1 Bakyabazinga 7 - Baibuli Ekibono kya Katonda 2014

Solomoni yeezimbira ekisaagaati eky'obwakyabazinga

¹ Solomoni yeezimbira ekisaagaati kye eky'obwakyabazinga, kyamutwalira emyaka ikumi n'esatu okukimaliriza.

² Yazimba endhu eyayetebwanga Ekibira kya Lebanoni, ng'egheza mita amakumi ana na ina (44) mu buleeyi, mita amakumi abiri na ibiri (22) mu bugazi, n'emita ikumi na isatu n'ekitundu (13.5) mu bugungumavu. Yagizimbira ku nhiriri isatu edh'empango edh'omuvule, kwe baata emiti emikiika gyona nga gya muvule.

³ Yaazimba ebisenge byayo ku mpango amakumi ana na itaanu (45), nga ku buli lunhiriri kuliku empango ikumi na itaanu (15). Yaataamu olubani olw'embaawo edh'omuti omuvule.

⁴ Mu bisenge byayo mwalimu enhiriri isatu edh'amadinisa, nga galinzagainia.

⁵ Emiryango gyayo n'emyango, gyali nga gyonagyona gyagayaga. N'amadinisa goona gaali n'emyango egyagayaga era nga gali mu nhiriri isatu, nga buli dinisa eringiriire yiinaayo ey'oku luuyi olundi.

⁶ Era yaazimba endhu eyetebwa Endhu ey'Empango, ng'egheza mita amakumi abiri na ibiri (22) mu buleeyi, n'emita ikumi na isatu n'ekitundu (13.5) mu bugazi. Emberi waayo yaayemerezaayo empango, era yaadhizimbiraku ekisasi.

⁷ Yaazimba endhu eyetebwa Endhu ey'Ekityamo eky'Obwakyabazinga era eyatuumibwa eriina Endhu ey'Okulamuliramu. Omwo mwe yasaliranga emisango. Ku bimante eby'omu ndhu eyo kwonakwona, okuva ghansi okutuuka ghaigulu, yaaghembaku embaawo edh'omuvule.

⁸ Endhu Solomoni mwene mwe yasulanga, yali mu luya lundi olwali emandhu w'Endhu eyo ey'Okulamuliramu. Enzimba yaayo yali n'endala n'ey'ebizimbe ebindi. Solomoni yaazimbira ni mukazi we, mughala wa kyabazinga w'e Misiri, endhu efaanana ng'oti n'eyo.

⁹ Endhu edho dhoonadhoona, ng'otwaliiremu n'oluya lwonalwona okuva ku isinzizo okutuuka ku luya olukologho, dhaazimbibwa mu mabaale ag'omughendo, okuva ku musingi okutuukira irala ghaigulu ebimante ghe bikoma. Amabaale ago baagasala n'emisumeeni nga bajiira ku bipimo, era baagaseena bukalamu munda ni ku ngulu.

¹⁰ Omusingi gwona baaguzimba n'amabaale ag'omughendo amanene, ng'agandi gagheza mita ina mu buleeyi ate agandi gaagheza mita isatu n'ekitundu.

¹¹ Ku ngulu kw'amabaale ago, kwaliku amabaale agandi ag'omughendo ge baabaadha nga bajiira ku bipimo, era kwabaaku n'embaawo edh'emivule.

¹² Oluya olunene lwali lwezungulwirwa ekimante kye baazimba mu myaliiro esatu egy'amabaale amabaadhe, era nga lwezungulwirwa n'omwaliiro mulala ogw'embaawo edh'omuvule. N'oluya olw'omunda olw'eisinzizo, n'ekisasi ekyazimbibwa emberi w'eisinzizo eryo, byona bityo bwe baabizimba.

Omulimo Hiramu gwe yakola

¹³ Agho kyabazinga Solomoni yaatuma bamuleetere Hiramu okuva e Tiro.

¹⁴ Hiramu oyo yali musaadha mugezi, ng'ali n'obumanhi mu kutetenkania n'okukola emirimo gyonagyona egy'okugheesa ebintu mu kyuma eky'ekikomo. Yali mutabane wa namwandu ow'omu kika kya Nafutali. Ise yali mutyamye ow'e Tiro, era nga mugheesi wa bintu eby'ekyuma eky'ekikomo. Hiramu oyo, yaidha eri kyabazinga Solomoni, yaamukolera emirimo gye gyonagyona.

Empango edh'ekyuma eky'ekikomo

¹⁵ Hiramu yaagheesa empango ibiri mu kyuma eky'ekikomo, nga buli ndala egheza mita munaana mu buleeyi, era yaagheza emita itaanu n'obutundu busatu mu kugyezunguluza. Yalimu empongolo munda, era ng'obunene obw'omubiri gwayo bwaga ngalo ina.

¹⁶ Era yaakola emitwe ebiri mu kyuma eky'ekikomo ekisaanuusiibwa, egy'okuta ku ntwiko edh'empango edho eibiri, nga buli mutwe gugheza mita ibiri n'obutundu bubiri mu buleeyi.

¹⁷ Buli mutwe ogwali ku buli mpango, yaagwezunguluza ebifaananie eby'ebimuli, era yaakolaku n'ebifaananie eby'endhegere edhirukiibwa ng'oti katimba,

¹⁸ era yaakolaku n'enhiriri ibiri edh'ebifaananie by'emikomamawanga okwezungulula akatimba ako.

¹⁹ Emitwe egyali ku ntwiko dh'empango edh'omu kisasi gyali gifaanana ng'oti n'ebimuli ebyetebwa liri, era nga gigheza mita ndala n'obutundu munaana mu bugungumavu.

²⁰ Emitwe egyo gyali nga giteereibwa mu kitundu ekyezunguluvu ku mpango dhombi ghaigulu w'ekifaananie eky'endhegere edhirukiibwa ng'oti katimba. Ku buli mutwe kwaliku ebifaananie by'emikomamawanga ebikumi bibiri, nga biri mu nhiriri ibiri.

²¹ Hiramu yaasimba empango edho dhombi gha kisasi ky'eisinzizo. Yaasimba ey'oku luuyi olw'omukono omusaadha olw'e buvandhuba, yaagituuma eriina Yakini. Era yaasimba n'ey'oku luuyi olw'omukono omugooda olw'e buvandhuba, yaagituuma eriina Boazi.

²² Ku ntwiko edh'empango edho baakoleraku ebifaananie eby'ebimuli ebyetebwa liri. Agho omulimo ogw'okukola empango gwawa.

Tanka ey'ekyuma eky'ekikomo

²³ Hiramu yaasaanuusa ekyuma eky'ekikomo, yaakolamu tanka ey'amaadhi eneetooloovu. Yali egheza mita ina n'obutundu buna mu bukiika, okuva ku mugo gwayo ogw'oluuyi olundi okutuuka ku gw'olundi. Era nga mu bugungumavu egheza mita ibiri n'obutundu bubiri, n'emita ikumi na isatu n'obutundu bubiri okugyezunguluza.

²⁴ Ghansi gh'omugo ogw'etanka eyo okugyezunguluza, ghaaligho enhiriri ibiri edhaakolerwa aghalala nayo, nga dhiriku ebifaananie eby'amabuga, era nga dhigheza mita ikumi na isatu n'ekitundu okwezunguluza tanka eyo.

²⁵ Etanka eyo yatyamizibwa ku bifaananie by'ente enume ikumi na ibiri ebyakolebwa mu kyuma eky'ekikomo. Ebifaananie ebyo byali biti: ebisatu nga biringiriire ku luuyi olw'omukono omugooda olw'e buvandhuba, n'ebisatu ebindi ku luuyi olw'e bugwandhuba, n'ebisatu ebindi ku luuyi olw'omukono omusaadha olw'e buvandhuba, ate ebisatu ebisigairegho byalingirira ku luuyi olw'e buvandhuba, nga birinzagainia emikira.

²⁶ Omubiri ogw'etanka eyo gwali gugheza milimita nsanvu na itaanu obunene. Omugo gwayo gwakolebwa ng'ogw'ekibya era ng'oti n'ekimuli ekyetebwa liri. Etanka eyo yali ejaamu lita emitwalo ng'oti mukaaga (60,000).

Ebituuti eby'ekyuma eky'ekikomo

²⁷ Hiramu yaakola ebituuti eby'ekyuma eky'ekikomo. Nga buli kituuti kigheza mita ndala n'obutundu munaana mu buleeyi, n'emita ndala n'obutundu munaana mu bugazi, n'emita ndala n'obutundu busatu mu bugungumavu.

²⁸ Ebituuti ebyo byakolebwa mu mabaati, nga gateereibwa mu fuleemu.

²⁹ Ku mabaati ago agaali mu fuleemu kwaliku ebifaananie by'empologoma, n'ente, n'ebitonde ebiri n'amaghagha ebyetebwa kerubi. Ni ku fuleemu, ghaigulu ni ghansi gh'ebifaananie by'empologoma n'ente, ghaaligho emige gy'ebimuli egireebeeta.

³⁰ Buli kituuti kyaliku enkede ina edh'ekyuma eky'ekikomo, n'ebyuma, n'emisumaali egiba ghagati ghaadho kwe dheekulungulira, nga gyona gya kyuma kya kikomo. Ku nsonda dhaakyo eina, kwaliku ghe batengeka ebenseni. Ghe batengeka ebenseni agho baatonagho emige gy'ebimuli ku mbali ni ku mbali.

³¹ Ku ngulu ku mutwe ogw'ekituuti kwaliku enkata ey'okutengekamu ebenseni, nga baagisitulaku sentimita amakumi ana na itaanu (45) okusingaku ekituuti, ate yaika mu kituuti munda sentimita ikumi na munaana (18), era nga neekulungirivu. Omunwa ogw'enkata gwali nga mutone gwaku. Amabaati ag'ekituuti gaali n'endhuyi ina edhaagayaga, nga ti neekulungirivu.

³² Enkede eina dhaali ghansi gh'amabaati, ng'emisumaali egiba ghagati ghaadho kwe dheekulungulira gyakolerwa ghalala n'ebituuti nga tibyawukaineemu naire. Enkede edho dhaali dhigheza sentimita nkaaga na mukaaga mu bugungumavu nga dheemereire.

³³ Enkede edho dhaakolebwa ng'oti n'enkede dh'ebigaali eby'omu lutalo. Emisumaali egiba ghagati ghaadho kwe dheekulungulira, n'empanka dhaadho, n'empagi dhaadho, n'ebyoto byadho, byonabyona byakolebwa mu kyuma kya kikomo ekisaanuusiibwa.

³⁴ Mu buli nsonda ku dhoonadhoona eina edha buli kituuti, mwalimu emiziziko ena egy'ekintu ekitengekebwaku benseni, nga gyakolerwa ghalala n'ekituuti aghazira kwawukanaku naire.

³⁵ Entwiko ya buli kituuti baagyezuguluza ekintu ekiri ng'oti lusibiro, nga kigheza sentimita amakumi abiri na ibiri obugazi. Ebikondo eby'oku kituuti n'amabaati gaaku byakolerwa ghalala n'ekituuti nga tibyawukanamu naire.

³⁶ Ku ngulu okwa buli kituuti ni ku mabaati gaakyo, Hiramu yaatonaku ebifaananie eby'ebitonde ebiri n'amaghagha ebyetebwa kerubi, n'eby'empologoma, n'eby'emiti eminaazi, buli ghe byabanga nga bisobola okuja. Era yaatonaku emige egy'ebimuli okwezungulula woonawoona.

³⁷ Atyo bwe yakola ebituuti ebyo eikumi. Byonabyona yabikola mu nsambo ndala mu kyuma ekisaanuusiibwa, nga bifaanana mu mboneka era nga byagayaga mu bipimo.

³⁸ Hiramu era yaakola ebenseni ikumi edh'ekyuma eky'ekikomo, ndala ndala ku buli kituuti nga bwe byali eikumi. Buli benseni yali egheza mita ndala n'obutundu munaana mu bugazi, ng'ejaamu lita nga lunaana.

³⁹ Yaata ebituuti bitaanu ku luuyi olw'omukono omusaadha olw'e buvandhuba w'eisinzizo, n'ebindi bitaanu ku luuyi olw'omukono omugooda olw'e buvandhuba w'eisinzizo eryo. Era yaata etanka ere mu nsonda eringiriire ghagati gh'oluuyi olw'omukono omusaadha olw'e buvandhuba n'oluuyi olw'e buvandhuba olw'eisinzizo.

Ebintu ebikozesebwa mu isinzizo

⁴⁰ Hiramu era yaakola ensugha, n'ebitiiyo, n'ebenseni. Mu nsambo eyo, yaamaliriza omulimo gwonagwona gwe yakolera kyabazinga Solomoni mu isinzizo, ogwalimu bino:

⁴¹ empango eibiri, emitwe ebiri egyakolebwa ng'oti bibya ku mpango edho eibiri, ebifaananie ebyalukibwa ng'oti katimba ni babitimba ku buli mpango,

⁴² ebifaananie eby'emikomamawanga ebikumi ebina (400) bye baata mu nhiriri eibiri okwezungulula ebifaananie bire ebyalukibwa ng'oti katimba ebyali ku mutwe ogwa buli mpango,

⁴³ ebituuti eikumi n'ebenseni eikumi edh'oku bituuti ebyo,

⁴⁴ etanka n'ebifaananie by'ente enume eikumi n'eibiri tanka eyo kwe baagitengeka,

⁴⁵ ensugha, ebitiiyo, n'ebenseni. Ebintu ebyo byonabyona Hiramu bye yakolera kyabazinga Solomoni okukozesebwanga mu isinzizo, byali bya kyuma kya kikomo ekizigule.

⁴⁶ Kyabazinga yakola ebintu ebyo mu kyuma ekisaanuusiibwa, ere mu kiketezo eky'oku museetwe gwa Yorudani, aghali eitaka ery'eitosi, ghagati gh'ebibuga Sukkothi ni Zarethani.

⁴⁷ Ebintu ebyo byonabyona Solomoni tiyabipima buzito bwabyo, kuba byali kamaala inho. Kale obuzito obw'ekyuma eky'ekikomo kye baakozesa tibwamanhika.

⁴⁸ Solomoni yaakola mu zaabu omukenenule ebintu byonabyona eby'okukozesebwanga mu isinzizo, bino: alutaari ni meeza kwe bata emigaati egigheereibwayo eri Katonda,

⁴⁹ ebikondo eikumi eby'entaala bye bata mu maiso ag'Ekifo Ekitukuvu Einho, ng'ebitaanu biri ku luuyi olw'omukono omusaadha olw'e buvandhuba w'ekifo ekyo ate ebitaanu byaba ku luuyi olw'omukono omugooda olw'e buvandhuba waakyo. Solomoni oyo era yaakola ni bino: ebimuli, entaala, entooleso,

⁵⁰ ebikopo, makansu edhisala ebisiriiza ku ntambi, ebibya, ebintu bye bataaku obubbaani, ebintu eby'okutwaliraku amanda agaliku omuliro, pata edh'endhigi edh'omu Kifo Ekitukuvu Einho n'edh'endhigi edh'eisinzizo edh'okuliya. Ebintu ebyo byonabyona byali bya zaabu.

⁵¹ Mu nsambo eyo omulimo gwonagwona kyabazinga Solomoni gwe yakola ku isinzizo gwawa. Era Solomoni oyo yaingiza mu isinzizo eryo ebintu byonabyona lata we Daudi bye yaghaayo okubanga ebya Musengwa Katonda: feeza, ni zaabu, n'ebikozesebwa byonabyona, yaabitereka mu iterekero ery'eisinzizo lya Musengwa Katonda.