Лука 1 - Сибэтиэй Биибилийэ кинигэлэрэ

Аан тыл

¹ Үгүстэр биһиэхэ буолбут түбэлтэлэри хайыы-үйэ сэһэргээн суруйар буолбуттарыттан,

² ону хара маҥнайгыттан көрбүт-истибит, Тыл туһугар сулууспалаабыт дьон биһиэхэ тиэрдибиттэрин

³ барытын төрдүттэн ырытан-чинчийэн көрөн бараммын, ытыктабыллаах Феофил, мин эмиэ барытын эйиэхэ саас-сааһынан суруйан биэрэргэ быһаарынным.

⁴ Бу урут истэн үөрэммит үөрэҕиҥ бигэ төрдүн билэргэр эйиэхэ көмөлөөх буолуоҕа.

Иоанн Сүрэхтээччи төрүүрүн иһитиннэрии

⁵ Ирод Иудея ыраахтааҕыта буолан олордоҕуна, Авия бөлөҕөр Захария диэн ааттаах аҕабыыт баара; кини кэргэнэ Аарон аҕатын ууһуттан төрүттээҕэ, аата Елисавета диэн этэ.

⁶ Иккиэн Айыы Тойон кэриэстэрин, ыйыыларын-кэрдиилэрин – барытын эҥкилэ суох толорор буолан, Таҥара иннигэр көнө дьон этилэр.

⁷ Елисавета кыайан оҕоломмот буолан, оҕолоро суоҕа, саастара буоллаҕына быданнаабыта.

⁸ Биирдэ Захария, бөлөҕүн ирээтэ кэлэн, Таҥара иннигэр сулууспалыы сылдьыбыта.

⁹ Аҕабыыттар үгэстэринэн сэрэбиэй бырахпыттарыгар фимиам уматыыта киниэхэ түбэспитэ. Захария Айыы Тойон Дьиэтигэр киирбитэ,

¹⁰ оттон дьон, кини фимиам уматар кэмигэр таска туран үҥпүтэ.

¹¹ Арай Захария көрдөҕүнэ: үчүгэй сыттаах сиэртибэни уматар остуол уҥа өттүгэр Айыы Тойон Аанньала турара.

¹² Захария кинини көрөн өмүттэн хаалбыта, улаханнык куттаммыта.

¹³ Аанньал киниэхэ эппитэ: «Куттаныма, Захария, эн үҥэриҥ Таҥараҕа тиийдэ. Кэргэниҥ Елисавета эйиэхэ уол оҕону төрөтүөҕэ, эн оҕоҕун Иоанн диэн ааттыаҥ.

¹⁴ Эйиэхэ улуу үөрүү кэмэ үүнүөҕэ, үгүстэр кини төрөөбүтүттэн үөрүөхтэрэ.

¹⁵ Кини Айыы Тойон иннигэр улуу киһи буола үүнэн тахсыаҕа; ханнык да арыгыны, итирдэр утаҕы иһиэ суоҕа, ийэтин иһиттэн тахсаат да, Сибэтиэй Тыынынан туолуоҕа;

¹⁶ Израиль уолаттарын үгүстэрин Айыы Тойон Таҥараларыгар эргилиннэриэҕэ;

¹⁷ аҕалары оҕолорун кытта эйэлэһиннэрэн, бас бэриммэттэри кырдьык суолугар төнүннэрэн, норуоту Айыы Тойон кэлэригэр бэлэмнээри, Илия курдук тыыннанан-күүстэнэн Кини иннигэр баран иһиэҕэ».

¹⁸ Захария Аанньалтан: «Бу чахчытын мин хайдах билэбин? – диэн ыйыппыта. – Бэйэм кырыйдым эбээт, хотунум да сааһа ыраатта».

¹⁹ «Мин Таҥара иннигэр турар Гавриилбын, – диэбитэ Аанньал. – Кини миигин эйиэхэ маны этиттэрэ, бу үөрүүлээх илдьити биллэртэрэ ыыппыта.

²⁰ Бу эппиппин итэҕэйбэтэҕиҥ иһин, Мин эппит тылым туолуор диэри, эн тылгыттан матан, кыайан саҥарбат буолуоҥ».

²¹ Дьон Захарияны күүтэн турбуттара, кини Таҥара Дьиэтигэр өр буолбутун дьиктиргээбиттэрэ.

²² Захария тахсан баран, дьоҥҥо тугу да кыайан эппэтэҕиттэн иһирдьэ көрүү көрбүт эбит диэн өйдөөбүттэрэ; кини саҥа таһаарбакка, илиитинэн эрэ кэпсэтэр этэ.

²³ Таҥара иннигэр сулууспалыыр күннэрэ ааһаннар, Захария дьиэтигэр төннүбүтэ.

²⁴ Бу кэнниттэн сотору кэргэнэ Елисавета ыарахан буолбута; кини биэс ый устата кистэнэ сылдьан:

²⁵ «Дьон-сэргэ ыар тылыттан быыһаары, Айыы Тойон миэхэ маннык үтүөтүк сыһыаннаста», – диирэ.

Иисус Христос төрүүрүн иһитиннэрии

²⁶ Онтон алтыс ыйыгар Таҥара Аанньалын Гавриилы Галилея Назарет диэн куоратыгар

²⁷ Давид удьуора Иосиф кэргэн ылар кэпсэтиилээх Кыыһыгар ыыппыта; Кыыс аата Мария диэн этэ.

²⁸ Аанньал кини дьиэтигэр киирэн: «Үөр-көт, Үрдүк Алгыстаах! – диэбитэ. – Айыы Тойон Эйигинниин! Эн дьахталлартан алгыстаахтарынаҕын!»

²⁹ Мария Аанньалы көрөн, кини тылыттан симиттэн, бу эҕэрдэни хайдах да быһаарыан булбатаҕа.

³⁰ Аанньал эппитэ: «Мария, куттаныма! Эн Таҥара үрдүк алгыһын ыллыҥ:

³¹ Эйиэхэ оҕо үөскээн Уолу төрөтүөҥ, Киниэхэ Иисус диэн ааты биэриэҥ.

³² Кини улуу буолуоҕа, Үрдүк Таҥара Уола диэн ааттаныаҕа; Айыы Тойон Таҥара Киниэхэ өбүгэтин Давид бүрүстүөлүн биэрэн

³³ үйэлэр тухары Иаков удьуордарыгар ыраахтааҕылыаҕа; Кини Саарыстыбата муҥур уһуга суох буолуоҕа».

³⁴ Мария Аанньалга: «Хайаан оннук буоларый, Мин эрэ суохпун эбээт?» – диэбитэ.

³⁵ «Эйиэхэ халлаантан Сибэтиэй Тыын түһүөҕэ, Үрдүк Таҥара күүһэ сайыаҕа, – диэбитэ Аанньал, – онон Эн төрөтөр Сибэтиэй Оҕоҥ Таҥара Уола диэн ааттаныаҕа.

³⁶ Бэл диэтэр аймаҕыҥ Елисавета, оҕото суох дэнэр бэйэтэ, кырдьан баран уол оҕону көтөхпүтэ алтыс ыйыгар барда.

³⁷ Таҥара кыайбатаҕа диэн суох».

³⁸ «Мин Айыы Тойон кулутунабын. Эн эппиккинэн буоллун», – диэбитэ Мария. Аанньал Киниттэн барбыта.

Мариялаах Елисавета көрсүһүүлэрэ

³⁹ Ол күннэргэ Мария бэрт тиэтэлинэн Иудея хайалаах өттүгэр баар куоракка аттаммыта.

⁴⁰ Кини Захария дьиэтигэр киирэн Елисаветаны эҕэрдэлиир

⁴¹ саҥата иһиллээтин кытта, Елисавета иһигэр оҕото мөхсөн ылбыта, оттон бэйэтэ, Сибэтиэй Тыынынан туолан,

⁴² улаханнык саҥа аллайбыта: «Эн дьахталлартан алгыстаахтарынаҕын, төрөтө илик Оҕоҥ эмиэ алгыстаах!

⁴³ Бу мин ким буоламмын, Айыы Тойонум Ийэтэ миэхэ Бэйэтинэн тиийэн кэллэ?

⁴⁴ Эн эҕэрдэлиир саҥаҥ кулгаахпар иһиллээтин кытта, испэр оҕом үөрэн мөхсөн ылла.

⁴⁵ Оо, алгыстаах да буоллаҕа Айыы Тойон эппитэ туоларын итэҕэйбит Кыыс!»

Мария айхал тыла

⁴⁶ Мария эппитэ: «Дууһам Айыы Тойону айхаллыыр,

⁴⁷ Таҥарабыттан – Быыһааччыбыттан – сүргэм көтөҕүллэр.

⁴⁸ Кини Миигин, кыра биллибэт Кулутун, бэлиэтии көрдө, онон аны бары көлүөнэлэр Миигин Алгыстаах диэн ааттыахтара.

⁴⁹ Сүдү Күүстээх Таҥара миэхэ маннык улуу үтүөнү оҥордо – Кини аата сибэтиэй!

⁵⁰ Кинини ытыктыыр дьоҥҥо Таҥара удьуортан удьуорга амарах сыһыаннаах.

⁵¹ Күүстээх илиитин уунна да, Кини киэмсиктэр өйдөрүн-санааларын үрэйдэ,

⁵² баһылыктары бүрүстүөллэриттэн суулларда, намыһахтары өрө таһаарда.

⁵³ Аччыктарга байылыат олоҕу биэрдэ, баайдары кураанах ыыталаата.

^54-55 Өбүгэлэрбитигэр, Авраамҥа уонна кини удьуордарыгар, үйэлэр тухары амарахтык сыһыаннаһыах буолбутун толорон, чаҕарыгар – Израильга – көмөлөстө».

⁵⁶ Мария Елисаветаны кытта үс ый бииргэ олорон баран, дьиэтигэр төннүбүтэ.

Иоанн Сүрэхтээччи төрөөһүнэ

⁵⁷ Елисавета оҕолонор кэмэ уолдьаһан, уол оҕону төрөппүтэ.

⁵⁸ Ыаллара уонна аймахтара Айыы Тойон киниэхэ хайдах курдук амарахтык сыһыаннаспытын истэн, кинилиин тэҥҥэ үөрсүбүттэрэ.

⁵⁹ Ахсыс күнүгэр кыра оҕоҕо быһыллыы сиэрин-туомун оҥоро кэлбит дьон уолу аҕатын аатынан Захария диэн ааттаары гыммыттарыгар

⁶⁰ ийэтэ: «Суох, кини Иоанн диэн буолуоҕа», – диэбитэ.

⁶¹ «Эн уруугар-аймаххар итинник ааттаах ким да суох ээ», – диэбиттэрэ.

⁶² Илиилэринэн имнэнэн аҕата оҕотун ким диэн ааттыан баҕарарын ыйыппыттара.

⁶³ Аҕата хаптаһын көрдөөн ылан: „Кини аата Иоанн“, – диэн суруйбута.

⁶⁴ Онуоха кини тыла өһүллэн, Таҥараны алҕаан киирэн барбыта.

⁶⁵ Ыаллыы олорооччулар бука бары маны истэн дьулайбыттара; бу туһунан сурах Иудея хайалаах дойдутун бүтүннүү тилийэ көппүтэ.

⁶⁶ Истибит эрэ барыта итини тойонноон: «Бу оҕоттон туох эрэ тахсар?» – диэн кэпсэтэрэ. Айыы Тойон алгыстаах илиитэ кинини араҥаччылыыра.

Захария айхал тыла

⁶⁷ Иоанн аҕата Захария Сибэтиэй Тыынынан туолан, маннык төлкөлөөн эппитэ:

⁶⁸ «Айыы Тойоҥҥо, Израиль Таҥаратыгар, алгыс буолуохтун! Кини биһиэхэ көмөҕө кэллэ, норуотугар көҥүлү биэрдэ.

^69-70 Былыр сибэтиэй пророктарынан эрэннэрбитин курдук, чаҕарын Давид дьиэтиттэн биһиэхэ улуу Быыһааччыны биэрдэ –

⁷¹ бары өстөөхтөн, абааһы көрөөччүлэртэн Өрүһүйээччини!

⁷² Кини өбүгэлэрбитигэр амарахтык сыһыаннаһыах, эппит сибэтиэй кэс тылын өйдүү сылдьыах буолан,

⁷³ аҕабытыгар Авраамҥа андаҕайбыта.

^74-75 Онон өстөөхтөрбүтүттэн быыһанан үйэ-саас тухары Кини иннигэр сибэтиэй, кырдьыксыт дьон буолар туһугар, туохтан да толлон-торуттан турбакка, биһиги Киниэхэ сулууспалыахпыт.

⁷⁶ Оттон эн, кыһыл оҕо, Үрдүк Таҥара пророга диэн ааттаныаҥ: Айыы Тойон иннигэр бараҥҥын, Кини суолун солуоҥ,

⁷⁷ Кини норуота быыһанарын, аньыыта-буруйа бырастыы буоларын иһитиннэриэҥ.

⁷⁸ Айыы санаалаах, амарах сүрэхтээх Таҥарабыт биһиэхэ үөһэттэн сырдык сарыалы ыытыаҕа,

⁷⁹ оччоҕо Кини – тахсан эрэр сырдык – хараҥаҕа, өлүү күлүгэр олорор дьону сырдатыаҕа, биһигини эйэ суолугар үктэннэриэҕэ».

⁸⁰ Оҕо улаатан, улам бөҕөргөөн, ис тыына күүһүрэн испитэ; Израиль норуотугар биллэр кэмэ кэлиэр диэри, кини дьоно-сэргэтэ суох иччитэх сиргэ олорбута.