1 Batemi 22 - Bibilia Ilagano Lya Kale 2015

Yehoshafati kūngeniha Ahabu

¹ Yūbīta myaka idatū a Baalamu na a Baisilaeli batūlwaga būlūgū bose bose.

² Ū mu ng'waka gwa kadatū, ū Yehoshafati ntemi wa Yuda ūngeniha ū ntemi wa Isilaeli.

³ Ū mu shikū jīnījo ū ntemi wa Isilaeli ūbawīla a bataale ba mabità gakwe alīhaya, “Mumanile a hene ī gīkī ī Lamosi-gileadi yise, alīyo tūtaalī kwīta mhayo gose gose gwa kwīdima kūfuma ū kūlī ntemi wa Alamu?”

⁴ Hūna ūmūja ū Yehoshafati, “Ūdūgije kūja hamò nane tūkalwe būlūgū nayo ī Lamosi-gileadi?” Ū Yehoshafati ūnshokeja ū ntemi wa Isilaeli ūhaya, “Ū nene nalī gīt'ūmo ūlī ū bebe, na a banhū bane balī banhū bako, nī falasa jane jilī jako.”

Būhangi bo bahangi ba ng'wa Ahabu

⁵ Gwike nang'hwe ū Yehoshafati ūshosha ūhaya, “Alīyo ni yabeelela kūmūja tame ū SEEBA.”

⁶ Na lūūlū ū ntemi wa Isilaeli ūbakobya a bahangi, biza ba kūshika gītī magana anè; ūbabūūja, “Mulībona kinehe, naje ī Lamosi-gileadi kwilwisha būlūgū nayo, nūūlū naleke?” Būng'wīla, “Jaga nguno ū SEEBA akūgūtūūla mu nkono gwa ntemi ū nzengo gwenūyo.”

⁷ Alīyo ū Yehoshafati ūbūūja hangī, “A henaha atīho ng'hangibo ng'wa SEEBA ūyo tūdūgije kūbūūja mu nzīla yakwe?”

⁸ Ū ntemi wa Isilaeli ūnshokeja gīkī ū Yehoshafati, “Alīho ūmò wasaagaga, lina lyakwe Mikaya ng'witūnja o ng'wa Imula; a hene ni yabeelela ū kūbūūja kūbītīla mulī we, alīyo natantogilwe ū nene ū ng'wenūyo, nguno ndūhū gete atanihangīlaga mihayo ya mhola; akanihangīlaga ya makoye dūhū gwa!” Ū Yehoshafati ūshosha, “Ītī chene baba ntemi, lekaga ū kūhaya gīko!”

⁹ Na lūūlū ū ntemi ūng'witana ūmò wa batūmami bakwe; ūng'wīla, “Ū Mikaya ū ng'witūnja o ng'wa Imula ng'wenhage aha ī haha yenīyī.”

¹⁰ A batemi būbīlī wabo benabo, ū wa Isilaeli nū Yehoshafati ū wa Yuda, baalī baazwaalīla shizwalo shabo sha nyatemi, hūna bigasha ha masumbī gabo ga nyatemi, ha lūbūūga lwa kūtūlīla, hihī na mita gwa kwingīla mu nzengo gwa Samalia. Pye a bahangi baalī baabitinja bakūbahangīlaga.

¹¹ Ūmò wa bahangi, lina lyakwe Zedekia ng'witūnja o ng'wa Kenana, walī wabeeja na mapembe ga chūma; hūna ūyūhaya, “Ū SEEBA alīhaya gīkī, ‘A genaya ūkūgatūmamīla kūyūbasīsūla gīkī, a Baalamu kūshisha baseesagūke.’”

¹² Na a bahangi a bangī bahangaga mihayo ya mbika yenīyo dūhū; bahayaga, “Īdumīlage ī Lamosi-gileadi ūkūpyena dūhū, nguno ū SEEBA akwītūūla ū mu nkono gwa ntemi.”

¹³ Ū munhū ūyo walī watūng'wa kūnjīla ū Mikaya ūng'wīla, “Bebe pye a bahangī biyo wideebelaga ū būhangi wabo; pye bang'hangīlaga būtindi ū ntemi. Na lūūlū lang'hanaga, nū bebe ūkafunye ū būhangi wako wideebile nū wabo; ūhaye mihayo misoga!”

¹⁴ Alīyo ū Mikaya ūhaya, “Ūmo SEEBA alī mpanga, nakūng'wīla ū ntemi ūyo nalawīlwe na SEEBA dūhū.”

Būhangi bo ng'wa Mikaya

¹⁵ Wahayūshika hoi, ū ntemi ūmūja, “Ūlībona kinehe Mikaya, tūje ū kū būlūgū tūkalwe nī Lamosi-gileadi, nūūlū hamo naleke?” Ūshosha alīhaya, “Jaga ūkīdumīle ī Lamosi-gileadi ūkūpyena dūhū, nguno ū SEEBA akwītūūla mu nkono gwa ntemi.”

¹⁶ Ū ntemi ūng'wīla, “Bebe Mikaya, nakūkwilahīja kūshisha nanalī gīkī yaya ū kūniwīla mhayo gose gose ūlū ītī kūniwīla ya ng'hana dūhū mu lina lya ng'wa SEEBA?”

¹⁷ Hūna ū Mikaya ūhaya, “Naababonile a Baisilaeli basambaalile mu ngūlū, gītī ng'holo jitī na ndīīmi; ū SEEBA ūhaya, ‘A banhū benaba batī na ntongeeji ni bajage kaya dūhū; būlī ng'wene akalembeele mu mhola.’”

¹⁸ Ū ntemi wa Isilaeli ūhaya, “Wabona lūūlū, natakūwīlile gīkī ū ng'wenūyū atanihangīlaga mhayo gwawiza ū nene, ūlū ītī makoye dūhū?”

¹⁹ Hūna ū Mikaya ongeja kūhaya, “Na lūūlū gūdegelekage ū mhayo go ng'wa SEEBA: Namonile ū SEEBA igashije hī Isumbī lyakwe lya būtemi, na a mabità ga ng'wigūlū gīmīīlile gūmpīndya ū kū būlyo nū kū lūmoso lwakwe.

²⁰ Hūna ū SEEBA ūbūūja gīkī, ‘Nani ūyo adūgije kūnemba lemba ū Ahabu aje akīdumīle ī Lamosi-gileadi akachīle kwenūko?’ Ūmò ūhaya gīkī, na ūngī gīkī.

²¹ Kwitūlwa gwiza moyo nebe, gūshika gwīmīīla ū kū būtongi bo ng'wa SEEBA gūhaya, ‘Nakūja nene nakanemba lembe.’

²² Ū SEEBA ūbūūja, ‘Mu nzīla kī?’ Ū moyo gwenūyo gūhaya, ‘Nakūja nakabize moyo nomolomo ū mu milomo ya bahangi bakwe pye a bose.’ Ū SEEBA ūhaya, ‘Jaga ū bebe ūkagwīte ū nīmo gwenūyo, nguno ūkūdūla ū kūnemba lemba.’

²³ Alilūūlū, managa gīkī ū SEEBA watūūlile moyo nomolomo ū mu milomo ya bahangi bako benaba pye a bose. Ū SEEBA wakūhelelile ū bebe mihayo mibi.”

²⁴ Ū Zedekia ūng'wegeela ū Mikaya ūntūla ipī; hūna ūmūja, “Ū Moyo o ng'wa SEEBA aho wīnga ū kūlī nene, akabītīla nzīla kī hū wiza ū kūlī bebe kūlūngalūnga nang'ho?”

²⁵ Ū Mikaya ūshosha, “Ūkūdeeba ū lūshikū lwene ūlīpeela kolobe kolobe kūja mu chūmba sha mu gatī kwibisa.”

²⁶ Ū ntemi wa Isilaeli ūlagīja, “Ng'wīnjagi ū Mikaya a henaha, munshoshe kūlī Amoni ū nsugi wa mu nzengo, na Yoashi ū ng'witūnja wa ntemi.

²⁷ Bawīlagi gīkī, ‘Ū ntemi alīhaya: Ū ng'wenūyū ntūūlagi mu jeela, nīyo yaya ū kūng'winha shose shose ūlū ītī minzī na ngatī dūhū, kūshisha nashoke.’”

²⁸ Ū Mikaya ūhaya, “Ūlū ūlashoke mhola, numho ū SEEBA atayombile kūbītīla mulī nene;” ongeja kūkomeleja alīhaya, “Igwaagi banhū bose!”

Ahabu kūbūlagīlwa Lamosi-gileadi

²⁹ Na lūūlū ū ntemi wa Isilaeli nū Yehoshafati ū ntemi wa Yuda būja ī Lamosi-gileadi.

³⁰ Ū ntemi wa Isilaeli ūng'wīla ū Yehoshafati, “Ū nene nakwingīla ū mu būlūgū nazwalile shizwalo sha kūnīīta natizūmanīka; ū bebe zwalilaga ī shizwalo shako sha nyatemi.” Ng'hana ū ntemi wa Isilaeli wijimīīlīcha, hūna wingīla ū mu būlūgū.

³¹ Alilūūlū, ū ntemi wa Alamu walī wabalagīja a bataale ba magogoteni gakwe ga būlūgū, a bose makūmi adatū na babīlī; ūbūwīla, “A bing'we yaya ū kūlwa na munhū ūngī ose ose, abize ntaale nūūlū ndo; ng'wisonjagi ntemi wa Isilaeli dūhū.”

³² A bataale ba magogoteni aho bamona ū Yehoshafati biwīla, “Ū ng'wenūyū atūduuma kūbiza hū ng'wene ū ntemi wa Isilaeli!” Na lūūlū būngalūkīla, alīyo aho bahaya kwandya kūntūla ū Yehoshafati, ūlīla.

³³ A bataale ba magogoteni būbona gīkī atī ng'wene ū ntemi wa Isilaeli, būleka ū kūnkūūbīlīja.

³⁴ Alīyo munhū ūmò kwimanīla wadūta būta wakwe ūlasa isonga alolelile ū kūlī ntemi wa Isilaeli; lyūdeebeleja ha būlūngīlo wa shizwalo shakwe sha chūma lyūnasa. Ū ntemi ūng'wīla ū ntongeeji w'igogoteni lyakwe, “līnyamuchage ī ligogoteni ūnīnje ū mu būlūgū naalabūka.”

³⁵ Ū būlūgū būūlwa būlwiile kūshisha līīmi tole; ū ntemi walī igashije ng'wigogoteni wishindaalīja ūlolela ū kū Baalamu. Aho lyashika lya mhīndī ūcha; a mininga ayo gafumaga a higulagīje nose gitebeka ū ng'wigogoteni, gūyūhūūma na kūhūūma.

³⁶ Kwimanīla aho lyasalalīja ī līīmi gūzulung'hanya ng'wano, banhū balīwīlwa, “Jagi kaya, būlī munhū kū ng'wawe, būlī ng'wene kū sī ya ng'wawe.”

³⁷ Ūbiza waacha ū ntemi, būntwala Samalia būūkanjīka kwenūko.

³⁸ Ī ligogoteni būlyogeja h'ilambo ilebe ū mu Samalia ng'wenūm (na bamalahya bogelaga moi); jiza ho na mvwa jūgazabangīla a mininga gakwe, gīt'ūmo gwalī gwahayīla ū mhayo go ng'wa SEEBA.

³⁹ Mihayo yīngī ī ya mu shikū ja būtemi bo ng'wa Ahabu, nī yose īyo wīta, nī numba īyo akazenga wītūūlīla būlenji wa mapembe ga mhūlī, nī mizengo īyo akīgītīlīja ndugu kūlwa kwīguzuhya; ī yose yenīyo yandīkilwe mu shitabo sha ng'hūlū ja batemi ba Isilaeli.

⁴⁰ Ū Ahabu wifuula na bakūlūgenji bakwe. Ng'witūnja wakwe Ahazia wingīla a ha ng'wanya gwakwe, ūbiza ntemi.

Yehoshafati ntemi wa Yuda

⁴¹ Ū Yehoshafati ū ng'witūnja o ng'wa Asa ūbiza ntemi wa Yuda mu ng'waka gwa kanè go ng'wa Ahabu ū ntemi wa Isilaeli.

⁴² Ū Yehoshafati walī na myaka makūmi adatū n'ītanò aho alandya ū kūbiza ntemi; ū mu Yelusalemu ūsuga moi ikanza lya myaka makūmi abīlī n'ītanò. Ū nina ī lina lyakwe witanagwa Azuba; walī nshīke o ng'wa Shilihi.

⁴³ Ū mu mihayo ī yose, ū Yehoshafati washimīzīlaga mu nzīla ja ng'wa ise Asa; atagalūkile na kūjileka; īyo wītaga yalī yawiza ū mu miso ga ng'wa SEEBA. Gwike a mapandī a ga higūlya galī gatīnjiwe, na a banhū baalī bataalī būja koi ū kūlamya, nū kūfunya ī shitambò, nū kūzuukīja būbbani.

⁴⁴ Hama ū mu shikū jakwe ū Yehoshafati yalīho mhola a ha gatī yakwe nū ntemi wa Isilaeli.

⁴⁵ Mihayo yīngī ī ya mu shikū ja būtemi bo ng'wa Yehoshafati; gītī ya būtindi wakwe, nī ya kalwīle kakwe ka būlūgū, yandīkilwe mu shitabo sha ng'hūlū ja batemi ba Yuda.

⁴⁶ A bamalahya a bagosha abo baalī balekeelwa mu shikū ja būtemi bo ng'wa ise Asa, ūbīnja ū mu sī būshila mo pye.

⁴⁷ Ū mu shikū jenījo ī sī ya Edomu yalī ītī na ntemi, ū nsugi wamo walī Ng'wambīlīja.

⁴⁸ Ū Yehoshafati walī wabeeja meli ja būsūlūja ja kūyūja Ofili kūgūla zahabu, alīyo jitajile ī ng'endo, kūshisha nose jūkenaagūkīla kū ng'walo gwa Ezioni-geba.

⁴⁹ Ū Ahazia ng'witūnj o ng'wa Ahabu akanomba ū Yehoshafati ūng'wīla, “Bazunīlījage a banhū bane bayūja ū mu nyanza na a banhū bako.” Alīyo ū Yehoshafati ūlema.

⁵⁰ Hūna ū Yehoshafati wifuula na bakūlūgenji bakwe, ūjīkwa hamò nabo mu nzengo go ng'wa Daūdi. Ng'witūnja wakwe Yeholamu wingīla a ha ng'wanya gwakwe, ūbiza ntemi.

Ahazia ntemi wa Isilaeli

⁵¹ Mu ng'waka gw'ikūmi na mpungatī go ng'wa Yehoshafati ntemi wa Yuda, ū Ahazia ng'witūnja o ng'wa Ahabu ūbiza ntemi wa Isilaeli; wītema ī Isilaeli ikanza lya myaka ībīlī alī mu Samalia.

⁵² Wīta yabūbi ū mu miso ga ng'wa SEEBA, nguno akalondeela nzīla ja ng'wa ise na nina, na nzīla ja ng'wa Yeloboamu ng'witūnja o ng'wa Nebati, ūyo walī wabenheleja a Baisilaeli kūhūba.

⁵³ Ū Ahazia akampelanya no ū SEEBA Mulungu wa Isilaeli, nguno walī namya wa Mabaalī, na wagatūmamīlaga; na lūūlū ūmpelanya no ū SEEBA gīt'ūmo walī wītīla ū ise.