Bagabīji 25 - Bibilia Ilagano Lya Kale 2015

Ng'waka gwa sabato

¹ Ū SEEBA ūlūngalūnga nū Musa aho alī mu lūgūlū lwa Sinai; ūng'wīla,

² Bawīlage a Baisilaeli gīkī, “Ūlū mulingīle ū mu sī īyo nalīng'winha, ī sī yenīyo shiigelile īyūbiza n'ikanza lya kwifuula kū būtongi bo ng'wa SEEBA.

³ Īkūyūbīta myaka ītandatū mukūgalīmaga a malaale ging'we ng'wahamba ī shilīwa, nī migūnda ying'we ya mizabibu mukwīkongoolelaga a matambī yabeela, kūnū mukūtūmamīlaga a matwajo gayo.

⁴ Alīyo ū mu ng'waka gwa mpungatī, ī sī īkūbiza na sabato ya kwifuula; Sabato kūlwa ng'wa SEEBA. Yaya ū kūgalīma na kūgahamba shilīwa a malaale ging'we, nī migūnda ying'we ya mizabibu yaya ū kwīkongoolela a matambī gayo.

⁵ A magwa ga mu ngūnda gwako yaya ū kūgagesa bebe, na a matwajo ga mizabibu īyo ūtīkongoolelile matambī yaya ū kūgatūmamīla bebe; ī sī shiigelile īpandīke ng'waka gwa kwyifuula.

⁶ Gwike nūūlū ū mu ng'waka gwa kwifuula, ī sī īkūmupandīkīla ī shakūlya a bing'we benekīlī, na a basese bing'we bagosha na bakīma, na a bitūmamīja ba mheela bing'we, hamò na a bageni abo balī mu bing'we.

⁷ Nī mitugo jing'we jikūpandīka mu gīko ī shilīwa, pyī nī ndimu ja mu matogolo ījo jilīmo ū mu sī ying'we. Shose shose īsho shililonge ū mu malaale shikūlyiwa.”

Ng'waka gwa kūshosha shikolo

⁸ “Mukūbala sabato mpungatī ja myaka, hū kūhaya myaka mpungatī ng'hangala mpungatī. Ī myaka ī yose ū mu sabato mpungatī jenījo, īshike myaka makūmi anè na kenda.

⁹ Hūna a ha lūshikū lw'ikūmi ng'weji gwa mpungatī, ū lūshikū lwa kūbeejiwa isangī, jikūfuulwa mhembe hose pyī ū mu sī ying'we.

¹⁰ Ū ng'waka gwa makūmi atanò shiigelile mugūbale gīkī gūlī ng'wela, gūbize gwa kūbakumūkīja wiyaabī pye a banhū abo bakwikalaga hose hose ū mu sī ying'we. Gūkūbiza ng'waka gwing'we gwa kūbashokeja banhū wiyaabī wabo; būlī ūmò wing'we abize na wiyaabī kūshoka kū matongo ga ng'wawe, na būlī munhū kū ba lūganda lwakwe.

¹¹ Ū kū bing'we ū ng'waka gwa makūmi atanò gūkūbiza gwa kūshosha shikolo; yaya ū kūhamba nūūlū kūgesa ī sha magwa, yaya nūūlū kūhūlūla mizabibu kūfuma kū matina ayo mutagakongoolelile matambī.

¹² Na lūūlū ū ng'waka gwenūyo īkī gūlī gwa kūbashokeja banhū wiyaabī wabo, shiigelile gūbize ng'wela ū kū bing'we; lyagi dūhū īsho shiligele mu malaale.

¹³ “Ū mu ng'waka gwenūyū, būlī ūmò wing'we akūshoka kū malaale ga ng'wawe.

¹⁴ Ūlū ūnjigīja ilaale nzenganwa ng'wiyo, nūūlū ūgūla ilaale kūfuma kūlī we, lang'hanagi mutizinyeekeja.

¹⁵ Ūlū ūlīīgūla ilaale kūfuma kūlī nzenganwa ng'wiyo, shiigelile wīdeebe ī myaka īyo yabītile kūfuma a ha ng'waka gwa kūshosha shikolo; ū wei nang'hwe akūkūjingīja kūlenganīla nī myaka ya kūlīlīma, īyo yasaagaga ū kū būtongi.

¹⁶ Ī myaka īyo yasaagaga ūlū mingī, ūkūgūla na mpango gwa higūlya; alīyo ūlū yasaagaga migehu, ū mpango gūkūbiza ndo. Nguno īsho ūlīīgūla galī a matwajo ayo ūkūpandīka ū mu myaka īyo yasaagaga.

¹⁷ Yaya ū kwinyeekeja, ng'ogohagi Mulungu; ū nene nalī SEEBA Mulungu wing'we.

¹⁸ “Shimīzīlagi ū mu malange gane, nī shilagīlo shane mushidime na welwa ng'holò, hū mukwikala mhola ū mu sī ying'we.

¹⁹ A henaho ī sī īkūng'winha chiza no a matwajo gayo, nī shakūlya mukūpandīka sha kūng'wigela, hama mukwikala mo mhola.

²⁰ Gwike mudūgije nūūlū kūbūūja, ‘Ū mu ng'waka gwa mpungatī tūkūlya kī ūlū tūtahambile shilīwa na kūgesa?’

²¹ Ū mu ng'waka gwa katandatū nakūng'wīlūkīla mbango ningī no, a malaale ging'we gakūpona shilīwa sha kwigela kūlya myaka idatū.

²² Ū mu ng'waka gwa kanaane ūlū mulīīlīma na kūhamba, ī sha kūlya shing'we shikūbiza sha myaka ī ya kū numa; na mukūshilya kūshisha gashike a magesa ga ng'waka ū gwa kanaane.

²³ “Ī sī ītī ya kūjinjiwa nūūlū hado, nguno ī sī īlī yane; a bing'we mulī bageni na bikaji dūhū mo.

²⁴ Hose pyī ū mu sī īyo īlabize ying'we ya wikomangīle, tūūlagi nī shilagīlo ī sha gīkī, ī sī īzunīlījiwe kūkomoolwa.”

Kūkomoola sabo

²⁵ “Ūlū ūmò wa baana ba ng'wing'we ūhabīpa no no no, kūshisha nose ūtīna ilaale lyakwe ūjinja, shiigelile agunaanwe na ndūgū wakwe wa bbihī ū kūlīkomoola ī lilaale īlo walījingije.

²⁶ Alīyo ū munhū ng'wenūyo ūlū atī na ndūgū wa kūngunanha ū kūlīkomoola, hūna ū wei ng'wenekīlī ūpandīka sabo ja kwigela kūlīkomoola ī lilaale lyakwe,

²⁷ Ū mpango gwalyo gūkūlolwa kūlenganīla nī myaka kūfuma a h'ikanza īlo akalījingīja, hūna ūshosha ī sabo ya kūlenganīja a ha mpango ūyo walī wanjingīnja ū munhū ng'wenūyo. Hanuma ya henaho ī sabo yakwe īkūnshokela.

²⁸ Gwike ūlū atadūgije kūpandīka būdūla ū wa kūnshokeja ūyo walīgūla ī lilaale, ī lilaale lyenīlo īlo walījinja līkwikala ū mu makono ga ngūji kūshisha ng'waka gwa kūshosha shikolo. Ū mu ng'waka gwenūyo akūshokejiwa ī lilaale lyakwe, ūja kwikala ho hangī.

²⁹ “Ūlū munhū ūjinja numba mu nzengo gūpīndīlījiwe ndugu, kūfuma a ha kwījinja, akūbiza n'ikanza lya ng'waka ngima īlo azunīlījiwe ū kwīkomoola. Ū ng'wikanza lya ng'waka ngima lyenīlo adūgije ū kwīkomoola.

³⁰ Alīyo ūlū ītakomoolilwe ū ng'wikanza lya ng'waka gūmò, ī numba īyo īlī mu nzengo gūpīndīlījiwe ndugu yenīyo īkūbiza yakwe ilalī ū nguji wayo, hamò na shibyalīlwe shakwe. Ū mu ng'waka gwa kūshosha shikolo ītūshoshiwa.

³¹ Lelo ī numba ja mu magūngūli ayo gatapīndīlījiwe ndugu, ī jene jikūbalwa gīt'ūmo jilī sabo ja kū matogolo. Ī joi jidūgije ū kūkomoolwa, nīyo ū mu ng'waka gwa kūshosha shikolo jilī ja kūshoshiwa kū benejo.

³² “A Balawī a bene bazunīlīgije ū kūjikomoola ī numba jabo ījo jilī mu mizengo yabo īyo bahelelilwe.

³³ Nīyo ū Nawī nūūlū akabiza atatogilwe kūkomoola numba yakwe, alīyo ī numba īyo wayījinja ūlū īlī mu nzengo gūmò gwaho gwa mizengo yabo, akūshokejiwa ū mu ng'waka gwa kūshosha shikolo. Nguno ū mu Baisilaeli a bose, ī numba ja Balawī ījo jilī mu mizengo yabo, jene sabo yabo gete.

³⁴ Na a malaale ayo gahelilwe kūlwa mizengo yabo gatazunīlījiwe ū kūjinjiwa; nguno a genayo galī gabo gete ilalī.”

Kūngunanha ndūgū

³⁵ “Ūlū ūmò wa badūgū bako ūhabīpa no no no, kūshisha ūgayiwa būdūla bose bose wa kwigunanha wei ng'wenekelī, alīyo ūlū akwikalaga mu bing'we, ngunanhage adūle ū kwikala hamò ning'we. Ng'wītīlage gīt'ūmo ūkīītīlaga kū bageni nūūlū balobeji abo bakizaga kwikala hamò ning'we.

³⁶ Yaya ū kūnomba mbyalīlwa gīkī ūpandīke solobo, alīyo ng'ogohage Mulungu, ūngunanhe ū ndūgūyo adūle ū kwikala hamò nang'ho.

³⁷ Yaya ū kūng'winha hela ja kūngunanha kūnū ūkwisagīlagwa kūpandīka mbyalīlwa ja solobo, yaya nūūlū kūnjingīja shilīwa kūlwa kwikoobela solobo yako ng'wenekīlī.

³⁸ Ū nene nalī SEEBA Mulungu wako, ūyo akakwenha kūfuma mu sī ya Misili, gīkī nakwinhe ī sī ya Kanani, na gīkī nabize Mulungu wako.”

Wiyabī kū basese

³⁹ “Ūlū ūmò wa badūgū bako abo bakwikalaga hamò nag'ho ūhabīpa, hūna wijinja kūlī bebe, yaya ū kūntūmamya nyasese.

⁴⁰ Ng'wisaabage gītī alī ūmò wa bitūmamīja ba mheela ba hang'wako, nūūlū gītī ūmò wa bageni abo bakwikalaga hamò ning'we. Akūkūtūmamīla kūshisha ng'waka gwa kūshosha shikolo.

⁴¹ Ī likanza lyenīlo akūbiza ntungūlwa, hamò na a baana bakwe, ūja kū sī ya lūganda lwakwe na malaale ga bataale bakwe.

⁴² A Baisilaeli balī batūmami bane nene, naabagūla kūfuma Misili, batī ba kūjinjiwa mu būsese hangī.

⁴³ Yaya ū kūbasuga mu wiboneeji, alīyo ng'ogohage Mulungu wako.

⁴⁴ “A basese bako ū bebe, bagosha nūūlū bakīma, shiigelile babize ba kūfuma kū mahanga ayo muzenganilwe nago; ūkūyūūgūla kūfuma kwenūko a basese.

⁴⁵ Na a balobeji abo biza kwikala hamò ning'we, bamò babo ūdūgije kūbagūla kūbiza basese bako, nūūlū banhū ba mu kaya jabo abo baabyalīlwa mu sī yako; a benabo ūdūgije kūbīīta kūbiza sabo yako.

⁴⁶ Ūdūgije kūbinha kū baana bako kūbiza wingīji, gīt'ūmo jilī ī sabo jako ī jingī. Hama ūdūgije kūbīīta kūbiza basese ba kaya yako shikū jose ja būlamu wabo. Alīyo a Baisilaeli biyo, yaya ū kūbasuga mu nzīla yose yose ya wiboneeji.

⁴⁷ “Ūlū ūmò wa bageni nūūlū balobeji abo bakwikalaga mu bing'we ūsaba, na ūmò wa badūgū bako ūhabīpa, hūna ūja kwijinja a ha ng'wa ngeni ūyo akwikala hamò ning'we, nūūlū mu kaya ya lūganda lwa balobeji,

⁴⁸ Ū ndūgūyo ng'wenūyo akūbiza ataalī adūgije kūkomoolwa nūūlū īkī wijinjaga gīko. Ūmò wa badūgū bakwe adūgije ū kūnkomoola.

⁴⁹ Adūgije kūbiza ise ntaale nūūlū ndo, ng'witūnja o ng'wa ise ntaale nūūlū wa ndo; nūūlū ndūgū wakwe ūngī wa mu lūganda lwakwe adūgije ū kūnkomoola. Nūūlū wei ūlū ūsaba adūgije ū kwikomoola ng'wenekīlī.

⁵⁰ Ū wei nū ngūji wakwe bakwigaasha bayīsolooje ī myaka kwīngīīla aho akijingīja, kūshisha ū ng'waka gwa kūshosha shikolo. Ī sabo ya kūnkomoola īkūlenganīla na mheela īyo ng'witūmamīja akwanukūla ū ng'wikanza lya myaka gītī yenīyo.

⁵¹ Ūlū yūbiza ītaalī ko myaka mingī, ī sabo īyo alafunye kūlwa kwikomoola kwakwe īkūbiza nhaale, kūlenganīla nī mheela ya kwinhwa ng'witūmamīja ng'wikanza lya myaka gītī yenīyo.

⁵² Ūlū yūbiza yasaagile myaka migehu dūhū ū kūshika a ha ng'waka gwa kūshosha shikolo, būkūbalwa ū wingī wa sabo, hū ūnshokeja ū ngūji wakwe ī sabo yenīyo kūlwa kwikomoolwa kwakwe.

⁵³ Shiigelile abalwe gītī ng'witūmamīja ūyo mheela yakwe akalīpagwa būlī ng'waka; nīyo yaya ū kūng'wiloleela dūhū kūnū akūluhiagwa nū munhū ūyo wangūla.

⁵⁴ “Nūūlū gūūlemeela ū mhayo gwa kūkomoolwa ū mu nzīla gītī jenīji, nahene ū mu ng'waka gwa kūshosha shikolo akwinhwa wiyaabī hamò na a baana bakwe.

⁵⁵ Nguno a Baisilaeli balī batūmami bane; a benabo batūmami bane naabagūla kūfuma Misili. Ū nene nalī SEEBA Mulungu wako.”