Kiin2 17 - LAWA A BOO SONBORE 2011

Izirayeli gána a kii giala-nyɔmɔɔ, Ozee

¹ Zudaa gána a kii Ahaazia a kiibaa lɛ̀ fulupaabaa ǹ wɔ, Elaa a nɛgiĩ Ozee kii baa Izirayeli gána mìi la, lɛ̀ manangɔrɔ Samarii kiwi.

² Sii mɛn bɛ́ baraa Dɛnaa Lawa yii li, á bɛ zɛnaa, sɛnɛ a bie ka a na á zɛnaa ka Izirayeli gána a kiin kɛn wɔ bɛ́ lɔn ǹ nə́ goã ǹ nə́ pàã zɛnaa a nyɛɛn wa.

³ Asiirii gána a kii Salmanazaara woo Ozee gialaa, Ozee ná a wɔ da Salmanazaara wɔ gɔ́ɔ̃ nɛ, á nyin giɔ̀mɔ saraa la.

⁴ Sɛnɛ, Asiirii gána a kii lɛ daa yɛ, mà Ozee lɛ goã á gòãn dii ǹ sii zɛnaa. Sonbore, a na á goã á dia dí-a wolen dia Ezipti gána a kii Sayisi li, a bɛ́ goɛ̃ bɛ̀ a nyin giɔ̀mɔ mɛn dɔ saraa lɛ̀ tunaa nɛ, a goã á bɛ dɔ dia Asiirii gána a kii lɛ la wa. Asiirii gána a kii tɔ́n Ozee kũ á zɔrɔkan kaa a ganaa, á da kòso-n.

⁵ Bɛ kio, Asiirii gána a kii lɛ woo gána lɛ tumaa gialaa, á woo Samarii kiwi gialaa, a ná a lɛnpɛnɛ yǎa lɛ̀ sɔɔ.

⁶ Ozee a kiibaa lɛ̀ manangɔrɔbaa ǹ wɔ, Asiirii gána a kii lɛ Samarii kiwi si á nɔmɔ a ganaa. Á Izirayeli minin goa á kiɛ̃ ǹ nɛ Asiirii gána nɛ. Á ǹ kaa giã ganaa Halaa kiwi, Habɔɔrɔ tà lɛ-a nɛ, Goozan gána nɛ, ka Mɛdi gána a kiwin ni.

Màn mɛn da ka Izirayeli minin lɛn goa nɛ

⁷ Bɛ na á n zɛnaa, a giala, Izirayeli nɛnyaanan lɛn man nə́ sii la Dɛnaa Lawa, ǹ Lawa lɛ la, asɛ mɛn lɛ goã á ǹ waa á soo ǹ ne Ezipti gána nɛ, á ǹ bɔ Ezipti gána a kii *Faarahɔn gɔn. Ka bɛ dɔ nɛ, Izirayeli nɛnyaanan lɛn nə́ goã ǹ nə́ dìn guguru kɔ.

⁸ Dɛnaa Lawa goã á gánan mɛnɛn loo á ǹ bɔ ǹ bǎã nɛ Izirayeli minin lɛn nyɛɛnɛ, bɛn nə goã landa siin mɛnɛn zɛnɛɛ Izirayeli minin lɛn dɔn nə́ goã bɛn zɛnɛɛ. Izirayeli gána a kiin nə goã ǹ nə́ soo ka landa siin mɛnɛn nɛ, Izirayeli minin lɛn nə́ goã bɛn dɔn zɛnɛɛ.

⁹ Siin mɛnɛn bɛ́ ǹ kɔnbɔ ka zɛnaa-n wa, Izirayeli minin lɛn nə́ bɛn lɛ bɔ ǹ nə́ zɛnɛɛ ka durii ni, Dɛnaa Lawa, ǹ Lawa lɛ nɛ. Ǹ nə́ wúlu bɔ ǹ bǎãn dɔ ǹ dinin wɔ lɛa, ǹ kiwi tumaa nɛ, a kũ bǎã-lɛduə̃lin giã ǹ bǎãn ganaa a wo kiwi dadaran yaa, kungɔn bɛ́ pɛnɛɛ nɛ ǹ mɛnɛn ganaa.

¹⁰ Izirayeli minin lɛn man nə́ tíĩn laanka bìbìn doa, dì Aseeraa kɛ wɔ lɛa, tenten gogoonmaa la, da mɛn tumaa bɛ́ a luu n tì, ka bɛn giulun ni.

¹¹ Walan, bɛa wúlu bɔ ǹ bǎãn kɛn lɛn tumaa la, ǹ nə́ da yon gìĩ kɔɔ̃n tã ka gánan kɛn wɔ bɛ́ lɔn Dɛnaa Lawa goã á ǹ loo á ǹ bɔ ǹ bǎã nɛ Izirayeli minin lɛn nyɛɛnɛ. Siin mɛnɛn bɛ́ ǹ ba siĩn wa, ǹ nə́ bɛn zɛnaa yǎa ǹ nə́ wɔ Dɛnaa Lawa lon.

¹² Ǹ nə́ dìn guguru kɔ. A da yaa Dɛnaa Lawa na á goã á pɛ ǹ nɛ mà ǹ baran toa ǹ bɛ zɛnaa wa.

¹³ Dɛnaa Lawa goã á n gɔn waa Izirayeli gána laanka Zudaa gána nɛ. A na á goã a ná a boo gii-dalin tumaa laanka sii-nyaalin tumaa kaa bɛa gɔn waa ǹ boo lɛ a diɛ ganaa kɛnɛn: «Ka wusoo kaa tɔ wɔ ǹ gɔn babaraan kɛn kio, ka masɛ a gɔn waa ǹ boon laanka maa landa boon kɛn tamaa a kɔnpɛ ka dí-pɛn sɛ́wɔ kɛa boo tumaa nɛ. Man má bɛa dí-pɛn boon lɛn kiɛ̃, má ǹ kɔ ka digolon la. Maa dí-nyalin kɛn maa boo gii diɛ, man má kɔ bɛn la, máa ǹ pɛ ka dɔn manɛ.»

¹⁴ Sɛnɛ, ǹ nə n too kɔ wa. Ǹ nə́ n too laa ka ǹ digolon wɔ bɛ́ lɔn, ǹ digolon mɛnɛn lɛn bɛ́ ǹ goã ǹ nə́ golee ǹ Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ li wa.

¹⁵ Ǹ ná a landa boon lɛn toa walan ka lɛ kɔ kɔn la boon kɛn dɔ nɛ, á doa kɔn ka ǹ digolon ne. A ǹ yiri gisĩ ka siin mɛnɛn nɛ, ǹ zɛnaa boo n kaka a gɔn, ǹ nə́ bɛn dɔn toa walan. Maǹ nə́ baa si màn kokooron kio, á ke ǹ dɔn nə́ màn kooron baa. Gánan mɛnɛn nə ǹ lɛnpɛnɛ, maǹ nə́ bɛn sii zɛnaa ǹ gɔn saa, a da yaa, Dɛnaa Lawa goã á n gɔn waa ǹ nɛ mà ǹ baran bɛa gánan lɛn gòɛ̃ saa wa.

¹⁶ Ǹ nə́ ǹ Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ a gɔn waa ǹ boon toa walan, ǹ nə́ diin nɛ nyin màn paa zɛnaa ǹ dinin wɔ lɛa, ǹ nə́ dì Aseeraa kɛ nyin zɛnaa, ǹ nə́ lon gɔ̀nɔn ganaa ǹ mànan kɛn tumaa guguru kɔ, ǹ nə́ dí nya dì *Baali dɔ nɛ.

¹⁷ Ǹ nə́ ǹ nɛgiĩn laanka ǹ nɛlɔn tã wúlu mànan lɛa, ǹ nə́ wɔ kũ, ǹ nə́ boobaa ǹ dí nya. Ǹ nə́ ǹ dinin kɔ dí baraa nya la, Dɛnaa Lawa yɔrɔ-a, yǎa ǹ nə́ Dɛnaa Lawa foo yoo.

¹⁸ Dɛnaa Lawa foo tɔ́n yoo Izirayeli minin lɛn li taãn-taãnɛ, á ǹ zɔ̃ á ǹ bɔ a din ganaa ka sɔɔsɔɔ. A na á n zɔ̃ á goã Zudaa tɔrɔn dininsɔɔ̃nɔn manɛ.

¹⁹ Sɛnɛ Zudaa tɔrɔn dɔn nə ǹ Lawa, Dɛnaa Lawa a gɔn waa ǹ boon lɛn tamaa wa. Landan mɛnɛn bɛ́ Izirayeli minin nə́ ǹ koa, maǹ nə́ kɔ bɛn lɛ.

²⁰ Dɛnaa Lawa Izirayeli tɔrɔn lɛn tumaa tii. Á sìi da ǹ ganaa, á ǹ wɔ basaã-kɔlen gɔn, á tɔ́n nɔmaa á ǹ loo, á ǹ bɔ a yɔrɔ-a ka sɔɔsɔɔ.

²¹ Sonbore Dɛnaa Lawa na á goã á Izirayeli minin na á ǹ bɔ Davida a kion minin ganaa. Izirayeli minin lɛn nə́ tɔ́n Nebaati a nɛgiĩ Zeroboamu baa kii lɛa. Zeroboamu goã á Izirayeli minin lɛn mìi ziziɛ̃ Dɛnaa Lawa ganaa, á ǹ kaa sii baraa gole zɛnaa ganaa.

²² Zeroboamu goã á sii baraan mɛnɛn tumaa zɛnaa Izirayeli minin lɛn nə́ kɔ bɛn lɛ ǹ nə́ ǹ zɛnaa. Ǹ nə n nyanaa ǹ nɛ wa,

²³ yǎa Dɛnaa Lawa nə́ ǹ zɔ̃ á ǹ bɔ a yɔrɔ-a ka sɔɔsɔɔ, ka a goã á ná a dí-nyalin, a boo gii-dalin lɛn tumaa kaa a boo diɛ ganaa lɔn. Ǹ nə́ Izirayeli minin lɛn goa ǹ nə́ woo ǹ ne ka sɔɔsɔɔ ǹ gána ganaa, Asiirii gána nɛ. Haalɛ pelo, ǹ tá tɔn walan.

Tiin goa a da ǹ nɛ Samarii gána nɛ

²⁴ Asiirii gána a kii minin goa *Baabilonii kiwi, Kutaa kiwi ni, Abaa kiwi ni, Amaati kiwi laanka Sefaravayimu kiwi ni, á daa ǹ kaa Samarii gána a kiwi dadaran nɛ, Izirayeli nɛnyaanan lɛn bǎã nɛ. Ǹ nə́ Samarii gána lɛ baa ǹ wɔ lɛa, ǹ nə́ giã a kiwi dadaran nɛ.

²⁵ Ǹ daa fuu li gána lɛ nɛ, ǹ goã Dɛnaa Lawa guguru koe wa. Dɛnaa Lawa tɔ́n yàran kaa ǹ ganaa, bɛn nə́ goã ǹ kukuĩ ǹ nə́ giɛ̃.

²⁶ A na á n pɛ Asiirii gána a kii lɛ-n kɛnɛn: «N tɔrɔn mɛnɛn goa n daa ǹ kaa Samarii gána a kiwin lɛn nɛ, bɛn ba gána lɛ a lawa guguru kɔ ǹ gɔn doɛ̃ wa. Bɛa lawa lɛ yàran dia die ǹ gialaa, á ke, bɛa yàran lɛn manə ǹ kukuĩ ǹ nə́ giɛ̃. A giala, ǹ ba gána lɛ a lawa guguru kɔ ǹ gɔn doɛ̃ wa.»

²⁷ Asiirii gána a kii lɛ tɔ́n pɛ: «Ka bɔ ka Lawa a wúlu-bɔlen mɛnɛn nɛ Samarii, ka bɛn lɛn goon dia, a wo walan. A die a ǹ daraa gána lɛ a lawa guguru kɔ ǹ gɔn ganaa.»

²⁸ Ǹ bɔ ka Lawa a wúlu-bɔlen mɛnɛn nɛ Samarii, bɛn min goon tɔ́n daa giã Betɛli. Ǹ doamaa bɛ́ nɛ ǹ Dɛnaa Lawa guguru kɔ lɔn, á goã ǹ darɛɛ bɛ ganaa.

²⁹ Sɛnɛ tɔrɔ gogoonmaa na á goã á dì zɛnaa a din wɔ lɛa, ǹ nə́ ǹ kaa wúlu bɔ ǹ kionən kɛn nɛ, Samarii minin nə́ goã ǹ nə́ ǹ dɔ. Tɔrɔn lɛn gogoonmaa na á goã zɛnɛɛ miɛ̃ ǹ giã ǹ kiwin lɛn nɛ.

³⁰ Baabilonii minin man nə́ dì Sukɔti-Benɔti nyín zɛnaa, Kutaa minin man nə́ dì Nɛrgali nyín zɛnaa, Amaati minin man nə́ dì Akimaa nyín zɛnaa

³¹ Abaa minin man nə́ dì Nebazi nyín zɛnaa, ka dì Tartaaki nyín ni, Sefaravayimu minin man nə́ goã tɔn nə ǹ nɛgiĩn tiɛ̃ wúlu mànan lɛa Sefaravayimu kiwi a dìn kɛn ganaa, Adramelɛki laanka Anamelɛki ni.

³² Bɛa minin kɛn lɛn nə́ Dɛnaa Lawa dɔ guguru kɔ, ǹ nə́ minin bɔ ǹ dinin bii, ǹ nə́ ǹ baa wúlu bɔ ǹ bǎãn wúlu-bɔlen lɛa, bɛn nə́ wúlu boe ǹ tɔ la, wúlu bɔ ǹ kionən ne.

³³ A ǹ toa Dɛnaa Lawa guguru koe maǹ nə́ goã tɔn nə ǹ dinin dìn guguru koe, á n kɔnpii ka ǹ bɔ ǹ gánan landan nɛ.

³⁴ Pelo, pelo, maǹ tɔn nə ǹ sii zɛnaa ǹ gɔn zizi la. Ǹ ba Dɛnaa Lawa guguru koe wa. Landa boon laanka sii yɔrɔ bɔ ǹ boon mɛnɛn nə ǹ wɔ baa, ǹ ba koe bɛn lɛ wa. Zakɔba mɛn bɛ́ Dɛnaa Lawa ná a tɔ kɔ mà Izirayeli, Dɛnaa Lawa goã á dí-pɛn laanka gɔn waa ǹ boon mɛnɛn kɔ bɛa nɛnyaanan kɛn la, ǹ ba koe bɛn dɔn lɛ wa.

³⁵ Dɛnaa Lawa na á goã á lɛ kɔ kɔn la wɔ ǹ nɛ, á n gɔn waa ǹ nɛ kɛnɛn: «Ka baran lawa kɔsɔn guguru kɔ wa, ka baran dí nya ǹ nɛ wa, ka baran wúlu mànan kɔ ǹ la wa.

³⁶ Dɛnaa Lawa mɛn lɛ bɛ́ á sii kakan zɛnaa á ka waa ka pàã nɛ á soo ka nɛ Ezipti gána nɛ, ka doamaa nɛ ka nyɛ́ɛ baa bɛ lɛ nɛ, ka kaa tán a din lɛ giulun, ka wúlu mànan kɔ a din lɛ la.

³⁷ A landa boon laanka sii yɔrɔ bɔ ǹ boon mɛnɛn kiɛ̃, ka dí-pɛn laanka gɔn waa ǹ boon kɛn nɛ á kɔ ka la, ka die ka bɛn lɛn tamaa baraabaraa. Ka baran lawa kɔsɔn guguru kɔ wa.

³⁸ Ma lɛ kɔ kɔn la mɛn wɔ ka nɛ, ka yiri baran bɔ ka bɛ-n wa: Ka baran lawa kɔsɔn guguru kɔ wa.

³⁹ Kaa Lawa, Dɛnaa Lawa lɛ, ka doamaa nɛ, ka nyɛ́ɛ baa bɛ lɛ nɛ. A din lɛ na á kaa si ka zɔ̀ɔn tumaa la.»

⁴⁰ Sɛnɛ ǹ nə n too kɔ wa. Ǹ nə́ woo nyɛɛnɛ ka ǹ lɛlɛ a sii zɛnaa ǹ gɔn nɛ.

⁴¹ Bɛ lɛ n ke kəni, bɛa tɔrɔn kɛn lɛn nə́ goã Dɛnaa Lawa guguru koe bɛ̀ ǹ tá tɔn dí dɔ nyɛɛ ǹ dìn manɛ. Ǹ nɛnyaanan nɛ, ǹ nɛnyaanan nɛnyaanan nɛ, bɛn dɔn man tɔn zɛnɛɛ miɛ̃ pelo, ka ǹ digolon nə goã zɛnɛɛ lɔn.