzunīlīgije ū kūng'winha goodi ū Kaisali nūūlū yaya? Twikale tūtoba ī goodi nūūlū tooye?”

¹⁵ Alīyo īkī walī abūmanile ū wibeeleja wabo, ūbawīla gīkī, “Nibūlī mulīnigema? Nenhelagi aha hela īmò nīlole.”

¹⁶ Būng'wenhela; hanuma ūbabūja, “Ī suso īyī nū wandīke wenūbū, sha ng'wa nani?” Būnshokeja, “Sha ng'wa Kaisali.”

¹⁷ Hūna lūūlū ū Yesu ūbawīla, “Ī sha ng'wa Kaisali ng'winhagi Kaisali, nī sha ng'wa Mulungu ng'winhagi Mulungu.” Bakankumya no!

Basadukayo na mhayo gwa būjūūko

¹⁸ Hūna Basadukayo, abo bahayile gīkī būtīho būjūūko, būnsanga kūmūja; būhaya,

¹⁹ “Nangi ū Musa atwandīkīlile gīkī, ūlū ndūgū ūzumalīka ūneka nke alīyo atalekile ng'wana, ng'wanong'wawe akūng'wingīla ū nkīma ng'wenūyo, amyalīle baana ū ndūgūye.

²⁰ Ali lūūlū, baalīho bagosha mpungatī ba shikūlū na shizuna. Ū tangi wabo akatoola, alīyo ūcha atalekile būbyīle.

²¹ Ū wa kabīlī ūng'wingīla ū nkīma ng'wenūyo, nang'hwe ūcha atalekile būbyīle, nū wa kadatū gīko dūhū.

²² Kūshisha būshila pye a bose mpungatī; batalekile būbyīle. Aho bakalīka, nose nū nkīma ūcha!

²³ Ī gīsī lūūlū, ū ng'wikanza lya būjūūko, ūlū būjūūka, akūbiza nke o ng'wa nani, īkī pye a bose mpungatī baalī bantoola?”

²⁴ Ū Yesu ūbawīla, “A bing'we ahene mutūhūbīlaga kūlwa kūbiza mutashimanile ī shandīkwa nū būdūla bo ng'wa Mulungu?

²⁵ Nguno ūlū būjūūka kūfuma mu bafu batūbiza ba kūyūtoola nūūlū kūtoolwa, bakūbiza gītī bamalaika ba ng'wigūlū.

²⁶ Nīyo ū mhayo gwa bafu gwenūyū gīkī bakūjūūchiwa, mutaalī ū kūsoma ū mu shitabo sha ng'wa Musa, ūmo Mulungu akang'wīlīla aho walī h'isaka; ī gīkī, ‘Ū nene nalī Mulungu wa ng'wa Abulahamu, na Mulungu wa ng'wa Isaka, na Mulungu wa ng'wa Yakobo?’

²⁷ Mulīhūbīla hataale no, nguno ū wei atī Mulungu wa bafu, alī Mulungu wa bapanga.”

Shilagīlo shitaale kūtinda shose

²⁸ Ūmò wa balangi ba shilagīlo akiza, ūbigwa balīyomba nang'hwe, ūbona gīkī ū Yesu wabashokeja ūmo īlī. Hūna ūmūja gīkī, “Ī shilagīlo ī shitaale kūtinda shose ni shilī kinehe?”

²⁹ Nang'hwe ū Yesu ūnshokeja gīkī, “Ī shilagīlo ī shitaale shene shiishi, ‘Igwaga Isiraeli, ū Seeba Mulungu wise alī Seeba ūmò wike,

³⁰ hūna lūūlū, ntogagwe ū Seeba Mulungu wako nang'holò yako yose, na būpanga wako bose, na maganiko gako gose, na nguzu jako jose.’

³¹ Ī sha kabīlī nasho shiishi, ‘Ntogagwe nzenganwa ng'wiyo gīt'ūmo witogelilwe bebe ng'wenekīlī.’ Shitīho shilagīlo shingī sha kūshiheeba ī shenīshi.”

³² Ū nangi wa shilagīlo ng'wenūyo, ūng'wīla, “Watūngīlīja Nangi, wahaya gwa ng'hana ī gīkī ū Mulungu alī ūmò wike, nīyo atīho ūngī ūlū atī we wike.

³³ Na ng'hana ū munhū shiigelile antogwe nang'holò yose, na maganiko gose, na nguzu jose, hangī shiigelile antogwe nū nzenganwa ng'wiye gīt'ūmo itogelilwe wei ng'wenekīlī. Ū gwenūyū gūlī gwawiza kūtinda kūfunya manong'ho nūūlū shitambo sha mbika yose yose.”

³⁴ Ū Yesu aho wamona washosha na witegeleja ūng'wīla gīkī, “Ū bebe ūtī kūle nabo ū būtemi bo ng'wa Mulungu.” Atigelile hangī ūngī wa kūgima kūmūja mhayo nūūlū na hado yaya.

Ng'wana wa ng'wa Daūdi

³⁵ Hūna ū Yesu aho alīlanga mu hekalu, ūbabūja ūhaya gīkī, “Nibūlī a balangi ba shilagīlo bakahayaga gīkī ū Kilisito ng'wana o ng'wa Daūdi?

³⁶ Ū Daūdi ng'wenekīlī akatongeelwa na Moyo Ng'wela kūhaya gīkī, ‘Ū Seeba akang'wīla ū Seeba wane, Igashaga kū nkono gwane gwa būlyo kūshisha nabatūūle a banishi bako ha sīlīlī ya mhambala jako.’

³⁷ Ū Daūdi ng'wenekīlī alīng'haya gīkī Seeba, nose adūgije kūbiza ng'wana wakwe hangī mu ginehe?” Īlibita lya banhū lyandegelekaga na būyegi no.

Kūhūgūlwa kwa bahemba

³⁸ Ū Yesu aho alībalanga akabawīla na gīkī, “Bilang'hanagi a balangi ba shilagīlo, abo batogilwe kūgīshiwa na kūja būyeela mu magūlilū bazwalile ng'hanjo.

³⁹ Nū mu masinagogi batogilwe kwigasīja masumbī g'ikūjo, hama nūūlū būlaalīkwa kūja kū shigukulu, nū kwene bakakūūbīlījaga ha magele ga bakūjiwa.

⁴⁰ Hangī bakalyaga sabo ja bakīma bachīlwa, banhū ba kalombele kalīhu kūlwa kwiyoolecha. A benabo bakūpandīka nsango ntaale kūtinda!”

Inong'ho lya nkīma nchīlwa

⁴¹ Hūna ū Yesu wigasha alolelile h'ibīkīlo lya sabo, ayūgalola a mabita ga banhū batūūlaga manong'ho gabo ū ng'wibīkīlo lya sabo, a basabi batūūlaga mo shingī.

⁴² Kūhayimanīla wiza na nkīma nchīlwa, nīyo ng'habī; nang'hwe ūtūūla mo hela jakwe ibīlī.

⁴³ Hūna ū Yesu ūbitana a bahemba bakwe ūbawīla, “Nalīmuwīla gwa ng'hana gīkī, ū nkīma ū nchīlwa na ng'habī ng'wenūyū watūūla shingī ū ng'wibīkīlo lya sabo, kūtinda pye abo batūūlaga mo.

⁴⁴ Nguno pye a bangī balītūūla kūfuma mu būshiigo bo sabo jabo, lelo ū nkīma ng'wenūyū nūūlū īkī alī na makoye, alīyo nahene watūūla mo pyī īsho walī nasho; pye gete ī shiigunaanīlo sha mu būpanga bokwe.”