Лука 22 - Сибэтиэй Биибилийэ кинигэлэрэ

Иуда Иисус Христоһу таҥнарарга быһаарынар

¹ Паасха диэн ааттанар Көтөхтөрүүтэ суох Килиэп бырааһынньыга чугаһаабыта.

² Архиерейдар уонна сокуонньуттар норуоттан чаҕыйар буолан, Иисуһу хайдах эмэ гынан биллибэтинэн өлөрөр сылтаҕы көрдүү сатаабыттара.

³ Дьэ ол саҕана Искариот диэн ааттаах Иудаҕа, Уон Иккиэлэртэн биирдэстэригэр, сатана киирбитэ.

⁴ Иуда архиерейдарга уонна Таҥара Дьиэтин харабылын тойотторугар тиийэн, Иисуһу хайдах тутан биэрэр туһунан кэпсэппитэ.

⁵ Кинилэр үөрэн харчы төлүөх буолбуттара.

⁶ Иуда кинилэргэ тылын биэрэн, Иисуһу дьон көрбөт кэмигэр туттараары, тоҕоостоох түгэни көрдүү сатыы сылдьыбыта.

Паасхаҕа бэлэмнэнии

⁷ Көтөхтөрүүтэ суох Килиэп бырааһынньыгар, Паасхаҕа, анаммыт бараан оҕото өлөрүллэр күнэ үүммүтэ.

⁸ Иисус Петрдаах Иоанны: «Баран, биһиэхэ паасханы бэлэмнээҥ», – диэн соруктаан ыыппыта.

⁹ «Паасханы ханна бэлэмниэхпитин баҕараҕыный?» – кинилэр ыйыппыттара.

¹⁰ Иисус эппитэ: «Куоракка киирэн иһэн, купсууннаах ууну илдьэ иһэр киһини көрсүөххүт. Кинини батыһан, ханна киирэр да, онно киирсээриҥ;

¹¹ дьиэҕэ киирэн, хаһаайыҥҥа „Үөрэтээччи үөрэнээччилэрин кытта Паасха аһын аһыахтаах хоһо ханнатын ыйыттарар“ диэтэххитинэ,

¹² кини эһиэхэ бырааһынньыкка анаан хайыы-үйэ толору тэриллибит киэҥ-куоҥ үөһээҥҥи хоһу көрдөрүөҕэ, онно бэлэмнээриҥ».

¹³ Кинилэр куоракка тиийэн, Иисус тугу эппитин барытын булан паасханы бэлэмнээбиттэрэ.

Айыы Тойон Аһылыга

¹⁴ Кэмэ кэлбитигэр Иисус онно тиийэн Апостолларын кытта аһаары өттүгэстээн сыппыта.

¹⁵ Кини эппитэ: «Эрэйи-буруйу көрө иликпинэ, эһигини кытта бииргэ бу Паасха аһын аһыахпын олус баҕарбытым.

¹⁶ Эһиэхэ этэбин: бу Паасха аһылыгын, аны Таҥара Саарыстыбатыгар буолуор диэри, Мин аһыам суоҕа».

¹⁷ Итиэннэ иһити ылан Таҥараҕа махтанан баран, эппитэ: «Маны ылан үллэстэн иһиҥ.

¹⁸ Эһиэхэ этэбин: Таҥара Саарыстыбата кэлиэр диэри, Мин аны виноград арыгытыттан испэппин».

¹⁹ Итиэннэ килиэби ылан, Таҥараҕа махтанан баран, тоһутан кинилэргэ биэрбитэ уонна эппитэ: «Бу – эһиги тускутугар бэриллэр Мин Этим-сииним; Миигин ахтан-санаан туран, эһиги маннык гынар буолуҥ».

²⁰ Аһылык кэнниттэн кинилэргэ иһити биэрэн баран, эппитэ: «Бу иһит – эһиги тускутугар тохтор Мин Хааным бигэргэппит Саҥа Кэс Тыла.

²¹ Миигин таҥнарар киһи Миигинниин биир остуолга олорор;

²² Киһи Уола анаммытынан баран иһэр, ол эрээри Кинини таҥнарааччыны сор-муҥ кэтэһэр».

²³ Үөрэнээччилэр бэйэ-бэйэлэрин икки ардыгар ким оннук быһыыланыан сөбүн кэпсэтэн барбыттара.

Ким саамай улаханый?

²⁴ Үөрэнээччилэр кинилэртэн хайалара ордук улахан аатырыахтааҕын туһунан мөккүспүттэрэ.

²⁵ Иисус эппитэ: «Ыраахтааҕылар норуоттары баһылыыллар, бастаахтар үтүөнү оҥорооччуларбыт дэнэллэр.

²⁶ Оттон эһиэхэ оннук буолуо суохтаах: улахаҥҥыт – кыраҕыт курдук буоллун, баһылыккыт – үлэһиккит курдук буоллун.

²⁷ Хайалара улаханый: аһаары өттүгэстээн сытааччы дуу, эбэтэр кинини аһатар үлэһитэ дуу? Өттүгэстээн сытааччы буолбатах дуо? Оттон Мин эһиэхэ үлэһиккит кэриэтэбин.

²⁸ Миигин тургутар бары ыарахан суолларга эһиги Миигинниин бииргэ сылдьыбыккыт,

²⁹ онон Аҕам Миэхэ биэрбит Саарыстыбатын Мин эһиэхэ биэрэбин.

³⁰ Мин Саарыстыбабар эһиги Миигинниин биир остуолга аһыаххыт, бүрүстүөлгэ олорон Израиль уон икки аҕатын ууһун дьүүллүөххүт».

Петр мэлдьэһиитин өтө көрүү

³¹ Онтон Айыы Тойон эппитэ: «Симон! Симон! Сатана эһигини сэлиэһинэй бурдугунуу сиксийээри, көрдөспүтэ,

³² ол эрээри Мин, эн итэҕэлиҥ энчирээбэтин туһугар, үҥпүтүм. Эн эмиэ кэлин, эргиллэн кэллэххинэ, бырааттаргын бөҕөргөтөөр».

³³ «Тойонуом! – диэбитэ Петр. – Мин Эйигин кытта хаалларга да, өлөргө да бэлэммин».

³⁴ Иисус эппитэ: «Эйиэхэ этэбин, Петр: бүгүн бөтүүк хаһыытыан иннинэ, эн Миигин билбэппин диэн үстэ мэлдьэһиэҥ».

Кумааһынньык, матаҕа уонна батас

³⁵ Онтон үөрэнээччилэригэр эппитэ: «Мин эһигини кумааһынньыга да, матаҕата да, атах таҥаһа да суох ыыппыппар эһиги туох эмэ кыһалҕаҕа ыллара сылдьыбыккыт дуо?» «Суох, туох да кыһалҕаны билбэтэхпит», – дэспиттэрэ.

³⁶ Иисус эппитэ: «Оттон билигин ким кумааһынньыктаах – онтун угуннун, матаҕатын эмиэ ыллын; оттон ким онтуката суох, ол сонун атыылаан батас атыыластын.

³⁷ Эһиэхэ этэбин: Суруйууларга „Кинини хара дьайдаахтарга тэҥнээбиттэрэ“ диэн Мин туспунан этиллибит туолуох тустаах. Мин туспунан суруллубута барыта туолан эрэр».

³⁸ Кинилэр эппиттэрэ: «Тойоммуот, манна икки батас баар». «Сөп буолуо», – диэбитэ Иисус.

Елеон хайатыгар

³⁹ Кини мантан тахсан, үгэһинэн Елеон хайатыгар барбыта, үөрэнээччилэрэ кэнниттэн батыспыттара.

⁴⁰ Онно тиийэн баран, кинилэргэ эппитэ: «Тургутууну тулуйар туһугар, үҥүҥ».

⁴¹ Итиэннэ Бэйэтэ, бырахтахха, таас тиийэр сиригэр баран, сөһүргэстээн туран үҥпүтэ:

⁴² «Аҕаа! Оо, арай Эн бу эрэй-буруй иһитин Миигин тумуннарарыҥ буоллар! Ол эрээри Мин көҥүлбүнэн буолбатын, Эн көҥүлгүнэн буоллун».

⁴³ Халлаантан Аанньал көстөн, Кинини бөҕөргөппүтэ.

⁴⁴ Иисус ис-иһиттэн муунтуйан, ордук кыһаллан үҥпүтэ, Кини көлөһүнэ сиргэ саккырыы тохтор хаан курдуга.

⁴⁵ Үҥэн бүтэн баран, үөрэнээччилэрин кэлэн көрбүтэ, санааҕа хам баттатан, утуйа сыталлара.

⁴⁶ «Тоҕо утуйа сытаҕыт? – диэбитэ Кини. – Тургутууну тулуйар туһугар, туран үҥүҥ».

Иисус Христоһу тутуу

⁴⁷ Арай бу этэ турдаҕына, дьон кэлэн иһэрэ көстүбүтэ, инники Уон Иккиэлэртэн биирдэстэрэ Иуда иһэрэ. Кини Иисуһу уураары, ыкса тиийэн кэлбитэ. Иуда «мин кими ууруубун да, ол Иисус буолуоҕа» диэн дьоҥҥо эрдэттэн бэлиэ биэрбит этэ.

⁴⁸ Иисус киниэхэ эппитэ: «Иуда! Эн Киһи Уолун уурааҥҥын таҥнараҕын дуу?»

⁴⁹ Онуоха үөрэнээччилэр туох буолан эрэрин өйдөөн: «Тойоммуот! Батаһынан охсуһабыт дуо?» – диэн ыйыппыттара.

⁵⁰ Биир үөрэнээччитэ архиерей кулутун уҥа кулгааҕын быһа охсубута.

⁵¹ «Түксү, тохтооҥ», – диэбитэ Иисус итиэннэ кулут кулгааҕын тарбаҕынан таарыйан үтүөрдэн кэбиспитэ.

⁵² Онтон Кинини утары мустубут архиерейдарга, Таҥара Дьиэтин харабылын тойотторугар уонна аҕа баһылыктарга эппитэ: «Ороспуойу тутарга дылы, эһиги Миэхэ болоттонон, үөрбэлэнэн кэлбиккит.

⁵³ Мин эһигини кытта күн аайы Таҥара Дьиэтигэр сылдьар этим да, эһиги Миигин тыыппатаххыт; оттон билигин – эһиги кэмҥит, хараҥа былааһа».

Петр мэлдьэһиитэ

⁵⁴ Иисуһу тутан архиерей дьиэтигэр илдьибиттэрэ. Петр ыраахтан батыһан испитэ.

⁵⁵ Тиэргэн ортотугар кулуһун оттубуттарыгар дьон уот тула олорбуттара, Петр кинилэр аттыларыгар олорбута.

⁵⁶ Биир чаҕар кыыс кини уот таһыгар олордоҕуна, одуулаһан баран: «Бу киһи эмиэ Кинини кытта сылдьара», – диэбитэ.

⁵⁷ «Мин Кинини билбэппин», – диэн Петр кыккыраччы мэлдьэспитэ.

⁵⁸ Чочумча буолан баран аны атын киһи кинини көрөн эппитэ: «Эн эмиэ итилэр киһилэринэҕин». «Эчи суох!» – диэбитэ Петр.

⁵⁹ Чаас кэриҥинэн өссө биир киһи дьаныһан турбута: «Бу Галилея киһитэ, чахчы, Кинини кытта сылдьара».

⁶⁰ Ол эрээри Петр: «Эн ити тугу этэргин билбэппин», – диэн эмиэ мэлдьэһэн кэбиспитэ. Бу этэ турдаҕына, бөтүүк хаһыытаабыта.

⁶¹ Онуоха Айыы Тойон эргиллэн, Петр диэки көрбүтэ; Петр киниэхэ Айыы Тойон «бөтүүк хаһыытыан иннинэ эн миигиттэн үстэ аккаастаныаҥ» диэн эппитин өйдөөн кэлбитэ

⁶² уонна таска тахсан уйа-хайа суох ытаабыта.

Иисус Христоһу кырбааһын

⁶³ Иисуһу тутан турар дьон Кинини үөҕэн, кырбаан барбыттара.

⁶⁴ Хараҕын саба баайан баран, сирэйгэ охсуолуу-охсуолуу: «Пророк, эт: ким Эйигин оҕуста?» – дииллэрэ.

⁶⁵ Уонна араас элбэх куһаҕан тылынан үөхпүттэрэ-түүрбүттэрэ.

Синедриоҥҥа

⁶⁶ Саҥа күн үүнээтин кытта, норуот аҕа баһылыктара, архиерейдар, сокуонньуттар түмсэн баран, Кинини синедрион иннигэр туруорбуттара.

⁶⁷ «Эн Христоскун дуо? – диэн ыйыппыттара. – Биһиэхэ эт!» Иисус эппитэ: «Эттэхпинэ даҕаны, эһиги итэҕэйиэххит суоҕа;

⁶⁸ оттон ыйыттахпына, Миэхэ хоруйдуоххут суоҕа уонна Миигин босхолуоххут суоҕа.

⁶⁹ Мантан ыла Киһи Уола Күүстээх Таҥара уҥа өттүгэр олоруоҕа».

⁷⁰ Маныаха бука бары: «Ол аата Эн Таҥара Уолунаҕын дуо?» – дии түспүттэрэ. «Ону бэйэҕит эттигит», – диэбитэ Кини.

⁷¹ «Бу кэннэ биһиэхэ өссө туох туоһута нааданый? – дэспиттэрэ. – Тугу эппитин бэйэбит иһиттибит!»