Matiə 5 - LAWA A BOO SONBOREBoo Tii Kɔɔ̃n mɛn nə n pɛ kele la 1 Yezu bɛ́ á bɛa zaman kɛ lɛ yɛ, a na á dii kele mìi ni, á giã tán. A kialandɛnan nə́ daa a li, 2 a ná a giala kɔ á ǹ daraa, á pɛ ǹ nɛ: Barka dama-a boo ( LUK 6.20-23 ) 3 – Min mɛnɛn bɛ́ ndinin doɛ̃ doobaan lɛa Lawa wɔ paǹ li, Lawa á re barka diɛ bɛn ganaa, a giala lon a kiibaa lɛ nə ǹ dinin wɔ lɛa! 4 Kanaa kɛ a sii bɛ́ yɔrɔ kɔsiɛ diɛ min mɛnɛn ganaa, Lawa á re barka diɛ bɛn ganaa, a giala Lawa á die ǹ foo basɛ̃! 5 Min mɛnɛn bɛ́ sabarɛbaa nɛ, Lawa á re barka diɛ bɛn ganaa, a giala Lawa màn mɛn a lɛ kɔ ǹ la, á re bɛ lɛ koe ǹ la. 6 Min mɛnɛn bɛ́ peperebaa boro laanka bòo nə́ ǹ ganaa Lawa á re barka diɛ bɛa dɛnan ganaa, a giala Lawa á die toɛ ǹ kã. 7 Min mɛnɛn bɛ́ ǹ miãn makara doɛ̃, Lawa á re barka diɛ bɛn ganaa, a giala Lawa á die makara boe ǹ dɔn ganaa! 8 Min mɛnɛn gɔ́ɔ̃ bɛ́ fu, Lawa á re barka diɛ bɛn ganaa, a giala ǹ tá re Lawa yii! 9 Min mɛnɛn bɛ́ dí nyɛɛ là nyantoro a lɛa, Lawa á re barka diɛ bɛn ganaa, a giala ǹ tá re ǹ bíi Lawa a nɛnyaanan! 10 Ǹ bɛ́ min mɛnɛn nɔmiɛ peperebaa taman yii, Lawa á re barka diɛ bɛn ganaa, a giala lon a kiibaa lɛ n bɛn wɔ lɛa. 11 Ǹ bɛ́ sɔ kiɛ kasɛn mɛnɛn la, bɛ̀ ǹ ka nɔmaa masɛ a kialandɛnaabaa lɛ taman yii, bɛ̀ ǹ sii baraa tɔrɔ din tumaa zɛnaa ka nɛ, ǹ soɛ da ka la, Lawa á re barka diɛ ka ganaa. 12 Ka n nyɛnyɛɛ, ka foo goã kɔɔ̃nɛ, a giala, saraa gole tá ka duĩ lon, Lawa a piɛ. Lawa a boo gii-dalin mɛnɛn nə da ka nyɛɛnɛ, minin man nə́ bɛn dɔn nɔmaa miɛ̃. Yìsi laanka wɔlɔ fúlu ( MAR 9.50 ; LUK 14.34-35 ) 13 Ka dinin lɛn man goon ka yìsi bɛ́ lɔn kanaa kɛ lɛ gɔ́ɔ̃ nɛ. Sɛnɛ bɛ̀ yìsi a yìsibaa soo á n bɔ a nɛ, a n siɛ lɔn a tɔn yìsi baa doo? A ba màn kɔ́n bǐɛ̃ koe doo wa, yǎa n zuĩ kanaa, minin nə tɔtɔrɔ ǹ gòã giulun. 14 Ka dinin lɛn man goon ka bólon fúlu bɛ́ lɔn kanaa kɛ lɛ gɔ́ɔ̃ nɛ. Kiwi mɛn bɛ́ kele mìi ni, bɛa boe la a n duru wa. 15 Ǹ bie bólon lɛ siɛ̃ bɛ̀ ǹ tan kuməə-a wa. Maǹ diɛ lon, a wɔlɔ fúlu bɔ kion min din tumaa nɛ. 16 Kaa bólon fúlu doamaa nɛ a kũ minin yɔrɔ-a miɛ̃, màn mɛn bɛ́ toɛ minin nə kaa zɛnaa ǹ sii sonboren yɛ, ǹ boo la ǹ kaa Díi Lawa guguru kɔ. Yezu boo mɛn da landa siin wɔ paǹ li 17 Muizu ka daraa landa siin mɛnɛn ganaa, hinlaa Lawa a boo gii-dalin nə ka daraa boon mɛnɛn ganaa, ka nyan toa ka taasɛ ka masɛ n má daa bɛn sàabaa wa dɛ! Masɛ n má daa ǹ yɔrɔ nyaa ka nɛ, máa ka ǹ giala ma taãnɛ, ma bie má daa ǹ sàabaa wa. 18 Man pii ka nɛ, sonbore, bɛ̀ lon laanka tán nə papaã duduu wa, landa sɛ́wɔ gɔ́ɔ̃gɔ́ɔ̃ ǹ dí-pɛn kɛn mɛn din bɛ́ ka a diɛ sii li wa, ǹ ba sàabiɛ wa, a boo kɔ́n dɔ a sàabiɛ wa, yǎa a tumaa lɛ piɛ̃. 19 Bɛ lɛ na á toa, bɛ̀ min mɛn nə Lawa a dí-pɛn kɛn lɛn tumaa a boɛɛn goon din ziziɛ̃, á minin daraa a ziziɛ̃ dɔ ganaa miɛ̃, bɛa dɛnaa á die kiɛɛrɛ koe á la yii ni lon a kiibaa ǹ bǎã nɛ. Sɛnɛ, bɛ̀ min mɛn nə Lawa a dí-pɛn kɛn lɛn tamaa, á minin daraa ǹ tamaa dɔ ganaa miɛ̃, bɛa dɛnaa á die golebaa yii Lawa a kanaa dii ni. 20 Masɛ n pii ka nɛ, bɛ̀ kaa peperebaa la landa sii-daraalin laanka *Fariziɛ̃n kɛn wɔ-n wa, ka a re we lon a kiibaa-n wa. Yezu boo mɛn da foo-yoo wɔ paǹ li 21 Táa ka ma mà á n pɛ ka digolon manɛ kɛnɛn: «Ka baran gɛ̀ dɛ wa. Bɛ̀ min mɛn nə́ gɛ̀ dɛ, ka doamaa nɛ ka dɔlɔ bɔ bɛa dɛnaa ganaa.» 22 Sɛnɛ, masɛ n pii ka nɛ, bɛ̀ min mɛn foo yoo ǹ miã li, ka doamaa nɛ ka dɔlɔ bɔ bɛa dɛnaa ganaa. Bɛ̀ min mɛn nə́ pɛ ǹ miã nɛ: «N là banban,» ka doamaa nɛ ka dɔlɔ gole bɔ bɛa dɛnaa ganaa. Bɛ̀ min mɛn nə́ pɛ ǹ miã nɛ: «Gàãnaa nə n nɛ!» ka doamaa nɛ ka bɛa dɛnaa da bɔ̀nbaa ǹ tɛ gole ne. 23 Bɛ̀ n daa *wúlu bɔ ǹ bǎã nɛ, n nə́ die wúlu boe Lawa nɛ, bɛ̀ n yiri gisĩ a-n walan mà nsɛ sii la ǹ miã la, 24 n *wúlu màn lɛ toa walan a bɔ ǹ bǎã nɛ, n wo sii lɛ nya n bɔ ka biin ni bɔrɔ. Bɛ kio, n tɔn wusoo n da n wúlu lɛ bɔ Lawa nɛ. 25 Bɛ̀ min nə n bíi kiri ganaa, bɛ̀ kaa zii la kun woe kiri wɔ ǹ bǎã nɛ, n nanaa n nə n lɛ kaa kun ka ǹ dɛnaa nɛ, màn mɛn bɛ́ toɛ, a baran n kɔ kiri-kuruli la, bɛ dɔ yaa n koe pàãdɛnan la ǹ nə ǹ da kòso-n wa. 26 Man pii n ni sonbore, n ba soe n nə n bɔ walan, bɛ̀ n nə́ n ná a tumaa saraa wa, haalɛ a taman goon din ba goɛ̃ kanaa wa. Yezu a boo lɔ koã wɔ paǹ li 27 Táa ka ma, mà á n pɛ: «N baran naarɛbaa zɛnaa wa.» 28 Sɛnɛ, masɛ n pii ka nɛ, bɛ̀ giĩ mɛn ga ǹ miã a lɔ ganaa a yii bɔ li, bɛa dɛnaa na á naarɛbaa zɛnaa kun ni gɔrɔ a din foo ne. 29 Ta n gusin a yii n die n diɛ sii baraa nɛ, a gɔsɛ n zũ, n bɔ n yɔrɔ nɛ. A giala, n bɔ̀n baa n gɔ̀nɔn paǹ kɔ́n nɛ n kirisibaa, bɛ á soɛ gɔ̀nɔn siĩ din tumaa a wo bɔ̀n baa tɛ gole-n ne. 30 Ta n gusin a gɔn nə die n diɛ sii baraa nɛ, a kuru n zũ n bɔ n ganaa. A giala, n bɔ̀n baa n gù goon ne n kirisibaa, bɛ á soɛ n gɔ̀nɔn siĩ din tumaa a wo bɔ̀n baa tɛ-n nɛ. Yezu a boo lɔ loo wɔ paǹ li ( MAT 19.9 ; MAR 10.11-12 ; LUK 16.18 ) 31 Á n pɛ dɔn: «Bɛ̀ min mɛn tá a lɔ lui, a doamaa nɛ a lɔ lɛ a loo ǹ sɛ́wɔ kɔ la.» 32 Sɛnɛ, masɛ n pii ka nɛ, bɛ̀ giĩ mɛn ná a lɔ loo, a da yaa a ná a naarɛbaa zɛnaa wa, yǎa lɔ lɛ wusoo a wo wɔ gìĩ kɔsɔ li, bɛa dɛnaa din na á ná a lɔ da naarɛbaa zɛnaa ganaa. Ǹ bɛ́ ǹ nə́ lɔ mɛn loo, bɛ̀ giĩ mɛn nə́ bɛ saa, ǹ dɛnaa na á naarɛbaa zɛnaa. Yezu boo mɛn da liɛ wɔ paǹ li 33 Táa ka ma dɔn mà á n pɛ ka digolon manɛ: «Bɛ̀ min nə n liɛ Lawa yɔrɔ-a, mà á re sii mɛn zɛnɛɛ, a baran n lɛ bɔ wa, a doamaa nɛ a zɛnaa.» 34 Sɛnɛ masɛ n pii ka nɛ, ka nyan toa ka n liɛ duduu wa. Ka baran n liɛ ka lon ne wa, a giala, Lawa a kii dankan nɛ. 35 Ka baran liɛ ka tán nɛ wa, a giala, Lawa a gòãn kaa ǹ bǎã nɛ. Ka baran n liɛ ka Zeruzalɛmu kiwi-n wa, a giala, kii gole Lawa a kiwi ni. 36 Ka baran n liɛ ka mìi dɔ din ni wa, a giala, ka a boe la ka mìi ka goon baa fu wa, ka a boe la ka baa tì wa. 37 Ka "hiĩ" hinlaa "haayii" dinsɔɔ̃ pɛ. Ka bɛ́ màn mɛn din tumaa pii tii bɛ ganaa, bɛ n boe zɔ́ɔ *Sɛtaan li. Yezu a boo gɛ̀ dòo bɔ wɔ paǹ li ( LUK 6.29-30 ) 38 Táa ka ma mà á n pɛ: «Bɛ̀ n min yii puru, n dɔ wɔ nə n puri, bɛ̀ n min sɔ yiɛ, n dɔ wɔ nə n yiɛ.» 39 Sɛnɛ, masɛ n pii ka nɛ, bɛ̀ min nə́ sii la n la, n baran a gɛ̀ dòo bɔ a ganaa wa. Bɛ̀ min nə́ n gɔn tɔ n gusin a para nɛ, a toa a tɔ n gɔsɛ wɔ lɛ dɔ-n gɔrɔ. 40 Bɛ̀ min tá giɛ li a n bíi a wo kiri wɔ n ganaa, a n dɔnkɛ boɛɛn si n la, n dɔnkɛ gole lɛ dɔ din bɔ n kɔ la. 41 Bɛ̀ pàãdɛnan min goon nə́ guĩ da n mìi-n ka pàã nɛ, mà n kilo goon tɔ wɔ nɛ, n baa paa. 42 Min mɛn bɛ́ màn nyankoe n la, ǹ dɛnaa gɔ. Bɛ̀ min tá màn dɔnbii n lon, n baran n piã ka ǹ dɛnaa-n wa. Yezu a boo zɔ́ɔn wɔ paǹ li ( LUK 6.27-28 , 32-36 ) 43 Táa ka ma mà á n pɛ: «N doamaa nɛ n nə n dɔɔ̃n narɛ, n nə n zɔ́ɔ kũ baraa.» 44 Sɛnɛ masɛ n pii ka nɛ, ka kaa zɔ́ɔn narɛ. Min mɛnɛn bɛ́ fuu nyɛɛ ka nɛ, ka Lawa nyankɔ bɛn manɛ. 45 Ka zɛnaa miɛ̃, bɛ lɛ n nyɛɛ mà ka n ka Di Lawa a nɛnyaanan lɛa. A giala, a bɛ́ a wasa lɛ boe min sonboren la lɔn ke, a n boe min baraan dɔn la miɛ̃. A bɛ́ la mu koe sii bǐɛ̃ zɛnaalin la lɔn, a n koe sii baraa-zɛnaalin dɔn la miɛ̃. 46 Bɛ̀ n tá n narɛɛ wolen dininsɔɔ̃nɔn narɛ, ma nə n yii diɛ wàa mɛn saraa la a bɔ Lawa li doo? Wusuru-silin mɛnɛn dinin bɛ́ ǹ tá baraabaa koe ǹ ganaa, bɛn dɔn man zɛnɛɛ miɛ̃ le! 47 Bɛ̀ maǹ fòo diɛ ǹ dɔɔ̃nɔn dininsɔɔ̃nɔn manɛ, kaãbaa ǹ sii n ka bɛ nɛ ǹ tá zɛnɛɛ ya? Haayii, a giala, min kooron dɔn dinin man zɛnɛɛ miɛ̃! 48 Bɛ lɛ taman yii, ka toa ka lɛ pã ka ka Di Lawa lɛ bɛ́ piɛ̃-n lɔn. |
San Catholic Edition Bible © Bible Society of Burkina Faso, 2013.
Bible Society of Burkina Faso