Kiin1 1 - LAWA A BOO SONBORE

Davida a pàã zɛnaa a nya Kii Davida a zizi kɔ

¹ Kii Davida zizi kɔ, á lɛ̀ gigiã yɛ. Maǹ nə́ goã mɔnaan koe lɛ, mà ǹ nyɛn nya a ganaa, sɛnɛ bɛ goã nyɛn lɛ nyɛɛ a ganaa wa.

² A dí-nyalin nə́ tɔ́n pɛ-n kɛnɛn: «Dɛnaagiĩ, wɔa kii, nɛniɛ ten mɛn nə́ ke a ná a tɔn giĩ dɔ̃ wa, a toa wɔsɛn nə ga bɛ li wɔ kɔ n la. Bɛ lɛ n die giɛ̃ n li a ga n walan. Nɛniɛ lɛ tá re wɛɛ tán a n naa n ganaa, bɛ á re nyɛn nyɛɛ n ganaa.»

³ Nɛniɛ ten mɛn nə́ ke siĩni, ǹ nə́ ga bɛ li Izirayeli gána bǎã yii ni. Ǹ nə́ tɔ́n Sunɛmu kiwi min Abisaagi yɛ, ǹ nə́ kũ ǹ nə́ woo ne kii lɛ li.

⁴ Bɛa nɛniɛ ten lɛ goã siĩni parsiini. Á ga kii lɛ walan, á dí nya nɛ, sɛnɛ kii lɛ dɔ̃ lɔ lɛa wa.

Adoniya n zoɛ̃ kiibaa li

⁵ Bɛa waáraa, Agiti a nɛgiĩ Adoniya na á goã n yiri koɛ kiibaa ganaa bɛ̀ á n pii: «Masɛ din lɛ n die kii biɛ!» Á ga ziabaa ǹ wotoro goon li, ka sùidɛnan laanka min posooro ne, bɛn nə́ goã a nyɛɛnɛ baa sii.

⁶ Adoniya yɛ tán nɛ lɛa lɔn, ǹ di bin na a zɛ̀rɛ baa ǹ kɔn pinaa á pɛ nɛ mà wàa na á baa a tá kɛ biɛ kɛnɛn ka kɛnɛn wa. Ka bɛ dɔ nɛ, á goã siĩn parsiini. Abusalɔn goã zizi ni.

⁷ Adoniya kɔn yɛ ka Seruyaa a nɛ Zoabu ni, ka Lawa a wúlu-bɔle Abiataara nɛ. Ǹ nə́ kaa Adoniya kio, ǹ nə́ n dɔ lɛ.

⁸ Sɛnɛ Lawa a wúlu-bɔle Sadɔki ni, Zozadaa a nɛgiĩ Benaazaa nɛ, Lawa a boo gii-dali Natan nɛ, Simeyii ni, Reyii ni, Davida a min foo taãnaan kɛn nɛ, bɛn kɔn goã kun ka Adoniya-n wa.

⁹ Ǹ kɔn pinaa, Adoniya wúlu bɔ ka sèren ne, ka diin laanka diin nɛ kasiɛ̃ wolen ne, kunu Zoyeleti kɔlɔ ganaa, kɔlɔ mɛn lɛ á ke Ein-Rogeli genli. Kii Davida a nɛgiĩn lɛn, Adoniya din dɔɔ̃nɔn lɛa, a lɛ dɔ ǹ yii tumaa ganaa, ka Zudaa minin mɛnɛn nə goã kii lɛ a dí-nyalin lɛa.

¹⁰ Sɛnɛ, Adoniya lɛ dia Lawa a boo gii-dali Natan la wa, a dia Benaazaa la wa, a dia Davida a min foo taãnaan lɛn la wa, a dia ǹ dɔɔ̃ngiĩ Salomɔn dɔ la wa.

Natan laanka Bati-Seebaa n Salomɔn kio

¹¹ Natan tɔ́n pɛ Salomɔn ǹ dan Bati-Seebaa nɛ: – Á ke, n tá doɛ̃ mà Agiti a nɛgiĩ Adoniya lɛ na á kii baa, wɔsɛn dɛnaagiĩ Davida ná a ba a siére-a wa?

¹² Da sisia kəni, ma yiri goon pɛ n nɛ, màn mɛn bɛ́ toɛ n nə n din laanka n nɛgiĩ Salomɔn nyín si n da.

¹³ Wo dɔ kii Davida lɛ li n pɛ nɛ: «Maa dɛnaagiĩ, táa n din nə n goã n nə n liɛ n pɛ ma nɛ, mà maa nɛ Salomɔn tá re kii biɛ n kio, a giã n kii dankan lɛ la? Sɛnɛ a na á saa lɔn Adoniya tá kii biɛ?»

¹⁴ Á ke, n bɛ́ re goɛ̃ kii lɛ li ǹ mɛn wàaraa, tɔn boo diɛ nɛ, ma dinmaa lɛ tá re we n kio, ma n boo lɛ pã.

¹⁵ Bati-Seebaa wɔ kii lɛ li, a waa ǹ kion. Kii lɛ goã á zizi kɔ parsiini, Sunɛmu kiwi nɛ Abisaagi lɛ na á goã dí nyɛɛ nɛ.

¹⁶ Bati-Seebaa nə́ n zuməə, á kaa tán kii lɛ yɔrɔ-a, kii lɛ tɔ́n nɔ̀n da la: «Ma n giɛ wàa li?»

¹⁷ Bati-Seebaa ná a lɛ si: «Dɛnaagiĩ, ma nə n liɛ kɛ wɔ masɛ nɛ, ka n Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ tɔ nɛ ń pɛ mà ma din a nɛgiĩ Salomɔn lɛ n die kii biɛ n kio, mà a din lɛ n die giɛ̃ n kii dankan lɛ la.

¹⁸ Á ke sisia, Adoniya n kii lɛa, a da yaa, maa dɛnaagiĩ kii ba màn kɔn siére-a wa!

¹⁹ Adoniya wúlu bɔ ka dii gɔ̀lɔ̀n nɛ, ka dii nɛ kasiɛ̃ wolen ne, ka sère didi ni. Á lɛ dia kii a nɛnyaanan tumaa la, Lawa a wúlu-bɔle Abiataara laanka sɔraasin goledɛnaa Zoabu ni, sɛnɛ a lɛ dia n dí-nyali Salomɔn la wa.

²⁰ Dɛnaagiĩ kii, Izirayeli minin tumaa yii n doa nɛ n din la sisia, ń giɛ n tá pii ǹ ni, min mɛn bɛ́ re giɛ̃ kii dankan la, maa dɛnaagiĩ kii lɛ kio.

²¹ Bɛ̀ a baa miɛ̃ wa, n wɔ tii li kio, ǹ tá re sii baraa a dɔlɔ boe masɛ laanka maa nɛ Salomɔn ganaa kooro.»

²² A Bati-Seebaa toa tɔn boo diɛ ka kii lɛ nɛ, bɛ̀ Natan nə́ ke á dɔ.

²³ Ǹ nə́ pɛ kii lɛ nɛ: «Á ke, Lawa a boo gii-dali Natan daa!» Natan daa kii lɛ nyɛɛnɛ, á n zumaa á kaa tán a yɔrɔ-a,

²⁴ á tɔ́n pɛ: – Dɛnaagiĩ kii, n din taãn nə ń pɛ mà Adoniya n die kii biɛ n kio, mà a din lɛ n die giɛ̃ n kii dankan la?

²⁵ A giala, pelo Adoniya woo wúlu bɔ ka dii gɔ̀lɔ̀n nɛ, ka dii nɛ kasiɛ̃ wolen ne, ka sère didi ni. Á lɛ dia kii lɛ a nɛgiĩn tumaa la, á lɛ dia sɔraasin goledɛnan laanka Lawa a wúlu-bɔle Abiataara la. Ǹ tá a gialaa màn bii, màn mii Adoniya yɔrɔ-a, ǹ nə́ pii: «Kii Adoniya die a nyín sasa yɛ!»

²⁶ Sɛnɛ, dɛnaagiĩ, Adoniya lɛ dia masɛ la wa, a dia Lawa a wúlu-bɔle Sadɔki la wa, a lɛ dia Zozadaa a nɛgiĩ Benaazaa la wa, a lɛ dia n dí-nyali Salomɔn dɔ la wa.

²⁷ Maa dɛnaagiĩ kii lɛ din na á zii kɔ, kɛ tɔ́n nə n zɛnaa sonbore? A da yaa, min mɛn bɛ́ re giɛ̃ maa dɛnaagiĩ kii lɛ a kii dankan la n kio, n bɛa dɛnaa pɛ n dí-nyalin ma-n wa.

Davida n Salomɔn boe koɛ a bǎã-saali lɛa

²⁸ Kii Davida ná a lɛ si: «Ka Bati-Seebaa bíi ka kɔ ma la. Bati-Seebaa daa kii lɛ nyɛɛnɛ, á giã bii-a a yɔrɔ-a.»

²⁹ Kii lɛ nə́ n liɛ á pɛ: – Dɛnaa Lawa yii á koo, asɛ mɛn nə́ ke á masɛ si nɔmaa tɔrɔ tumaa la.

³⁰ Ma din bɛ́ nɛ, má liɛ wɔ n nɛ ka Izirayeli a Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ tɔ nɛ, má pɛ: «N nɛgiĩ Salomɔn lɛ n die dii pàã la masɛ kio, a giã maa kiibaa lɛ la, ma bǎã nɛ, man die zɛnɛɛ miɛ̃ a din pelo kɛ lɛ nɛ.»

³¹ Bati-Seebaa nə́ n zuməə, á kaa tán kii lɛ yɔrɔ-a, á pɛ: «Maa dɛnaagiĩ kii Davida lɛ die a nyín sasa yɛ miɛ̃ duduu.»

³² Kii Davida lɛ tɔ́n pɛ: «Ka Lawa a wúlu-bɔle Sadɔki bíi, ka Lawa a boo gii-dali Natan lɛ laanka Zozadaa a nɛgiĩ Benaazaa lɛ nɛ, ka ǹ kɔ ma la!» Ǹ nə́ daa kii lɛ yɔrɔ-a.

³³ Á pɛ ǹ nɛ: «Ka kaa dɛnaagiĩ a dí-nyalin lɛn kũ, ka ǹ kaa kun ka nɛ, ka maa nɛgiĩ Salomɔn da ma din a dundun sùi la, ka wo ne Giyɔn a mu yala lɛ-a.»

³⁴ Walan nɛ, Lawa a wúlu-bɔle Sadɔki laanka Lawa a boo gii-dali Natan tá re nyɔɔ loe Salomɔn ganaa ǹ koa Izirayeli a kii lɛa. Ka die ka bɛn pɛ bɛa biikoo li, ka n lɛ dɛ ka pɛ: «Kii Salomɔn die a nyín sasa yɛ!»

³⁵ Bɛ kio, ka die ka kɔ a kio lɛ, a da giã maa kii dankan lɛ la, a din nə die kii biɛ ma bǎã nɛ, a din lɛ nɛ, ma á koɛ Izirayeli gána laanka Zudaa gána a kii lɛa.

³⁶ Zozadaa a nɛgiĩ Benaazaa kii lɛ lɛ si: «A n miɛ̃! N Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ die a na a lɛ pã.

³⁷ Dɛnaa Lawa goã kun ka maa dɛnaagiĩ kii lɛ-n lɔn, a die a goã kun ka Salomɔn dɔ-n miɛ̃, a na a kiibaa lɛ bǐɛ̃ kɔ doo a la maa dɛnaagiĩ kii Davida wɔ nɛ.»

³⁸ Bɛ kio, Lawa a wúlu-bɔle Sadɔki ni, Lawa a boo gii-dali Natan nɛ, ka Zozadaa a nɛgiĩ Benaazaa woo kun ka Kerɛti minin laanka Pereti minin ni, ǹ nə́ Salomɔn da kii Davida a dundunsùi lɛ la, ǹ nə́ woo ne Giyɔn mu yala lɛa.

³⁹ Lawa a boo gii-dali Sadɔki nyɔɔ saa màn bɛn nɛ, kɔn yɛ ka Lawa nɛ ǹ kion lɛ nɛ, á lɔ Salomɔn ganaa. Ǹ nə́ bɛn pɛ zaman lɛ nə́ n lɛ dɛ: «Kii Salomɔn die a nyín sasa yɛ!»

⁴⁰ Zaman lɛ tumaa kɔ a kio lɛ, ǹ nə́ goã piì pii, n nyɛnyɛɛ taãn-taãnɛ, yǎa ǹ lɛ-dɛ bìn da gána lɛ ganaa.

Salomɔn nə ǹ dɔɔ̃n Adoniya a siɛ̃n toɛ nɛ

⁴¹ Adoniya lɛ dia min mɛnɛn tumaa la kun ka a din ni, ǹ bɛ́ màn bii nyɛɛ ǹ mɛn waáraa, ǹ nə́ bɛa lɛ-dɛ lɛ ma. Zoabu bɛ́ bɛn lɛ wuu miɛ, á nɔ̀n da mà màn wuu kɛ tumaa kiwi lɛ nɛ, mà a mìi n ka wàa nɛ?

⁴² A toa boo diɛ, Lawa a wúlu-bɔle Abiataara a nɛgiĩ Zonaatan daa. Adoniya pɛ nɛ: «Daa, a giala ma n min sonbore lɛa, n doamaa nɛ n nə́ die boo kɔɔ̃n pii.»

⁴³ Zonaatan Adoniya lɛ si: – Haayii! Soɛ yii nə n bɔ a nɛ! Wɔa dɛnaagiĩ Davida lɛ na á Salomɔn koa kii lɛa.

⁴⁴ Kii lɛ Lawa a wúlu-bɔle Sadɔki dia woe kun ni, ka Lawa a boo gii-dali Natan nɛ, ka Zozadaa a nɛgiĩ Benaazaa nɛ, ka Kerɛti minin laanka Pereti minin ni. Ǹ nə́ da kii a dundunsùi kɛ la.

⁴⁵ Lawa a wúlu-bɔle Sadɔki laanka Lawa a boo gii-dali Natan nə́ nyɔɔ lɔ a ganaa, ǹ nə́ koa kii lɛa Giyɔn. Bɛ kio, ǹ nə́ n toa walan, ǹ nə́ woo ka nyɛnyɛɛ nɛ, kiwi lɛ a minin foo kɔɔ̃n kɔ á la yii ni, bɛ lɛ a màn wuu lɛ n ke, ká ma.

⁴⁶ Salomɔn giã kii dankan lɛ la dinin.

⁴⁷ A goã bɛ li wa, kii lɛ a dí-nyalin nə́ daa fòo sonbore da wɔa dɛnaagiĩ kii Davida nɛ, bɛ̀ ǹ tá pii: «N Lawa lɛ die a toa Salomɔn tɔ bɔ doo a la n wɔ nɛ, a die a Salomɔn a kiibaa lɛ bǐɛ̃ kɔ a la n wɔ nɛ.» Bɛ kio, kii lɛ nə́ kuməə tán a piì la,

⁴⁸ á tɔ́n pɛ kɛnɛn dinin: «Barka tá Dɛnaa Lawa ganaa, Izirayeli a Lawa lɛ, a giala á min kɔsɔ da maa kiibaa lɛ la, ma yii boo la á yɛ!»

⁴⁹ Adoniya goã á lɛ dia min mɛnɛn la lɛn, ǹ tumaa gɔ̀nɔn bìn da, ǹ nə́ yoo, ǹ bɛ́ re n sii ǹ la lɔn, didie ga bɛ li.

⁵⁰ Adoniya nyɛ́ɛ baa kii Salomɔn nɛ. Bɛ lɛ nɛ, á yoo á woo *wúlu bɔ ǹ bǎã lɛ karan kũ.

⁵¹ Ǹ ná a boo da Salomɔn nɛ: – Á ke, Adoniya a nyɛ́ɛ baa kii Salomɔn nɛ taman yii, á wúlu bɔ ǹ bǎã lɛ a karan kũ bɛ̀ a tá pii: «Kii Salomɔn die a n liɛ masɛ-n pelo, mà a ba re ma dii ma gã wa.»

⁵² Salomɔn nə́ n toa: «Bɛ̀ n tá min pepere lɛa, n mìi ka goon ba re papaɛ̃ wa, sɛnɛ bɛ̀ baraa yɛ n gòɛ̃ nɛ, n doa-n ka gɛ̀ nɛ.»

⁵³ Kii Salomɔn lɛ minin dia ǹ nə́ woo kũ ǹ nə́ bɔ wúlu bɔ ǹ bǎã lɛ nɛ. Adoniya daa kaa tán kii Salomɔn yɔrɔ-a. Salomɔn pɛ nɛ: «Wo piɛ.»