Matayo 5 - EBBAIBBO EMBOOSI YA NASAAE EYIRIMO EBITABO BILAANGWA DEUTEROKANONIKOAmeekeso akali hu Sigulu ( Mat 5:1—7:29 ) 1 Yesu niyabona ebidiiyiha by'abaandu, yaniina hu sigulu, yeehala aasi. Abeeki bae beemao baasuda yi yali, 2 yachaaka ohubeekesa n'aboola ati: Esangaalo liichufu ( Luk 6:20-23 ) 3 Bali neende ehabi abamanani mu mwooyo, olwohuba Obwaami bwo Muukulu bwaabwe: 4 Bali neende ehabi abesibeera, olwohuba bachia ohulemeswa emyooyo: 5 Bali neende ehabi abaloonga, olwohuba bahayire esyaalo: 6 Bali neende ehabi abalumwa enjala neende obuluwo bw'ohuhola bi Nasaae adaha, olwohuba bachia ohwiikutira elalira: 7 Bali neende ehabi ab'esisa, olwohuba bahakwiirwe esisa: 8 “Bali neende ehabi ab'emyooyo milai, olwohuba bahabone Nasaae.” 9 “Bali neende ehabi abaleeta omuleembe, olwohuba bahalaangwe abaana ba Nasaae.” 10 “Bali neende ehabi abasaandisibwa hulwa bi Nasaae adaha, olwohuba Obwaami bwo Muukulu bwaabwe.” 11 Muli neende ehabi nibabanyeka haandi nibabasaandya nibabalomalomaho emboosi mbi, nibababachira hulwaange. 12 Mweehoye, musangaale olwohuba omukabo kweeng'we Muukulu muhoongo muno: olwo nilwo nasilala lubasaandya abanabbi bahale. Omuunyu neende obulafu ( Mrk 9:50 ; Luk 14:34-35 ) 13 “Niing'we omuunyu kw'esyaalo. Nae omuunyu nikuwaamo echamu lyakwo, kunyala kutye ohukaluswamo echamu elyo? Sikuba nikusisiiri neende obuhoonyi, sakira kusukunwaanga erwaanyi abaandu bakuseenakira.” 14 Niing'we obulafu bw'esyaalo. Esiko syoombahwa hu sigulu sisinyala ohukiswa daawe. 15 Abulao omuundu oyaambiaanga etaara mani haandi amala alifuuniha mu simweero; ohutusaho, aliteengeha hu siteeni syalyo hu linyale ohuhosera bulai abaandu boosi abali mu nyuumba yi lirimo. 16 Mani eng'we mwesi mulehe obulafu bweeng'we bwaaduhire abaandu hu banyale ohubona ebilai bi muhola mani bafumie Nasaae Seeng'we oli Muukulu. Enjekesa yidiira hu malako 17 Mutakaala muti ndeecha ohumalao Amalako ka Musa, kata enjekesa y'abanabbi. Sindeecha ohubimalao, nae ndeecha ohubyooseresa koti lu bihoyere. 18 Mbaboolera obwadyeeri endi: Ekulu neende esyaalo ni bisisiiriwo, abulao kata esichia ohutusibwa hu Malako kano ohwoola lu koosi kahoosereserwe abweene. 19 Sakira omuundu yeesi ofunaka elako lihiramo obudiidi hu Malako kano, haandi yeekesa abaandu baandi bosi ohulifunaka, niye olilaangwa omuleemefu mu bwaami bwo Muukulu. Nae omuundu yeesi owooseresa haandi yeekesa abaandu baandi bosi ohwooseresa Amalako kano, yahalaangwe omuhunuufu mu bwaami bwo Muukulu. 20 Sakira ese mbaboolera endi, obukololofu bweeng'we nibutahiraho obw'Abaandiiki ba Amalako neende obw'Abafarisaayo, haba simwaheengire mu bwaami bwo Muukulu. Enjekesa yidiira hu tima ( Luk 12:57-59 ) 21 Mwawulira muti hale baboolera bakuuka yeeng'we bati, Otetaanga, haandi bati, omwiiti yeesi yahaheengerwe omusaango ohumuhira. 22 Nae ese mbaboolera endi, buli muundu yeesi odiirira owaasye etima, yahaheengerwe omusaango mu siina ohumuhira. Nae omuundu onyeka owaasye ati, ow'esibboli, oba onyeka owaasye ati “raka,” yahayaaswe mu siina sy'oluyia. Nae oyo yeesi onyeka owaasye ati, “Omusiru wuno!” Yahasukunwe mu nyaanja y'omuliro kutasima. 23 Sakira nooba nooyira esiyaanwa syao hu alutaari niwiichulisa oti owaasyo ali neende obusoolo naawe; 24 lehaanga esiyaanwa syao esyo hu alutaari ao, mani ochia otereesa emboosi neende owaasyo oyo mberi, hwookaluha oyaanira Nasaae esiyaanwa syao. 25 Omuundu naaba neende esifune syoosi syaahufwaambya, teemaangaho mufukiirisania naasisiiri ohuhwoosa mu siina. Olwohuba, nimwoolayo aba achia ohuhusukuna mu mahono ka baheengi b'emisaango, mani nabo bahudiisa Abasikaari b'ejeela bahuboya. 26 Huboolera obwadyeeri endi, oba ochia ohuba omwo, ohwoola lu wahatuungire elalira ehela yaakamayo. Enjekesa yidiira hu buyirani 27 “Mwawulira koti lu baboolera abahale bati, ‘Mutayiranaanga,’ 28 Nae ese mbaboolera endi; omuundu yeesi owewuunja omuhasi yeesi mani yekoomba mu mwooyo ohuba nae, aba amalire ohuyirana nae. 29 Sakira niwiichuhana emoni yao y'omuhono muluungi yaakera waakwa mu syonoono, yichomolemo oyisukune! Olwohuba silai ohufwiirwa esituundu silala sy'ohumubiri kwao, ohuhira omubiri kwao kwoosi ohusukunwa mu nyaanja y'omuliro kutasima. 30 Haandi niwiichuhana omuhono kwao muluungi kwaakera waakwa mu syonoono, kutemeho okusukune. Olwohuba silai ohufwiirwa esituundu silala sy'ohumubiri kwao, ohuhira omubiri kwao kwoosi ohuchia mu nyaanja y'omuliro kutasima. Enjekesa yidiira hu hulobana ( Mat 19:9 ; Mrk 10:11-12 ; Luk 16:18 ) 31 “Haandi hale baboolaanga bati, ‘Oyo yeesi odaha ohulehanira elalira neende omuhasi wae, amubereseenge ebbarwa y'ohwiiruswa mu bwandiike.’ 32 Nae ese mbaboolera endi, oyo yeesi olehanira elalira neende omuhasi wae hulw'esibi syoosi, ohumalaho esy'obuyirani aba amukwiisire mu syonoono sy'obuyirani, haandi oyo odeehya omuhasi olobere, yesi aba akwiire mu syonoono sy'obuyirani. Enjekesa yidiira hu hweechuba 33 “Haandi mwawulira koti lu syaboolwa hale siti, ‘Otechubaanga eby'obubacha, nae yoseresaanga syooba ni weechubire mu moni w'Omwaami.’ 34 Nae ese mbaboolera endi, Otechubaangaho kata nabudiidi noolaka ohuhola esiindu; otechubiraangaho ekulu, olwohuba nilyo obwiihalo bwa Nasaae; 35 Kata otechubiraangaho esyaalo, olwohuba nisyo syaawuluusiraho amakulu kae. Haandi otechubiraangaho Yerusalemu, olwohuba nisyo esiko sy'Omutuki Muhunuufu. 36 Kata haandi otechubiraangaho omutwe kwao, olwohuba ewe haba soonyala ohukaluuhaniaho kata olwooya lw'efwiiri lyao lwaaba olwa rachaari oba olwa rateeng'i. 37 Muleheenge sa emboosi cheeng'we chi mufukiirire, chiba sa, ‘Eee.’ Nae chi mukaanire chibechaanga sa, ‘Haba.’ Olwohuba emboosi chiindi chiba nichemeedaho, chiba chitula hu Sitaani. Enjekesa yidiira hu sikwoori ( Luk 6:29-30 ) 38 “Mwawulira koti lu syaboolwa hale siti, ‘Emoni yituungwa emoni, eliino nalyo lyatuungwa eliino.’ 39 Nae ese mbaboolera endi, Otatuungaanga omuundu, ohuholere esibi, neende esibi siindi. Omuundu naahupaama hu tama ly'omuhono muluungi, mukaluuhanisireenge ely'omuhono mukaada lyosi; 40 niwiichuhana omuundu n'ahuyiriimba mani yahayira hu saati lyao, lehaanga abukula neende ekooti lyao lyosi; 41 omuundu naahuyiika ohumugooba ekilomiita ndala, ewe mugoobeenge ekilomiita chibiri. 42 Omuundu naahusaba esiindu syoosi, mubereseenge sa. Haandi oyo yeesi odaha ohuhwewola esiindu syoosi, mubereseenge sa. Ohuheera abasuku ( Luk 6:27-28 , 32-36 ) 43 “Mwawulira koti lu babooleraanga abahale bati, ‘Heeranaanga neende oyo owahuheera, nae osyuula omusuku wao.’ 44 Naange mbaboolera endi, muheeraneenge neende abasuku beeng'we, haandi musabireenge ehabi ndai abo ababaholera amabi, 45 hu mweemeo mube abaana ba Nasaae Laata yeeng'we oli Muukulu. Olwohuba yaadusiraanga omubasu kwae abaandu babi neende abalai boosi nasilala. Haandi akwiisaanga efula yae eyiri ababi neende abalai boosi nasilala. 46 Ni muheerana neende abo ababaheera boong'ene, mukabo siina ku muba muli nakwo ohutula eyiri Nasaae? Olwohuba, kata abatoosa b'omusolo bosi nilwo lu baholaanga. 47 Haandi nimuheesania sa neende ba mwaheerana nabo boong'ene, muba mukabuhana mutye neende abaandu baandi? Olwohuba kata Abateende bosi nilwo lu baholaanga. 48 Sakira eng'we mubecheenge aboolerefu koti lu Nasaae Seeng'we oli Muukulu ali Omwoolerefu. |