JƐRƖMAAYA 51 - WƖA TENIŊ1 Wɩɩ-la La TƖƖNA sɩ bʋla nɛ ŋ-la: “Bee na, mɩ jaŋ yigi nɩalɩŋ sɩɩ chei leriŋ a hɛ Babɩlɔŋ arɩ nɩalɩŋ sɩ hɔŋ ʋ lɛ. 2 Mɩ jaŋ tɩŋ nɩwogusuŋ dɩ ba mʋ Babɩlɔŋ a chei ʋ tinteeŋ kala a paa chaarɛ. Ba jaŋ chɩŋ ʋ lɛ sɛmɛ na-kala tapʋlɩɩ-la wʋlɔrʋŋ sɩ jaŋ jʋʋ-ʋ. 3 Má sɩ́ leŋe dɩ to-yuoro wuo lɛrɛ ʋ toŋ hɛ, má sɩ́ leŋe dɩ ʋ wuo laalɛ bayuori kɩaa. Má sɩ́ ʋ bapʋɔsaa kʋŋkala leŋ. Má chei ʋ laalɩyuoroo kala gbelem gbelem. 4 Ba jaŋ tele sʋʋ Babɩlɔŋ lɛ, a chaasa bolimi woruŋ ʋ womporunuŋ lɛ. 5 Mɩ-na ma TƖƖNA Wɩa, doluŋ kala Tɩɩna, bɩ Iziral tɩŋŋaa arɩ Juda nɩaa vɩa ta, arɩ ba sɩ ŋaa wʋbɔŋŋɔɔ mɩ-na ba Iziral tɩŋŋaa Wɩa sɩ bɩ disiniŋ kɛnɛ sɩpaaŋ, ba tinteeŋ kala lɛ. 6 Má fá lɩɩ Babɩlɔŋ lɛ. Má fá a laa ma mɩɩsɩŋ. Má sɩ́ ma tɩtɩa chei a tɩŋ ʋ wʋbɔŋŋɔɔ wɩaa. Bʋa-la yie nɛ dɩ mɩ-na ma TƖƖNA joŋ mɩ baanɩŋ tiŋ ʋ lɛ, mɩ jaŋ dɔgɩsʋ ŋɩɩ sɩ maga. 7 Babɩlɔŋ fa nagɛ sɛlɩmɛ nyʋnyʋala nɛ mɩ nɩsɩŋ lɛ. Mɩ leŋe dʋnɩa nɩaa kala nyʋa ʋ tʋɔŋ nɛ a bugi. Tinteyee nɩaa nyʋa ʋ tʋɔŋ sɩnɩŋ nɛ a bugi. Ŋɩɩ leŋ ba nyuŋ viiri. 8 Babɩlɔŋ jaŋ guu tel a bori. Má yel ʋ lɛ. Má chɛ daalusuŋ a hɛ ʋ lere-la sɩɩ wɩɩ, kapo ʋ jaŋ wuo duori. 9 Nɩwogusu-la sɩ hɛ nɩmɛ sɩ, ‘La fa jaŋ sɛɩ a vaarɛ Babɩlɔŋ, ama ʋ bɩ jaŋ wuo duori. Má leŋ la leŋu aŋ ka dɩ la kʋŋkala mʋ la tinteeŋ, bɛɛ wɩaa ʋ wɩɩŋ jɩla tɩgɛ wɩa-nyuŋ nɛ, a yi duoŋ-bɩlɩmbaanaa.’ ” 10 Mɩ nɩaa, má ŋaa goŋ, La TƖƖNA daga arɩ la kɩaa sɩma nɛ. Má kɔ dɩ la bʋlʋ Zaayɔŋ lɛ, wɩɩ-la La TƖƖNA Wɩa sɩ ŋaa. 11 Má taa ma to-hɛŋŋɛɛ, aŋ paa ma hɔɔtaalɩ-la ma sɩ kaa kɛrɛɛ laa bayuori hɛŋŋɛɛ. La TƖƖNA yigi Media tɩŋŋaa kuoroo hɛ nɛ, bɛɛ wɩaa ʋʋ chɛ ʋ chei Babɩlɔŋ nɛ. La TƖƖNA jaŋ joŋ ʋ baanɩŋ tiŋ ʋ lɛ a tɩŋ ʋ dɩɩ-bal-la wɩaa. 12 Má kɛŋ tuuta je dɩ ba mʋ ŋmoo kɛrɛ-la sɩ golli Babɩlɔŋ a lo. Má leŋ dɩ laalɩyuoro-la sɩɩ pɔ leriŋ faasa yʋgɛ, a chɩŋ ba dɩchɩnaa a bibeŋ. Má leŋ dɩ laalɩyuoro faa a pɔ. La TƖƖNA jaŋ ŋaa wɩalɩŋ ʋ sɩɩ chɛ ʋ ŋaa, wɩalɩŋ ʋ sɩ daga arɩ ʋ jaŋ ŋaa Babɩlɔŋ nɩaa lɛ. 13 Ma Babɩlɔŋ nɩaa hɔŋ lee-la sɩ kɛŋ fuonuŋ yʋga nɛ, a kɛŋ kɩaa yʋgɛ woruŋ. Ma dɩdɛrɩŋ kɔ nɛ, bʋa-la lɛ sɩ maga dɩ ba kpʋma. 14 La TƖƖNA doluŋ kala Tɩɩna ŋmɩɛsɛ ʋ tɩtɩa: Mɩ jaŋ leŋ dɩ ma tasɩŋ su arɩ nɩaa, a nagɛ hɔbɩ-laalɩŋ. Ba jaŋ ŋaa laalɩyuori diiri goŋ ma nyuŋ. 15 Wɩa kɛŋ ʋ doluŋ nɛ a ŋaa tinteeŋ, a kɛŋ ʋ wʋjɩmɩŋ ma a ŋaa dʋnɩa. Ʋ sɩ jɩŋ wɩaa sɩaa ma lɛ nɛ ʋ to a ŋaa wɩa-nyuŋ a leŋ ʋ jɛrɛ. 16 Dɩ ʋ nɛ kpɩa goŋ, lɩɩ-la sɩ hɛ wɩa-nyuŋ yie huuri nɛ. Ʋ yie leŋ duoŋ-bɩlɩmbaanaa lɩɩ dʋnɩa dɩdɛrɩŋ a kʋ hɛ dɔŋɔ. Ʋ leŋ duonuŋ nɩnɩɩ, aŋ lɩlɩgɩsɛ, a leŋ peliŋ ma lɩɩ ʋ lee-la lɛ ʋ sɩ bilu a lulu. 17 Nʋʋkala chʋʋla nɛ a bɩ wʋjɩmɩŋ kɛnɛ. Hɩɩsɩŋ dii nɩalɩŋ sɩ kɛŋ sɛlɩmɛ libi tɔŋŋɔɔ nɛ, bɛɛ wɩaa ba tɔmɔ-la bɩ wʋtɩtɩɩ kɛnɛ, ba bɩ wiese kɛnɛ. 18 Ba bɩ bʋbʋa kala kɛnɛ. Ba ŋaa kɩaa sɩ kɛŋ mɔmʋŋ nɛ. Dɩ ba sarɩya diiniŋ tapʋlʋŋ nɛ yie, ba jaŋ cheiba. 19 Jekɔb Wɩa-na bɩ ba naga. Ʋ nɛ ŋaa kʋŋkala, aŋ lɩɩsɛ Iziral tɩŋŋaa ba ŋaa ʋ nɩaa. Ʋ yɩrɩŋ nɛ La TƖƖNA doluŋ kala Tɩɩna. 20 La TƖƖNA sɩ, “Babɩlɔŋ, ŋ nɛ mɩ laalɩŋ toŋguluŋ, mɩ laalɩyuori kʋa. Ŋ nɛ mɩ jaŋ kaa ŋmoo tinteyee pɩsɛ, ŋ nɛ mɩ kaa chei kuori-gentisiŋ. 21 Ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo janɩŋ arɩ ja-jɩllaa pɩsɛ, ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo laalɩŋ janɩŋ torukoba arɩ nɩalɩŋ sɩ kɛmba vɩvɛŋ a pɩsɛ. 22 Ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo baalaa arɩ haalaa pɩsɛ, ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo banɩhɩasɩŋ arɩ bapʋɔsaa a pɩsɛ, ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo hambolibiisiŋ arɩ hantolibiisiŋ pɩsɛ. 23 Ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo pie-daaraa arɩ ba piesee pɩsɛ, ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo paara arɩ ʋ nɛ-pɛrɛɛ a pɩsɛ. Ŋ nɛ mɩ kaa ŋmoo tinteyee nɩhɩasɩŋ arɩ ba tɩntɩnnɩ-hɩasɩŋ a pɩsɛ.” 24 La TƖƖNA sɩ, “Ma sɩɩŋ lɛ mɩ jaŋ mɩɩra tiŋ Babɩlɔŋ arɩ nɩalɩŋ kala sɩ hɛ ʋ lɛ, a tɩŋ ba sɩ ŋaa wɩalɩŋ kala sɩ bɩ zɔŋ Zaayɔŋ lɛ. 25 Mɩ chɩŋ ŋ-na Babɩlɔŋ lɛ nɛ, ŋ nagɛ peeliŋ nɛ a chei nɩaa. Ŋ chei dʋnɩa kala nɛ. Mɩ jaŋ lɩɩsɛ nɩsɩŋ a liesiŋ, a bilimiŋ ta peel-la nyuŋ, a leŋ dɩ ŋ dii nyiniŋ. 26 Ba bɩ jaŋ joŋ tabɩɩ kala ŋ lɛ a kaa bil je-gʋnʋŋ tiebiiŋ, koo a kaa bil dɩa gentine, bɛɛ wɩaa ŋ jaŋ pɩŋ hoi a kaa mʋ wuu. Mɩ-na ma TƖƖNA nɛ bʋla. 27 Má kɛŋ tuuta je tintee-la lɛ. Má ŋmʋʋ banyilliŋ tinteyee lɛ. Má leŋ dɩ tinteye-la nɩaa ŋaa siri a yuo Babɩlɔŋ. Má yɩrɛ kuori-gentisiŋ deemba kala hɛ ʋ lɛ: Ararat, Mini arɩ Asɩkɛnas. Má lɩɩsɛ laalɩyuori-hɩaŋ dɩ ʋ laa nɩalɩŋ sɩpaaŋ dɩ ba mʋ yuou. Má leŋ dɩ janɩŋ mʋ ʋ lɛ a nagɛ hɔbɩ-laalɩŋ. 28 Má leŋ dɩ tinteye-la ŋaa siri a mʋ yuou: Media kuoroo, ba tinteyee nɩhɩasɩŋ arɩ ba tɩntɩnnɩ-hɩasɩŋ kala, arɩ tinteye-la kala ba sɩɩ beŋ. 29 Fawʋllʋŋ kɛŋ dʋnɩa nɩaa nɛ ba chichel, bɛɛ wɩaa wɩɩ-la mɩ-na ma TƖƖNA sɩɩ chɛ dɩ mɩ ŋaa Babɩlɔŋ nɩaa lɛ chɩna nɛ. Mɩ jaŋ leŋ dɩ Babɩlɔŋ tinteeŋ pɩŋ hoi, dɩ nʋʋkala sɩ nɩmɛ hɛ. 30 Babɩlɔŋ laalɩyuori babiibalaa leŋ yuosuŋ nɛ. Ba ka ba dɩ-duoruŋ lɛ nɛ. Ba doluŋ dɛrɛ nɛ. Ba mɩɩra nagɛ haalaa nɛ. Ba chol nyiniŋ hɛ ʋ d-jʋʋlaa kala lɛ nɛ. Ba bori ʋ boi-baalaa doloo kala nɛ. 31 Tɩndaaraa paa puu dɔŋɔ nɛ, dɩ ba mʋ heele pa Babɩlɔŋ kuoro arɩ ba yuo dii ʋ tabalɩŋ kala nɛ. 32 Ba laa lere-la kala ba sɩ to chuchol ba fuonuŋ nɛ, a nyɩgɛ ba ya-lugunuŋ kala, fawʋllʋŋ kɛŋ ba laalɩyuoroo.” 33 Wɩɩ-la La TƖƖNA doluŋ kala Tɩɩna, Iziral tɩŋŋaa Wɩa sɩ bʋla nɛ ŋ-la: “Ba jaŋ ŋmoo Babɩlɔŋ a nagɛ ba sɩɩ ŋmoo mɩaa ŋɩɩ taha lɛ, bʋa-la yie nɛ dɩ ba ŋaaʋ ŋɩɩ.” 34 Babɩlɔŋ kuoro Nebukadineza paala liŋ nɛ. Ʋ leŋe la bɩ jɩŋ wɩɩ-la tʋɔŋ la sɩ hɛ. Ʋ leŋe la nagɛ pupo-wuoluŋ nɛ. Ʋ paala liŋ nɛ a nagɛ dɩmɩŋ, a vɔgɛ, aŋ nyɛ ta. 35 Zaayɔŋ nɩaa jaŋ bʋl, “Leŋ dɩ dol-la kala Babɩlɔŋ nɩaa sɩ die la lɛ chɩmɩŋ tiŋ ba lɛ.” Jerusalɛm nɩaa ma jaŋ bʋl, “Leŋ dɩ la chal-la kala sɩ jaasa chɩmɩŋ tiŋ Babɩlɔŋ nɩaa lɛ.” 36 Ŋɩɩ wɩaa, wɩɩ-la La TƖƖNA sɩ bʋla nɛ ŋ-la: “Mɩ jaŋ chɩŋ ma harɩŋ a joŋ ma chɩmɩŋ tiŋ ba lɛ. Mɩ jaŋ leŋ dɩ ʋ mʋgʋ-balɩŋ lɩɩŋ hʋ, aŋ leŋ dɩ ʋ lɩɩ-bul-sɩaa ma hɩl. 37 Babɩlɔŋ jaŋ pɩŋ jikpeeŋ a nagɛ pupuluŋ, a bɩrɩmɛ jolluŋ dɩjʋʋlʋŋ, a kɛŋ fawʋllʋŋ dɩ nɩaa sisieri ʋ lɛ. Nʋʋkala bɩ jaŋ hɛ nɩmɛ. 38 Ʋ nɩaa kala ka huosi nɛ a nagɛ naachigi-pɔrɔɔ. Baa huosi nɛ a nagɛ naachigi-biiriŋ. 39 Ama ba jaŋ sisii, dɩ mɩ ŋaa kʋdiilee arɩ kʋnyʋalaa a pɩba a leŋ dɩ ba bugi, dɩ ŋɩɩ leŋ dɩ ba mɔmɔ ŋɩŋaa goŋ, a pɩŋ a kaa mʋ wuu a bɩ sii. Mɩ-na ma TƖƖNA nɛ bʋla. 40 Mɩ jaŋ kɛmba kaa mʋ dɩ-kpʋʋlʋŋ a nagɛ pie-biisiŋ, a nagɛ pie-belliŋ arɩ bʋʋnaa. 41 Ba jaŋ yuo dii Babɩlɔŋ, tabal-la dʋnɩa nɩaa kala sɩɩ bɛsɛ ʋ lɛ, ba jaŋ yuo laaʋ. Babɩlɔŋ jaŋ mɩɩra bɩrɩmɛ kʋlɔrʋ tinteyee tʋɔŋ. 42 Mʋgʋ-balɩŋ jaŋ pɛllɛ tɔ Babɩlɔŋ. Ʋ lɩɩ-peliŋ jaŋ tɔʋ. 43 Ʋ tasɩŋ jaŋ pɩŋ hoi, a ŋaa tintee-hɩlɩɩ, ʋ jaŋ ŋaa tintee nʋʋkala sɩ bɩ jaŋ hɔŋ. Nʋʋkala bɩ jaŋ to nɩmɛ bal. 44 Mɩ jaŋ dɔgɩsɛ vene-la ba sɩɩ yɩrɛ Bɛl sɩ hɛ Babɩlɔŋ lɛ, a leŋ dɩ ʋ lusi kɩalɩŋ kala ʋ sɩ liŋe. Tinteyee nɩaa bɩra bɩ jaŋ kpaarʋ, Babɩlɔŋ kɛrɛ jaŋ tel. 45 Mɩ nɩaa, má kʋ lɩɩ ʋ lɛ. Má fá laa ma mɩɩsɩŋ. Má fá a laa ma tɩtɩa mɩ-na ma TƖƖNA sɩ faasa na baaŋ-la lɛ. 46 Má sɩ́ leŋe dɩ ma nandaasɩŋ yʋɔrɛ koo dɩ fawʋllʋŋ kɛmma, dɩ ma nɛ nɩɩ ba-sɩ tintee-la lɛ. Ma jaŋ nɩɩ ba-sɩ jɩna deeŋ, jɩna dɔŋɔ ma dɩ ma bɩra nɩɩ ba-sɩ, a mʋ tɩgɛ yuosuŋ sɩ hɛ tintee-la lɛ, arɩ sɩpaalaaraa sɩɩ yuo dɔŋɔ. 47 Bʋa kʋbala sɛnɛ jaŋ kɔ, dɩ mɩ dɔgɩsɛ Babɩlɔŋ tɔŋŋɔɔ. Mɩ jaŋ hɛ Babɩlɔŋ tinteeŋ kala hɩɩsɩŋ. Ʋ nɩalɩŋ mɩ sɩ jaŋ kpʋ jaŋ pɩŋ ʋ tinteeŋ lɛ. 48 Wɩa-nyuŋ arɩ tinteeŋ arɩ kɩalɩŋ kala sɩ hɛ ba lɛ jaŋ ŋaa goŋ arɩ tʋɔtɔrʋŋ Babɩlɔŋ nyuŋ, bɛɛ wɩaa laalɩyuoroo sɩɩ chei leriŋ jaŋ lɩɩ wɩɩpɔsʋŋ nagʋa a kʋ yuou. Mɩ-na ma TƖƖNA nɛ bʋla. 49 Babɩlɔŋ tɩŋŋaa kpʋ dʋnɩa nɩaa a yʋgɛ nɛ ama lɛɛlɛ Babɩlɔŋ jaŋ tel a tɩŋ ba sɩ kpʋ Iziral tɩŋŋaa wɩaa.” 50 La TƖƖNA bʋla pɩ ʋ nɩalɩŋ sɩ hɛ Babɩlɔŋ lɛ, “Ma nɩalɩŋ sɩ foro laalɩŋ lɛ, má lɩɩ, ma sɩ́ dienu. Ma hɛ dɩ-bolii nɛ, ama má liisi mɩ-na ma TƖƖNA wɩaa a bɩɩnɛ Jerusalɛm ma wɩaa. 51 Ma sɩ, ‘Ba hɩɩsɛla nɛ, a tʋʋsɛla, a leŋ la dii hɩɩsɩŋ bɛɛ wɩaa nɩwogusuŋ jʋʋ La TƖƖNA dɩɩ-balɩŋ lee-la sɩ bɩ disiniŋ kɛnɛ.’ 52 Ama mɩ sɩ bʋa dɔŋ ka kɔ nɛ, mɩ jaŋ chei tɔmɔ-la kala sɩ hɛ Babɩlɔŋ tinteeŋ, ʋ tinteeŋ kala lɛ, dɩ nɩalɩŋ sɩ bolimo huhuuni. Mɩ-na ma TƖƖNA nɛ bʋla. 53 Dɩ Babɩlɔŋ nɛ paala waa a jɩlaa tɩgɛ wɩa-nyuŋ ma, a saa kɛrɛ golli ʋ dɩ-duoruŋ ma, mɩ jaŋ yigi laalɩyuoroo sɩɩ chei leriŋ a hɛ ʋ lɛ. Mɩ-na ma TƖƖNA nɛ bʋla. 54 Nɩaa nɩɩ ŋmoo niiŋ Babɩlɔŋ lɛ, baa yel Babɩlɔŋ tinteeŋ sɩ chaasa chei wɩaa nɛ. 55 Mɩ-na ma TƖƖNA jaŋ chei Babɩlɔŋ. Mɩ jaŋ leŋ dɩ ʋ goŋ pɛɩ-la kala lɛl. Ba dʋndɔŋŋɔɔ jaŋ kɔ ba lɛ a nagɛ lɩɩ-balɩŋ sɩ pɛllɛɛ kɔ. Ba jaŋ ŋaa goŋ, dɩ goŋ-la huhuuri. 56 Laalɩyuoro-la sɩɩ chei leriŋ jaŋ kɔ Babɩlɔŋ lɛ. Ʋ jaŋ yuo kɛsɛ Babɩlɔŋ laalɩyuoroo, a bori ba tosuŋ. Mɩ-na ma TƖƖNA Wɩa nɩɩ tiŋ wʋbɔŋ ŋaaraa chɩmɩŋ, mɩ jaŋ timba ŋɩɩ sɩ maga. 57 Mɩ jaŋ ŋaa dɩ ʋ tɩntɩnnɩ-hɩasɩŋ arɩ ʋ wʋjɩnnaa kala bugi, a pɛ ʋ tinteeŋ nɩhɩasɩŋ lɛ, ʋ tɩntɩnnaa arɩ ʋ laalɩyuoroo. Ba jaŋ pɩŋ doŋ a kaa mʋ wuu, ba bɩra bɩ jaŋ sii. Mɩ-na ma TƖƖNA doluŋ kala Tɩɩna sɩ ŋaa kuoro nɛ bʋla.” 58 Wɩɩ-la La TƖƖNA doluŋ kala Tɩɩna sɩ bʋla nɛ ŋ-la: “Babɩlɔŋ kɛrɩ-barɩŋ-la kala jaŋ pɩŋ tinteeŋ dɩ nyiniŋ dii ʋ boi-baala-la kala sɩ leŋie. Nɩalɩŋ lɔlɔ ta pɛɩ nɛ, tɩntɩmɩɩ-la kala ba sɩ tɩma nagɛ nyiŋgeliŋ sɩ belime ta nɛ.” 59 Tɩndaarɩɩ-la Jɛrɩmaaya sɩ joŋo pɩ tɩntɩnnɩ-hɩaŋ Sɛraaya, Neria nanʋala sɩ ŋaa Maasɛya nihiŋ nɛ ŋ-la, bʋa-la lɛ ʋ dɩ Juda kuoro Zedikaaya sɩ mʋ Babɩlɔŋ tinteeŋ, dɩ Zedikaaya sɩ dii kuoruŋ ʋ jɩ-nɛsɛ lɛ nɛ ŋɩɩ. 60 Jɛrɩmaaya fa ŋmʋnsɛ wʋlɔrʋnʋ-la kala sɩ jaŋ ŋaa Babɩlɔŋ lɛ a hɛ teniŋ tʋɔŋ nɛ, wɩalɩŋ kala ba sɩ ŋmʋnsa tɩgɛ Babɩlɔŋ lɛ. 61 Ŋɩɩ nɛ ʋ bʋla pɩ Sɛraaya, “Dɩ ŋ nɛ mʋ Babɩlɔŋ, hɛ doluŋ aŋ chaasa karɩmɛ wɩalɩŋ dɩ ba lɩɩ, 62 aŋ bʋl, ‘Ou La TƖƖNA, ŋ sɩ ŋ jaŋ chei leriŋ deeŋ, dɩ nuhuobiiŋ koo pʋna sɩ́ nɩmɛ hɛ. Ŋ sɩ ʋ jaŋ pɩŋ hoi a kaa mʋ wuu.’ 63 Dɩ ŋ nɛ karɩmɛ teŋ-la dɛrɛ, joŋ tabɩɩŋ vɔɔ mɛrɛ ʋ lɛ a joŋo yuo hɛ Yufireti fuo-la lɛ, 64 aŋ bʋl, ‘Ŋɩɩ nɛ Babɩlɔŋ jaŋ tuu lɩɩŋ bʋbʋɔŋ, ʋ bɩra bɩ jaŋ sii a tɩŋ wʋlɔrʋ-la La TƖƖNA sɩ jaŋ kaa kʋ hɛ ʋ lɛ wɩaa. Ʋ nɩaa kala jaŋ tel.’ ” Jɛrɩmaaya wɩaa dɩdɛrɩŋ nɛ ŋ-la. |
©Ghana Institute of Linguistics Literacy and Bible Translation 1984, 2014
Wycliffe Bible Translators, Inc.