Matyuu 5 - Gooti Toolluro YogalokwonoJisasol muumuudo pwollu muunyu tomuu ila'no kuuguudo amoruudoka tovinokwono 1 Toruda'ai Jisasol a'mwo abolo kwolallo bwotonyago ton bi'bwo'nodopure tonyu kwonokaikono. Toro wonyuno sumaiyokwe muumuudo kula'nyo pwollu ila'no kwako tovi kwolomwalokaikono. Toro wolomwaloduke toollomno gami uumjunyokwe tooro bo'mno abwolomwekwoporogano. A'mwo abolo ton Jisasolluro yogalo adoka tomgu'aro uumjunopi ilaiyo imwalpino tovinokwono ( Luuk 6:20-23 ) 2 Toro bwolomwekwino sumaveyokwe Jisasol kuuguudo muudu'no aro sodubwosumovlavokaikono. 3 “A'mwo abolo pun kuudo yau'dupudogano. Oo Gooti toolluro nonekullo'mwojono tovino supto sumwakuuwono. Su toro kuudo saupi ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su ton muunyu kai'muuda'ai aguto kig toolluro mido mollomwalo tovi noulomwalpinogano. 4 Aki a'mwo abolo kalo winodupudo ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su toro tonyuro kalo su tov Gooti gavnokwe tool dugoga nuuwilowonekono. 5 Aki a'mwo abolo kevnokwe ton bwolomoropinodapudo su ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su ton nemi Nellunumiyago toolluro yiuwi'nokai kwako tov nomapinogano. 6 Aki a'mwo abolo sugudo to'no mujumovlaiyo'mo winodupudo ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su tonyu Gooti toolluro sugumaluko tollovogai nyutovoubweyonekono. 7 Aki a'mwo abolo pun a'mwo abolo pubuuraino kalo mamwonyodupudo su ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su to kunyu kuruv Gooti tool kalo nomamwonyonekono. 8 Aki a'mwo abolo pun kemi poowokalago me'no yal'mo'nodupudo su ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su ton Gooti toollu yiuno'no noonpinogano. 9 Aki a'mwo abolo pun a'mwo molo yodopure toorai kibuuloda'mdupudo su ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su toro tonyuno Gooti tool, “Oo moro kwoloraiyogano,” donekono. 10 Aki a'mwo abolo pun sugupasudo to'no mujumovla'mdopure tovida'ai a'mwo pworo kaiyako igolopi danyu'nyuwuulo amapi su ton ilaiyo nokwo ipinogano. Su ton muunyu kai'muuda'ai aguto kig toolluro mido mollomwalo tovi noulomwalpinogano. 11 Aki kevu mi numjunodupudo togaikulluno burolyogalo ikudopi aki kaiyako yaikullugolpinorogano. Aki kemino kuunano yogalo go'no go'nodo toorogai youkuu'naikudupinorogano. Tono tono yaikullugolodupudo su togaikul ilaiyo nokwo ipinogaikikono. 12 Kevu ilaiyo yopi aki kemoro sumwoluko kun kuruv ilaiyo to'no nokwo imwalpinogaikikono. Su tov aro tovinokwono. Kevu Gooti toolluro ago toru sulomwalpi toga kemi yiuwi'nokai mubiyo bwotonyo ton nomapinogaikikono. Kevu kuudo neya jaullulo. A'mwo kemi kaiyako yaikullugolodupudo su tooro sumdomguda'ai kemi proofet kworai kuruv kaiyako aval'nodo tomgu'aro sugollajuporogano.” Kevu soore tokwe'aro bako tokwe'aro tovalbusuko imo'numwalpino tovinokwono ( Mak 9:50 ; Luuk 14:34-35 ) 13 Jisasol toro wuujuno sumaiyokwe aki aro kuudokaikono. “Kevu yiuwi'nokai a'mwo abolo kwako akavi mwalodupudo tonyu soore to'busuko wimo'nodupudogaikikono. Toro kuvi kuruv soore tovuro wuullo tov aduuwiyopiyo'ji to'gwowi wuullo su tovi adadomgu'aro aki aiko te nokwo molludo'bino'mdukono? Awiyo, ku'nono mamolludo'binokwono. Toro te soore aduuwiyopiyo'ji su tovi suvlo tokwe ilomavekullo'moneyokwe nomodukwopiyo'mokwono. 14 Aki kevu kwako akavida'ai yiuwi'nokai a'mwo abolo tonyu bako to'busuko wimo'nodupudogaikikono. Kuudo neya jaullulo. Wagwolago puruv muumuudo toollu muunyu toru wo'dowo'jure tov yiulo ku'nono miyoupuu'na'dowodokwono. Toro to'busuko kubalno kevu bako imo'nodupudo togaikul yiulo miyoupuu'na'mwalpinono. 15 Aki a'mwo pwol gworeko amuugutowo'ji toga nobu'duvoloso'moneyokwe puvi dolago tomuu maluudapiyonekono. Toro kuvi kuruv gworeko me'no amuugutowo'ji toga nuudapiyo'moneyokwe tovi muunyu toru luudapiyonekono. Toro aluudapiyo'ji toga bako pwopiyodowo'jure tovida'ai yiuwi'nokai a'mwo abolo ago anakuuto tomuu aulomwalpi su ton sumdo nokwo wonpinogano. 16 Toro to'busuko kubalno kevu sugupasudo tokwe kuu'maiyo toru'no neya domjumovlavogaulo. Toro supi togaikullu a'mwo abolo pun ikwonopi toga kemi Tellunumiyago muunyu kai'muuda'ai toolluno nokwo ilomoropiyapinogano. Kevu toro supi togaikul a'mwo abolo tonyu bako to'busuko wimo'nopi nokwo luvomokavla'mwalpinogaikikono.” Gooti toolluro loowo tovinokwono 17 Aki Jisasol aro sodubwasokaikono. “Kevu mino tov aro kuudo nyanuu'mwalpiyo. Oo su tool Gooti toolluro loowo togai'aro proofet tooravuro kuuguudo ajakwollajupo togai'aro tonyu modukwopiyo'moneyokwe abokaikono. Kuudo nyanuu'mwalpiyo. Nuu su toro tonyu modukwopiyo'moneyokwe abonyumaiyo. Toro kwonyu kuruv kuuguudo su tonyu suuwiyo neya imwojo'moneyokwe tovino abonyugono. 18 Toro tovino nuvu nebal'no ikudumo'mokwono. Sumdomgu loowo tovida'ai yiuwi'nokai nyumo'nupino ton neya imo'nupinogano. Su toro me'no sumo'nupi toga'no'gwowi sulugumdo tokwe kwako tokwe toval kaiyako nokwo igolamo'nubullunovakono. Toro kuvi kuruv loowo su tonyu suuwiyo yere mimwojodopure toga'no'gwowi loowo tonyuro puukwollo puru'monodo kuruv ku'nono miyounopiyonokwono. 19 Toro te kevu kuudo neya jaullulo. A'mwo pwol loowo tonyuro yogalo kula'nyo puru'monodo kuruv kisuvolo wiyowo'ji aki a'mwo abolo punyu kisuvolo aval'no ipureyokwe yodubwasonekono. A'mwo su toro so'ji toolluro yovo tov muunyu kai'muuda'ai mido mollomwalokwe kig toolluro sumdo tovi a'mwo yovomaiyokwe kuunodo imo'numwalonekono. Toro kuvi kuruv a'mwo pwol loowo su tonyu kuvinono uumjunowo'ji aki a'mwo abolo punyu neya uumjunyo'moneyokwe sodubwaso'ji toolno'gwowi muunyu kai'muuda'ai aguto kig toolluro mido mollomwalokwe tovi anakuuto tomuu yovo aguto kuunodo tov nomaronekono. 20 Su toro tovino aro ikudumo'mokwono. Kemoro sugudo somjomwekovlapi ton a'mwo loowo tovino pi'mwo kuudokwe toorogai'aro Farasi toorogai'aro tooravuro sugudo yomjomwekovla'mdupudo tonyu neya duuwolovogaulo. Kevu toro toorai muuwolopi to'gwowi muunyu kai'muuda'ai aguto kig toolluro mido mollomwalo tovi dolago tomuu ku'nono maulomwalpinogaikikono.” Jisasol a'mwo abolo punyuro surodo wuunodupudo tonyuno adoka tovinokwono ( Luuk 12:57-59 ) 21 Aki Jisasol aro sodubwasokaikono. “Aiyoga kemi tellukweyago tooro yogalo puruv aro amallajuporogano. Kevu a'mwo abolo punyu maromiyosupinono. Toro te a'mwo pwol aromiyoso'ji tov kirumwallo'moneyokwe kooti yogalo tovi neya dawonekono. Yogalo tov su toro amallajuporogano. 22 Toro kuvi kuruv nuvno'gwowi aro aikudumwakono. Kemida'ai pweku guuge avalo pwekwojuno yiuno surodo to'no aguuno'ji kweku kuruv kirumwallo'moneyokwe kooti yogalo tovino'gwowi noda'binekugono. Aki gumi avalo pwekwojuno biyekuu'nyogalo abwolomorumwogapiyabi tov kaunsel tooravuro sumdollu toru noda'binekugono. Aki gumi avalo pwekwojuno, “Oo junorukuudokwekono,” adubi kuruv Gooti tool du'muudo tomuu nomogwapiyonekugono. 23 Toro tovino tov guvu Gooti toollu wiroudapiyo'moneyokwe dukwagupto toru davo'bi nuuwiyo'mo subi toga gumi avalo kaiyako sugolodo a'mwo su toolluno aro kuudo neya yau'binekugono. Oo mi avalo su tool moro yodore tovasuda'ai jul'nyo jubwosunadopiyo. Kuudo neya yau'binekugono. 24 Su toro kuudo sau'bi tooku Gooti toollu wiroudapiyo'moneyokwe dukwagupto tovi wuugollu'movo'bi sumdomgu gumi avalo su toollomno neya dovlavono. A'mwo su toollu, “Kalokwono,” wuudo'bi sumwoluko aval'no me'no kwosunbullu toga'no'gwowi lukomgu Gooti toollu wiyo'moneyokwe aki aiko te bo'bi nokwo wiroudapibinekugono. 25 Aki puga a'mwo pwol gumi mojokuu'nagubweyowo'ji kooti yogalo dagubweyonekono. A'mwo amojokuu'nagubweyo'ji su tool kooti yogalo dagujo'moneyokwe a'mwo kooti yogalo mollomwalokwe toollomno gumokavlawonekono. Toro gumokavla'mdowo'jure toga guvu a'mwo kooti yogalo mollomwalokwe toorai yere muuru'ma'do'bule toga sumdomgu puuto tomuu plavo'bullu jul'nyo su tovi yere neya yovo'dogalbullunorakikono. Toro kuvi kuruv guu jul'nyo su tovi yere miyovo'dogalbi to'gwowi a'mwo kooti yogalo adagujo'ji su tool a'mwo kooti yogalo mido mollomwalokwe tooravuro ato tovi nomagubweyonekono. Toro magubweyowo'ji a'mwo kooti yogalo mollomwalokwe su tool gumi wuulo killo'mo ago tovi meragubweyo'moneyokwe a'mwo jumanyogudo toolluro ato tovi nomagubweyonekugono. 26 Toro amagubweyo'ji tookuji nuu nebal'no aro gudumo'mokwono. Guu wuulo killo'mo ago tovida'ai yere mabirolo'nugolokuubinekugono. Toro kweku kuruv yiuno kooti yogalo tovida'ai yiuwi'nokai nuugwiyo adomdukuurosungiko su tov me'no kuubibi toga'no'gwowi gumi nokwo irolovogwapipinekugono.” Jisasol a'mwo abolo punyuro kwonyalo pasudo tonyuno adoka tovinokwono 27 Aki Jisasol aro sodubwasokaikono. “Kevu a'mwo ibwasokwe tooravuro yogalo aro tovino me'no wuu'nodupudogaikikono. Kevu kwolabolo me'no yoma'nodupudo togaikul a'mwo abolo pugai kwonyalo mipinono. Su toro tovi me'no wuu'nodupudogaikikono. 28 Toro kuvi kuruv nuvno'gwowi aro ikudumo'monyugono. A'mwo pwol abolo puvino kwonyalo'mo sumdo ainuwiyo'ji su tov gamoro poowokalago tovi abolo tokwe kwonyalo me'no sungikekono. 29 Neya duu'nyulo. Gumoro anato tomuuda'ai sumdo tov ma'no ma'no yo'moneyokwe tovino ame'nogumokwo'ji tov dogalowojodukwopiyono. Su tov aro tovinokwono. Gumoro kulako tov puvino supto sumo'nubi tov kula'nyokwono. Toro kweku kuruv guu sumdo puruvalokwe imo'no'bi ma'no ma'nodo tov kuuno gwo'dowo'jure tookujuro yiuwi'nokai kulako tokwe du'muudo tomuuno avla'bi to'gwowi kaiya'no kuunodokwono. 30 Aki gumoro anato tov ma'no ma'no yo'mo tovino ame'nogumokwo'ji tov dodovomjulodukwopiyono. Su tov aro tovinokwono. Gumoro kulako tov puvino supto subi su tov kula'nyokwono. Toro kuvi kuruv guu ato puruvalokwe imo'no'bi ma'no ma'nodo tov kuuno gwo'dowo'jure tookujuro yiuwi'nokai kulako tokwe du'muudo tomuuno avla'bi to'gwowi kaiya'no kuunodokwono.” Jisasol a'mwo abolo ru'mdowapinodupudo tonyuno adoka tovinokwono ( Matyuu 19:9 ; Mak 10:11-12 ; Luuk 16:18 ) 31 Jisasol toro yodubwasuno sumaiyokwe aki aro sodubwasokaikono. “Aiyoga aro ajajuporogano. A'mwo pwol gami abolo tovi aru'mdowapiyo'ji tov abolo su tovi ru'mdowapiyo'moneyokwe pepa tov neya yokwolluwiyonekono. Toro ajajuporogano. 32 Toro kuvi kuruv nuvno'gwowi aro ikudumo'mokwono. A'mwo pwol gami abolo tov kwonyalo miyodowodo tovi yasuwa'no aru'mdowapiyo'ji tov a'mwo su toolluro tovasuda'ai abolo tov kwonyalo imwalonokwono. Aki a'mwo pwol abolo me'no aru'mdowapingiko puvi amaro'ji tov a'mwo su tool kwonyalo imwalonekono.” Jisasol a'mwo abolo subuu'yamju duuwiyodupudo tonyuno adoka tovinokwono 33 Aki Jisasol aro kuudokaikono. “Kevu aiyogasuro tooravuro yogalo ajajupo tovi me'no wuu'nodupudogaikikono. Yogalo su tov arokwono. Kevu Aguto toolluno yovo tovi adupi togaikul subuu'yamju kuunano maduuwipinono. Toro kugaikul kuruv Aguto toolluno yovo tovida'ai subuu'yamju me'no aduuwipi tonyu kuvinono neya duumjunogaulo. Su toro tonyuno me'no wuu'nodupudogaikikono. 34 Toro kuvi kuruv nuvno'gwowi aro ikudumo'mokwono. Guu subuu'yamju duuwiyo'moneyokwe sulugumdo muunyu kai'muuno yovo tokwe do'bi noduuwimwalbiyo. Su tov aro tovinokwono. Sulugumdo muunyu kai'muu Gooti toolluro sia kig tov wo'dowodorukono. 35 Aki guu subuu'yamju duuwiyo'mo tooku kwako akavino yovo do'bi noduuwimwalbiyo. Su tov aro tovinokwono. Kwako akav Gooti toolluro suvlo tovallu dolago tomuu wo'dowodokwono. Aki guu subuu'yamju duuwiyo'mo tooku wagwolago Jeruusalem'no yovo tovi do'bi noduuwimwalbiyo. Su tov aro tovinokwono. Wagwolago Jeruusalem tov aguto kig Gooti kuunodo toolluro kuulomwalodowodorukono. 36 Aki guu subuu'yamju duuwiyo'mo tooku guvnokwekujuro mido tovino yovo do'bi noduuwibiyo. Su tov aro tovinokwono. Guvu jurogudo nonaguto tooku guvnokwekujuro midoto tov wiya'jo'mo'mdeyo oo muullujo'mo'mdeyo ku'nono mamollumo'nosubinekugono. Jurogudo kula'nyo su tovi guvnokwe tooku nonagutekugono. Toro tovino tov guu subuu'yamju duuwiyo'mo tooku guvnokwekujuro mido su tovino yovo do'bi noduuwimwalbiyo. 37 Toro kuvi kuruv gumoro “tade” jo'mo tov yiuno “tade” to'no neya dumwalbinokwono. Aki gumoro “awiyo” jo'mo tov yiuno “awiyo” to'no neya dumwalbinokwono. Toro kuvi kuruv guvu subuu'yamju duuwiyo'mo tooku yogalo su tovallu muunyu toru yogalo bwotonyago togai'aro subuu'yamju aduuwibi to'gwowi yogalo su ton Satanyolluda'ai lokabupinogano.” A'mwo kaiyako saikullugolpi toorai mido noma'mwalpiyokwe tovinokwono ( Luuk 6:29-30 ) 38 Aki Jisasol aro kuudokaikono. “Kevu aiyogasuro tooravuro yogalo aro ajajupo tovi me'no wuu'nodupudogaikikono. A'mwo pwol gumoro sumdo tovi kaiyako amollugolagumowo'ji tov kevu a'mwo kaiyako amollugolamowo'ji toolluro sumdo tovi kaiyako neya domollugolameyulo. Aki a'mwo pwol gumoro mago tovi agujopurowo'ji tov kevu a'mwo su toolluro mago kuvi kuruv neya dojopureyulo. Su toro tovi me'no wuu'nodupudogaikikono. 39 Toro kuvi kuruv nuvno'gwowi aro ikudumo'mokwono. A'mwo pwol ma'no ma'no so'ji toollu guu a'mwo su toollu kaiyako migolbinono. Toro kweku kuruv a'mwo pwol gumoro anato tomguda'ai suuwado tovi alpuurogumollo'ji tov a'mwo su tool gumoro kwonamomguda'ai suuwado tovi alpuuronumolloneyokwe guu neya domorubweyono. 40 Aki a'mwo pwol gumoro youro tovi ipologumallo'moneyokwe kooti yogalo adagujo'ji tov guu wonyapino to'no yo'bi gumoro nobwaiyo kurukwe'aro a'mwo su toollu neya duuwiyono. 41 Aki a'mwo pwol gumi aro adagumuurolowo'ji tov, “Guu moro kuto ivito ton momworaro'bi 1 kiloomita toru'aro neya domokavlavono,” su toro adagumuurolowo'ji tov guu kaduko wiyo'bi a'mwo su toolluro kuto ivito togai 2 kiloomita toru'aro neya domokavlavono. 42 Aki a'mwo pwol gumi domdo agudo'ji tov guu a'mwo su toollu kuvinono neya duuwiyono. Aki a'mwo pwol, “dinau donyabono,” agudo'ji toollu guu dinau kuvinono neya duuwiyono.” Jisasol, “kemi ikomago toorai kalo buuropino domollogaulo,” adoka tovinokwono ( Luuk 6:27-28 , 6:32-36 ) 43 Aki Jisasol aro kuudokaikono. “Kevu aiyogasuro tooravuro yogalo aro ajajupo tovi me'no wuu'nodupudogaikikono. Guvu yiuwi'nokai a'mwo abolo pwolno puru'mono kuuru'mapi tobuuraino kalo buuropino neya domollogawono. Aki ikomago tooraino surodo to'no wuunyo'mo to'gwowi nokwo'mokwono. Kevu su toro tovi wuu'nodupudogaikikono. 44 Toro kuvi kuruv nuvnokwe toonyuno'gwowi aro ikudumo'mokwono. Kevu kemi ikomago ikullumo'nodupudo tooraino kalo buuropino neya domollogaulo. Aki a'mwo kaiyako yaikullugolodupudo tonyuno kevu Gooti toollu subusu'nyogalo neya duudumovlavogaulo. 45 Kevu su toro tomgu'aro supi tov a'mwo abolo ton kemino aro kuudo yaikuupinogano. Oo su ton kemi Kuunumiyago muunyu kai'muu mwalodowodo toolluro kwoloraiyo kuunodo wimo'nodupudodeyo, kuudo yaikuupinogano. Kemi Tellunumiyago Gooti su tool yiuwi'nokai a'mwo abolo ma'no ma'no yodupudo togai'aro sugudo yodupudo togai'aro tonyu yiuno aval'no igolodowodekono. Su toro igolodowo'jure tovida'ai yiuwi'nokai su tonyo'mo kuujo tool aval'no bwoladodowodekono. Aki Tellunumiyago su toolluro ilaiyo igolodowo'jure tovida'ai yiuwi'nokai a'mwo abolo sugupasudo yodupudo togai'aro ma'no ma'no pasudo yodupudo togai'aro tonyo'mo buuruko tov yiuno aval'no bwolowopiyodawodokwono. 46 Kuudo neya jaullulo. A'mwo abolo pun kemino kalo buuropino ikullunodupudogano. Su toro ikullunodopure tonyuno to'no kevu kalo buuropino amollupi tov pasudo su tovino mubiyo sugudo pun nonagutokwono. Su tov aro tovinokwono. A'mwo kaiyako igolodupudo takis nuugwiyo mallokwe kworo kuruv pasudo avalo su tov yodupudorogano. Toro tovino tov pasudo su tovino mubiyo sugudo pun nonagutokwono. 47 Aki kevu yiuno a'mwo kemi tellugwai'yagoruvobusuko ikullumo'nodupudo tekwojaino to'no ilaiyo amollupi tov a'mwo abolo yasuwa'nodo tonyuro pasudo tovi muuwolopinogaikikono. Su tov aro tovinokwono. A'mwo Juu miyawosunodupudo kworo kuruv kemi kuugwai'yago wimo'nodupudo tekwojai ilaiyo mollodupudorogano. Kemoro pasudo to'gwowi a'mwo su tooravuro pasudo tonyu neya duuwolovogaulo. 48 Toro te kevu kemi muunyu kai'muuda'ai Tellunumiyago yiuno sugudo to'no imo'nodowodo toolbusuko kubalno kevu kugaikul kuruv yiuno sugudo to'no neya jumo'nogaulo.” |
© 2022: Ethnos360 Sanford, Florida
New Tribes Mission