Kiin2 18 - LAWA A BOO SONBORE 2011

Zudaa gána a kii Ezekiasi

¹ Elaa a nɛgiĩ Ozee lɛ Izirayeli gána a kii lɛa, bɛa kiibaa lɛ̀ sɔɔbaa ǹ wɔ, Ahaazi a nɛgiĩ Ezekiasi Zudaa gána a kii baa.

² A bɛ́ kii biɛ, bɛ̀ a lɛ̀ fuəwensooro ne. A na á kiibaa zɛnaa lɛ̀ fuəwenmanangɔrɔ Zeruzalɛmu kiwi. Ǹ dan tɔ na á goã Aabii, Zakarii a nɛlɔ nɛ.

³ Sii mɛn bɛ́ pepere Dɛnaa Lawa yii li, á bɛ zɛnaa ka ǹ digolo Davida wɔ bɛ́ lɔn ka te!

⁴ A din lɛ na á wúlu bɔ ǹ bǎãn lɛn papaã, á tíĩn yɔyɔrɛ, á dì Aseeraa nyín na kɔn. Muizu goã á miɛ̃ nyín mɛn zɛnaa ka zan nɛ, á bɛ dɔ nana kɔn, a giala Izirayeli nɛnyaanan lɛn man nə́ goã nyɔɔ gìĩ kɔɔ̃n tiɛ̃ tán bɛa miɛ̃ nyín lɛ nyɛɛnɛ, á daa dɔ bɛa biikoo lɛ ganaa. Maǹ nə́ goã miɛ̃ nyin lɛ bíi "Newusutan".

⁵ Ezekiasi nə́ n foo doa Izirayeli a Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ ganaa. Kii Ezekiasi kio, Zudaa gána a kiin lɛn tumaa bii, kii yɛ ka a bɛ́ lɔn wa. Kiin mɛnɛn dɔn nə goã ǹ nə́ daa a nyɛɛnɛ, ǹ miã goã bɛn dɔn bii wa.

⁶ A na á goã naa-n Dɛnaa Lawa ganaa, a goã n niɛ̃ a ganaa wa. Dɛnaa Lawa goã á n gɔn waa Muizu ni ka boon mɛnɛn nɛ, Ezekiasi lɛ bɛn tamaa.

⁷ Dɛnaa Lawa goã kun ni, bɛ̀ á sii woo sii zɛnaa bɛ n bǐɛ̃ koe. Á n gòãn dii Asiirii gána a kii ganaa, a goã a pàã giulun doo wa.

⁸ Ezekiasi lɛ din na á zia da Filisiti minin ganaa á boo ǹ la, á ǹ loo yǎa Gaazaa, á bɔ̀n da kiwi lɛ laanka a bǎãn ganaa. Kungɔn bɛ́ pɛnɛɛ nɛ kiwi dadaran mɛnɛn ganaa á bɛn si ka bǎã-lɛduə̃lin giã ǹ bǎãn dɔn nɛ.

Samarii kiwi si

⁹ Ezekiasi a kiibaa lɛ̀ siibaa ǹ wɔ, Asiirii gána a kii Salmanazaara woo kɔ Samarii lɛ a ná a lɛnpɛnɛ. Bɛ á zɛnɛɛ, bɛ̀ Izirayeli gána a kii Ozee lɛ, Elaa a nɛgiĩ lɛa, bɛ̀ bɛ sɛ a kiibaa lɛ̀ sɔbaabaa ǹ wɔ nɛ.

¹⁰ Lɛ̀ sɔɔ gɔ́ɔ̃ nɛ, Asiirii minin lɛn nə́ kiwi lɛ si ǹ nə́ nɔmɔ a ganaa. Ezekiasi a kiibaa lɛ̀ sɔrɔbaa ǹ wɔ, lɛ̀ mɛn bɛ́ kɔnpii ka Izirayeli gána a kii Ozee sɛ wɔ a lɛ̀ manangɔrɔbaa ǹ wɔ nɛ, bɛa lɛ̀ lɛ nɛ, ǹ nə́ Samarii si.

¹¹ Asiirii gána a kii lɛ tɔ́n Izirayeli minin goa á kiɛ̃ ǹ nɛ Asiirii gána nɛ, á woo ǹ ne Halaa kiwi, ka Habɔɔrɔ tà lɛ-a nɛ, Goozan gána nɛ, ka Mɛdi gána a kiwi dadaran nɛ.

¹² A giala Izirayeli minin lɛn man nə n too kɔ ǹ Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ lon wa. Ka bɛ dɔ nɛ, ǹ ná a lɛ kɔ kɔn la lɛ ziziɛ̃. Dɛnaa Lawa a dí-nyali Muizu goã á màn mɛn yii pɛ, ǹ nə n too kɔ bɛ-a wa, ǹ kɔ lɛ dɔn wa.

Zudaa gána si

¹³ Ezekiasi a kiibaa lɛ̀ fulusiibaa ǹ wɔ, kungɔn bɛ́ pɛnɛɛ nɛ Zudaa gána a kiwi dadaran mɛnɛn tumaa ganaa, Asiirii gána a kii Senankeribu woo bɛn yii gialaa á ǹ si á nɔmɔ ǹ ganaa.

¹⁴ Zudaa gána a kii Ezekiasi minin dia woe pii Asiirii gána a kii lɛ nɛ Lakiisi kiwi: «Má sã. N baran zia da ma-a wa, bɛ̀ ń màn mɛn da masɛ mìi ni, ma á golee bɛ li.» Asiirii gána a kii lɛ tɔ́n wɔrɔ kilo duu fù (10 000) laanka sana kilo duu goon (1 000) da Zudaa gána a kii Ezekiasi lɛ mìi ni nyin giɔ̀mɔ lɛa.

¹⁵ Wɔrɔ mɛn tumaa goã Dɛnaa Lawa a kion kɛ nɛ, ǹ mɛn tumaa dɔ goã kii a kion màn lɛa, Ezekiasi bɛ yii goa á kɔ la.

¹⁶ Bɛa biikoo lɛ nɛ, Ezekiasi Dɛnaa Lawa guguru kɔ ǹ kion lɛ a kiɛnlɛ-a ǹ goon ziziɛ̃ kɔnlɛ ka goon lɛn wɔ ǹ mànan nɛ. A da yaa a din Zudaa gána a kii Ezekiasi kɛ lɛ na á goã á sana kaa ǹ la. Sɛnɛ á ke, á ǹ kɔ Asiirii gána a kii la.

Ǹ nə́ Zeruzalɛmu lɛnpɛnɛ

¹⁷ Asiirii gána a kii lɛ nə́ n toa Lakiisi kiwi, á sɔraasin goledɛnaa min sɔɔ dia woe Ezekiasi gialaa Zeruzalɛmu kiwi. Sɔraasi gigiã goã kunun ǹ ni. Ǹ nə́ woo ǹ nə́ dɔ Zeruzalɛmu. Ǹ bɛ́ ǹ nə́ woo ǹ nə́ dɔ, ǹ nə́ n doa bii-a kunu mu dɔn kaaraa kɛa mu a baa si ǹ zii la, gàra-wɔlen wuru zii la.

¹⁸ Ǹ nə́ nɔ̀n da kii lɛ li. Kii a sumu mìilandɛnaa Eliakimu ke Ilkia a nɛgiĩ lɛa, bɛ nɛ, ka sɛ́wɔ-kiɛ̃li Sebunaa nɛ, ka Asaafu a nɛgiĩ Zoa kɛ nɛ, sɛ́wɔn tamaali lɛa, bɛn nə́ soo ǹ nə́ daa ǹ li.

¹⁹ Asiirii minin lɛn sɔraasin goledɛnaa lɛ goon nə́ n toa ǹ ganaa kɛnɛn: – Ka pɛ Ezekiasi ni, mà Asiirii gána a kii, kii gole lɛ mà kɛnɛn: «Maǹ nə́ n gòã koɛ wàa la?

²⁰ Ma n pii mà lɛ gɔ́ɔ̃ ǹ boo kooro n zia da ǹ yiri laanka zia da ǹ pàã biɛ? Sisia, manə n foo doɛ die ganaa n tá n gòãn dii masɛ ganaa?

²¹ Á ke, ma n nə n foo doa Ezipti gána a dɔmalɛ ganaa, bɛa bàlà yiɛ kɛ lɛ, a doamaa wole tumaa gɔn foɛ̃ kiɛ̃ li. Min mɛnɛn tumaa bɛ́ n foo doɛ Ezipti gána a kii *Faarahɔn lɛ ganaa, a nə n biɛ kɛnɛn lɛn ǹ ganaa.»

²² Ka tá re pii ma-n mà Dɛnaa Lawa lɛ, kaa Lawa lɛa, mà kasɛn manə n foo doɛ bɛ lɛ ganaa! Sɛnɛ táa a din lɛ nɛ Ezekiasi ná a wúlu bɔ ǹ bǎãn papaã, bɛ̀ á n pii Zudaa minin laanka Izirayeli minin ni: «Ka n die kiɛ tán *wúlu bɔ ǹ bǎã kɛ lɛ yɔrɔ-a Zeruzalɛmu.»

²³ Kanna kəni, bǐɛ̃ kɔ n yoo n da maa dɛnaagiĩ, Asiirii gána a kii lɛ li. Ma á sùi duu paa (2 000) koe n la, bɛ̀ n din tá re minin yii ǹ dii ǹ la!

²⁴ Ma n siɛ lɔn n tɔn boo la n masɛ a dɛnaagiĩ a pàãdɛnaa goon kooro da wusooma kio-n ganaa? Haalɛ, ta ǹ dɛnaa din ni maa dɛnaagiĩ a dí-nyalin lɛn kiɛɛrɛ lɛa. Ma n nə́ n foo doɛ Ezipti gána ganaa, ziabaa ǹ wotoron laanka sùidɛnan taman yii?

²⁵ Dinin kanaa, man die bǎã kɛ lɛ gialaa, má n die a bɔ̀n biɛ, Dɛnaa Lawa ná a lɛ dɔ kɔ wa? Dɛnaa Lawa din na á pɛ ma-n kɛnɛn: «Da gána kɛ lɛ gialaa n na a bɔ̀n baa.»

Asiirii minin mà Zudaa a zaman nə n dinin kɔ

²⁶ Ilkia a nɛgiĩ Eliakimu ni, ka Sebunaa laanka Zoa nɛ, bɛn nə́ pɛ sɔraasin mìilandɛnaa lɛ-n kɛnɛn: «Bǐɛ̃ kɔ n boo da ka wɔ nɛ ka Aramu bɔlɔ nɛ, a giala wɔ á miɛ̃. Sɛnɛ n baran *Ebrəə bɔlɔ pɛ wɔsɛn manɛ, zaman kɛ yii-n kungɔn la wa.»

²⁷ Sɔraasi mìilandɛnaa lɛ nə́ ǹ lɛ si á pɛ: «Maa dɛnaagiĩ na á ma dia boon kɛn lɛn pii nsɛ laanka n kii dinsɔɔ̃-n ya? Giĩn mɛnɛn bɛ́ giã-n kungɔn la, ǹ bù bii laanka ǹ mɔn mi n die pàã biɛ ǹ ganaa ka ka dɔn wɔ bɛ́ lɔn.»

²⁸ Sɔraasin mìilandɛnaa lɛ tɔ́n yoo á gole lon, á n lɛ dɛ ka Ebrəə bɔlɔ nɛ, á pɛ: – Ka n too kɔ Asiirii gána a kii, kii gole a boo ganaa!

²⁹ Kii lɛ a da ǹ boo á ke: «Ka baran n saa Ezekiasi li wa, a giala a ba boe la a ka si masɛ la wa.»

³⁰ Ezekiasi bɛ́ pii mà Dɛnaa Lawa tá re ǹsɛn boe a nɛ a giala yii li, mà kiwi kɛ ba re n we Asiirii gána a kii gɔn wa, ka nyan nə n saa bɛa boo kɛ li, ka n foo doa Dɛnaa Lawa ganaa wa.

³¹ Ka baran n too kɔ Ezekiasi lon wa, a giala Asiirii gána a kii lɛn pii kɛnɛn: «Ka giaárabaa zɛnaa ka masɛ nɛ, ka n dinin kɔ ma la, didie tá re a *rezɛ̃ da wuru a nɛ bii, didie tá re a gɔ́rɔ da nɛ bii, didie na a nyankɔrɔ zuzulu mu mii,

³² bɛ̀ ma baa die ka goɛ ma wo ka nɛ gána kɔsɔ nɛ, gána mɛn nə́ ke ka kaa wɔ lɛ bɛ́ lɔn. *Belee laanka duvɛ̃ sonbore gána nɛ, buuru laanka rezɛ̃ da wurun gána nɛ, ka bɛ́ *olivie dan mɛnɛn nyɔɔ boe, bɛn laanka zoo gána nɛ. Bɛa yɔrɔ lɛ la, ka tá re goɛ̃ ka yii n koo, ka n ka a re giɛ̃ wa. Ka baran n too kɔ Ezekiasi lon wa, a giala a n ka yiri siɛ̃, bɛ̀ á n pii kɛnɛn: Dɛnaa Lawa tá re wɔ boe a nɛ!

³³ Gánan dìn nə́ boo la ǹ nə́ ǹ dininmaan gána si Asiirii gána a kii la ya?

³⁴ Amaati laanka Arpaadi a dìn lɛn man maa? Sefaravayimu ni ka Enaa laanka Iva nɛ, bɛn dìn lɛn man maa? Ǹ nə́ Samarii kiwi si ma la?

³⁵ Bɛa gánan kɛn lɛn dìn lɛn tumaa, ǹ mɛn na a ná a gána si ma la á da, Dɛnaa Lawa sɛ tɔn boo la a Zeruzalɛmu si masɛ la a da?»

³⁶ Zaman lɛ giã bii-a kiĩni, ǹ nə n lɛ goon da lɛ wa, a giala kii lɛ a gɔn waa na á goã ka kɛ nɛ: «Ka baran a lɛ si wa!»

³⁷ Ilkia a nɛgiĩ, Eliakimu lɛ kii a sumu mìilandɛnaa lɛa, bɛ nɛ ka sɛ́wɔ-kiɛ̃li Sebunaa nɛ, ka Azaafu a nɛgiĩ Zoa kɛ nɛ sɛ́wɔn tamaɛ, bɛn nə́ n bɔyaa ǹ nə́ daa Ezekiasi li, ǹ mɔnaan nə́ tɔtoɛ̃ nɛ. Sɔraasin mìilandɛnaa lɛ goã á boon mɛnɛn da, ǹ nə́ bɛn gũ ǹ nə́ ǹ pɛ Ezekiasi ni.