Lukas 22 - Jaji ma Su-sungiNgowa-ngowa'a manga 'ulungu ma jira ra Yesus ( Mat. 26:1-5 ; Mrk. 14:1-2 ; Yoh. 11:45-53 ) 1 Wangere lamo'o Roti Kama Ragi Ua, ga'a si'aro'o Paskah, sa'i ri ngadolo, 2 'imam-'imam ma sae'e re guru-guru 'agama ananga ya disa ngo'omo di'a sisengene Yesus ya sigo-gogoro, sababu ananga 'aḏi mojongo re 'aḏi dodato ngowa'a repe 'aḏi 'a'a kaco. 'A Yudas nyanyaḏi 'o sipula'a Yesus Tai lawana ( Mat. 26:14-16 ; Mrk. 14:10-11 ) 3 Gena ḏua, 'a Yudas, ananga ga'a si'aro'o Iskariot re osama nyo-nyoimi ra Yesus 'ai me-mete'e nga nyagi moi re nga muḏiḏi, 'Iblisi 'i dungosama tai 'akala re sinyingara. 4 Sababu gena, Yudas 'o tagi re 'o masigaro'o toma 'imam-'imam ma sae'e re Ma Jou'ongu Madutu 'ai Wala ma ja-jaga mangale ma duhu sa'olo unanga 'o sipula'a Yesus ra ananga. 5 Ananga 'aḏi sanangi masala re 'aḏi sijaji ra unanga, ḏuanga i'a 'aḏi pula'a pipisi ra unanga. 6 Yudas 'o nyengara mete'e ananga manga jaji. Ḏua unanga mulaingi disa ma donga di'a sipula'a Yesus ra ananga, la matengo i'a mai ua 'a waro. Sidodahe ngo-ngoromo Paskah ( Mat. 26:17-25 ; Mrk. 14:12-21 ; Yoh. 13:21-30 ) 7 Wangere lamo'o Roti Kama Ragi Ua enanga 'i ngadolo ḏua. Toma wangere gena-ge ngowa'a balasu 'aḏi tola'a doba di'a ya oromo toma Paskah ma Wangere. 8 Ḏua Yesus 'o soma'a Petrus re 'a Yohanes, “Tagi na sidodahe ngo-ngoromo Paskah di'a ngene.” 9 Ḏua ananga 'aḏi sano ra Yesus, “Jou no mau ngomi mi sidodahe ngo-ngoromo Paskah toma ngi'i le'a?” 10 Yesus 'a sangoro, “Wakutu ngini ni osama toma limau, ngini ni ma'u sanga na-nau'u matengo, unanga 'o do-doiti tampayanga rimoi ma dara rema ḇanyo. Ngini tagi tu-tuu'u ra unanga 'ai dudunu singadolo singosama ra unanga 'ai wala 11 re ni kanau toma wala gena-ge ma dutu, ‘Minga Guru 'o sano: Toma ngi'i le'a Unanga re ngomi 'Ai me-mete'e mi oromo ngo-ngoromo di'a Paskah?’ 12 Wala gena-ge ma dutu ḏuanga i'a 'o sijumu ra ngini, 'age kamara lamo'o rimoi da'u toma re'u 'i ḏu-ḏuanga ḏua rema 'alata ti-tiai. Tagi na sidodahe ngo-ngoromo di'a ngene.” 13 Ḏua 'a Petrus re 'a Yohanes 'aḏi tagi re ananga 'aḏi sanga i'a 'ori i'a mo-moini ma tero sa'olo Yesus 'o kanau ra ananga. Ḏua ananga ya sidodahe ngo-ngoromo Paskah toma ngi'i gena-ge. Ma Jou 'ai Perjamuan ( Mat. 26:26-30 ; Mrk. 14:22-26 ; 1Kor. 11:23-25 ) 14 Ma 'orasa enanga 'i ngadolo ḏua di'a ananga 'aḏi oromo ngo-ngoromo Paskah, Yesus mamete'e Rai so-soma'a, ananga 'aḏi majoreke toma ngi'i gena-ge, kara 'aḏi oromo. 15 Ḏua Yesus 'o kanau ra ananga, “Ngoi to nyafusu masala to oromo mamete'e ra ngini ngo-ngoromo Paskah nena-ne. Pasala i'a Ngoi to sanga sangisara! 16 Sababu, Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: Ngoi ḏuanga i'a to oromo mamete'e ra ngini so'o nena-ne riwara singadolo ngo-ngoromo Paskah ma ngale 'i sitotomo, wakutu Ma Jou'ongu Madutu 'ai dungia su-sungi 'i ngadolo.” 17 Gena ḏua, Yesus 'a tede sawo'o gena-ge ma dara rema 'anggur re 'o sibere ie murasa ma la ra Ma Jou'ongu Madutu, kara 'O kanau ra ananga, “Ngini, matengo re matengo, na 'oro re na ka'e. 18 Sababu, Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: Ngoi ta ka'e riwara 'anggur nena-ne singadolo Ma Jou'ongu Madutu 'ai dungia su-sungi 'i ngadolo.” 19 Gena ḏua, Yesus 'a 'oro roti re 'o kanau, “Murasa ma la” ra Ma Jou'ongu Madutu, kara Unanga 'a poti-poti ma roti gena-ge re 'A pula'a ra ananga re 'O kanau, “Nena-ne Ngoi 'ari lese ga'a sidoa'a di'a ngini. Na si'a'a tau-taunu di'a ni si'elingi Ngoi.” 20 So'o gena ḏi'i ya oromo gena-ge togumu i'a, Yesus 'a tede sawo'o 'anggur gena-ge re 'O kanau, “Sawo'o ma dara rema 'anggur nena-ne, gena-ge Ma Jou'ongu Madutu 'ai jaji ma su-sungi ga'a sitotomo Rari ngaunu. Ḏuanga i'a, ngaunu gena-ge 'i pa'ala di'a ngini. 21 Mada'a ni oḏi'i! Ngowa'a matengo ga'a sipula'a Ngoi, unanga 'age tananga sigolona. 22 Ngoi, Manusia ma Ngowa'a Nau'u, balasu to sisengene 'i mete'e Ma Jou'ongu Madutu 'a sitantukanga pasala ḏua. Mada'a bahala di'a ngowa'a matengo ga'a sipula'a Ngoi.” 23 Ḏua Yesus 'ai me-mete'e 'aḏi ma'u sano matengo re matengo mangale 'a guna tananga sigolona ḏuanga i'a 'a si'a'a so'o gena-ge. Ma'u rubutu mangale 'a guna lebe la-lamo'o i'a 24 Yesus 'ai me-mete'e matengo re matengo 'aḏi ma'u rubutu mangale 'a guna lebe la-lamo'o i'a tamanga sigolona. 25 Yesus 'o kanau, “Bangsa-bangsa manga 'olana ga'a nana'o ua Ma Jou'ongu Madutu 'aḏi sikangela manga rayata. Re ngowa'a ga'a 'aḏi parenta manga rayata masiretene si'aro'o manga diri, ‘ 'O rayata manga da-daḏusu’. 26 Mada'a ngini so'o gena awa. Siḏibo ḏi'i, na'o ngini mau dadi ngowa'a la-lamo'o taninga sigolona, balasu ni dadi siḏa sa'olo ngowa'a mapake ua, re na'o ngini ni mau dadi tuanga, balasu ni dadi siḏa sa'olo falalomu. 27 'A guna lebe la-lamo'o i'a: Ngowa'a ga'a tegoro oromo toma meja bolo ngowa'a ga'a side-de'oso ngowa'a 'aḏi oromo?! Tantu ḏua ngowa'a ga'a tegoro oromo toma meja. Mada'a Ngoi, sa'olo ninga Tuanga, taninga sigolona To dadi sa'olo ninga falalomu. 28 Tari susa re sangisara ngini ni mamete'e ra Ngoi tau-taunu. 29 Re ma tero sa'olo 'ari Ḇaḇa 'o pula'a kuasa ḏua ra Ngoi di'a to parenta, so'o gena ḏi'i Ngoi ḏuanga i'a to pula'a kuasa gena-ge ra ngini. 30 Dadi ngini ḏuanga i'a na basono roanga re monere re ni ka'e re ni oromo mamete'e ra Ngoi tari pareta ma dara. Ngini matengo re matengo ḏuanga i'a ni tegoro toma ḏe-ḏegoro nyagi moi re romoḏiḏi di'a ni parenta ngowa'a Israel suku nyagi moi re romoḏiḏi.” Nubuata mangale Petrus ḏuanga i'a 'o soloto Yesus ( Mat. 26:31-35 ; Mrk. 14:27-31 ; Yoh. 13:36-38 ) 31 “Simon, Simon na 'isene la-la. 'Iblisi sanga kuasa ḏua di'a baja ngini ma tero sa'olo taro'o gandum: siwo-wola ma 'eno'o re ma la'eme, la 'ori i'a ma la-la re 'ori i'a ma jira 'i mawo-wola. 32 Mada'a Ngoi to manyiata di'a ngana Simon, la 'ani ngo-ngaku enanga 'i elala awa re wakutu ngana reno maḏibo ra Ngoi, ngana balasu na'u site'e 'ani ioronongoḏu manga ngo-ngaku ḏi'i.” 33 Petrus 'o sangoro, “Ma Jou, ngoi to ḏu-ḏuanga ḏua di'a to osama bui re to sengene mamete'e ra Ma Jou!” 34 Mada'a Yesus 'o kanau, “Toma wangere nange-ne, Ngoi to siajele ra ngana Petrus, namo solene nyangu, ngana no soloto Ngoi soi ro'ange ḏua.” Tohe bolo samaranga 35 Togumu i'a, Yesus 'o kanau ra ananga, “ 'Au nga'ene, Ngoi to 'utusu ngini re to simaha ua ngini ni gasa tohe, pipisi bolo tarupa; 'oru ḇato ngini ni mabasono tala 'i kuranga ra ngini?” Ananga ya sangoro, “Ua.” 36 Yesus 'o kanau, “Mada'a nange-ne 'a guna ḇato rai tohe, pipisi bolo tarupa, unanga balasu 'a gasa-gasa. 'A guna ḇato kai samaranga ua unanga balasu 'a wu'unu 'ai juba la ma pipisi 'a sitibo 'ai samaranga. 37 Sababu Ngoi to siajele ra ngini nena-ne: 'Oru ga'a 'i silefo ḏua toma Boku 'Ofi-'Ofi enanga balasu 'i dadi ra Ngoi. Bu-bula'a toma Boku 'Ofi-'Ofi enanga ma betongo so'o ne: ‘Ngowa'a 'aḏi 'a'a Unanga ma tero sa'olo ngowa'a ma jira.’ Nena-ne sa'i dadi toma 'orasa nange-ne.” 38 Yesus 'ai me-mete'e 'aḏi kanau, “Ma Jou, na oḏi'i 'ane-ne, 'age rema samaranga ḇotu ḏiḏi.” Yesus 'o kanau, “Gena ḏua.” Yesus 'o manyiata toma Polono Zaitun ( Mat. 26:36-46 ; Mrk. 14:32-42 ) 39 Yesus 'a sisoi'i tala limau Yerusalem re 'o tagi ma tero sa'olo biasa toma Polono Zaitun, 'Ai me-mete'e mai 'aḏi tagi ḏi'i 'aḏi mete'e Unanga. 40 Wakutu ananga 'aḏi ngadolo toma ngi'i gena-ge, Yesus 'o kanau Tai me-mete'e, “Ni manyiata, la awa ngini ni eta'a toma ḏosa wakutu ni sanga bo-baja.” 41 Gena ḏua, Yesus 'o masai'i i'a ra ananga ma giḏanga ḏa poini reo maḏi soi moi, kara Unanga 'o maḏipolono re 'o manyiata 42 ma betongo so'o ne: “Baba, na'o no nyengara, sawo'o 'i romanga reo sangisara ga'a Ngoi balasu ta basono, na sikiḏanga ra Ngoi. Mada'a awa mete'e Ngoi 'ari mau, ḏuga-ḏuga mete'e Baba 'ani mau ḇato.” [ 43 Toma 'orasa gena-ge, mala'ekata matengo 'i sapolo da'u toma soroga tala ya site'e Yesus 'ai 'akala re sinyingara.] 44 Yesus tai 'akala re sinyingara ma dara 'o basono sangisara re kangela madutu dadi Unanga 'o manyiata mode-mode'e singadolo 'Ai galasau'u 'i tege ma tero sa'olo ngaunu. 45 Wakutu Yesus 'o manyiata togumu ḏua, Unanga 'o maḏibo ino Tai me-mete'e. Unanga 'o sanga i'a ananga 'aḏi matai otu sababu manga 'akala re sinyingara 'i kangela. 46 Ḏua Yesus 'o kanau i'a ra ananga, “I'a sa'olo ngini ni matai otu! Momi'i re ni manyiata, la awa ngini ni eta'a toma ḏosa wakutu ni sanga bo-baja.” Cako'o 'a Yesus ( Mat. 26:47-56 ; Mrk. 14:43-50 ; Yoh. 18:3-11 ) 47 Wakutu Yesus 'o ka-kanau moju, 'age rema ngowa'a duo-duono rimoi 'aḏi sapolo, ananga gena-ge manga bi-biri'i 'a Yudas, unanga 'o osama nyo-nyoimi ra Yesus 'ai me-mete'e. Yudas 'o jau i'a Yesus kara 'U dume 'Ai bobongolo. 48 Mada'a Yesus 'o kanau ra unanga, Yudas, “I'a sa'olo no dume Ngoi so'o nena-ne, ngana mau no sipula'a Ngoi, Manusia ma Ngowa'a Nau'u, tari lawana!” 49 Wakutu Yesus 'ai me-mete'e ya oḏi'i 'oru ga'a sa'i dadi, ananga 'aḏi kanau, “Ma Jou, jobilaha ngomi mi lawana ananga reo samaranga?” 50 Ḏua 'Ai me-mete'e matengo 'a tuono 'ai samaranga re 'a cafa 'a 'imam 'agung 'ai budaka 'ai ngau'u ma kuwiḏa singadolo 'i tola'a. 51 Mada'a Yesus 'o kanau, “Gena ḏua!” Togumu i'a, Yesus 'a cigi budaka gena-ge 'ai ngau'u ri la. 52 Gena ḏua, Yesus 'o kanau toma 'imam-'imam ma sae'e re ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai Wala ma ja-jaga ma sae'e re toma Yahudi manga sae'e ga'a 'aḏi sapolo toma ngi'i gena-ge di'a 'aḏi cako'o 'a Unanga, “I'a sa'olo ngini ni sapolo re ninga samaranga re bu-butulu di'a ni cako'o ngoi ma tero sa'olo ngowa'a ma jira?! 53 Ma wangere ma jelele gena, Ngoi 'age taninga sigolona ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai Wala, mada'a ngini ni cako'o Ngoi ua. Mada'a nena-ne enanga ma 'orasa 'i ngadolo ngini na si'a'a sababu 'Iblisi ma kuasa 'i ḏegoro manusia.” 'A Petrus 'o soloto Yesus (Mat. 26:57-58, 69-75; Mrk. 14:53-54, 66-72; Yoh. 18:12-18, 25-27) 54 Ananga 'aḏi cako'o Yesus re 'U gasa Unanga toma 'imam 'agung 'ai wala, Petrus 'o tu-tuu'u tamanga ḏuḏunu mada'a, 'o sebanga i'a ua, unanga toma giḏanga. 55 Ra 'imam 'agung 'ai wala ma soana ma sigolona, 'age rema ngowa'a 'aḏi 'a'a u'u di'a ananga 'aḏi marasu'u. Petrus 'o tagi i'a ra ananga manga sigolona re 'o tegoro marasu'u marimoi toma ngowa-ngowa'a ga'a ya sigoloḏi u'u gena-ge. 56 'Age rema falalomu we-were'a matengo mo oḏi'i 'a Petrus tegoro sebanga toma u'u gena-ge, munanga mo tailako re mo kanau, “Ngowa'a nena-ne ḏi'i unanga mamete'e rea Yesus!” 57 Mada'a Petrus 'o masoloto re 'o kanau, “Unanga gena-ge, ngoi to nana'o ua!” 58 Ti'ara ua, 'age ngowa'a lelegu matengo ḏi'i, 'o oḏi'i 'a Petrus re 'o kanau, “Ngana ḏi'i osama nyo-nyoimi ra Yesus 'ai me-mete'e!” Mada'a Petrus 'a sangoro, “Ua, ngoi ua!” 59 Ḏa jam rimoi palisi'i, ngowa'a lelegu matengo ḏi'i 'o kanau 'a siduga-duga, “Mode-mode'e unanga nena-ne Yesus 'ai me-mete'e, sababu unanga ngowa'a Galilea.” 60 Mada'a Petrus 'a sangoro, “ 'Ani maksudu 'oru, ngoi ta waro ua!” Toma 'orasa gena-ge 'a Petrus 'o ka-kanau moju, namo 'i solene. 61 Ma Jou 'o magelelo re 'o lakodoto 'a Petrus. Ḏua 'a Petrus 'a si'elingi ie mangale Ma Jou 'o kanau pasala ḏua ra unanga, “Toma wangere nga'ene namo solene nyangu, ngana no soloto Ngoi soi ro'ange ḏua.” 62 Ḏua Petrus 'o masupu re 'o 'aḏi jomo-jomo. Ananga 'aḏi je-jengere re 'aḏi ca'olo Yesus ( Mat. 26:67-68 ; Mrk. 14:65 ) 63 Ngowa-ngowa'a ga'a jaga-jaga Yesus, ananga 'aḏi je-jengere re 'aḏi ca'olo Unanga. 64 Ananga ya damunu 'Ai la'o reo ḇa'a kara 'aḏi sano, “Hei nabi, tai'i na ta'ajiri 'a guna rana ca'olo Ngana?” 65 Demo je-jengere ma repe, ananga ya sikanau i'a ra Unanga. Ananga 'U sitalaḏi Yesus toma Mahkamah 'Agama ( Mat. 26:59-66 ; Mrk. 14:55-64 ; Yoh. 18:19-24 ) 66 Da-daini i'a moju, Yahudi manga bi-biri'i re 'imam-'imam ma sae'e re guru-guru 'agama ananga 'aḏi malomu, kara sordado-sordado ga'a 'aḏi ja-jaga Yesus 'aḏi gasa Unanga sitalaḏi ra ananga manga Mahkamah 'Agama. 67 Ananga 'aḏi sano ra Yesus, “Siajele ra ngomi mode-mode'e, ngana nena-ne 'O Kristus bolo ua?” Yesus 'a sangoro, “Na'o Ngoi to siajele ra ngini, ngini rini ngaku Ngoi ua! 68 Re na'o Ngoi to sano ra ngini, ngini ni sangoro ua. 69 Mada'a ti'ara riwara, Ngoi, Manusia ma Ngowa'a Nau'u ḏuanga i'a to tegoro ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai giama ma kuwiḏa i'a, Unanga gena-ge 'Ai kuasa ma pari cua.” 70 Ananga mo-moini 'aḏi kanau, “Na'o so'o gena, Ngana nena-ne mode-mode'e Ma Jou'ongu Madutu 'ai Ngowa'a Nau'u?” Yesus 'a sangoro, “Tero mode'e, sa'olo ngini ni kanau.” 71 Ḏua ananga 'aḏi kanau, “Paralu riwara sakisi, ngene masiretene wa 'isene iḏingi 'i supu ra Unanga 'ai madanga masiretene!” |
2015 © Indonesian Bible Society