Danayeli sɛ́wɔ 2 - LAWA A BOO SONBORE 2011

Nebukadenezɔɔrɔ a narɛɛ bibinaa

¹ Nebukadenezɔɔrɔ a kiibaa lɛ̀ paabaa ǹ wɔ li, á narɛɛn kɔnɔn wɔ, bɛa narɛɛn lɛn ná a yiri lɔlɔkɔn parsiini, a goã boe la á nyuù naɛ a yii-a wa.

² Kii lɛ tɔ́n pɛ mà ǹ lɛ dia kɔ́lɔnbaalin laanka wɔ-kũlin la, bòon laanka doɛ̃-wɔlen ne, màn mɛn bɛ́ toɛ ǹ na asɛ a narɛɛn lɛn pɛ asɛ nɛ. Ǹ nə́ daa, ǹ nə́ golee kii yɔrɔ-a.

³ Kii lɛ tɔ́n pɛ ǹ nɛ: «Man má narɛɛ kɔn wɔ, narɛɛ lɛ ma yiri lɔlɔkɔn parsiini. Man giɛ li ma bɛa narɛɛ lɛ dɔ̃.»

⁴ Doɛ̃-wɔlen lɛn nə́ tɔ́n pɛ kii ni ka Aramu bɔlɔ nɛ: «Lawa kii nyin toa yǎa duduu. N narɛɛ lɛ pɛ wɔsɛn manɛ, wɔ á re a binyəə koe n la.»

⁵ Kii doɛ̃-wɔlen lɛn lɛ si á pɛ ǹ nɛ: «Ma parsii boo á ke: Bɛ̀ ka narɛɛ lɛ laanka a binyəə pɛ ma-n wa, man ka kakaɛ̃, ma kaa kionən bɔyaa ma ǹ baa ton ton bɔlɔ lɛa.

⁶ Sɛnɛ, bɛ̀ ka narɛɛ lɛ laanka a binyəə pɛ, ma á re bǐɛ̃ biɛ ka la ka mànan nɛ, ma gugurubaa gole kɔ ka la. Ka narɛɛ lɛ laanka a binyəə pɛ ma-n kəni.»

⁷ A paabaa ǹ wɔ doo, ǹ nə́ wusoo ǹ nə́ kii lɛ si ǹ nə́ pɛ: «Kii, n narɛɛ lɛ pɛ wɔsɛn manɛ, wɔ á re a binyəə koe.»

⁸ Kii lɛ tɔ́n pɛ: «Nɔ̀n-diɛ din ba a-n wa, maa á doɛ̃, má kan n ka lɔlɔɔ, ń giɛ biikoo á kiɛ̃. A giala, ka dɔ̃ mà masɛ parsii boo n ka kɛ lɛ nɛ, má da ka nɛ.

⁹ Bɛ̀ ka narɛɛ lɛ pɛ ma-n wa, dɔlɔ goon nə die n boe ka dinin tumaa ganaa. Ka n ká ga soɛ li kun, ka n die boe masɛ nɛ, masɛ bebele ne, bɛ̀ sii lɛ baa n bɔyɛɛ. Bɛ boo bie wa! Ka narɛɛ lɛ pɛ masɛ nɛ, ma á re doɛ̃ ka bɛ nɛ, má ka á re boe la ka a binyəə dɔ pɛ masɛ nɛ.»

¹⁰ Doɛ̃-wɔlen lɛn nə́ tɔ́n kii lɛ si, ǹ nə́ pɛ a yii ni: «Min kɔn din banban kanaa kɛ nɛ, a boo la a kii a sii kɛ lɛ pɛ-n wa. Kii kɔn dɔ bin sii kɛ miã da kɔ́lɔnbaali hinlaa wɔ-kũli, hinlaa doɛ̃-wɔle kɔn mìi-n duduu wa. Haalɛ ta kii lɛ din nə gole lɔn, pàã ná a lon.

¹¹ Kii bɛ́ nɔ̀n diɛ ka sii mɛn nɛ, á kaka á la yii ni. Bɛa dɛnaa din banban, a boo la a kɛ pɛ kii-n wa, bɛ̀ á n bɔ lawan kɛn nɛ, ǹsɛn mɛnɛn bɛ́ ǹ ba giã-n minbuiinin bii wa.»

¹² Bɛa boo lɛ tumaa na á kii foo yoo, á busu a ganaa parsiini. Bɛ lɛ nɛ, á tɔ́n pɛ, mà ǹ *Baabilonii a doɛ̃-wɔlen lɛn tumaa dɛ.

¹³ Bɛa dɔlɔ lɛ a boo soo. A na á goã, bɛ̀ maǹ die doɛ̃-wɔlen lɛn dii. Bɛ lɛ nɛ, ǹ nə́ goã giɛ Danayeli dɔ laanka ǹ miãn lɛn li, màn mɛn bɛ́ toɛ, ǹ nə ǹ dɛ.

Lawa kii a narɛɛ nyaa Danayeli ni

¹⁴ Kii lɛ a minin-lɛduə̃lin goledɛnaa Ariɔki soo kəni, mà a n woe Baabilonii a doɛ̃-wɔlen lɛn dii. Danayeli tɔ́n boo da nɛ ka yiri ni, bɛ̀ á n yiri dɔ boe a din li.

¹⁵ Á nɔ̀n da kii a minin-lɛduə̃lin goledɛnaa lɛ la kɛnɛn: «Wàa na á baa, kii á dɔlɔ babaraa kɛ miã diɛ minin mìi ni?» Ariɔki tɔ́n sii lɛ yɔrɔ pɛ Danayeli ni.

¹⁶ Danayeli dɔ a kiɛ̃-n bɛ-n gɔrɔ, á wɔ kii li á ná a nyankɔ, mà a na asɛ duə᷉, mà asɛ á re narɛɛ lɛ a binyəə koe la.

¹⁷ Danayeli bɛ́ á soo walan á dɔ piɛ, á sii lɛ laakalaa a tá-kun wolen lɛn manɛ: Anania nɛ, Mikayeli ni ka Azaria nɛ.

¹⁸ Á pɛ ǹ nɛ: «Ka gòã-kũ da lon a Lawa ganaa sii-durii kɛ lɛ a lɛa, màn mɛn bɛ́ toɛ, ǹ baran masɛ Danayeli laanka maa tá-kun wolen lɛn dɛ kun ka Baabilonii a doɛ̃-wɔle gialakunun kɛn nɛ wa.»

¹⁹ Lawa tɔ́n sii-durii lɛ nyaa Danayeli-n tèlò-n. Bɛ kio, Danayeli barka da lon a Lawa nɛ,

²⁰ á pɛ kɛnɛn: Barka á Lawa ganaa yǎa duduu! A giala, sii-doɛ̃ laanka pàã na a din wɔ lɛa.

²¹ A din nə biikoon laanka siin koɛ kɔn la, A din nə kii koɛ, a din nə kii boe a bɔ kiibaa nɛ. A din nə sii-doɛ̃ koe sii doɛ̃-wɔlen la, a din nə yiri koe sii giala malin la.

²² Siin mɛnɛn bɛ́ zuzulu, yii bɛ́ a doe siin mɛnɛn gɔ́ɔ̃-n wa, a din nə bɛn nyɛɛ. Sii mɛn bɛ́ wɔlɔ tì li, a tá doɛ̃, a din li, wɔlɔ fúlu na a tan.

²³ Ma digolon Lawa, man barka diɛ n din ni, ma n tɔ bɔ, a giala, ń sii-doɛ̃ laanka pàã kɔ ma la! Wɔ nɔ̀n da n la ka sii mɛn nɛ, ń bɛ nyaa ma nɛ, ń kii a sii lɛ nyaa wɔ nɛ.

²⁴ Bɛ lɛ gɔ́ɔ̃ nɛ, Danayeli woo n dɔ Ariɔki li, kii lɛ min mɛn lɛ koa, mà a Baabilonii a doɛ̃-wɔlen lɛn dɛ. A bɛ́ á dɔ gɔrɔ, á pɛ nɛ: «N baran Baabilonii a doɛ̃-wɔlen lɛn dɛ wa. Wo masɛ koa kii li, má a re a narɛɛ lɛ a binyəə pii ni.»

²⁵ Ariɔki nə́ n nanaa, á woo Danayeli koa kii li, á pɛ nɛ: «Dɛnaagiĩ, ǹ Zudaa tɔrɔn mɛnɛn goa ǹ nə́ daa ǹ nɛ, masɛ giĩ goon yɛ ǹ bii, bɛ á re n narɛɛ lɛ a binyəə piin ni.»

Danayeli n narɛɛ lɛ a binyəə pii

²⁶ Danayeli lɛ, ǹ nə́ bii Bɛlsazaara, kii lɛ nɔ̀n da bɛ la kɛnɛn: «Masɛ narɛɛ mɛn wɔ, n tá boe la n bɛ pɛ ma nɛ, n na a binyəə dɔ pɛ ma nɛ sonbore?»

²⁷ Danayeli tɔ́n kii lɛ si á pɛ kɛnɛn: «Kii, n bɛ́ nɔ̀n diɛ ka sii-durii mɛn nɛ, sii-dɔ̃lin ni, bòon ne, wɔ-kũlin ni ka doɛ̃-wɔlen ne, ǹ kɔn ba boe la a kɛ yɛ apɛ n nɛ wa.

²⁸ Sɛnɛ, Lawa goon tá lon, á n sii-duriin nyɛɛ. Sii mɛn bɛ́ nyɛɛn die, bɛa Lawa lɛ na á saalɛlɛ á bɛ nyaa n nɛ. N bɛ́ waa-n tán, n narɛɛ mɛn lɛ wɔ, ń siin mɛnɛn yɛ, bɛn man ka kɛn nɛ:

²⁹ Kii, n bɛ́ ń goã waa-n tán n piì la, n nə́ ń goã n taasɛ ka nyɛɛn sii ni. Sii mɛn bɛ́ re n zɛnɛɛ, sii duriin nyaali lɛ na á bɛ nyaa n nɛ.

³⁰ Masɛ din ke, a bie ka sii-doɛ̃ n ma lon á la minbuiin kɛ tumaa wɔ nɛ, sii-durii kɛ lɛ tɔn nə n nyaa ma-n wa. Sɛnɛ, kɛ na á n zɛnaa, màn mɛn bɛ́ toɛ, n nə n narɛɛ lɛ a binyəə dɔ̃, sii mɛn lɛ bɛ́ gɔ́ɔ̃-bii diɛ n ganaa, n boo la n bɛ dɔ dɔ̃.

³¹ Kii, n màn mɛn yɛ n narɛɛ lɛ gɔ́ɔ̃ nɛ, bɛ n ka kɛ nɛ: Màn nyín gangabiɛ nɛ, á goã n nyɛɛnɛ, gole a tɔ-a. A na á goã tɛ pii kiɛ yii ni, a yɛ n nyɛ́ɛ diɛ.

³² Bɛa màn nyín lɛ mìi na á goã sana sonbore lɛa, a tìãbii laanka a gɔnɔn man nə́ goã wɔrɔ lɛa, a nɔ̀ laanka a gisin man nə́ goã zan lɛa,

³³ a keren man nə́ goã fɔlɔ lɛa, a gòãn kɛn, bɛn man nə́ goã fɔlɔ laanka gì-tiɛ̃ lɔlɔkɔn lɛa.

³⁴ N nə ń goã giɛ bɛa màn nyín lɛ ganaa miɛ̃, yǎa kɔlɔ goon na lon a din li á daa kũ. Màn nyín lɛ gòãn kɛn lɛn fɔlɔ laanka gì-tiɛ̃ lɛa, kɔlɔ lɛ daa bɛn dɛ, á ǹ yɔyɔrɛ.

³⁵ A din bǎã nɛ, fɔlɔ lɛ nɛ, gì-tiɛ̃ lɛ nɛ, zan lɛ nɛ, wɔrɔ lɛ laanka sana lɛ nɛ, ǹ tumaa yɔyɔrɛ kun, ǹ nə́ n baa ka wii kaã bɛ́ lɔn a duwəə biikoo li. Piɛ̃ nə́ ǹ goa á kiɛ̃ ǹ nɛ, min nə ǹ basa yɛ doo wa. Kɔlɔ lɛ sɛ, ǹ mɛn lɛ bɛ́ á màn nyín lɛ dɛ, bɛ́ kele gole baa, á kanaa gɔ́ɔ̃ tumaa pã.

³⁶ Narɛɛ lɛ n ka bɛ nɛ, wɔsɛn man die a giala pii n ni sisia.

³⁷ Kii, n din nə kiin kii lɛa. Lon a Lawa na á kiibaa kɔ n la, boo sii la nɛ, pàã nɛ, ka gugurubaa nɛ.

³⁸ Lawa lɛ minbuiinin wɔ n gɔn, don mànan nɛ ka bàanan nɛ. Haalɛ ta maǹ bǎã woo bǎã, Lawa na á n koa ǹ tumaa mìi la. Màn nyín lɛ mìi kɛ lɛ sana lɛa, n din kii ni.

³⁹ Kii kɔsɔ á re yui n kio, a pàã n kiɛɛrɛ n wɔ lɛ ganaa. Kii lɛ a sɔɔbaa ǹ wɔ á re yui, bɛ n die goɛ̃ kanaa tumaa mìi la. A sii a kɔnboe n ka zan kɛ nɛ.

⁴⁰ Kii lɛ a siibaa ǹ wɔ á re yui bɛ kio, kaka ka fɔlɔ bɛ́ lɔn. Fɔlɔ bɛ́ màn tumaa yui lɔn bɛ̀ a yɔyɔrɛ, a pɔpɔsɛ, a n die kɛn lɛn tumaa yui miɛ̃, a ǹ pɔpɔsɛ.

⁴¹ N bɛ́ ń ná a gòãn laanka a tán a gòonən lɛn yɛ gì laanka fɔlɔ lɛa, bɛ n nyɛɛ, mà bɛa kiibaa lɛ á re n talɛɛ. Kakabaa mɛn bɛ́ fɔlɔ nɛ, bɛ á re yii a nɛ, ka a bɛ́ ke á fɔlɔ lɛ yɛ lɔloɛ-n kɔn ka gì lɛ-n lɔn.

⁴² Sɛnɛ, a tán a gòonən lɛn, ǹ nə́ fɔlɔ lɔlɔkɔn ka gì ni ǹ nə́ zɛnaa nɛ, bɛ n nyɛɛ mà kiibaa lɛ a paǹ goon tá re goɛ̃ kaka, a paǹ goon tá re goɛ̃ kəkəĩ.

⁴³ Fɔlɔ laanka gì lɔlɔkɔn lɛ ń yɛ, bɛ n nyɛɛ dɔn, mà kiin tá re ǹ wɔ kiɛ kun kɔn-wɔ gɔ́ɔ̃ nɛ, sɛnɛ, ǹ tá-kun lɛ a re woe wa. A n die goɛ̃ ka fɔlɔ laanka gì lɔlɔkɔn bɛ́ lɔn, ǹ ba kɔn kuĩ wa.

⁴⁴ Bɛa kiin kɛn lɛn wasa nɛ, lon a Lawa á re kiibaa lɛ kɔn koɛ, bɛ ná a re ziziɛ̃ duduu wa. Bɛa kiibaa lɛ dɔ á re n sii a n kɔ tɔrɔ kɔsɔ la wa. Bɛ lɛ n die kiibaa gialakun kɛ tumaa yɔyɔrɛ, a ǹ ziziɛ̃ lenlen, sɛnɛ, a din nə die goɛ̃ yàa duduu.

⁴⁵ Kɔlɔ lɛ, á bɔ kele lɛ la a din li á daa fɔlɔ lɛ yɔyɔrɛ, zan lɛ nɛ, gì-tiɛ̃ lɛ nɛ, wɔrɔ lɛ laanka sana lɛ nɛ, bɛ n bɛ giala pii. Kii, sii mɛn bɛ́ re n zɛnɛɛ kɛ kio, Lawa gole na á bɛ nyaa n nɛ. N narɛɛ mɛn wɔ, a din taãn lɛ n ke. A binyəə lɛ dɔ, sàabaa ba la wa.»

⁴⁶ Bɛ kio, kii Nebukadenezɔɔrɔ na, á kaa tán a lɛ la, á Danayeli guguru kɔ. Á pɛ mà ǹ gɔn mànan kɔ la, ǹ nyɔɔgìĩ kɔɔ̃n tã a wɔ lɛa.

⁴⁷ Á tɔ́n boo da Danayeli ni á pɛ nɛ: – N bɛ́ n boo la n sii-durii kɛ nyaa masɛ nɛ, taãnɛ sonbore! Kaa Lawa lɛ n lawan Lawa lɛa, kiin Dɛnaa lɛa, sii duriin nyaali lɛa.

⁴⁸ Bɛ kio, kii lɛ golebaa kɔ Danayeli la, á gɔ ka màn sonbore gigiã nɛ. Á koa Baabilonii bǎã tumaa a gánadɛnaa lɛa, á koa doɛ̃-wɔlen kɛn tumaa dɔ a nyɛɛnaandɛnaa gole lɛa.

⁴⁹ A kɔnpɛ ka Danayeli a nyankɔ nɛ, kii lɛ Sadraki saa, Mesaki laanka Abɛdi-Negoo ne, á ǹ kaa Baabilonii gána lɛ a dí lɛn la. Danayeli dinmaa na á goã dí nyɛɛ kii a sumu-n.