Danyeli 2 - Bibilia Ilagano Lya Kale 2015

Shilooti sha ng'wa Nebukadineza

¹ Ū mu ng'waka gwa kabīlī gwa būsugi bokwe ū Nebukadineza, akaloota shilooti; a maganiko gakwe gūkoya no, nī tūlo yūtala.

² Hūna lūūlū ū ntemi ūbalagīja a bafumu, na a bachūja, na a balogi, pye na a baloji ba sonda bize bang'wīle īsho walī waloota. Aho biza bīmīīla ū kū būtongi bo ntemi,

³ ūbawīla, “Naalootaga shilooti shūnikoya no; na lūūlū natogilwe kūmana a makūlū gasho.”

⁴ A henaho a baloji ba sonda būnshokeja ū ntemi mu lūlīmi lwa Shialamayo, “Baba ntemi, kūlaga ūhangame! Tūwīlage baba a bise basese bako ī shiooti, tūkūkūshomelegeja a makūlū gasho.”

⁵ Ū ntemi ūbashokeja a baloji ba sonda, “Ū nene namalaga kūhela gīkī, Ūlū mutaniwīlile ī shilooti shane shaalī kinehe hama mushishomeleje, nakūlagīja mubbutagūlwe mapingili mapilngili, nī kaya jing'we jikenaagūlwe gabize matūūgo ga mapalala.

⁶ Alīyo ūlū ng'ūniwīla ī shilooti na a makūlū gasho, nakūng'winha manong'ho na shakwinha n'ikūjo itaale. Alilūūlū, niwīlagi ī shilooti na a makūlū gasho muninhe.”

⁷ Būnshokeja hangī balīhaya, “Ū ntemi n'atūwīlage a bise basese bakwe ī shilooti, nise tūkūnshomelegeja a makūlū gasho.”

⁸ Ī likanza lyenīlo ū ntemi ūshosha alīhaya, “Namanile mulihūlahūnja gīkī ī likanza līsunang'hīle ha būtongi, nguno mudeebile ū nene naafunyaga ū būlamuji bone nūmala; gīkī,

⁹ Ūlū mutaniwīlile ī shilooti, ū nsango gwing'we gūlīho gūmò dūhū. Nguno a bing'we ng'wanilīīlaga gwīnda, kūninha mamihayo ga nyalomolomo ayo gatī mu nzīla, kūnū mukwiganikaga gīkī ī mihayo īkūgalūka. Alilūūlū, niwīlagi ī shilooti hū nakūdeeba gīkī ng'hana mudūgije ū kūnishomelegeja.”

¹⁰ A baloji ba sonda būnshokeja ū ntemi, “Baba ntemi, ū mu sī atīho munhū ūyo adūgije kūgwīta ū mhayo ūyo alīgūlomba ū ntemi! Atīnilonga ntemi ose ose, nūūlū akakūla na kinehe, nū būdūla būūkīlanīja; atīho ūyo wabīta kūlomba mhayo gūlī gīko kūfuma kū bafumu nūūlū bachūja, nūūlū ni baloji ba sonda dūhū biya.

¹¹ Ū mhayo ūyo alīgūlomba ū ntemi ndaamu no. Atīho ūyo adūgije ū kūnkundūlīla ū ntemi, ūlū bamulungu, alīyo hangī nabo hū batikalaga hamò na banhū.”

¹² Ī lishosho lyenīlo līkansayīcha ū ntemi, ūpelana no ūlagīla babūlagwe pye a banhū ba masala ū mu sī ya Babuloni.

¹³ Na ng'hana shūfunyiwa shilagīlo sha kūbūlagwa pye a ba masala, būtūng'wa banhū kūjūnola nū Danyeli na a banwani biye bize babūlagwe.

¹⁴ Ū Alioki, ūyo walī ntaale wa balang'hani ba ntemi aho wabūūka kūjūbabūlaga a ba masala ba mu Babuloni, ū Danyeli ūlūngalūnga nang'hwe mu masala na kwilang'hana.

¹⁵ Ūmūja ū ntaale wa ha ng'wa ntemi ng'wenūyo, “Ni kinehe baba ī shilagīlo īsho wafunyaga ū ntemi shikalī gīko?” Ū Alioki nang'hwe ūnsomboolela chiza ū Danyeli ū mhayo gwenūyo.

¹⁶ Ī likanza lyenīlo ū Danyeli wingīla ū mulī ntemi, ūūkanomba ang'winhe ikanza alanshomelegeje ī shilooti shakwe.

¹⁷ Hūna ū Danyeli ūshoka kū ng'wakwe, ūūkabawīla a banwani biye ū mhayo gwenūyo; a ba Hanania, Mishaeli nū Azalia.

¹⁸ Ūbakomeleja balombe mu kwikūmbīja, ū Mulungu wa ng'wigūlū abachīle shigongo, aboolekeje ī mbisīla yenīyo; ū wei ū Danyeli na a banwani biye batizūbūlagwa hamò nī ligelè lya banhū ba bamasala ba mu Babuloni.

¹⁹ Mu makanza ga būjikū akafuboolelwa ū Danyeli ī mbisīla yenīyo mu shakoolechiwa. Ū Danyeli ūnkumīlīja Mulungu wa ng'wigūlū

²⁰ ūhaya: Līkumīlījiwe ī lina lya ng'wa Mulungu kūshisha welelo na welelo; a masala nū būdūla shilī shakwe.

²¹ Hū ng'wene akagalūchaga makanza na kajīle ka myaka; hū ng'wene akatūūlaga batemi ha masumbī, hama hū ng'wene akabīnjaga hoi. A ba masala akabinhaga masala, na a bitegeleja akabinhaga būmani.

²² Akafuboolaga mihayo ībisile na ya kūshimu; ayīmanile nī yīyo yibisile mu giiti, hama ī lisana likikalaga hamò nang'hwe.

²³ Ee, Mulungu wa babyaji bane nalīkūlūmba na nalīkūkumīlīja, waninhaga masala na būdūla, ūnīta nīmane īyo twakūlombaga, watūmanīīkījaga ī shilooti sha ntemi.

Danyeli kūshomeleja shilooti

²⁴ Hūna ū Danyeli ūja ū kūlī Alioki, ūyo walī watūūlwa na ntemi kūbabūlaga a banhū ba masala ba mu Babuloni, ūng'wīla, “Ūtizūbabūlaga a banhū ba masala ba mu Babuloni. Nitwalage ū kūlī ntemi nakanshomelegeje ī shilooti shakwe.”

²⁵ Ī likanza lyenīlo ū Alioki ūntwala kūlī ntemi ū Danyeli; ūūkahaya, “Naapandīka munhū kūfuma mu basaamiwa abo bīnga sī ya Yuda, ūyo adūgije kūng'wīla ū ntemi a makūlū ga shilooti shakwe.”

²⁶ Ū ntemi ūmūja ū Danyeli (lina līngī Belitishaza), “Ūdūgije kūniwīla īsho naalī naabonile mu shilooti shane, nū kūshomeleja ūshishomeleja?”

²⁷ Ū Danyeli ūshosha, “Baba ntemi, atīho nchūja nūūlū mfumu, nūūlū moni ose ose ūyo adūgije kūnsomboolela ū ntemi ī mihayo ya mbisīla īyo akwībūūgīlījaga.

²⁸ Alīyo alīho Mulungu ū ng'wigūlū, ūyo akafuboolaga mbisīla; wang'olekejaga ū Ntemi Nebukadineza īyo īkwilonga kū shikū ja kū būtongi. Ī shilooti shako nī shakoolechiwa īsho shalūbītaga ū mu maganiko gako aho ūlaalile mu būlīīlī wako shaalī īshi:

²⁹ “Baba ntemi, aho ūlaalile ū mu maganiko gako īkabīta mihayo ya kū shikū ja kū būtongi; ū Nfubooji wa mihayo ya mbisīla wakoolekegije īyo īkūbiza ho.

³⁰ Alīyo ūlū ū nene, nane noolekejiwe dūhū ī mbisīla jenīji, ītī gīkī nalī na masala no kūbaheeba pye a banhū a bapanga; alīyo kūlwa gīkī ū bebe baba ntemi ūmane a makūlū gayo, na gīkī wīyitegeleje īyo yalī yabītile ū mu maganiko gako.

³¹ “Baba ntemi, aho ūlolile ūkabona shiikolile shitaale shīmīīlaga ū kū būtongi wako; shaali gītī munhū, shitaale no, hangī shiteemagīzu na sha magaka ū mo jaali jīlī.

³² Ū ntwe gwa shiikolile shenīsho gwalī gwa zahabu yawiza, ī shikuba na a makono gaalī ga feza; ū kwandīja ha sīlīlī ya shikuba kwika kūshisha mu matango yaalī shaba,

³³ a magūlū gaalī ga chūma, ī mhambala mapande gamò shalī chūma, mapande gangī ibūmba.

³⁴ Aho ūtaalī ūlolile ūbona'iwe līgūūnagūlile chiza chiza lyūlenganījiwa na kūsheeshiwa no no no, gwike ītī na makono ga banhū. Līkashitūla ī shiikolile shenīsho ū kū mhambala jasho ja chūma na mabūmba, lyūjiseesagūla.

³⁵ Ī likanza lyenīlo pyī ī shose shūbelagūka, ī chūma, na a mabūmba nī shaba, nī feza, nī zahabu; shūseesagūka gītī meela ha lūbūūga lwa kūtūlīla būsīga ng'wikanza lya chū. Nyaga gūūgaheheeja gīnga ho, hūbiza gītī shalī shitīho shose shose. Alīyo ī liwe īlo līkashitūla ī shiikolile shenīsho lyūbiza lūgūlū lūtaale lwīmalamala pyī ī sī.

³⁶ “H'ūmo shalī ī shilooti shako, leka tūnshomelegeje lūūlū ū ntemi na a makūlū gasho.

³⁷ Baba ntemi, ū bebe ūlī ntemi wa batemi. Ū Mulungu wa ng'wigūlū wakwinha būsugi na būdūla na nguzu n'ikūjo.

³⁸ A banhū abatūūlile mu makono gako būlī kwene ūko balī; nī ndimu ja mu matogolo, nī noni ja kūlala. Hose hose ūko shilī, wakwīta kūbiza nsugi washo pyī ī shose. Ū bebe h'ūlī ntwe ū gwa zahabu.

³⁹ “Ūlū ūbīta ū bebe būkwīmīīla būsugi būngī, gwike būtūbiza na nguzu gītī ū wako. Hanuma būsugi bo kadatū, bo shaba, būkwīsuga pyī ī sī.

⁴⁰ Hanuma ya henaho būkwilonga būsugi bo kanè, ū wene būlī na nguzu gītī chūma, nguno ī chūma shikabīnzagūlaga na kūpondagūla būlī shikolo; nīyo ūmo chūma shikabīnzagūlīlaga būlī shikolo shabelagūka, nū būsugi wenūbo h'ūmo būkūbūtobagūlīla pyī ū būsugi ū būngī.

⁴¹ Gwike ūmo wabonelile gīkī ī mhambala nī nzwala jaho mapande gamò shalī chūma, mapande gangī ibūmba, ū wenūbo būkūbiza būsugi būgabanhīkile, alīyo nī nguzu ja chūma jikūbiza mo, gīt'ūmo ūkabonela ī chūma shisanganīkile nī libūmba. Ī mhambala mapande shalī chūma, mapande gang'ibūmba.

⁴² Hama ī nzwala ja kū mhambala ūmo jalī ja chūma mapande gamò na mapande gangī ibūmba, nū būsugi wenūbo būkūbiza mapande gamò būdaamu, mapande gangī wangū kūmenyuka.

⁴³ Nīyo ūmo ūkabonela gīkī ī chūma shalī shiisangīlīgije n'ibūmba, na a banhū bakwisanja gīko, alīyo batūdūla ū kūdimana mu būsangī būmò, gīt'ūmò chūma shitadūgije kūdimana n'ibūmba.

⁴⁴ “Ū mu shikū ja batemi benabo, ū Mulungu wa ng'wigūlū akūtūūla ho būtemi ūbo būtūkenaagūlwa, na būtūlekelwa banhū bangī. Būkūgatobagūla pye a mabūsugi a gangī na kūgamala gete; alīyo ū boi būkūshinga ho welelo na welelo.

⁴⁵ A genaya h'a makūlū ga shakoolechiwa sh'iwe lya kūfuma mu lūgūlū, īlo līgūūnagūlile chiza chiza lyūlenganījiwa na kūsheeshiwa, gwike ītī na makono ga banhū; ī liwe īlo līkashiseesagūla ī chūma, nī shaba, na a mabūmba, nī feza nī zahabu shūbiza gītī meela. “Ū Mulungu ntaale wang'olekejaga ū ntemi īyo īkwilonga ū kū shikū ja kū būtongi. Ī shilooti shenīsho sha ng'hana, nū būshomeleja washo shiigelile būsanyiwe.”

⁴⁶ A henaho ū Ntemi Nebukadineza ūgwa matuja nzwi ū kū būtongi bo ng'wa Danyeli, ūnamya hama ūlagīja inhwe shitambò na būbbani.

⁴⁷ Ū ntemi ūng'wīla ū Danyeli, “Ng'hana ū Mulungu wako alī Mulungu wa bamulungu na Seeba wa batemi, na Nfubooji wa mbisīla, nguno ū bebe wīfuboola ī mbisīla yenīyī.”

⁴⁸ Hūna ū ntemi ūngūngūhya ū Danyeli, ūbiza nkūjiwa; ūng'winha na manong'ho mingī. Hama ūntūūla ha būsugi ū mu sī ya Babuloni ī yose, na kūbiza ntaale wa banhū baamo a ba masala pye a bose.

⁴⁹ Na kūlwa kūbalombela ū Danyeli a ba Shadulaka, Meshaki nū Abedinego, ū ntemi akabīīta kūbiza basugi nabo ū mu sī ya Babuloni. Ū wei ū Danyeli ūbiza a h'ikūlū.