1 Bakyabazinga 8 - Baibuli Ekibono kya Katonda 2014

Esanduuku ey'Endagaano bagireeta mu isinzizo

¹ Agho kyabazinga Solomoni yaayeta abakulembeze boonaboona ab'omu Isiraeli, abakulu b'ebika n'abakulu b'enda dh'abantu, okwidha y'ali e Yerusalemu, baje batoole Esanduuku ey'Endagaano ya Musengwa Katonda mu kyetebwa Ekibuga kya Daudi, ekyo nga ni Sioni.

² Kale abantu boonaboona beesoloza ewa kyabazinga Solomoni ku Kibinuko eky'Entindi, mu mwezi ogwomusanvu ogwetebwa Ethanimu.

³ Abakulu ab'ebika ab'omu Isiraeli boonaboona bwe baidha, bakabona baabbeeda Esanduuku ey'Endagaano,

⁴ baagitwala mu isinzizo. Era bakabona abo nga bali ghalala n'Abalevi, baatwala n'Eweema ey'Okwagaananirangamu ni Musengwa Katonda, ghalala n'ebintu byonabyona ebitukuvu ebyali mu Weema eyo, byona baabitwala mu isinzizo.

⁵ Agho kyabazinga Solomoni n'Abaisiraeli boonaboona abaali beesoloiza gh'ali, baaba agho mu maiso g'Esanduuku ey'Endagaano, era baaghaayo ente n'entaama ng'omusengo, nga tidhibalika olw'obungi.

⁶ Kale bakabona baaleeta mu isinzizo Esanduuku ya Musengwa Katonda ey'Endagaano, baagita mu kifo kyayo munda mu isinzizo, mu Kifo Ekitukuvu Einho, ghansi gh'amaghagha ag'ebitonde ebyetebwa bikerubi

⁷ kuba bikerubi ebyo byakolebwa nga byandhulwiza amaghagha gabyo, era nga ghansi gh'amaghagha ago n'aghali ekifo kye bataamu Sanduuku eyo n'emiti gyayo egy'okugibbeedesa.

⁸ Emiti egyo gyali mireeyi inho, ng'omuntu ali mu isinzizo ng'ali mu maiso g'Ekifo Ekitukuvu aghanga okubona enkomerero yagyo, aye ng'ole ali kuliya taghanga kugibona. Emiti egyo gikaaliyo ni ye buli eno.

⁹ Mu Sanduuku ey'Endagaano eyo timwalimu kintu kindi, okutoolaku ebibaadho by'amabaale ebibiri, Musa bye yagitaamu ku lusozi Sinai, Musengwa Katonda bwe yakola endagaano n'Abaisiraeli nga baviire mu nsi Misiri.

¹⁰ Agho bakabona bwe baamala okuva mu Kifo Ekitukuvu, ekire kyagema woonawoona mu isinzizo,

¹¹ nga bakabona tibaghanga kwingira kukola gwa bugheereza olw'ekire ekyo, kuba ekitiisa kya Musengwa Katonda kyabuna woonawoona mu isinzizo.

¹² Agho Solomoni yaakoba ati: “Wo Musengwa Katonda, niiwe wata endhuba ghaigulu ku igulu, aye waakoba oti oidha kubanga mu nzikiiza egemye bedimudimu.

¹³ Mpegaano nkuzimbiire eisinzizo ery'ekitiibwa, ekifo mw'onaabanga enaku dhoonadhoona.”

Solomoni bye yakoba abantu

¹⁴ Agho kyabazinga yaakyuka, yaalingirira Abaisiraeli boonaboona abaali beesoloiza nga bali agho, yaabasabira enkabi.

¹⁵ Yaabakoba ati: “Musaake Musengwa Katonda wa Isiraeli, atuukiriiza kye yasuubiza lata wange Daudi, bwe yakoba ati,

¹⁶ ‘Kasookanga ntoola abantu bange Abaisiraeli mu Misiri, tirondangaghooku mu bika bya Isiraeli byonabyona kibuga waire ekirala kiti, mwe bananzimbira eisinzizo. Aye nalonda Daudi akulembere abantu bange Abaisiraeli.’ ”

¹⁷ Solomoni yaayongera okukoba ati: “Lata wange Daudi yali n'ekidhuubo eky'okuzimbira Musengwa Katonda wa Isiraeli eisinzizo.

¹⁸ Aye Musengwa Katonda yaamukoba ati, ‘Wakola bukalamu okuba n'ekidhuubo eky'okunzimbira eisinzizo.

¹⁹ Aye ti niiwe oja okulizimba. Mutabane wo, iwe mwene y'olizaala, n'alinzimbira eisinzizo.’

²⁰ “Mpegaano Musengwa Katonda atuukiriiza kye yasuubiza, kuba nze nsikiire lata wange Daudi, n'atyama ku kityamo eky'obwakyabazinga bwa Isiraeli nga Musengwa Katonda bweyasuubiza. Era nzimbiire Musengwa Katonda wa Isiraeli oyo eisinzizo,

²¹ naalitaamu ekifo ekibaamu Sanduuku y'Endagaano, endagaano eyo Musengwa Katonda ye yakola ni badhaadha baife, bwe yabatoola mu nsi Misiri.”

Solomoni asaba Katonda

²² Agho Solomoni yaayemerera mu maiso g'alutaari ya Musengwa Katonda, ng'Abaisiraeli boonaboona abeesoloiza baligho, yaayandhululiza emikono gye eri eigulu.

²³ Yaakoba ati: “Wo Musengwa Katonda wa Isiraeli, ezirayo katonda ali ng'oti niiwe, k'ebe ghaigulu mu igulu oba ghansi ku nsi; kuba iwe okuuma endagaano y'okola n'abantu bo era waabagonza obutalekera, kasita bagumira ku iwe n'omwoyo gwaibwe gwonagwona.

²⁴ Wakuuma ekyo kye wasuubiza omugheereza wo, lata wange Daudi. Bwenebwene wakimusuubiza iwe mwene, era olwaleero okituukiriiza.

²⁵ Wo Musengwa Katonda wa Isiraeli, mpegaano ni kuuma kye wasuubiza omugheereza wo lata wange Daudi oyo, bwe wakoba oti, ‘Mu b'eizaire lyo toobulengamu muntu ye ntaagho okutyama ku kityamo kyo eky'obwakyabazinga bwa Isiraeli, kasita banaawuliranga bye nkoba, ni bagumira ku nze nga iwe bwe wakola.’

²⁶ Wo Musengwa Katonda wa Isiraeli, nkweghembye ni, ganha ekyo kye wasuubiza omugheereza wo lata wange Daudi kituukirire.

²⁷ “Aye obwo bwenebwene iwe Katonda oghanga okuba ku nsi? Ate oba waire mu igulu lyene, erisingayo okuba ghaigulu tosugamu, memale onaasuga otya mu isinzizo lino lye nzimbye!

²⁸ Wo Musengwa Katonda wange, nkweghemba owulire okusaba kwange n'okugegenga kwange nze omugheereza wo, ompe kye nkusaba olwaleero.

²⁹ Kuumanga eisinzizo lino omusana n'obwire, kuba kino n'ekifo kye wakoba oti, ‘Omwo mwe banansinzizanga.’ Nkweghembye wulirisanga bye nnaakusabanga nze omugheereza wo, nga ningiriire eisinzizo lino.

³⁰ Wulirisanga bye nnaakusabanga nze omugheereza wo, era n'abantu bo Abaisiraeli bye banaakusabanga nga balingiriire ekifo kino. Bwenebwene tuwulirisenga ng'oli mu igulu eyo y'oba, era otusonighenga ng'otuwuliire.

³¹ “Omuntu bw'anaakolanga mwine ekibi ni bamukoba alayire, era n'aidha gh'alutaari yo mu isinzizo lino n'alayira,

³² wuliranga ng'oli eyo mu igulu era olamulenga abagheereza bo. Era bonerezanga aliku omusango nga bw'agwaniire, ate weedheerezenga aziraku musango, omusasulenga ng'ojiira ku butuufu bwe.

³³ “Abantu bo Abaisiraeli bwe banaaghangulwanga abazigu baibwe olw'okukola ebibi y'oli, aye ni baira y'oli okwenenia era ni bakusaba nga bakweghemba mu isinzizo lino,

³⁴ bawulirenga eyo y'oli mu igulu. Era sonighanga ebibi by'abantu bo abo Abaisiraeli, obaizenga mu nsi ye wagha badhaadha baibwe.

³⁵ “Eigulu bwe lineesibanga amaadhi ni gatagwa, olw'abantu okuba nga bakoze ebibi ni bakusungughaza, aye olumaliira ni balekayo okukola ebibi ng'omaze okubabonereza, ni bakweghemba nga balingiriire ekifo kino,

³⁶ bawulirenga eyo y'oli mu igulu. Era sonighanga ebibi by'abagheereza bo, Abaisiraeli abantu bo, obeegeresanga okukola ebituufu. Era gwisanga amaadhi ku nsi yo eno, ye wagha abantu bo okuba omugabo gwaibwe.

³⁷ “Mu nsi bwe munaagwangamu endhala, oba ni mubaamu endwaire ya kawumpuli, oba ebirime ni bifungalala ni biidhaku obukuku, oba ni byonoonebwa enzige oba ebisiisa ebindi, oba abazigu ni balumba abantu bo mu kindi ku bibuga byaibwe, oba ni ghabaagho ekibamba kyonakyona oba okulumizibwa kwonakwona,

³⁸ memale abantu bo Abaisiraeli ni bakusaba nga bakweghemba nga bayandhululiza emikono okugyolekeza eisinzizo lino, omuntu omulala ku lulwe yenka oba boonaboona aghalala, olw'enaku ebaluma ku mwoyo,

³⁹ bawulirenga eyo y'oli mu igulu, era obasonighenga. Kiisi muntu omukoleranga ku bibye nga bw'agwaniire, kuba iwe wenka, niiwe oidhi emyoyo gy'abantu.

⁴⁰ Olwo bakutyenga ekiseera kyonakyona kye balimala mu nsi ye wagha badhaadha baife.

⁴¹ “Omusenze ataba mu bantu bo Abaisiraeli, bw'anaavanga mu nsi ey'eghala ng'awuliire nga bw'oli omukologho,

⁴² kuba abantu baliwulira nga bw'oli omukologho era nga bw'okola eby'amaani ebitaloodheka, memale n'aidha okukusinza ng'alingiriire eisinzizo lino,

⁴³ wuliranga by'akusaba eyo y'oli mu kifo kyo mu igulu. Olwo abantu boonaboona mu nsi baghange okukumanha era n'okukutya ng'oti n'abantu bo Abaisiraeli bwe bakuwulira. Era bamanhe bati eisinzizo lino lye nzimbye, n'ekifo eky'okukusinzizangamu.

⁴⁴ “Abantu bo bwe banaajanga y'onaabanga ng'obatumye okulwanisa abazigu baibwe, memale ni bakusaba nga balingiriire ekibuga kino kye walonda, era nga balingiriire eisinzizo lino lye nkuzimbiire,

⁴⁵ wuliranga okusaba kwaibwe nga bakweghemba eyo y'oli mu igulu, era obaghenga bye bakusaba.

⁴⁶ “Abantu bo bwe banaakolanga ebibi y'oli, nga bwekiri nti ghazira muntu atakola kibi, memale n'obasungughalira era n'oleka abazigu baibwe ni babaghangula era ni babatwala nga banhage mu nsi ey'abazigu k'ebe ey'okumpi oba ey'eghala,

⁴⁷ aye ni bamala beerowooza nga bali eyo mu nsi ye baatwalibwa ng'abanhage, ni beenenia era ni bakweghemba bati, ‘Twayonoona, twadaaliima era twakola ebibi’, wuliranga okusaba kwaibwe.

⁴⁸ Wo Musengwa Katonda, bawulirenga bwe baneenenianga n'omwoyo gwaibwe gwonagwona nga bali eyo mu nsi y'abazigu baibwe abaabatwala nga banhage. Era obawulirenga bwe banaakusabanga nga balingiriire ensi yaibwe ye wagha badhaadha baibwe, era nga balingiriire ekibuga kye walonda, era n'eisinzizo lino lye nkuzimbiire.

⁴⁹ Wuliranga bye bakusaba nga bakweghemba eyo y'oli mu igulu, era obaghenga bye bakusaba.

⁵⁰ Sonighanga abantu bo abo olw'okukola ebibi y'oli ni bakusungughaza, era oleeterenga abo abaabatwala nga banhage okubagemerwa ekivunika,

⁵¹ kuba abo n'abantu bo ababo ku bubwo, be watoola mu nsi Misiri, ye baali ng'oti n'abali mu muliro ogw'amaani ogusaanuusa ekyuma ekigumu einho.

⁵² “Wo Musengwa Katonda wange, buliidho mpulirisanga nze omugheereza wo, era owulirisenga n'abantu bo Abaisiraeli bye bakusaba nga bakweghemba,

⁵³ kuba wabalonda mu maghanga goonagoona ag'oku nsi, okuba ababo ku bubwo, nga bwe wakoba ng'obita mu mugheereza wo Musa, bwe watoola badhaadha baife mu Misiri.”

Solomoni amaliriza okusaba kwe

⁵⁴ Solomoni bwe yamala okusaba Musengwa Katonda ebyo byonabyona ng'amweghemba, yaasituka gh'alutaari ya Musengwa Katonda, ghe yali akubye amakiryaivu ng'ayandhululiiza emikono gye y'eigulu.

⁵⁵ Agho yaayemerera, yaasabira Abaisiraeli boonaboona abeesoloiza mu mamiro ag'amaani, ati:

⁵⁶ “Musengwa Katonda asaakibwe, oyo aghaire abantu be Abaisiraeli emiraala nga bwe yasuubiza. Ghaziragho waire ekintu ekirala kiti ky'atatuukiriiza, ku birungi bye yasuubiza ng'abita mu Musa omugheereza we.

⁵⁷ Musengwa Katonda waife abenga ghalala n'ife, nga bwe yabanga aghalala ni badhaadha baife, era alobenga kutuvaaku waire okutulekulira agho.

⁵⁸ Akyukizenga emyoyo gyaife y'ali, tughange okujiiranga ku by'akoba, era tugemenga amateeka ge n'ebiragiro, bye yagha badhaadha baife.

⁵⁹ Ebibono byange bino bye ndhogeire mu maiso ga Musengwa Katonda nga nsaba okubeerwa, Musengwa Katonda waife oyo abiidhukirenga omusana n'obwire, era ampenga nze omugheereza we kyabazinga ghalala n'abantu be Abaisiraeli, ebyetaago ebya buli lunaku.

⁶⁰ Olwo abantu ab'omu maghanga goonagoona ku nsi basobole okumanha nga Musengwa Katonda oyo Katonda, era nga ni Katonda yenka, ghazira wundi naire.

⁶¹ Kale imwe abantu be, mubenga beesigwa eri Musengwa Katonda waife, mujiirenga ku mateeka ge era mugemenga ebiragiro bye, nga bwe mukola mpegaano.”

Eisinzizo balitukuza

⁶² Agho kyabazinga Solomoni ghalala n'Abaisiraeli boonaboona abaali naye, baaghaayo emisengo ye Musengwa Katonda.

⁶³ Solomoni yaghaayo ente emitwalo ebiri n'enkumi ibiri (22,000) n'entaama emitwalo ikumi n'ebiri (120,000) ng'ekigheebwayo olw'okutabagana. Kale atyo kyabazinga Solomoni n'Abaisiraeli baaghaayo eisinzizo okuba erya Musengwa Katonda.

⁶⁴ Ku lunaku olwo, kyabazinga yaatukuza oluya olwa ghagati olwali mu maiso g'eisinzizo, kuba eyo ye yagheerayo ekigheebwayo ekyokebwa kyonakyona okuwaagho, n'ekigheebwayo eky'emere ey'empeke, n'amasavu agaava ku bigheebwayo olw'okutabagana. Yabigheerayo eyo, kuba alutaari ey'ekyuma eky'ekikomo eyali mu maiso ga Musengwa Katonda, yali ntono inho nga tibisobola kusugaku.

⁶⁵ Kale mu kiseera ekyo, Solomoni ng'ali ghalala n'Abaisiraeli boonaboona nga beesoloiza, baakola embaga ey'ekibinuko mu maiso ga Musengwa Katonda waife, kye baamalaku enaku omusanvu. Ekibinuko ekyo kyaliku abantu abeesoloiza kamaala inho, okuva eruuyi ere aghaingirirwa e Hamathi, okutuuka ku kaiga ak'oku nsalosalo ni Misiri.

⁶⁶ Ku lunaku olwomunaana, kyabazinga yaasiibula abantu okwirayo ewaibwe. Abantu baamusabira enkabi, bairayo ewaibwe nga basangaavu era nga basagamba mu myoyo gyaibwe olw'ebirungi Musengwa Katonda bye yagha Daudi omugheereza we, n'abantu be Abaisiraeli.