Лука 9 - Сибэтиэй Биибилийэ кинигэлэрэ

Уон икки Апостолы ыытыы

¹ Иисус Уон Иккиэлэрин ыҥыран ылан, кинилэргэ бары абааһылары үүрэн таһаарар, ыарыыттан үтүөрдэр күүһү-уоҕу, былааһы былааһы биэрбитэ.

² Итиэннэ кинилэри Таҥара Саарыстыбатын туһунан иһитиннэртэрэ, ыарыһахтары үтүөртэрэ ыыталаабыта.

³ «Суолга тугу да илдьэ барымаҥ: тайах маһы да, матаҕаны да ылымаҥ, килиэби, харчыны да, икки суол уларыттар таҥаһы да уктумаҥ, – диэбитэ Кини. –

⁴ Ханнык дьиэҕэ киирэҕит да, айаҥҥа турунуоххутугар диэри, ол дьиэттэн көһүмэҥ.

⁵ Өскөтүн ханнык эмэ куоракка эһигини ылымматахтарына, онтон тахсан иһэн, кинилэргэ сэрэтии буоллун диэн, бэл атаххыт быылын кытта тэбээн хаалларыҥ».

⁶ Апостоллар айаҥҥа туруммуттара; кинилэр дэриэбинэлэри кэрийэ сылдьан, ханна да буоллун, Евангелиены иһитиннэрэллэрэ, ыарыһахтары үтүөрдэллэрэ.

Ирод дьиксиниитэ

⁷ Ирод баһылык Иисус оҥорор дьайыыларын туһунан барытын истэн-билэн баран, санааҕа түспүтэ. Кини дьон тылыттан дьиксинэрэ: сорохтор бу Иоанн өлөн баран тиллибит дииллэрэ,

⁸ сорохторо Илия кэлбит дэһэллэрэ, атыттара буоллаҕына былыргы ханнык эрэ пророк тиллибит диэн сылыктыыллара.

⁹ «Иоанны мин моонньоох баһын быстарбытым, оччоҕо бу маннык сурахтаах хайалара буоллаҕай?» – Ирод санааҕа ылларбыта. Уонна хайдах эмэ гынан Кинини көрүөн баҕарбыта.

Апостоллар төннүүлэрэ

¹⁰ Апостоллар төннөн кэлэн, тугу оҥорбуттарын барытын Иисуска кэпсээбиттэрэ. Иисус кинилэри бэйэлэрин эрэ илдьэ Вифсаида куорат чугаһынааҕы иччитэх сиргэ барбыта.

¹¹ Ол эрээри баһаам үгүс дьон ону билэн, Кинини батыһан барбыттара. Иисус кинилэри көрсөн, Таҥара Саарыстыбатын туһунан кэпсээбитэ, үтүөрт диэн көрдөһөөччүлэри үтүөрдүтэлээбитэ.

Биэс тыһыынча киһини аһатыы

¹² Күн киэһэриитэ Уон Иккиэлэр Киниэхэ кэлэн: «Дьону ыыталыырыҥ буоллар, чугастааҕы сэлиэнньэлэргэ, дэриэбинэлэргэ баран хонук сирдэрин, аһыыр астарын булунуо этилэр, бу олох иччитэх сиргэ сылдьабыт», – диэбиттэрэ.

¹³ Иисус: «Эһиги кинилэргэ аста биэриҥ», – диэбитэ. «Биһиэхэ биэс килиэби кытта икки балык эрэ баар, – дэспиттэрэ үөрэнээччилэрэ. – Бачча элбэх киһиэхэ ас атыылаһа барыах бэйэбит дуу?» (

¹⁴ Барыта биэс тыһыынча кэриҥэ киһи баара.) «Дьону биэс уоннуу гына эрээтинэн олордуҥ», – диэбитэ Иисус.

¹⁵ Кини эппитин толорбуттара.

¹⁶ Иисус биэс килиэби кытта икки балыгы ылан, халлаан диэки көрөн туран Таҥараҕа махтаммыта уонна тоһутан, түҥэттэрэ, үөрэнээччилэригэр биэрбитэ.

¹⁷ Бары тото-хана аһаабыттара. Ордубут аһы хомуйбуттара уон икки тымтай буолбута.

«Эн Таҥара Христоһунаҕын»

¹⁸ Биирдэ Иисус иччитэх сиргэ үҥэ сырыттаҕына, үөрэнээччилэрэ тиийэн кэлбиттэрэ. Иисус кинилэртэн: «Дьон Миигин ким дииллэрий?» – диэн ыйыппыта. Үөрэнээччилэрэ эппиттэрэ:

¹⁹ «Сорох Иоанн Сүрэхтээччи диир, сорох Илия, сорохтор ханнык эрэ былыргы пророк тиллибит дэһэллэр».

²⁰ «Оттон эһиги Миигин ким диигитий?» – Иисус ыйыппыта. «Биһиги Эйигин Таҥара Христоһа диибит», – диэн хоруйдаабыта Петр.

Иисус Христос өлөн баран тиллэрин эрдэттэн этэр

²¹ Бу туһунан кимиэхэ эмэ кэпсииллэрин кытаанахтык бобон баран, Иисус эппитэ:

²² «Киһи Уола элбэх эрэйи-муҥу көрүөхтээх, Кинини аҕа баһылыктар, архиерейдар уонна сокуонньуттар ылыммаккалар, өлөрүөхтэрэ, онтон үһүс күнүгэр Кини тиллиэҕэ».

Иисус Христос туһугар барытыттан аккаастаныы

²³ Итиэннэ барыларыгар эппитэ: «Ким Миигин батыһыан баҕарар – бэйэҕиттэн аккаастан уонна кириэскин сүгэн Миигин батыс.

²⁴ Ким олоҕун быыһыан баҕарбыт, олоҕун сүтэриэҕэ, оттон ким Мин туспар бэйэтин олоҕун сүтэрбит, олоҕун быыһыаҕа.

²⁵ Өскөтүн киһи бүтүн аан дойдуну баһылаан баран өллөҕүнэ эбэтэр эчэйдэҕинэ, ол баһылаабыта киниэхэ туох туһалаах буолуой?

²⁶ Ким эмэ Миигиттэн уонна Мин тылбыттан сааттаҕына, Киһи Уола Бэйэтин килбиэнинэн итиэннэ Аҕатын уонна Аанньалларын килбиэннэринэн сырдаан тиийэн кэллэҕинэ, киниттэн бэйэтиттэн саатыаҕа.

²⁷ Кырдьыгы эһиэхэ этэбин: манна турааччылартан сорохторо, өлөр өлүү амтанын билбэккэ да сылдьан, хайыы-үйэ Таҥара Саарыстыбатын көрүөхтэрэ».

Дьүһүн уларыйыы

²⁸ Бу кэнниттэн аҕыс күн ааспыта. Иисус Петры, Иоанны уонна Иаковы илдьэ хайа үрдүгэр үҥэ тахсыбыта.

²⁹ Үҥэ туран Кини сирэйэ уларыйан хаалбыта, таҥаһа килбэҥнэс кылбаа маҥан буолбута.

³⁰ Арай көрдөхтөрүнэ, икки киһи – Моисей уонна Илия – Кинини кытта кэпсэтэ тураллара;

³¹ Иккиэн килбиэннээх сырдыкка көстөн кэлэн, Иисус суолун Иерусалимҥа тиийэн түмүктүөхтээҕин кэпсээбиттэрэ.

³² Петр аргыстарыныын ууларыгар баттатан, утуйан хаалбыттара, ол эрээри уһуктан кэлэн Иисус кэрэмэн килбиэнин итиэннэ Кинини кытта икки киһи турарын көрбүттэрэ.

³³ Кинилэр Иисустан тэйэн эрдэхтэринэ, Петр Киниэхэ эппитэ: «Үөрэтээччи! Манна сылдьарбыт үчүгэй даҕаны; биһиги үс отууну тутуохпут: биири Эйиэхэ, биири Моисейга, биири Илияҕа». Тугу этэрин бэйэтэ да билбэт этэ.

³⁴ Маны этэ турдаҕына кинилэргэ былыт кэлэн сыдьаайбыта; былыт иһигэр киирэн үөрэнээччилэр олус куттаммыттара.

³⁵ Онтон былыт быыһыттан: «Мин Тапталлаах Уолум бу баар, Кинини истиҥ!» – диир саҥа дуораһыйбыта.

³⁶ Бу саҥа дорҕооно уостаатын кытта, Иисус соҕотох хаалбыта. Үөрэнээччилэрэ маны кистэлэҥҥэ туппуттара, тугу көрбүттэрин ол саҕана кимиэхэ да кэпсээбэтэхтэрэ.

Куһаҕан тыыҥҥа буулаппыт уолу үтүөрдүү

³⁷ Сарсыныгар хайаттан түспүттэригэр Иисуһу элбэх киһи утары көрсүбүтэ.

³⁸ Эмискэ дьон быыһыттан ким эрэ: «Үөрэтээччи! – диэн саҥа аллайбыта. – Ааттаһабын Эйигиттэн, уолбун көр: баар-суох соҕотох оҕом;

³⁹ куһаҕан тыын хам ыллаҕына, оҕом эмискэ үөгүлүү түһэр; күүгэн аллыар диэри, оҕобун сордуур, сорун сордоон баран биирдэ, нэһиилэ тэйэр.

⁴⁰ Үөрэнээччилэргиттэн үүрүҥ диэн көрдөстүм да, кыайбатылар».

⁴¹ «Оо, итэҕэлэ суох, буорту буолбут көлүөнэ! – диэбитэ Иисус. – Хаһааҥҥа диэри эһигини кытта сылдьабын, эһигини тулуйабын? Уолгун манна аҕал».

⁴² Уол чугаһаан истэҕинэ, абааһы кинини сиргэ охторбута; оҕо иҥиир-ситиитин тартаран барбыта; Иисус быртах тыыны бобон уолчааны үтүөрдэн, аҕатыгар туттарбыта.

⁴³ Бука бары Таҥара улуу кыаҕын көрөн бэркиһээбиттэрэ. Киһи эрэ барыта Иисус оҥорор дьайыыларын сөҕө-махтайа сылдьар кэмигэр Кини үөрэнээччилэригэр эппитэ:

Иисус Христос өлөн баран тиллиэхтээҕин өссө биирдэ этэр

⁴⁴ «Мин эһиэхэ этэрбин өйдөөн истиҥ: Киһи Уола дьон илиитигэр бэриллиэҕэ».

⁴⁵ Үөрэнээччилэр буоллаҕына бу этиини, суолтата кинилэртэн кистэммит буолан, өйдөөбөтөхтөрө, оттон тугу эппитин Бэйэтиттэн ыйытыахтарын саллаллара.

Таҥара Саарыстыбатыгар ким саамай улаханый?

⁴⁶ Үөрэнээччилэргэ кинилэртэн хайалара ордук улаханын быһаарсыһыах санаа киирбитэ.

⁴⁷ Иисус кинилэр ис санааларын билэн, оҕону ылан, Бэйэтин иннигэр туруорбута

⁴⁸ уонна эппитэ: «Ким бу оҕону Мин ааппар ылынар, ол Миигин ылынар; оттон ким Миигин ылынар, ол Миигин Ыыппыты ылынар. Ким барыгытыттан кыра – ол барыгытыттан улахан буолуоҕа».

Ким эһигини утарбат, ол эһиги диэки

⁴⁹ Маныаха Иоанн эппитэ: «Үөрэтээччи! Биһиги Эн ааккынан абааһылары үүрэн таһаарар киһини көрдүбүт; кини биһигини кытта бииргэ сылдьыбат, ол иһин үүрэрин боптубут».

⁵⁰ «Аны боппот буолуҥ, – диэбитэ Иисус киниэхэ. – Ким эһигини утарбат, ол эһиги диэки».

Иисус Христоһу ылымматах Самария дэриэбинэтэ

⁵¹ Бу дойдуттан ылыллыахтаах күнэ хайыы-үйэ чугаһаабытыгар Иисус Иерусалимҥа барардыы быһаарынан,

⁵² илдьиттэрин инники ыыппыта. Кинилэр Самария дэриэбинэтигэр урут тиийэн Иисус кэлэригэр бэлэмнээри киирбиттэрэ.

⁵³ Ол эрээри олохтоохтор Кинини киллэрбэтэхтэрэ: Иерусалимҥа баран иһэрэ тас дьүһүнүттэн көстөрө.

⁵⁴ Маны көрөн үөрэнээччилэрэ Иаковтаах Иоанн эппиттэрэ: «Тойоммуот! Халлаантан уот түһэн кинилэри имири эстин диэн этиэхпитин баҕараҕын дуо? Урукку Илия курдук?»

⁵⁵ Иисус эргиллэн, кинилэри буойбута: «Ханнык Тыын дьоно буоларгытын билбэккит.

⁵⁶ Киһи Уола дьон дууһатын өлөрө кэлбэтэҕэ, быыһыы кэлбитэ». Онон атын дэриэбинэҕэ барбыттара.

Иисус Христоһу батыһыы диэн тугуй?

⁵⁷ Айаннаан истэхтэринэ, аара суолга ким эрэ Кинини: «Тойонуом! – диэн ыҥырбыта. – Эн ханна да барбытыҥ иһин, мин Эйигин батыһан барыам».

⁵⁸ Иисус киниэхэ эппитэ: «Саһыллар хороонноохтор, көтөрдөр уйалаахтар, арай Киһи Уола төбөтүн уура түһэн ылар сирэ суох».

⁵⁹ Атын киһиэхэ Кини: «Миигин батыс», – диэбитэ. Анарааҥҥыта эппитэ: «Тойонуом! Маҥнай баран аҕам уҥуоҕун көтөҕөн кэлэрбин көҥүллээ».

⁶⁰ Иисус ол киһиэхэ эппитэ: «Өлбүттэрин өлбүттэр бэйэлэрэ харайдыннар, оттон эн бараҥҥын дьоҥҥо Таҥара Саарыстыбатын туһунан иһитиннэр».

⁶¹ Өссө биир атын киһи Киниэхэ эппитэ: «Мин Эйигин батыһыам, Тойонуом! Ол эрээри маҥнай дьиэлээхтэрбин кытта бырастыылаһан кэлэрбин көҥүллээ».

⁶² Иисус киһиэхэ эппитэ: «Булуугу баттаары туран, кэннин хайыһар киһи Таҥара Саарыстыбатыгар эрэбилэ суох».