Danyeli 11 - Bibilia Ilagano Lya Kale 2015

¹ Nū nene ū mu ng'waka go ng'wa Dalio ū muna Būmeedi, nakīmīīla nyagosha nūngunanha, na kūnang'hana.

Batemi ba dakama na ba sukuma

² Alilūūlū leka nakūwīle ū gwa ng'hana: Bakwilonga batemi bangī badatū ū mu Būajemi, hanuma ya henaho na wa kanè, ūyo akūbiza nsabi kūbaheeba pye a bangī. Akūkuminga sabo, ūlū ūjikwīja akūpandīka būdūla andye kūbasamīlīja pye a bose kūbūgomela ū būsugi wa Būyunani.

³ Hanuma akwilonga Ntemi wa būdūla ūyo akūsuga na būdūla būtaale, ayīta ūmo atogelilwe wei ng'wenekīlī.

⁴ Ūlū wilonga ū būsugi bokwe būkūbbutagūlwa būgabanhyiwe kū miyaga īnè ya kwigūlū. Būtūja mu makono ga bingīji bakwe, nīyo būtūbiza na būdūla gīt'ūbo walī nabo ū wei, nguno ū būsugi bokwe būkūdubbūlwa binhwe bangī.

⁵ Ū mu batemi benabo ū wa dakama akūbiza na nguzu, alīyo ūmò wa bataale bakwe ba mabità akūbiza na būdūla būtaale kūng'heeba nū wei nīyo, na lūūlū akūbūsuga ū būtemi bokwe na nguzu ningī no.

⁶ Hanuma ya myaka milebe bakūbiza n'isangī; ū nshīke wa ntemi wa Dakama akūja ū kūlī ntemi wa Sukuma akatoolwe kūlwa kūlīguzuhya ī lisangī, alīyo atikala nabo ū būdūla bokwe; nū ngoshi nū ng'witūnja wabo batūshinga shikū ningī. Nguno ū nshīke wa ntemi akūbūlagwa mu shikū jenījo, na a bashindīkīji bakwe nū ise, pyī nū nguzuhya wakwe.

⁷ Gwike akwigela ūmò ū mu lūganda lwenūlo, ūyo akūpandīka nguzu agūsole ū ng'wanya gwa nshīke wa ntemi, hūna agadumīle a mabità ga ntemi wa Sukuma; akwingīla ū mu ng'hambī jakwe ja bashilikale ilwishe nabo būlūgū abapyene.

⁸ Na a bamulungu babo akūbadima, nī shiikolile shabo sha kūsula, nī shikolo shabo sha mpango ī sha feza nī sha zahabu; akūshijana Misili. Na atūng'ūbūkīla hangī ū ntemi wa Sukuma kūshisha ikanza lya myaka milebe.

⁹ Ū ntemi wa Sukuma akūbūdumīla ū būsugi bo ntemi wa Dakama, alīyo akūshoka kū sī yakwe.

¹⁰ Gwike a bitūnja bakwe bakūhela būlūgū, bambe ibità itaale lībīte pye a hose gīt'ihūūma lītī na būchaamīle, līje līkūpyagūlaga kūshisha kū ng'hambī ya bashilikale ū mu būsugi bo sī ya Dakama.

¹¹ Ū ntemi wa Dakama akūfuma apembekile kūlwa būpelanu, ansange ū ntemi wa Sukuma kūjilwisha nang'hwe būlūgū; ū ng'wenūyo nang'hwe akūbilinga ibità itaale, alīyo līkūpyenwa.

¹² Ū ntemi wa Dakama ūlū ūlībūūcha ī libità na būtaale lyenīlo, akwikumīlīja, hūna akongeja kūbūlaga mashihūmbī na mashihūmbī ga banhū; gwike atikala mpyeni ikanza ilīhu.

¹³ Nguno ū ntemi wa Sukuma akūbilinga ibità līngī, itaale kūtinda ī lya kwandya; hanuma ya myaka mingī, akūfuma n'ibità itaale līmalīīlile na shilanga shalyo.

¹⁴ Ū mu shikū jenījo bingī bakūngomela ū ntemi wa Dakama. Ū mu banhū bihanga lya babo batahamagwa bakūgoma kūlwa kūlenganīla nū mumo shihayīlile ī shakoolechiwa, alīyo bakūgwa dūhū.

¹⁵ Hūna ū ntemi wa Sukuma akwiza azenge makīgo, agūdumīle ū nzengo ūyo gūpīndīlīgije ndugu agūdiime. A mabità ga Dakama gatūbiza nabo ū būdūla bo kwīmīīla na kwilang'hana; nūūlū a bashilikale babo abo bamanīkile gīkī ba makaya batūbiza najo ī nguzu ja kwīmīīla.

¹⁶ Ū ng'wanishi akwīta gīt'ūmo atogelilwe; atilonga wa kūng'wīmīla kwilwisha nang'hwe. Akūkoma miji ū mu Sī ī Soga, nū būdūla bo kwīkenaagūla akūbiza nabo.

¹⁷ Ī ng'hūmbū jakwe jikūbiza kwiza na nguzu jose ja būsugi bokwe ize abeeje isangī nū ntemi wa Dakama. Nīyo akūng'winha na nshīke wakwe antoole, gīkī alabūgwishe ū basugi wenūbo; alīyo nahene ī nyasala sala yakwe īkūchabagīla, ītūngunanha nūūlū hado.

¹⁸ Hūna akūjigalūkīla sī ja kū mbalama ya nyanza ajidiime ningī jaajo; alīyo akwilonga ūmò wa bataale ba mabità ūyo akūbūhuumūja ū wikumīlīja bokwe, na akūnīpīla īyo īng'wigeleelilwe kūlwa wikumīlīja bokwe.

¹⁹ Hanuma ya yenīyo akūgalūka, ajisaayīle ī ng'hambī ja basilikale ja mu sī yakwe; alīyo akwipama agwe, na atalabiho hangī ilalī.

²⁰ Ūyo alabūdiime ū būtemi a ha ng'wanya gwakwe akūyūtobisha goodi, apandīke shitūmamīlo mu mihayo ya kajīle ka hikūlū; alīyo ūlū jūbīta shikū ndebe akūkenaagūlwa, gwike ītī kūlwa kūpelanīlwa nūūlū mu būlūgū.

²¹ Ū ng'wanya gwakwe a ha būtemi gūkūsolwa na munhū wibengwe, munhū ūyo atingījiwa n'ikūjo lya nyatemi a ha nīmo. Akūbūdumīla ū būtemi abisanganīje a banhū ng'wikanza īlo balībona gīkī balī mu mhola; ū būtemi akūbūdima mu nzīla ya wijomboki.

²² Ibità itaale lya bilwisha bakwe akūlīhūlūla ī lyose, ī libità lyenīlo līkūkenaagūlwa ī lyose hamò na ūmò wa basugi ba mu lūganda lwilagane.

²³ Akwandya ūbiza gītī wiyigwa nang'hwe, hanuma ya henaho akūng'wizīīla mu nyasala sala ūng'heeba, ūbūdima ū būsugi nūūlū īkī alī na banhū bagehu.

²⁴ Jilīho sī sabi, ūlū jandya kwiyigwa gīkī jilī mu mhola, akūjūūbūkīla ashikīlīje īyo babyaji bakwe nūūlū bakūlūgenji bakwe baalī batīdūgije. Hūna a balondeeji bakwe akūbagabanhya shakwinha sha sabo kūfuma ū mu shisonzwa, nī sha kūtaaja banhū bo nguzu. Akūbeeja long'we ya kūja ūko na ūko akūdumīlaga ng'hambī ja bashilikale, alīyo ū gwenūyū gūkūja gīko ng'wikanza iguhī dūhū.

²⁵ Hanuma akūbilinga ibità itaale hangī apandīke nguzu na kūtimbya ng'holò, akilwishe nū ntemi wa Dakama. Ū ntemi wa Dakama akwamba būlūgū alī n'ibità itaale na lya nguzu, alīyo nahene atūdūla ū kwīmīīla kūlwa nguno ya wijomboki ūbo būbeejiwe kūlwa kūngwisha.

²⁶ Abo bakalyaga sha ha ng'wa ntemi bakūgema ū kūnkenaagūla; ī libità lya bashilikale bakwe līkūhūlūlwa, nīyo bingī no abo bakūshilīla mu būlūgū.

²⁷ A batemi būbīlī wabo benabo ī ng'holò jabo jokalile būbi, alīyo bakwigasha ha meza īmò bamanilembagūla; gwike nahene ndūhū solobo, nguno ī ngelelo shiigeleile yize kūlenganīla nī likanza īlo lītūūlilwe.

²⁸ Ū ntemi wa Sukuma akūshoka kū sī yakwe alī na sabo ningī no, alīyo ī ng'holò yakwe īkūbiza na wanishi nalyo ī lilagane lyeela. Akūlyītīla mihayo milebe hūna ūshoka kū sī yakwe.

²⁹ Akūhela ikanza līngī hangī aje kwīyūūbūkīla ī sī ya Dakama, alīyo ū lūkangala ūlū ī mihayo ītūbiza gīt'ūmo īkajīla ī kwandya.

³⁰ Akūmanhya na meeli ja kūfuma sī ja ng'weli. Jikūng'hangīja agwe ng'holò. Hūna akūshokanya aje waliikanagwa ī lilagane lyeela, ū būpelanu bokwe akabūmalīīle halyo. Ūlū ūshoka akwandya kūbīītīla yawiza abo bakūlīlekaga ī lilagane lyeela.

³¹ A mabità ga bashilikale bakwe gakwīsosohaja ī ndugu ya hekalu, gūūlemeja shitizūfunyiwa nī shitambò sha būlī lūshikū; hūna gakūshīmīlīja ī sha malofu īsho shikenhelejaga būkenaagūji.

³² Abo batalīkūgije ī lilagane akūyūbasosohaja kūlwa kūbaduta na mihayo ya nyachilū. Alīyo a banhū abo bandeebile ū Mulungu wabo bakūbiza na nguzu ja kūnemeja.

³³ A ba masala bakūbatonga banhū bingī, nūūlū īkī ng'wikanza ido bakūbūlagwa bo līlūshū, nūūlū kūponyiwa mu moto, nūūlū kūding'wa, nūūlū kūtaajiwa sabo jabo.

³⁴ Ūlū baagwa bakūyūgunanhwa bo gīko gīko, na bangī abo batīmo ū mu ng'hana bakūyisanja nabo.

³⁵ Balīho na a ba masala abo bakūgwa kūlwa nguno ya kwīngījiwa būsoso na kwejiwa, bīītwe kūbiza batī na shilingo, kūshisha kū ng'halīkījo; nguno ī yene īkūshika ng'wikanza īlo līhelilwe.

Ntemi wa kwikumīlīja wei ng'wenekīlī

³⁶ Ū ntemi akwīta gīt'ūmo atogelilwe wei ng'wenekīlī, akwikumīlīja na kwigūngūhya higūlya ya bamulungu bose bose, na akūhaya mihayo īyo ītigeleelilwe kwītūmamīla kūng'haya ū Mulungu wa bamulungu. Būlī mhayo ūyo akwīta gūkūshikīīla, kūshisha līng'we ī likanza lya būpelanu; nguno īyo īhelilwe shiigelile īshikīīle.

³⁷ Atūbadīlīla a bamulungu ba bakūlūgenji bakwe, nūūlū ūyo ayegelilwe na bakīma, atūbiza na ndīlīīlī kūlī mulungu ose ose, alīyo akwigūngūhya higūlya ya bamulungu pye a bose.

³⁸ A ha ng'wanya gwa bamulungu benabo akūnkūja mulungu nang'hani wa ng'hambī ja bashilikale dūhū; mulungu ūyo ba ise baalī bataamanile akūnkūja mu kūmfunīja zahabu na feza, na mawe ga mpango, na shakwinha sha mpango ntaale.

³⁹ Kūlwa kūgunanhwa na mulungu ngeni akūjidumīla na kūjiheeba nūūlū ng'hambī ja bashilikale jose jose h'ūmo jibizīle na nguzu, nīyo akūbakūja no abo bakūnzunya ū mulungu ng'wenūyo; akūbīīta kūbiza basugi ba banhū bingī, nī sī akwīgaba kūlwa kūbinha manong'ho.

⁴⁰ Ū kū shikū ja kū būkalīkījo, ū ntemi wa Dakama akūndumīla ū ntemi wa Sukuma balwe būlūgū, nang'hwe ū ntemi wa Sukuma akūng'wihoolekela alī na magogoteni ga būlūgū na bashilikale badamhīji ba falasa, na meeli ningī ja būlūgū. Akūjidumīla sī ningī, aje akūbītaga mo gītī ng'hūūmo.

⁴¹ Akwīdumīla nī Sī ī Soga; nīyo sī ningī jikūgwa, alīyo mapande gamò gakūpūlūgūka ū mu nkono gwakwe; gītī sī ya Edomu, Moabu, na mapande mataale gamò na gamò ga mu sī ya Amoni.

⁴² Akūja akūdimaga sī na sī kūlwa būdūla bokwe; nī Misili ītūpūlūgūka.

⁴³ Ī zahabu ja Misili nī feza jikūbiza ha sīlīlī ya būsugi bokwe, nī sabo ī jingī pyī ī jose. Ī Libya nī Esiopia najo jikūbiza ha sīlīlī ya būsugi bokwe.

⁴⁴ Alīyo akwibakījiwa ng'hūlū ja kūfuma kū sī ja kīya na sukuma, hūna apelane andye kūja akūbūlagaga na kūyagaja banhū bingī.

⁴⁵ Akūkoma maheema gakwe ga nyatemi h'itogolo lya ha gatī ya Nyanza nū lūgūlū lwela ū lwawiza. Alīyo ī ng'halīlo yakwe akūmanhya nayo, na atīho ū wa kūngunanha.