Matiə 13 - LAWA A BOO SONBORE

Yezu a boo giməə, màn tɔrɔ pɛsɛ̃li wɔ paǹ li

¹ A din pinaa kɛ lɛ nɛ, Yezu soo piɛ á woo giã tán-a tà lɛ-a, á minin daraa.

² Zaman gigiã daa a lɛnpɛnɛ, yǎa á wɔ tà kuru ǹ goo ne á giã a nɛ. Zaman lɛ golee mu lɛ lɛkoro-a.

³ Á boo gigiã da ǹ nɛ ka boo giməə ne, á pɛ ǹ nɛ: «Giĩ goon na á soo á woo màn tɔrɔ pɛsɛ̃.

⁴ A bɛ́ màn tɔrɔ lɛ pɛsɛ̃, ǹ kɔ́n mɛnaa zii lɛkoro-a. Bàanan nə́ daa ǹ nə́ mui.

⁵ Ǹ kɔ́n dɔ́ mɛnaa gɛtaã bǎã nɛ, tii nɔnɔɔ bɛ́ a ba gigiã bǎã mɛn nɛ wa. Màn tɔrɔ lɛ bɔ fufuu, a giala, tán lɛ giulun ba zulii-n wa.

⁶ Wasa bɛ́ á dii lon, á màn bisin lɛ kũ á bɛbɛnɛ á dɛ, a giala gòon taãn ba a lon wa.

⁷ Ǹ kɔ́n dɔ́ mɛnaa koronkoron nyandɛnaa bǎã nɛ. Nyan bisin lɛ yoo á màn bisin lɛ gɛwaa.

⁸ Sɛnɛ, màn tɔrɔ lɛ kɔ́n nə́ mɛnaa tán sonbore la, á nɛ kɔ, ǹ tɛn nə́ nàn paabiɛ bɔ, ǹ tɛn nə́ nàn pɔsɔrɔ bɔ, ǹ tɛn dɔ́ na á pɔsɔɔ bɔ.»

⁹ Yezu tɔ́n kɛ pɛ, á ti a ganaa: «Toon bɛ́ ka lon, ka n too kɔ koe.»

Wàa n toɛ bɛ̀ Yezu boo giməə da

¹⁰ Bɛ kio, Yezu a kialandɛnan nə́ n zɔ̃ ǹ nə́ dɔ a li, ǹ nə́ nɔ̀n da la: «Wàa na á baa n tá boo diɛ minin lɛn manɛ ka boo giməə ne?»

¹¹ Yezu tɔ́n pɛ ǹ nɛ: – Lon a kiibaa a sii-duriin kɛn, Lawa na á bɛn nyaa kasɛn manɛ. Sɛnɛ, a nyaa ǹsɛn man wa.

¹² A giala, màn bɛ́ min mɛn lon, kɔsɔ á die n diɛ bɛa dɛnaa wɔ li a gigiã kɔ. Sɛnɛ, màn bɛ́ a ba min mɛn gɔn duduu wa, boɛɛn mɛn bɛ́ a gɔn, ǹ tá re bɛ lɛ dɔ din sii la.

¹³ Bɛ̀ n yaa masɛ tá boo diɛ ka nɛ ka boo giməə ne, a mìi n ka kɛ nɛ: A giala, maǹ giɛ, sɛnɛ, ǹ yii a wɔlɔ yii wa, maǹ nə n too koe, ǹ too a boo miɛ wa, ǹ ba a giala miɛ wa.

¹⁴ Bɛ lɛ na á toa, Lawa a boo gii-dali Izayii boo mɛn da ǹ wɔ a paǹ li, bɛ lɛ lɛ n piɛ̃ kɛnɛn lɛn: «Ǹ tá re n too koe ǹ nɔmaa, ǹ ba re boo miɛ wa. Ǹ tá re giɛ ǹ yii laa, ǹ yii a re wɔlɔ yii wa.

¹⁵ A giala minin kɛn foo laa, ǹ nə́ n too tã, ǹ nə́ n yii tã, bɛ bie wa ǹ yii á die wɔlɔ yii, ǹ too á die boo miɛ, ǹ yiri á die a giala miɛ, ǹ wusoo ǹ da Lawa li, Lawa dɔ á die ǹ busu nyɛɛ ǹ foo ne, sɛnɛ, bɛ bɛ́ a bie ǹ yii li ǹ sii lɛa wa.»

¹⁶ Kasɛn mɛnɛn bɛ́ ka yii á wɔlɔ yii, ka too dɔ á boo miɛ, barkadɛnan man ka nɛ!

¹⁷ Masɛ n pii ka nɛ, sonbore: Ka yii bɛ́ màn mɛn ganaa, Lawa a boo gii-dali gigiã laanka min pepere gigiã goã giɛ li mà ǹ bɛ yɛ ka ǹ yii ni, sɛnɛ, ǹ yɛ wa. Ka too bɛ́ á màn mɛn ma, ǹ nə́ goã giɛ li mà ǹ bɛ dɔ ma ka ǹ too ne, sɛnɛ, ǹ ma wa.

Màn tɔrɔ pɛsɛ̃li a boo giməə lɛ giala á ke

¹⁸ Ka n too kɔ màn tɔrɔ pɛsɛ̃li a boo giməə lɛ giala li kəni.

¹⁹ Min mɛnɛn bɛ́ *Lawa a kiibaa ǹ boo kɛ lɛ miɛ, ǹ nə́ ǹ ba a giala miɛ wa, bɛa dɛnan man kɔnboe ka zii para nɛ, màn tɔrɔ lɛ mɛnaa a nɛ. Zɔ́ɔ babaraa lɛ n die, ǹ boo mɛn lɛ ma, á bɛ lɛ bɔ a bɔ ǹ foo ne.

²⁰ Ǹ tɛn dɔ n kɔnboe ka gɛtaã bǎã nɛ, màn tɔrɔ lɛ mɛnaa a nɛ. Bɛ̀ ǹ nə́ boo lɛ ma, maǹ sii fufuu ka nyɛnyɛɛ nɛ.

²¹ Sɛnɛ, ǹ ba toɛ a gòon bɔ ǹ nɛ wa, a ba goɛ̃ ǹ foo ne a belebɔ wa. Bɛ lɛ nɛ, bɛ̀ foo ziziɛ̃ daa, hinlaa bɛ̀ minin man fuu nyɛɛ ǹ nɛ Lawa a boo lɛ taman yii, maǹ nə n piɛ̃ ka Lawa-n gɔrɔ.

²² Min tɛn dɔ n kɔnboe ka màn tɔrɔ nɛ á mɛnaa nyan bii. Ǹ nə́ boo lɛ ma koe, sɛnɛ, kanaa sii a taasiɛn laanka naforo a lɛn bebelee siin man boo lɛ kuĩ, ǹ baa nɛ-kɔbaã wole lɛa.

²³ Sɛnɛ, min tɛn nə kɔnboe ka tán sonbore ne màn tɔrɔ mɛnaa a nɛ. Bɛn man boo lɛ miɛ, ǹ na a giala ma, maǹ nɛ koe, ǹ tɛn wɔ n paabiɛ, ǹ tɛn wɔ n pɔsɔrɔ, ǹ tɛn wɔ n pɔsɔɔ.

Yezu boo giməə mɛn da buu babaraa wɔ paǹ li

²⁴ Yezu wusoo á boo giməə kɔsɔ da ǹ nɛ: – Lon a kiibaa lɛ a kɔnboe n ka kɛ nɛ: Giĩ goon na á màn tɔrɔ sonbore da a wuru-n.

²⁵ Ǹ kɔ́n pinaa tèlò-n, min din tumaa bɛ́ nyuù ni, bɛa giĩ lɛ a zɔ́ɔ goon nə́ daa, á buu babaraa we pɛsɛ̃ a màn tɔrɔ sonbore lɛ bii, á kiɛ̃ á woo.

²⁶ Màn tɔrɔ sonbore lɛ bɛ́ á bɔ a n die mìi boe ǹ mɛn waáraa, buu babaraa lɛ dɔ́ soo.

²⁷ Wurudɛnaa lɛ a dí-nyalin nə́ daa pɛ nɛ: «Mìinaa, n bie n màn tɔrɔ sonbore da n wuru lɛ-n wa ya? Buu babaraa kɛ dɔ n boe maa?»

²⁸ Á tɔ́n pɛ ǹ nɛ: «Maa zɔ́ɔ na á kɛ zɛnaa.» A dí-nyalin lɛn nə́ tɔ́n nɔ̀n da la: «N tá li wɔsɛn nə wo buu babaraa lɛ wɛ̃ ya?»

²⁹ Á ǹ lɛ sii kɛnɛn: «Aba, bɛ̀ ka pɛ mà ka buu babaraa kɛ wɛ̃, ka tɔn kiɛ̃ ka maa màn tɔrɔ sonbore kɛ dɔ wɛ̃ kun ni.

³⁰ Ka toa ǹ gole kɔ kun, yǎa a kurii waáraa. Bɛa waáraa, dí-nyalin mɛnɛn bɛ́ re kuri, ma á die pii bɛn manɛ, máa ǹ buu babaraa lɛ kuru bɔrɔ ǹ yii gɔn-sara-yii ǹ kaa tɛ-n, bɛ kio, ǹ màn tɔrɔ sonbore lɛ kaa maa dɔǹ nɛ.»

Yezu boo giməə mɛn da mutardə nàn wɔ gɔn la

³¹ Yezu wusoo á boo giməə kɔsɔ da ǹ nɛ doo: «Lawa a kiibaa ǹ dí lɛ bɛ́ woe nyɛɛn lɔn, a n kɔnboe ka mutardə we ne, giĩ goon nə́ saa á woo da a wuru-n.

³² A din nə màn nàn tɔrɔn tumaa a boɛɛn lɛa. Sɛnɛ, bɛ̀ ǹ nə́ da, A din nə gole á la ǹ miã dù gɔrɔ dan kɛn dinin tumaa nɛ. A n da biɛ, bàanan dinin nə́ da ǹ kii dɔ a gùrùn mala.»

Yezu boo giməə mɛn da yɔ bù wɔ gɔn la

³³ Yezu wusoo á boo giməə kɔsɔ da ǹ nɛ: «Lawa a kiibaa lɛ n kɔnboe ka yɔ bù ni. Lɔ goon na á saa á kaa buuru wusu ya gigiã li, yǎa a din tumaa yoo.»

Yezu a boo giməə diɛ lɛ mìi

³⁴ Yezu na á bɛ din tumaa pɛ zaman lɛ nɛ ka boo giməə ne. A ba boo diɛ ǹ nɛ kooro bɛ̀ a na a boo giməə da wa.

³⁵ A na á goã zɛnɛɛ miɛ̃, màn mɛn bɛ́ toɛ, Lawa a boo gii-dali màn mɛn pɛ, bɛ lɛ lɛ pã. A na á pɛ: Masɛ á die n lɛ buĩ ma boo giməə da ǹ nɛ. Masɛ á die n lɛ buĩ ma sii-duriin boo da, ǹ mɛnɛn bɛ́ durii-n haalɛ kanaa diɛ biikoo li.

Giməə mɛn nə n da buu babaraa wɔ gɔn la, a giala á ke

³⁶ Bɛ kio, Yezu zaman lɛ toa walan á kiɛ̃ á woo piɛ. A kialandɛnan nə́ n zɔ̃ ǹ nə́ dɔ a li, ǹ nə́ pɛ nɛ: «N boo giməə mɛn da buu babaraa wɔ gɔn la ǹ nə́ pɛsɛ̃ wuru-n, bɛ lɛ giala pɛ wɔsɛn manɛ.»

³⁷ Yezu tɔ́n pɛ: «Min mɛn bɛ́ á màn tɔrɔ sonbore lɛ da, Min a Nɛgiĩ n ka bɛ nɛ.

³⁸ Wuru lɛ, bɛ n kanaa lɛa. Lawa bɛ́ min mɛnɛn kii lɛa, bɛn man goon ka màn tɔrɔ sonbore ne. Buu babaraa ke, bɛ n *Sɛtaan a minin lɛa.

³⁹ Zɔ́ɔ mɛn bɛ́ á buu babaraa lɛ pɛsɛ̃ wuru lɛ nɛ, Sɛtaan din nə ka bɛ nɛ. A kurii waáraa ke, kanaa a nya waáraa n ka bɛ nɛ. Dí-nyalin mɛnɛn bɛ́ kuri, bɛn man lon a dia dí-a wolen lɛa.

⁴⁰ Ǹ bɛ́ buu babaraa lɛ goɛ bɛ̀ ǹ kaa tɛ-n lɔn, a n die n biɛ miɛ̃ kanaa a nya waáraa.

⁴¹ Masɛ Min a Nɛgiĩ á re maa dia dí-a wolen diɛ. Min mɛnɛn dinin tumaa bɛ́ sii baraa zɛnɛɛ, ǹ nə́ ǹ miãn dɔn nyanɛɛ ǹ kiɛ a nɛ, ǹ tá re bɛn wɛɛ ǹ nə ǹ bɔ Lawa a kiibaa ǹ bǎã lɛ nɛ,

⁴² ǹ nə ǹ kaa tɛ-n, ǹ wuu pɛ walan ǹ sɔ kere bɔ.

⁴³ Sɛnɛ, min peperen tá re tɛ pii ka wasa bɛ́ lɔn ǹ Díi Lawa a kiibaa ǹ bǎã kɛ nɛ. Toon bɛ́ ka lon, ka n too kɔ.

Yezu a boo giməə, gɔn màn durii wɔ paǹ li

⁴⁴ «Lawa a kiibaa lɛ n kɔnboe ka gɔn màn durii kɔ́n nɛ wuru-n. Giĩ goon nə́ woo n mìi na bɛa gɔn màn lɛ ganaa, á wusoo á saa á duru. A foo kɔɔ̃n kɔ á la yii ni, yǎa á woo n gɔn màn din tumaa sã á n bɔyaa á daa bɛa wuru lɛ pii.

Yezu a boo giməə, bɔlɔ ganaa ǹ gii wɔ gɔn la

⁴⁵ «Lawa a kiibaa lɛ n kɔnboe ka pii-kɔle goon ne, giɛ bɔlɔ ganaa ǹ gii siĩnin li.

⁴⁶ Bɛ̀ a ná a sonbore yɛ ǹ mɛn waáraa, a n woe, a n gɔn màn din tumaa sã, a bɛa gii lɛ pii.

Yezu a boo giməə, zɔ̀ kũ ǹ zɔ̀ɔ wɔ paǹ li

⁴⁷ «Lawa a kiibaa lɛ n die kɔnboe ka zɔ̀ɔ-n doo, ǹ nə́ zũ tà mu li, a n zɔ̀ tɔrɔ din tumaa kuĩ.

⁴⁸ A bɛ́ á pã ǹ mɛn waáraa, zɔ̀-kũlin lɛn nə́ baã ǹ nə́ daa-n mu lɛkoro-a, ǹ nə́ giã tán ǹ nə́ zɔ̀ lɛ gɔgɔɔ̃. Ǹ nə́ zɔ̀ sonbore lɛ kaa tiɛ̀rɛɛnɛn nɛ, ǹ ná a naarɛ kɛ zũ tà mu li.

⁴⁹ A n die n biɛ miɛ̃ kanaa a nya pinaa. Lon a dia dí-a wolen man die die, ǹ min baraan gɔgɔɔ̃ ǹ nə́ ǹ bɔ min sonboren li

⁵⁰ ǹ nə ǹ kaa tɛ-n. Maǹ die wuu pii walan ǹ sɔ kere bɔ.»

Naforo dii laanka naforo zizi

⁵¹ Yezu tɔ́n nɔ̀n da ǹ la: «Ka kɛ din tumaa giala ma?» Ǹ dɔn nə́ pɛ: «Hiĩ.»

⁵² Á tɔ́n pɛ ǹ nɛ: «Bɛ lɛ na á toa, landa sii-daraalin tá re yii, ǹ Lawa dɔ̃ ǹ kii lɛa. Bɛn lɛn man kɔnboe ka kiondɛnaa kɔ́n nɛ, gɔn màn dii laanka a zizi boe a naforo ne.»

Nazarɛti minin golee Yezu li baã mìi

⁵³ Yezu bɛ́ á bɛa boo giməə lɛn da á nya, á kiɛ̃ á n bɔ walan.

⁵⁴ A bɛ́ á gole kɔ kiwi mɛn nɛ, á woo walan. A ná a giala kɔ á minin darɛɛ bɛn lɛsɔkɔn kion. Min mɛnɛn bɛ́ walan, bɛn nə́ n kaãbaa parsiini. Maǹ nə́ goã pii: «He! Asɛ n boe ka bɛa yiridɛnaabaa kɛ-n maa? A n bɛa kaãbaa ǹ siin kɛn zɛnɛɛ lɔn?

⁵⁵ Da-sɛlɛli lɛ a nɛ lɛ bie ka a din kɛ lɛ-n wa ya? Mariya bie a din dan lɛa wa? A din kɛ lɛ dɔɔ̃ngiĩ bie ka Zaaki ni, ka Zozɛfu ni, ka Simɔn laanka Zudee-n wa ya?

⁵⁶ A din miãnɛnɛn bie kɛn nɛ kun ka wɔsɛn nɛ wa? Bɛ din tumaa a pàã n boe maa a lon?»

⁵⁷ Bɛ lɛ na á toa, ǹ nə́ n piã nɛ. Yezu tɔ́n pɛ ǹ nɛ: «Lawa a boo gii-dali yii a puusə koe bǎã kɔ́n nɛ wa, bɛ̀ á n bɔ a din a yɛ ǹ kiwi laanka a din a kion ne.»

⁵⁸ Ǹ golee Yezu li baã lɛ taman yii, Yezu kaãbaa ǹ sii gigiã zɛnaa walan wa.