Sélimɛ 27 - Sénoufo Nyarafolo

Yakuba 'Ezawu diba yùu wè

¹ Bà Siaga yé liɛ nɛ̀ kúɔ wè, wi nyapigele ní gèle fùrɔgɔlɔ gèle, wiì puu nɛ nyaʔa cɛ̀ngɛʔ. Cɛngɛ káà, a wi 'wi jaaliɛwɛ Ezawu yeri wè, nɛ́ jo: «Nɛ jaa yo !» A Ezawu wi 'suɔ: «Coo‑i !»

² A Siaga 'jo: «Bɛ̀ mi 'liɛ nɛ̀ kúɔ ŋɔ̀ wè, mi sì mi cɛnguugo cɛ́nʔ.

³ Kire nɛ̄ sa muɔ sandali líɛ gè nɛ́ ŋaaya ní yè, ma sa nyaari nyàʔa nī gè, ma kaara táà kpúu.

⁴ Ma pa sitaanra táà suʔɔ ‑mi kɛn, dàa ti 'mi dɛ́ni dè, mi‑ lìi bé sí diba kpíʔile wè muɔ mɛ́ sɛ́ni mi ga kùu wè.»

⁵ Erebɛka puu nɛ Siaga siɛnrɛ lúru dè, dàa wi 'puu nɛ nyu wi jaa Ezawu mɛ́ wè. Bà Ezawu kɛ́nì kɛ́ nyàʔa nī gè bè sa kaara caa dè,

⁶ a Erebɛka 'juu nɛ́ Yakuba ní wè, wi jaa wè, nɛ́ jo: «Mi nyɛ́nì muɔ tuu wi siɛnrɛ lúʔu dè, dàa wi 'puu nɛ nyu muɔ luɔ Ezawu mɛ́ wè. Wi nyɛ́nì wi yɛ:

⁷ ‹Te báan nɛ́ kaara ní mi mɛ́, ma pa sitaanra táà suʔɔ mi‑ lìi bé sí diba kpíʔile wè muɔ mɛ́ Yewe yiʔɛ mɛ́ sɛ́nì mi kùu wè.›

⁸ Píra ŋáà nī wè, nɛ jaa, te lúru mi mɛ́; ma ki kpíʔile gàa mi je juu bè gbɛ̀ngɛ muɔ mɛ́ gè.

⁹ Te waa síkaduʔu mɛ́ gè, ma sa síkayɛlilɛ cɛ̀nminɛ siin cò mari báan. M'bé ba sitaanra táà suʔɔ, dàa ti 'muɔ tuu dɛ́ni wè.

¹⁰ Ma sa ti kɛn wi mɛ́ wi‑ lìi, wi‑ sí diba kpíʔile wè muɔ mɛ́ sɛ́ni wi ga kùu wè.»

¹¹ A Yakuba sí wi yàa Erebɛka yɛ wè: «‑Ki wéli ! Mi luɔ Ezawu wè, síire yē wi nɛ̄, á mi wè, mi sí yē wɔligiwɔ.

¹² A mi tuu wi 'mi cò nɛ̀ taa wè, wi bé ki cɛ́n mi je wire fáanni wī; m'bé mi tuu wi dɛ́ngɛ wáa wè nìɛ nɛ̄ kiǐ ní puu diba.»

¹³ A wi yàa wi sí jo: «A ki yē bɛ̀ gè, nɛ jaa, dɛ́ngɛ wi 'yɛli wi‑ tuu mi nɛ̄. Kire nɛ́ ki mìɛni, lúʔu m'mɛ́; te waa ma sa síkayɛlilɛ cò bèle.»

¹⁴ A Yakuba wi 'kɛ́ nɛ̀ sɛ́nì síkayɛlilɛ cò bèle nɛ̀ sɛ́nì kɛn wi yàa mɛ́ wè. Á wi yàa wi 'sitaanra suʔɔ dè, dàa ti yé wi tuu dɛ́ni wè.

¹⁵ A Erebɛka sɛ́nì wi jaaliɛwɛ Ezawu burujɛ̀nyɛ líɛ yè, nyàa yi 'puu baa wi mɛ́ saʔa nī gè, nɛ̀ yi kɛn Yakuba mɛ́, cɔnifɔli wè, a wi 'yi le wìi nɛ̄.

¹⁶ Á Erebɛka 'síkasɛnyɛ líɛ yè, nɛ̀ wi jaa kiyɛ mígele yè nɛ́ yi ní, nɛ́ wi yétiige tiʔɛ ní gè gàa ki 'puu wɔligigɔ gè,

¹⁷ nɛ́ sitaanra sipiɛlɛ ní lè, nàa wi yé suʔɔ lè, nɛ̀ ti kɛn wi jaa Yakuba mɛ́ wè.

¹⁸ A Yakuba 'jíin wi tuu kúrugu wè nɛ̀ wi yeri nɛ́ jo: «Aba yo !» A Siaga wi 'suɔ nɛ́ jo: «Ŋáa wī, nɛ jaa ?»

¹⁹ A Yakuba wi 'wi tuu yɛ wè o: «Mi wī Ezawu wè, muɔ jaaliɛwɛ wè. Mi nyɛ́nì tunduro kúɔ dè, dàa muɔ yé juu m'mɛ́ dè. Yɛ̀ ma tɛ́ni, Aba, mi nɛ muɔ náari, ma suro lìi dè ma kaara káa dè, ma sí diba kpíʔile wè mi mɛ́ muɔ tíimɛ wè.»

²⁰ A Siaga wi 'jo: «Cí, nɛ jaa ! Muɔ sí fìɛlɛ díɛʔ ! Mɛni muɔ tùʔɔ nɛ̀ sɛ́nì ki 'puu nɛ́ kaara taa dè fáari mmɛ gè ?» A Yakuba sí jo: «Je Yewe, muɔ Kulocɛliɛ wè, wire wī nyɛ́nì ki yaʔa a mi 'kaara taa dè nɛ̀ kpúu.»

²¹ A Siaga sí Yakuba yɛ wè: «Sìʔɛrɛ náʔa, mi‑ cò daa muɔ nɛ̄ wêli, a ki yē muɔ wī mi jaa Ezawu wè, kányiʔɛ nɛ̄.»

²² A Yakuba wi 'sìʔɛrɛ nɛ̀ kpɔni Siaga nɛ̄ wè, a wi 'wi cò nɛ̀ wéli. A Siaga sí jo: «Yékpoli niī Yakuba yékpoli, á kiyɛ ní yè Ezawu woyo.»

²³ Wiì cé ki cɛ́n Yakuba wīʔ, bɛ̀ wi kiyɛ yi 'puu tuɔyɔ Ezawu woyo tíɛlɛ yè. A wi séli nɛ diba tari wè wi nɛ̄,

²⁴ nɛ́ ń'nɛ̀ kɛ́nì wi yúgo: «Muɔ wī mi jaa Ezawu wè í ?» A Yakuba wi 'jo: «ʔaan, je mi wī.»

²⁵ A Siaga wi 'jo: «‑Kaara sìʔɛrɛ dè náʔa mi‑ ti káa, mi jaa kaara dè; dí mi sí diba kpíʔile wè muɔ mɛ́.» A Yakuba 'ti líɛ nɛ̀ sìʔɛrɛ Siaga mɛ́ wè, a wi 'káa, nɛ́ diviɛn kɛn wi mɛ́, a wi 'gbuɔ.

²⁶ Píra ŋáà nī wè, a Siaga wi 'wi jaa Yakuba yɛ wè: «Sìʔɛrɛ ma kpɔni mi nɛ̄, nɛ jaa, ma mi suɔn suɔn gàangbuʔulo nɛ̄ gèle.»

²⁷ A Yakuba wi 'sìʔɛrɛ nɛ̀ kpɔni wi nɛ̄ nɛ̀ wi suɔnri. Bà Siaga wi 'buruyo nùgo suɔ gè, a wi 'fali nɛ̀ diba kpíʔile wè wi mɛ́, nɛ́ jo: «Kányiʔɛ gī, mi jaa wi nùgo ki yē bɛ̀ siʔi tíɛlɛ gàa nɛ̄ Yewe 'diba taʔa wè.

²⁸ Kulocɛliɛ wi‑ nyìʔɛnɛ kámɛgɛ kɛn gè muɔ mɛ́, wi‑ ní muɔ yaʔa muɔ‑ dàataanna taa, wiri yaliire kanʔa dè muɔ mɛ́ nìʔɛrɛ nɛ́ ɛrɛzɛn luʔɔ ní gè.

²⁹ Siɛnfeliye yiri baara muɔ mɛ́ dí kùlogolo keri tun de cúbulo muɔ yiʔɛ mɛ́ ! Ma puu muɔ siinyɛninɛ pe mìɛni kàfɔli, dí muɔ laayirinyɛninɛ peri tun de cúbulo muɔ yiʔɛ mɛ́ gè. A siɛn ŋíì 'dɛ́ngɛ taʔa muɔ nɛ̄ wè, ki siɛn wi bé dɛ́ngɛ taa míɛni. A siɛn ó siɛn diba 'kpíʔile muɔ mɛ́ wè, ki siɛn wi bé diba taa míɛni.»

³⁰ Bà Siaga 'diba kpíʔile wè nɛ̀ kúɔ Yakuba mɛ́ wè, bà wi 'yiri cɛ̀ʔ wè, kiì mɔgɔʔ a Ezawu wi 'fali nɛ̀ kɔ́n baa kaara caadiʔɛ nī gè nɛ̀ pɛ́nì jíin.

³¹ A wire míɛni 'sitaanra táà suʔɔ nɛ̀ pɛ́nì kɛn wi tuu mɛ́ wè, nɛ́ jo: «Aba yo, yɛ̀ ma suro lìi dè nɛ́ muɔ jaa wi nyàʔa kaara ní dè, ma sí diba kpíʔile wè mi mɛ́ wé.»

³² A Siaga wi sí wi yúgo: «Ŋáa wī muɔ wè ?» A Ezawu sí wi yɛ: «Mi wī Ezawu wè, muɔ jaaliɛwɛ wè.»

³³ A ki 'céri gbèli dè Siaga nɛ̄, a wi 'fali nɛ fún nɛ yàʔará nɛ́ jo: «Ŋáasiɛn sí wi yé pɛn nɛ́ nyàʔa kaara ní dè, a mi pɛ́nì ti mìɛni káa sɛ́ni muɔ jíin náʔa wè ? A mi sí mi diba kpíʔile wè wi mɛ́; kányiʔɛ nɛ̄ diba wi bé sí kò wi wuu.»

³⁴ Bà Ezawu 'tire siɛnrɛ lúʔu dè, a wi 'fali nɛ̀ kòkuulo wáa kpuʔɔ nɛ́ funbiɛnrɛ ní, níɛ ki nyu wi tuu mɛ́ wè nɛ́ jo: «Aba yo, ‑diba wáà taʔa mi míɛni nɛ̄ ! Aba yo, ‑diba wáà taʔa mi míɛni nɛ̄ !»

³⁵ A Siaga wi 'jo: «Muɔ cɔni wi 'pɛn nɛ́ síciliziɛnrɛ ní, nɛ̀ pɛ́nì diba líɛ wè ŋàa mi cî taʔa muɔ nɛ̄ wè.»

³⁶ A Ezawu sí jo: «Bɛ̀ pe 'wi ye Yakuba wè, Kpìlikpilifɔli wè, kire nɛ̄ lé wi 'mi fáanni nɛ̀ taa tɔliyɔ siin ? Nɛ́ ki cɛ́n wi 'kíni nɛ̀ mi fáanni nɛ̀ mi liɛrɛ suɔ dè mi mɛ́, nɛ́ ń'nɛ̀ koli nɛ̀ pɛ́nì mi diba yùu wè.» A Ezawu ń'nɛ̀ jo: «Muɔ sì cɛ́nì diba siɛnrɛ táà cɛ̀ri yaʔa mi mɛ́ lé ?»

³⁷ A Siaga wi 'Ezawu yɛ wè o: «‑Ki wéli, mi nyɛ́nì wi tɛ́ngɛ muɔ kàfɔli, nɛ́ wi wuulo pe mìɛni kɛn wi mɛ́ baakuɔlɔ. Mi nyɛ́nì yaliire kɛn dè wi mɛ́ nɛ́ ɛrɛzɛn luʔɔ ní gè. Gíi ki 'kò gàa m'bé ní gbɛ̀ kɛn muɔ mɛ́ gè, nɛ jaa ?»

³⁸ A Ezawu sí ki juu wi tuu mɛ́ wè nɛ́ jo: «Kire diba siɛnrɛ tire yákuɔ dī baa muɔ mɛ́ lé, Aba ? ʔé mi tuu ! ‑Diba wáà taʔa mi nɛ̄, mi míɛni wè !» A wi ń'nɛ̀ nyɛni nɛ́ yékpogbuɔlɔ ní.

³⁹ A wi tuu Siaga wi sí jo: «Te mi siɛnrɛ lúru dè: Muɔ tɛ́nidiʔɛ ki bága ba líili dàataanna nɛ̄ lè nàa pe 'fáli lè, bè líili míɛni kámɛgɛ nɛ̄ gè gàa ki tíri nyìʔɛnɛ nɛ̄ lè.

⁴⁰ Muɔ béri muɔ nyalii taʔa wè muɔ kapiɛngbuɔn ŋɔnɔ lire nɛ̄. Muɔ bé puu muɔ cɔni wi sùkulowo. A muɔ sí kɛ́ni nyaari nɛ tɛ̀ní nɛ mári wè, kire lɛ̀lɛ lire nī muɔ bé nɛ́ gbɛ̀ mìɛ suɔ; bé nɛ́ gbɛ̀ zuu cúʔɔ wè, ŋàa wī puɔwɔ muɔ yétiige nɛ̄ gè.»

Yakuba wi 'fɛ̀ nɛ̀ suɔ Ezawu mɛ́ wè

⁴¹ A Ezawu wi 'Yakuba cò leguuro nɛ̄ wi fungo nī gè, diba wire kɛnmɛ nɛ̄ ŋàa pe tuu wi yé taʔa Yakuba nɛ̄ wè. A Ezawu 'kò nɛ ki sɔ̀ngí wi fungo nī gè nɛ́ jo: «Bɛ̀ weli tuu wi cɛnguuyo yiì ń'nɛ líili yè, á we kɛ́nì wi kùugo kpíʔile gè, m'bé mi cɔni Yakuba kpúu wè.»

⁴² A siɛn wáà pɛ́nì wi jaaliɛwɛ Ezawu funzɔngirɔ juu dè Erebɛka mɛ́ wè, a Erebɛka 'tunduro tórigo wi jaasiinwuu Yakuba mɛ́ wè, nɛ̀ pɛ́nì wi yɛ: «‑Ki wéli, muɔ luɔ Ezawu wè, wi 'jo wire bé muɔ kpúu bè wi fuʔɔ tɔ́n gè.

⁴³ Píra ŋáà nī wè, nɛ jaa, ‑mi siɛnrɛ lúʔu dè: yɛ̀ mari fé mari waa mi luɔ Laban tiʔɛ mɛ́ gè, Karan kàʔa mɛ́ gè.

⁴⁴ Ma sa kò baa ma lɛ̀lɛ láà kúɔ baa nɛ́ wire ní, fúɔ bè taa muɔ luɔ wi fungo ki pa nyígi,

⁴⁵ fúɔ bè taa muɔ luɔ wi fundanʔanigɛ ki pa kúɔ muɔ kúrugu, fúɔ bè taa wi pa fìʔɛ nɛ́ kaala náà ní lè nàa muɔ 'kpíʔile wi nɛ̄ lè. Kire lɛ̀lɛ nī lè m'bé tunduro tórigo dè baa muɔ mɛ́, muɔ bé pɛn. Gáa nɛ̄ mi 'yɛli bàga fɔ̀n yeli siɛnnɛ siin nī bèle cɛngɛ nigbe nī ?»

⁴⁶ A Erebɛka sɛ́nì ki juu Siaga mɛ́ wè nɛ́ jo: «Duniya wi láa ki 'kúɔ mi nī, Eti pórilo peli kɛnmɛ nɛ̄. A Yakuba 'cɛliwɛ wáà líɛ bɛ̀ bàli tíɛlɛ bèle o, bɛ̀ Eti pórilo bálì tíɛlɛ bèle o, náʔa kùlo náà nī lè o, gáa ki bé nyuɔ mi nɛ̄ ? Nyùgo bé ní puu ki nɛ̄ lé, mi ní kò sìi nɛ̄ ?»