1 Batemi 18 - Bibilia Ilagano Lya Kale 2015

Eliya na Obadia

¹ Lyūbīta ikanza lya shikū ningī; yahayūshika myaka idatū, mhayo go ng'wa SEEBA gūng'wilongela ū Eliya. Gūng'wīla, “Jaga ūkiyooleche ū kūlī Ahabu, nakwenha mbula ītūle ū mu sī.”

² Ū Eliya ūja ūkiyoolecha ū kūlī Ahabu; ū mu shikū jenījo ī nzala yūsangwa yapembeka kīngī nasho ū mu Samalia.

³ Nose ū Ahabu ūng'witana ū Obadia ūyo walī ntaale wa kahelele ka milīmo ya ng'wikūlū, (ū munhū ng'wenūyo, ū Obadia walī na logohano lūtaale ū kūlī SEEBA.

⁴ Makanza malebe ū Yezebeli akabasalīla kūbabūlaga bahangi ba ng'wa SEEBA; ū Obadia ūbasola bahangi igana ūbabisa mu mahalo abīlī, būl'ihalo ūtūūla mo banhū makūmi atanò, ūyūbinha ī shilīwa na a minzī.)

⁵ Na lūūlū ū Ahabu ūng'wīla ū Obadia, “Fumaga ūje ūkūyeela yeelaga pye a hose ūko ūlaabone mataba na mahululu ga minzī, hamo tūkūpandīka maswa ga kūjipīja ī mitugo jise, jikale mhanga; tūtizilongelwa mhayo gwa kūjibūlaga jimò nose.”

⁶ Na lūūlū būgabanha a mapandī a ga kūja, būlī ng'wene ūja iyene, ū Ahabu ūja lwakwe, nū Obadia lwakwe.

⁷ Ū Obadia aho akūbīta bītaga ūko nū kūko kwimanīla wapamanya nū Eliya. Ū Obadia ūng'witegeleja, ūtuja mazwi, winama ū būshū kūshisha hasī; ūhaya, “Baba būgonzo Eliya, hū bebe gete?”

⁸ Ūshosha alīng'wīla, “Nalī nene ng'hana, jaga ūkang'wīle ū so būgonzo ū Ahabu gīkī, ‘Ū Eliya alīho aha.’”

⁹ Ū Obadia ūshosha alīhaya, “Baba naakūkenya kī nose ū ntūmami wako ūlīnkangīīla kūlī Ahabu akabūlagwe?

¹⁰ Nalīkwilahīlīla mu lina lya ng'wa SEEBA mpanga, ū Mulungu wako; gīkī lītīho ihanga lyose lyose nūūlū būtemi ūko ataalī kūtwaala munhū kūkūkooba. Nīyo būl'ihanga nūūlū būtemi wene ūlū būhaya gīkī ūtīmo ū mu sī yabo, akūbilahījaga bahaye gīkī ng'hana bataalī ū kūkūbona.

¹¹ Alīyo ī haha ūlīniwīīla naje ū kūlī baba būgonzo nakang'wīle gīkī, ‘Ū Eliya alīho aha!’

¹² Ū nene ūlū nalīnge a henaha natamanile ū Moyo o ng'wa SEEBA akūkūbūūcha akūtwale halī. Hūna ūlū nūja kūng'wīla ū Ahabu gīkī ūlīho aha alīyo wiza ūkūgayiwa, akūnibūlaga! Alīyo ū nene ntūmami wako nalī namya o ng'wa SEEBA wa shikū jose kūfuma ha būyanda wane.

¹³ Baba būgonzo, ūtaalī hamo shi ū kūwīlwa īyo nakīīta aho Yezebeli wababūlagaga a bahangi ba ng'wa SEEBA? Ī gīkī nakababisa bahangi ba ng'wa SEEBA mu mahalo abīlī, būl'ihalo lyene nūtūūla moi banhū makūmi atanò, hūna nūyūbinha shilīwa na minzī?

¹⁴ Ū bebe nang'ho ī haha ūlīniwīla naje kūlī baba būgonzo nakang'wīle gīkī, ‘Ū Eliya alīho aha!’ Akūnibūlaga.”

¹⁵ Ū Eliya ūhaya, “Nalīkwilahīlīla mu lina lya ng'wa SEEBA mpanga, ū Mulungu wa Isilaeli ūyo nalī ntūmami wakwe, gīkī ī lelo yenīyī nakwiyoolecha ū kūlī Ahabu.”

Ahabu kūmona Eliya

¹⁶ Na lūūlū ū Obadia ūja ng'hana ū kūlī Ahabu ūūkang'wīla, ū Ahabu ūja ū kwibona nū Eliya.

¹⁷ Ū Ahabu aho wamona ū Eliya ūng'wīla, “Hū bebe gete ū nuhya wa Baisilaeli?”

¹⁸ Ū Eliya ūshosha, “Ū nene nataalī kūbaluhya a Baisilaeli, ū bebe nī numba ya ng'wa so hū mulī baluhya ba Baisilaeli. Nguno ng'washiponya ī shilagīlo sha ng'wa SEEBA, gīkī mulondeele Mabaalī.

¹⁹ Alilūūlū, lagījaga bize pye a banhū kūfuma hose hose ū mu Isilaeli, twize twibonele kū lūgūlū lwa Kalimeli; babize ho na a bahangi abo bakalīīlaga ha meza ya ng'wa Yezebeli; a ba ng'wa Baalī abo magana anè na makūmi atanò, na a ba ng'wa Ashela abo magana anè.”

Bahangi ba ng'wa Baalī kūlemeelwa

²⁰ Hūna ū Ahabu ūbatūmīla nhūng'wa pye a Baisilaeli na a bahangi; biza kwibilingīla ha lūgūlū lwa Kalimeli.

²¹ Hūna ū Eliya ūbegeela a banhū benabo, ūbawīla gīkī, “Mukūhanahana ha gatī ya maganiko abīlī kūshisha nanalī? Ū SEEBA ūlū alī Mulungu, nondeelagi ng'wene, alīyo ūlū mulībona gīkī ū Baalī hū ng'wene ū mulungu, nodeelagi wei.” Alīyo a banhū būgayiwa ū gwa kūshosha.

²² Hūna ū Eliya ūbawīla, “Ī haha ū mu bahangi ba ng'wa SEEBA abo basaagile nalī iyene dūhū, alīyo a bahangi ba ng'wa Baalī balī magana anè na makūmi atanò.

²³ Na lūūlū tūpandīkīlagi nzagamb'ibīlī ja ng'ombe; a boi basole īyo balayītogwe, hanuma bībbutagūle mapingili mapingili, hūna bītūūle ha ng'hwi, gwike yaya ū kūtūūla ho ū moto. Nane nakwībeeja ī nzagamba ī yīngī, nītūūle ha ng'hwi, nū nene yaya ū ūkūtūūla hoi moto.

²⁴ Hanuma ya henaho mukūnomba ū mulungu wing'we mu lina lyakwe; nū nene nakūg'witana ū SEEBA. Ū Mulungu ūyo alaafunye ishosho mu nzīla ya kwenha moto, ū ng'wenūyo hū ū Mulungu wa ng'hana.” Pye a banhū būshosha balīhaya, “Būgatū watūngīlīja a kahayīle.”

²⁵ Ū Eliya ūbawīla a bahangi ba ng'wa Baalī, “A bing'we solagi ī nzagamba īyo mulītogwa ng'wandye ū kwībeegeleja nguno mulī bingī. Litanagi ī lina lya ng'wa mulungu wing'we; gwike yaya ū kūtūūla hoi ū moto.”

²⁶ Na ng'hana bīsola ī nzagamb'īyo bakinhwa, bībeegeleja. Hūna bandya ū kūlitana ī lina lya ng'wa Baalī; bitana no kūfuma dilū kūshisha līīmi ntwe gatī, kūnū bakūyoganyaga būhaya, “Baalī ka twidīkage!” Alīyo lyalī ndūhū nūūlū ishosho; atigelile wa kūshosha mhayo. Babina no bakūgwipīndīlījaga ū ng'walīlo ūyo baalī baagūbeeja.

²⁷ Aho lyashika ntwe gatī wandya kūbīītīla maneene ū Eliya akūbawīlaga, “Hamukagi gete; angū mulungu a hene! Hamo alī mu maganiko mashimu, nūūlū hamo wakwīlīlagwa myatīla, nūūlū alī mu lūgendo! Hamo wabītīlagwa tūlo; shiigelile amishiwe!”

²⁸ Na ng'hana bongeja ū kūhamuka n'ilaka lya higūlya, kūnū bakwiyoolagūlaga na shū hamò na machimu, gīt'ūmo shalī shīmīle shabo; kūshisha būyūsūlūlūka mininga ī mibīlī yabo.

²⁹ Nose lyūhūga ī līīmi, bataalī baakoolanaga nabo dūhū ū būhangi wabo, kūshish'ikanza lya kūfunya shitambò sha mhīndī. Lyalī ndūhū ishosho lyose lyose, walī atīho wa kūbashokeja mhayo, nūūlū wa kūbadīlīla ndūhū dūhū!

SEEBA kwicha moto

³⁰ Hūna ū Eliya ūbawīla pye a banhū, “Negeelagi aha.” Būng'wegeela aho walī, wandya kūgūbeegeleja ū ng'walīlo go ng'wa SEEBA, gwalī gwasambaagūka sambaagūka.

³¹ Ū Eliya ūsola mawe ikūmi n'abīlī, kūlenganīla nī lisaabu lya bitūnja ba ng'wa Yakobo ūyo akizīīlwa na mhayo go ng'wa SEEBA gūng'wīla, “Ī lina lyako ūkūbiza Isilaeli.”

³² A mawe genayo ūgatūmamīla kūzenga ng'walīlo mu lina lya ng'wa SEEBA; hanuma ūsīmba ichongo kūgūpīndīlīja ū ng'wīlīlo gwenūyo, lya būshimu wa kūdūla kūmalīla moi idebbe na nusu lya shikolo.

³³ Hanuma hū ūjihela hoi nī ng'hwi, nī nzagamba wībbutagūla mapingili mapingili, ī nyama ūjitūūla a ha ng'hwi. Hanuma ya henaho ūbawīla, “Enhagi madebbe anè ga minzī mugītīīle a ha nyama nī ng'hwi.”

³⁴ Ūbawīla, “Shokejagi lwa kabīlī.” Biita hoi lwa kabīlī. Ūbawīla hangī, “Shokeelagi hangī lwa kadatū.” Bīta ng'hana lūkangala lwa kadatū.

³⁵ A minzī gūlobya hoi pye pye pye, gookala gitembeka ū mu sīlīlī ya ng'walīlo nū ng'wichongo īlo lyaalī līgūpīndīlīgije ū ng'walīlo.

³⁶ Aho lyashika ī likanza lya kūfunya shitambò ū ng'hangi Eliya wegeela, hūna ūlomba alīhaya, “Ee SEEBA, Mulungu o ng'wa Abulahamu, Isaka, na Isilaeli, ī lelo shiigelile ūmanīke gīkī ūlī Mulungu ū mu Isilaeli, na gīkī ū nene nalī ntūmami wako, nī yose yenīyī nalīyīta kūlwa kūlagīla kwako.

³⁷ Nidīkage SEEBA, niidīkage; a banhū benaba bamane gīkī ū bebe SEEBA ūlī Mulungu, na gīkī ūlī na ng'hūmbū ja kūjigalūcha ī ng'holò jabo.”

³⁸ Gwika moto go ng'wa SEEBA, gūshipemba ī shitambò, nī ng'hwi, na a mawe, na a maseni; na a minzī ayo gaalī ū ng'wichongo gūkama pye.

³⁹ A banhū aho babona gīko būgwa hasī kūlamya; būhaya, “Ū SEEBA hū ng'wene ū Mulungu! Ū SEEBA hū ng'wene ū Mulungu!”

⁴⁰ Ī likanza lyenīlo ū Eliya ūhamuka n'ilaka lya kūlagīla ūhaya, “Badimagi a bahangi ba ng'wa Baalī; mutizūneka nūūlū ūmò wabo apūlūgūke!” Būding'wa pye a bose, ū Eliya ūlagīja būtwalwa kū mongo gwa Kishoni būūkabūlagwa kwenūko.

SEEBA kwenha mbula

⁴¹ Hūna ū Eliya ūng'wīla ū Ahabu, “Jaga ūkalye, ūng'we na kūng'wa; nguno gūlīho ng'hilimo gwa mbula nhaale.”

⁴² Na ng'hana ū Ahabu ūja kūlya shilīwa, ū Eliya ng'wene ūja kū lūgūlū lwa Kalimeli kūlomba. Ūshika ūtuja mazwi, hama winama kūshisha ū būshū wakwe būshika ha gatī ya mazwi gakwe.

⁴³ Hūna ūng'wīla ū ntūmami wakwe, “Linhaga ūsūūle ū kū nyanza.” Ūja ūūkalola; aho washoka ūhaya, “Ndūhū shose shose koi.” Ū Eliya ūshisha ng'hangala mpungatī alīng'wīla, “Jaga ko hangī.”

⁴⁴ Ū ntūmami wakwe aho washoka ū lūkangala lwa pungatī, wiza ūhaya, “Kigela koi kalunde kalīsūja kūfuma mu nyanza; kadoololo gītī shiganza sha munhū.” Ū Eliya ūhaya, “Jaga ūkang'wīle ū Ahabu gīkī, ‘Beeja beejaga wangū ī ligogoteni lyako, ūpeele ūtizūnyang'wa mbula.’”

⁴⁵ Lītabītile ikanza ilīhu lyūhilindūka ī lilunde, na nyaga gwandya kūhuyemba; yūtūla mbula nhaale no. Ū Ahabu ūpeela ng'wigogoteni lyakwe ūja Yezileeli.

⁴⁶ Nguzu ja ng'wa Moyo o ng'wa SEEBA jūng'wizīīla ū Eliya, ūgwibbaata ū ng'wenda gwakwe; hūna wandya kūpeela, ūnshiga ū Ahabu ū kūja ī Yezileeli.