1 Sami’el 17 - NQAARIIT NE ROOGDawid fa Golyat 1 Fiifilista we a mbokata xiixire den, ndax da nqire’ik. A mbokatoora Sooko fee Yudaa, a ndal Efes-Damim refna ndeer Sooko fa Aseka. 2 Sawul fo xiixire we Isra’el a mbokatoora itam, a ndal na yulanq alaa Eela soo a njagandooxan a ñoq, ndax da songir fo Fiifilista we. 3 Fiifilista we kaa mbod’u no joong ole refna no saax o leng ole, Ii-isra’el we koy, a mbod no joong ole refna no saax o lakas ole, soo a yulanq ale a xaaj a den. 4 O leng no xiixire we no Fiifilista we a sutoorta na yaj ale no Fiifilista we, a gariid a ndeer Ii-isra’el we fo Fiifilista we, ndax ta fexey a ñoq a ndeer um fo o Ii-isra’el. Oxeene Golyat a ne’’e, a gen Gaat. Geel um a fi’’a xa noonoong ɓetaa fo leng fo o ɓay. 5 O maxanda xanjar a rokoox’u fo ndoki nqanjar naa o meɗel um a refna ngap kilo qarɓeen ɓetuu fa leng, soo a fi xa ñaƥ. 6 A saq’a na qoos um kal xanjar, a lokoox a salma xanjar no ndiiñ um. 7 O loq ole na sakoor ale ten kaa nand’u nen o roondoon no yaal a tiwand, soo weel le na sakoor ale fi’teena njelem, o meɗel um a ref ngap kilo ɓetuu ƭik. Oxe saq’ina pegoor ne ten, a adooxanin. 8 Golyat a geenooxa, a falaloox a yaj ale no Ii-isra’el we yee: «Jaree nu ngaraa nuun fop, ndax nu nqire fa in. Ndax kaa refiim o Fiifilista, soo nuun nu ndef dag we Sawul? Njilyo rek o kiin o leng na nuun ta ñoxoriid fa mi. 9 A waagangaa o ñoxor fa mi boo a waraam, xan i ndefik faɗ nuun, ndaa boo waranuuma, xan nu ndefik faɗ in soo ndagooxik a in.» 10 O Fiifilista xe a ɓaata o lay ee: «Xaye kaam paaƈaa xiixire we no Ii-isra’el we! Cooxaamoo o koor o leng boog, ndax i ñoxor.» 11 Ye Sawul fo Ii-isra’el we fop a nanna fa lay faaga no Fiifilista xe, caƭar maak a dama a den, da ndiidat ƭomu. 12 Dawid koy, o ƥiy Isay, o Ee-efrata xe gen’ina Betleheem fee Yudaa a reeƭu. Isay a jeg’a xa ƥiy xa koor ɓetaa tadaq, too na jamaane Sawul a soƥ’a ta nogoyat lool. 13 Xa ƥiy xa tadaq axe Isay moƴna o maak a yoon’a fa Sawul na xire faa. Taaw fee Eliyab a ne’’e, o ƭikandeer oxe a ne’el Abinadab, soo o tadkandeer oxe a ne’el Sama. 14 Ye maak daduk weene a yoonna fa Sawul, Dawid fee moƴ’ina ref o ndeɓ, 15 a inoortooga mbind Sawul, a gayiid paal ke faap um ndeeƭna Betleheem. 16 Golyat, o Fiifilista xe kaa garoogu nqes fo kirand, a jasnooraa fo xiixire Ii-isra’el we, a paaƈaa a den boo ñaal qarɓeen nahik. 17 No leng no ñaal kaaga, Isay a laya a Dawid fee o ƥeem ee: «Jangi o saaku lene yipna muum fo puuru xarɓaxay kene, ñof o ɓisanin maag we wo ndefna no saŋe naa. 18 Ɓislooxi itam xa foromaas xarɓaxay oxe adooxanna a qaaj no xiixire juni we da mbogna. Fat o laamit boo and, ndax maag we wo owaay na jam maa da ndefna, too fat o ɓisiid o anddiloor olaa lalitna yee dara damee a den. 19 Owaay fa Sawul fo xiixire we Isra’el fop na yulanq alaa Eela, a ñoxoraa fo Fiifilista waa.» 20 No feet olaa, Dawid a inooxa ƥiiɓ teel. A doxna ged le ten o kaynaak o lakas, a jang a toq um soo a ret ne Isay fee faap um a heblit’uuna o ten. A fadiida no saŋe ne, a jopir xiixire we a sutooxiidaa, ndax da njagandooxan a ñoq ale, a njibnaa xa buuq xire. 21 Ii-isra’el we fo Fiifilista we a njasnoora, a njagandooxan a ñoq. 22 Dawid a xaƴa a toq ale ten maa no xe yetooxoogna tig oo tig ke soo a ƴufan xiixire waa. Ndak fo ndak, ye ta fadiidna, a simnira fo maag we ten. 23 Ye ta maadna o layaa fo maag we ten, Golyat, o Fiifilista xe gen’ina Gaat, a sutoortahina na yaj ale no Fiifilista we, a jasnoor fo Ii-isra’el we, ndax ta fexey a ñoq a ndeer um fo o leng na den. A laya leng kut ke ta layoogna, soo Dawid a nanin. 24 Ye xiixire Ii-isra’el we a nga’na o koor oxaaga, den fop a nomtooxa o jiijing, yaam caƭar maak a dam a den. 25 Kaa layoogu yee: «Nu nga’a o koor oxaana! Kaa garaa, ndax ta paaƈ Ii-isra’el we. Oxe na warkan koy, xan o maad oxe a ci’in halal fa maak, a ci’in o ƥeem o ndew soo a xaƴ mbind faap um ta jeg a xoox um kam Isra’el.» 26 Dawid a laamta xiixire waa ndeeƭna paam um ee: «Oxe na warkaa o Fiifilista xene, ndax ta watin o nqas onqe ta xasaa Ii-isra’el we xar a daawkaa? Ndi an o Fiifilista qucooxar oxene a foogu yee ten a refu boo a saɗ o wenaa xiixire we Roog fa ñoow jok fee?» 27 Xiixire waa a njangtooxa a Dawid ke regeena oxe na warkaa a Golyat. 28 Ye Eliyab fee moƴ’ina o ref o maak no maag we Dawid a nanuuna ta layaa fo xiixire waa, a dalfooxaan o fuuxan ƭomu, a layin ee: «Xar waaƭiido mene? An xaƴto xaƴit sax o nged onqaa kam a koƥ-a-ƥor alaa? Andaaxoong a paax, and o nga’atinax fo coxod ne refna kam xeeñ of. O fuud xire fee doŋ taxu o gar mene.» 29 Dawid a doonaan ee: «Ndi xar fi’um boog? Mee ndax kaam laamtaa rek!» 30 A geleerooxa, ndax ta laamit o lakas leng kut ke ta laamit’ina no xe na warkaa o Fiifilista xe. Xiixire we a ndoonaan ke eetaand we a ndoon’uuna. 31 Fop a nana a ƭelem ake Dawid a layteel. Sawul sax a yegaan soo a xoynin ta gar. 32 Dawid a laya a Sawul ee: «Ba o leng a gooy yaam o Fiifilista xene! Mi fee o tag of xam ñoxorik fo ten.» 33 Sawul a laya a Dawid ee: «Waagiro o ñoxorik fo o Fiifilista xene, yaam o goor o deɓ refo, too ten o mat naa ta refu o fes o qiixire a refu.» 34 Kaa koy, Dawid a laya a Sawul ee: «Mi fee o tag of kaam gayaa paal ke baa es. Njogoy mbaat ursu a gar’angaa, a dam njegel no ged le, 35 daaboogaanum, fadin soo suqtit njegel ne no don um. A geleerooxan’angaam, kaam ɓoƭoogun na peep soo warin. 36 Neene mat mi fee o tag of wartum njogoy ne fo ursu ne, too neene um fi’kaa o Fiifilista qucooxar oxene. Nen leng na den rek a refkaa, yaam a wena xiixire we Roog fa ñoow jok fee.» 37 Dawid a ɓaata o lay ee: «O Yaal oxe muclaxama no paambaañ ke no njogoy ne fo no dang le no ursu ne xan a muclaam itam na xa ƥay no Fiifilista xene.» Maaga, Sawul a layaan ee: «Reti boog. Yaasam o Yaal oxe a ref fa wo.» 38 Sawul a rokana a Dawid tikoorik xire ke ten: o maxanda xanjar ole fo ndoki njelem ne. 39 Dawid a juuxa itam laƥ ne Sawul no rak um, ta fod took tikoorik ke, soo ta jeem o ñaaƴ fa den, ndaa waag’iran, yaam mos’iran o fi. A laya a Sawul ee: «Waagiim o ñaaƴ fo kene fop, yaam mosinum o jeem sax.» Maaga, Dawid a wola a den fop. 40 A pokooxa o loq um, a jil a kac a ƥetak a ƥodaxu na paas alaa, a ɓek a den kam mboqoos um ne ta geekoogna tikoorik kayir um, a saayaa o suusaand, a xetik fo o Fiifilista xaa. 41 O Fiifilista xe kaa moƴ’u moƴ o matiidaa a Dawid rek, oxe saq’ina pegoor ne ten a adooxanin. 42 Ye ta ga’na a Dawid, a xeef’aan lool, yaam ne Dawid a refna o njaaƈ, a yaxig, soo a mos bo. 43 O Fiifilista xe a falalooxa a Dawid ee: «O ɓox refum a ref boo a tax o garanaxam fo o loq?» A saloortaan roog ke den 44 soo a doon teen ee: «Gariidi mene, bo um deɓan tiiƭ ke fo ƥaaɓaan ke cer of.» 45 Kaa koy, Dawid a doonaan ee: «Kaa o xetiidaa fa mi, saq laƥ fo a sakoor fo a salma, mi o mat kaam xetiidaa fa wo no gon le no Yaal oxe Hupna fop, refna ref Roog fee no xiixire we Isra’el wenoona. 46 Xaye o Yaal oxe a ɓoxotong ndeer xa ƥay es, xam warong soo ɗeg xoox of, deɓan tiiƭ ke fo ƥaaɓaan ke xa tal axe no Fiifilista we fop. Neene, xan qeet ke fop a and ee Isra’el a jega a Roog, 47 too xan faan lene fop a and ee o Yaal oxe soxla’ee laƥ mbaat a salma, ndax ta ci’it o ndam. Ten o mat jegu a ñoq ale, too xan a ɓoxot a nuun ndeer xa ƥay in.» 48 Ye o Fiifilista xe a moƴna o matiidaa, ndax ta xetiid fa Dawid, Dawid a ñofa o ƴuf, a xetik fo ten, 49 a ɓek o ɓay kam mboqoos ne, a xot gac soo a suusaandin, a room o Fiifilista xe boo gac le a daɗ kam a tagid ale, soo o Fiifilista xe a yenit ƭaasin. 50 Neene Dawid a maaftu o Fiifilista xe fo o suusaand fo gac, a warin too saqee laƥ leng. 51 Dawid a ƴufa, a geenoox paam o Fiifilista xe, a woosit laƥ ne no Fiifilista xe no xool um, a patin soo a ɗeg xoox le. Ye Fiifilista we a nga’na yee jambaar fee den a xona, a ndalfooxa o ƈuf. 52 Goor we Isra’el fo we Yudaa a inooxa, a njibin xa buuq xire, a ndaabaa Fiifilista we boo Gaat fo no ndokand naa Ekron. We mbaroogeena no Fiifilista we a yenooga na ƭat ale Sarayiim boo a damik Gaat fa Ekron. 53 Ye Ii-isra’el we a mbadna maaga, a nqaƴa a taab ale da ndaaboogna Fiifilista we, a nomtooxiid soo a njangal saŋe ne den. 54 Dawid a ɓisa xoox le no Fiifilista xe Yeerusaleem, soo ƥonax ke ten ta ɓek a den kam ƭiif um. Yoonatan a hiɓa fa Dawid nqaariit 55 Ye Sawul a ga’na Dawid a xetkaa fo o Fiifilista xe, a laamta a Abineer fee farɓa fa maak um ee: «Abineer, o fes olaana o ƥiy an oo?» Abineer a doonaan ee: «Daali maad, ne ta wooritna yee woxe ñoowaa, neene a woortu yee andinum.» 56 O maad Sawul a layaan ee: «Laamtanaam boog o ƥiy no xe o fes olene a refna.» 57 A cinj ye Dawid a warna o Fiifilista xe boo a nomtooxiid no saŋe ne, Abineer a ɓisaan mbaambir Sawul. Dawid kaa saayoogu xoox le no Fiifilista xe. 58 Sawul a laamtaan ee: «O fes, o ƥiy an refo?» Dawid a doonaan ee: «O ƥiy no tag of Isay fee Betleheem refum.» |
Copyright © 2015-2023 by Eglise luthérienne du Sénégal
Eglise luthérienne du Sénégal