Kiin1 11 - LAWA A BOO SONBORE

Salomɔn nə́ n baa bɔlɔgoonbaãdɛnaa lɛa Dɛnaa Lawa yɔrɔ-a

¹ Salomɔn lɔ gigiã narɛ. Eziptin kii a nɛlɔ kɛ dinsɔɔ̃ bie á goã á saa wa. Á Moabu tɔrɔn dɔn goa, Amɔn tɔrɔn nɛ, Edɔmu tɔrɔn nɛ, ka Sidɔn tɔrɔn laanka Ɛti tɔrɔn nɛ.

² A da yaa bɛa gánan kɛn lɛn, ǹ nə́ ǹ ba Lawa doɛ̃ wa, Dɛnaa Lawa goã á boo da ka Izirayeli minin ni, ǹ wɔ paǹ li. Mà ǹ baran n lɔlɔkɔn ka bɛa gánan kɛn lɛn minin ni wa, mà bɛa gánan kɛn lɛn minin dɔn baran n ǹ lɔlɔ ǹ ganaa wa. A giala mà ǹ tá re ǹ yiri bɔyɛɛ ǹ nə ǹ kaa ǹ dìn guguru kɔ ganaa. Bɛa gánan kɛn lɛn manɛ, Salomɔn sɛ́ dama ǹ ganaa lɔn kɔɔ̃n kɔma-a taman yii.

³ Kii nɛ biɛsɔbaa (700) na á goã Salomɔn lon lɔ lɛa, lɔn kɔsɔn mɛnɛn bɛ́ a gɔn para li, bɛn man lɔ biɛsɔɔ (300). A lɔn lɛn ná a yiri bɔyaa.

⁴ Sonbore, Salomɔn bɛ́ á zizi kɔ ǹ mɛn waáraa, a lɔn lɛn ná a yiri bɔyaa ǹ nə́ da dìn guguru kɔ ganaa. A taasiɛ goã dia-n a Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ la taãn doo, ka ǹ di Davida wɔ goã lɔn wa.

⁵ Salomɔn Sidɔn minin dì Asitartee guguru kɔ, ka Amɔn tɔrɔn dì bɔbɔnɛɛ, Molɛki kɛ nɛ.

⁶ Sii mɛn bɛ́ baraa Dɛnaa Lawa yii li, Salomɔn bɛ zɛnaa, a kɔ Dɛnaa Lawa lɛ, a lɛ pã ka ǹ di Davida wɔ bɛ́ lɔn wa.

⁷ Bɛ lɛ n ke, kele mɛn bɛ́ Zeruzalɛmu yɔrɔ-a, Salomɔn guguru kɔ ǹ bǎã dɔ walan, Moabu tɔrɔn dì bɔbɔnɛɛ Kemɔɔsi wɔ lɛa. Á kɔsɔ dɔ dɔ, Amɔn tɔrɔn dì bɔbɔnɛɛ Molɛki wɔ lɛa.

⁸ Á guguru kɔ ǹ bǎã dɔ a gána kɔsɔ lɔn dìn lɛn wɔ lɛa. Lɔn lɛn nə́ goã wúlu boe ǹ dìn lɛn la, ǹ nə́ nyɔɔ gìĩ kɔɔ̃n koe ǹ la.

⁹ Dɛnaa Lawa foo yoo Salomɔn li, a giala Salomɔn nə́ n foo wɔlɔ lui Izirayeli a Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ ganaa, ǹ mɛn lɛ goã á n din nyaa nɛ gunyin paa,

¹⁰ á n gɔn waa-n dɔn foaãnɛ, mà a baran mànan kɔsɔn guguru kɔ wa. Sɛnɛ Dɛnaa Lawa gɔn-waa mɛn wɔ Salomɔn nɛ, a bɛ si wa.

¹¹ Dɛnaa Lawa tɔ́n pɛ Salomɔn nɛ: «N bɛ́ n nə́ n tɔ wɔ ǹ gɔn baa kɛnɛn, man gɔn waa n nɛ ka lɛ kɔ kɔn la ǹ boon mɛnɛn laanka landa boon mɛnɛn nɛ, n bɛ́ n bɛn tamaa wa, man die n kiibaa lɛ sii n la ma kɔ n dí-nyalin lɛn goon la.

¹² Sɛnɛ n di Davida lɛ taman yii, ma ba re kiibaa lɛ sii n la n yiikoonaabaa biikoo li wa. Sɛnɛ ma á re sii n nɛ la.

¹³ Ma ba re kiibaa lɛ sii lenlen wa. Maa dí-nyali Davida lɛ a lɛa, ka Zeruzalɛmu kiwi kɛ nɛ má a yii gɔgɔ́ɔ̃, ma á die tɔrɔ goon toɛ n nɛgiĩ gɔn.»

Salomɔn a zɔ́ɔn

¹⁴ Dɛnaa Lawa zɔ́ɔ goon saa á da Salomɔn ganaa. Bɛa zɔ́ɔ lɛ n ka Edɔn min Adaadi ni. Edɔn gána kii nɛ nɛ.

¹⁵ Lɛlɛ, Davida goã á woo zia baa Edɔn ganaa. Bɛa biikoo lɛ dɔ nɛ, sɔraasin goledɛnaa, Zoabu woo Izirayeli a geren bĩ. Bɛ kio, giĩ mɛn tumaa goã Edɔn, á ǹ tumaa dɛ.

¹⁶ Zoabu golee Edɔmu gána nɛ mui sɔrɔ, kun ka Izirayeli sɔraasin tumaa nɛ, yǎa á Edɔmu a nɛginin tumaa dɛ á bɔ a nɛ.

¹⁷ Adaadi na á goã á baa si kun ka ǹ di a dí-nyalin Edɔmu minin lɛn nɛ, á woo Ezipti gána nɛ. A na á goã nɛginin ten lɛa taãn-taãnɛ a waáraa.

¹⁸ Maǹ nə́ goã ǹ nə́ n toa Madiã gána nɛ, ǹ nə́ woo ǹ nə́ dɔ Paaran a diə gole ne. Ǹ nə́ Paaran minin kũ ǹ nə́ ǹ kaa kunun ǹ ni, ǹ nə́ woo dɔ Ezipti gána nɛ, kii *Faarahɔn li. Faarahɔn lɛ kion kɔ Adaadi la, á ná a màn-bii bɔ, á tán dɔ kɔ la.

¹⁹ Adaadi a sii kaa kii Faarahɔn lɛ foo la parsiini yǎa á n goãnlɔ kɔ la lɔ lɛa, a lɔ Tapenɛsi n diɛ̃lɔ nɛ.

²⁰ Tapenɛsi ǹ diɛ̃lɔ lɛ a yii-n ka Adaadi a nɛginin Genuvaati ni. Tapenɛsi nɛ lɛ too kii Faarahɔn din a sumu-n. Genuvaati na á goã Faarahɔn a sumu lɛ nɛ, kun ka a nɛnyaanan nɛ.

²¹ Adaadi nə́ n toa Ezipti gána nɛ, á ma, mà Davida gã, mà sɔraasin goledɛnaa Zoabu lɛ dɔ gã. Adaadi tɔ́n pɛ Faarahɔn nɛ: «Ma toa walan, man bɔyaa ma wo maa gána nɛ.»

²² Yǎa kii tɔn nɔ̀n da la: «Wàa wɛɛ nə n ganaa masɛ li bɛ n toɛ, n nə́ giɛ li kankaɛ̃, mà n wo n gána nɛ?» Adaadi ná a lɛ si: «Màn kɔn, yǎa n toa ma woo.»

²³ Lawa zɔ́ɔ kɔsɔ saa á da Salomɔn ganaa. Bɛa zɔ́ɔ lɛ n ka Elyada a nɛgiĩ Rezɔn nɛ. A na á goã á baa si a dɛnaagiĩ, Sobaa gána a kii Adadezɛɛrɛ li.

²⁴ Davida bɛ́ á goã á Adadezɛɛrɛ a sɔraasin dɛ, Rezɔn lɛ minin kũ á ǹ kaa kun ka a din ni, á piã wolen goledɛnaa baa. Maǹ nə́ woo Damaasi kiwi, ǹ nə́ giã walan, Damaasi kiwi mìi la.

²⁵ Rezɔn na á goã Izirayeli a zɔ́ɔ lɛa miɛ̃ Salomɔn a yiikoonaabaa tumaa gɔ́ɔ̃ nɛ, ka Adaadi dɔ bɛ́ lɔn. Izirayeli sii goon goã Rezɔn ganaa wa, á kiibaa zɛnaa Siirii gána nɛ.

Zeroboamu a piã

²⁶ Nebaati a nɛgiĩ, Zeroboamu na á goã Efrayimu tɔrɔ lɛa boe Seredaa kiwi. Ǹ dan na á goã giɔɔrɔ lɛa, a tɔ n Seruyaa. Zeroboamu lɛ na á goã Salomɔn a dí-nyali lɛa, sɛnɛ á n gòãn dii kii lɛ ganaa.

²⁷ A gòãn dii kii lɛ ganaa a gɔn kũ bǎã á ke: Bɛa biikoo lɛ li, Salomɔn na á goã bǎã kɛ doe, ǹ nə́ bíi Miloo, á goã ǹ di "Davida a kiwi" lɛ a kungɔn zɛnɛɛ.

²⁸ Zeroboamu na á goã min kaka lɛa, a foo n tã. A Zeroboamu toa dí gialaa nyɛɛ, Salomɔn nə́ n yiri kɔ li, á tɔ́n bɔ á da pàã dí mìi la, Manaasee tɔrɔn laanka Efrayimu tɔrɔn nə́ goã nyɛɛ.

²⁹ Ǹ kɔn pinaa, Zeroboamu bɛ́ á soo Zeruzalɛmu kiwi, Lawa a boo gii-dali Ayia mɛn bɛ́ boe Siiloo, bɛ nə́ n da lɛ zii la. Maǹ nə́ goã ǹ dininsɔɔ̃nɔn min paa don lɛ nɛ. Dɔnkɛ gole dii na á goã Ayia ganaa.

³⁰ Ayia bɛa dɔnkɛ dii lɛ kũ á tɔtoɛ̃ kɔn lɛkara fulupaa.

³¹ Bɛ kio, á pɛ Zeroboamu-n kɛnɛn: – A lɛkara fù si, a giala Izirayeli a Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ n kɛ pii: «Á ke, man die kiibaa lɛ sii Salomɔn la, man die tɔrɔn lɛn fù toɛ nsɛ din gɔn.

³² Sɛnɛ tɔrɔn lɛn goon tá re goɛ̃ Salomɔn gɔn, maa a dí-nyali Davida lɛ a lɛa, ka Zeruzalɛmu kiwi kɛ nɛ, má a yii gɔgɔɔ̃ Izirayeli a bǎã tumaa bii.

³³ Man die bɛ zɛnɛɛ, a giala Izirayeli minin lɛn nə́ ma toa walan, ǹ nə́ Sidɔn minin dì Asitartee guguru kɔ, ka Moabu minin dì Kemɔɔsi laanka Amɔn tɔrɔn dì Molɛki kɛ nɛ. Ka bɛ dɔ nɛ, ma zii mɛn nyaa ǹ nɛ, ǹ kɔ bɛ lɛ wa, sii mɛn bɛ́ pepere masɛ gɔn ǹ bɛ zɛnaa wa. Landa boon laanka sii yɔrɔ bɔ ǹ boon mɛnɛn bɛ́ má kɔ ǹ la, ǹ kɔ bɛn lɛ ka Salomɔn ǹ di Davida wɔ bɛ́ lɔn wa.

³⁴ Ka bɛ yii ni, ma ba re kiibaa lɛ sii lenlen ma bɔ Salomɔn gɔn wa, man die toɛ pàã la miɛ̃ a yiikoonaabaa tumaa gɔ́ɔ̃ nɛ, maa dí-nyali Davida lɛ a lɛa, ma asɛ mɛn lɛ yii gɔgɔɔ̃, a giala á maa gɔn waa ǹ boon laanka maa landa boon kɛn tamaa.

³⁵ Sɛnɛ, man die kiibaa lɛ sii Salomɔn a nɛgiĩ la, ma tɔrɔn lɛn fù kɔ nsɛ din Zeroboamu la.

³⁶ Sɛnɛ ma á die tɔrɔn lɛn goon toɛ Salomɔn a nɛgiĩ gɔn, màn mɛn bɛ́ toɛ, maa dí-nyali Davida lɛ tɔrɔ die a goã kiibaa la miɛ̃, ma yɔrɔ-a Zeruzalɛmu kiwi kɛ nɛ, má bɔ má n tɔ da la.

³⁷ «Zeroboamu, man die n kuĩ, ma n baa kii lɛa Izirayeli gána mìi la ka a bɛ́ kɔɔ̃nɛ n ganaa lɔn.

³⁸ Ma bɛ́ re n gɔn wɛɛ n nɛ ka sii mɛn tumaa nɛ, bɛ̀ n nə n too kɔ bɛ ganaa, ma bɛ́ re zii mɛn nyɛɛ n nɛ, bɛ́ ń kɔ bɛ lɛ, sii mɛn bɛ́ pepere ma yii li, bɛ̀ ń bɛ zɛnaa, bɛ̀ ń maa landa boon laanka maa gɔn waa ǹ boon kɛn tamaa ka maa dí-nyali Davida zɛnaa lɔn, ma á die goɛ̃ kunun n ni. Ma á die n kion lɛ gòãn we tán ka ma Davida wɔ baa lɔn. Ma á die Izirayeli tɔrɔn biɛ n wɔ lɛa.

³⁹ Salomɔn a sii baraa lɛ taman yii, man dɔlɔ boe Davida tɔrɔn ganaa, sɛnɛ man maa die boe n wɔn ganaa duduu wa.»

⁴⁰ A bɛ́ miɛ̃, Salomɔn na á goã giɛ li, mà a Zeroboamu dɛ. Zeroboamu tɔ́n yoo á baa si á woo Ezipti gána a kii Siikaaki li. Á goã walan miɛ̃ yǎa Salomɔn gã.

Salomɔn a gɛ̀

⁴¹ Salomɔn sii gialakunun mɛnɛn tumaa zɛnaa, a màn mɛn yii zɛnaa, a sii-doɛ̃ kɛ nɛ, bɛ tumaa tá kiɛ̃ nɛ a nya ǹ dín sɛ́wɔ lɛ nɛ.

⁴² Salomɔn na á kiibaa zɛnaa Zeruzalɛmu kiwi, Izirayeli kuturu mìi la, lɛ̀ pusi gɔ́ɔ̃ nɛ.

⁴³ A bɛ́ á gã, á woo ǹ digolon li ǹ nə́ bĩ ǹ di "Davida a kiwi". A nɛgiĩ Roboamu giã a bǎã nɛ pàã la.