Luka 6 - EBBAIBBO EMBOOSI YA NASAAE EYIRIMO EBITABO BILAANGWA DEUTEROKANONIKOEsiteebo sidiira hu Sabbaato ( Mat 12:1-8 ; Mrk 2:23-28 ) 1 Hu ludaalo lwa Sabbaato, Yesu niyali n'akeenda n'abitira mu ndalo y'engaano, abeeki bae beecha bachaaka ohwaakula emitwe ch'engaano, nibachiwuulira mu mahono kaabwe, nibalya. 2 Nae Abafarisaayo baandi baboola bati, “Lwasiina muli ohuhola si malako katabafukiirira ohuhola hu ludaalo lwa Sabbaato?” 3 Nae Yesu yakobolamo ati, “Musisiiri ohusomaho si Daudi yahola enjala niyali niyimuluma, alala neende abo ba yali nabo? 4 Koti lu yeengira mu Nyuumba ya Nasaae, yabukula, haandi yaalya, omugaati kwayaanirwa Nasaae, ku muundu yeesi atafukiirirwaanga ohulya ohutusaho omulaamisi yeeng'ene, haandi koti lu lwosi yakukabaho abo abali nae.?” 5 Yababoolera ati, “Omwaana w'Omuundu niye Omwaami wa Sabbaato.” Omusaacha w'omuhono kwafwa ( Mat 12:9-14 ; Mrk 3:1-6 ) 6 Haandi hu Sabbaato yiindi, Yesu niyeengira mu Sinagoogi mani yekesa, omusaacha yalimo yi muhono kwae muluungi kwali kwaafwa. 7 Haandi Abaandiiki b'Amalako ka Musa neende Abafarisaayo, beecha bewuunja Yesu babone n'anawonie hu ludaalo lwa Sabbaato, banyale ohunyoola esifune sibanyala ohumutaaho. 8 Nae Yesu yali n'amanyire ebibaaso byaabwe mani yaboobera omusaacha wali neende omuhono kwaafwa ati, “Yicha weeme ano.” Mani omusaacha oyo yasiingira yacha yeema. 9 Yesu yababoolera ati, “Ese hambateebeho, sifukiirirwa hu ludaalo lwa Sabbaato, ohuhola esilai, kose ohwonoona, ohuwonia obulamu kose ohubusihirisa?” 10 Yesu yabalingaala yabebodoohania boosi, yaboolera omusaacha oyo ati, “Kolola omuhono kwao.” Yesi yahola atyo, mani omuhono kwae kwakaluha abweene. 11 Etima liingi lyabadiira mani nibachaaka ohuteebana abeene-na-beene, esiindu sibanyala ohuhola Yesu. Yesu adoola Abatume ehumi-na-babiri ( Mat 10:1-4 ; Mrk 3:13-19 ) 12 Mu ndaalo chino, Yesu yatula yachia hu lugulu ohusaba; mani yaasaba Nasaae esiro syoosi. 13 Nae nibwahya, yalaanga abeeki bae, yalobolamo ehumi-na-babiri, ba yalaanga Abatume; 14 Simooni, yi yalaanga Petero, neende Anderea mwaanang'ina, neende Yakobbo neende Yowaana, neende Filipo, neende Bbatolomeo, 15 neende Matayo, neende Tomasi, neende Yakobbo omwaana wa Alufaayo, neende Simooni owalaangwaanga Omulwaanilisi w'esyaalo syae, 16 neende Yuda omwaana wa Yakobbo, neende Yuda Yisikarioti, oweehola omuhobi. Yesu yekesa haandi awonia ( Mat 4:23-25 ) 17 Yesu yeha nabo n'atula hu lugulu, yeema abuundu abakafu, alala neende esidiiyiha sihoongo sy'abeeki bae neende esidiiyiha sihoongo muno esy'abaandu baandi ohutula mu Yudea neende mu Yerusalemu alala neende hu lwaasi lw'enyaanja ye Tiire neende Sidoni, abali beechere ohumutekeeresa alala neende ohuwonisibwa amalwaae kaabwe; 18 haandi abo bosi abali nibasaandisibwa neende ebihyeeno bosi baonisibwa. 19 Mani esidiiyiha syoosi syeecha syakiyaanga ohumudiiraho, olwohuba amaani kamutulaangaho mani n'abawonia boosi. Esangaalo neende ohwelalihirira ( Mat 5:1-12 ) 20 Mani Yesu yasiingisa emoni chae yewunja abeeki bae yaboola ati: “Muli neende ehabi eng'we abamanani, olwohuba obwaami bwa Nasaae bweeng'we. 21 “Muli neende ehabi eng'we abalumwa enjala bulaanu, olwohuba mwahekute. “Muli neende ehabi eng'we abali ohulira bulaanu, olwohuba mwahachehe. 22 “Muli neende ehabi eng'we abaandu nibabasyuula, haandi nibabebwaaba mani baabanyeka haandi baababoola bati muliho emisaambwa, hulw'Omwaana w'Omuundu! 23 Musangaale hu ludaalo olwo, haandi muduumakale olw'omwehoyo, olwohuba bone, omukabo kweeng'we Muukulu muhoongo; olwohuba kata basaabwe bosi baholaanga batyo abanabbi. 24 “Nae chibakaanire eng'we abayiinda, olwohuba mwamala ohulemesebwa emyooyo. 25 “Chibaakaanire eng'we abekuute bulaanu, olwohuba muchia ohulumwa enjala. “Chibaakaanire eng'we abacheha bulaanu, olwohuba muchia ohulira neende ohuchereenjesa. 26 “Chibaakaanire eng'we, abaandu nibabalomalomaho bulai, olwohuba nilwo lu basaabwe baholeraanga abanabbi bobubacha. Ohuheera abasuku beeng'we ( Mat 5:38-48 ; 7:12a ) 27 “Nae ese mbaboolera eng'we abali ohuwulira endi, Muheereenge abasuku beeng'we, muholereenge ebilai abo ababasyuula, 28 mubereseenge ehabi abo abababwaaba, haandi musabireenge abo ababanyeka. 29 Oyo ohupaama hu tama, mubereseenge etama liindi lyosi; nae oyo ohumalaho ekooti, otamwimaanga kata esaati lyao. 30 Beresaanga buli muundu yeesi ohusaba esiindu syoosi; nae oyo ohumalaho ebiindu byao, otamusabaanga ahukalusire haandi. 31 Haandi koti lu wahadahire abaasyo bahuholere, nilwo wesi lwooba obaholere. 32 “Nimuheera sa abo ababaheera, muba musuubira hasiimo siina? Olwohuba kata abahola-mbi bosi baheera sa abo ababaheera. 33 Haandi nimuholera ebilai abo ababaholera ebilai boong'ene, muba musuubira hasiimo siina? Olwohuba kata abahola-mbi bosi bahola nasilala batyo. 34 Haandi nimweeyosa abo bamusuubira ohubafunaho, hasiimo siina hamuba musuubira ohunyoola? Kata abahola-mbi bosi beeyosa abahola-mbi basyaabwe, hu luunyuma banyale bosi ohubanyoolaho ebyaaka bityo. 35 Nae muheereenge abasuku beeng'we, haandi mubaholereenge ebilai, haandi mubeyoseenge nimutasuubira ohubanyoolaho esiindu syoosi; mani omukabo kweeng'we kuba kuchia ohuba omuhoongo, haandi muba muchia ohuba abaana ba Nasaae w'Aakulu Muno; olwohuba omweene oyo w'esisa eyiri abo abatasiima neende abeemani. 36 Mubecheenge abeesisa, koti lu Seeng'we ali ow'esisa. Ohuheengera abaasyo omusaango ( Mat 7:1-5 ) 37 “Mutaheengeraanga abasyeeng'we emisaango, hu mwesi muhaye ohuheengerwa; mutaayasaanga abasyeeng'we, hu mwesi muhaye ohuyaaswa; mulehereenge abasyeeng'we, hu mwesi munyale ohuleherwaanga; 38 mukabeenge abasyeeng'we, hu mwesi munyale ohukabwaanga; mu sikero silai, esisinyiirwe muno, syadengaanisibwa, syediha aasi, sichia ohubabereswa mu mahono. Olwohuba esikero simubereseramo abasyeeng'we, nisyo mwesi si muba muchia ohukalusirwamo.” 39 Yesu haandi yemeeda yabakaadira olukaado luundi ati: “Mani omuundu muwofu anyala ohwimiriramo omuwofu waasye? Mani boombi sibaba bachia ohukwa mu buko? 40 Omweeki haba saanyala ohuhira omweekesa wae, nae buli muundu yeesi naaba n'amalire ohwekeswa bulai bweene, aba achia ohuba koti omweekesa wae. 41 Lwasiina ewe obona esikoha siri mu moni yo wasyo, nae s'onyala humanya esichihi siri mu moni yao yene? 42 Oba, ewe onyala otye ohuboolera owaasyo oti, ‘Wasyaange, leha hutusemo esikoha siri mu moni yao,’ nae ewe mweene haba s'onyala ohubonaho esichihi siri mu moni yao yene? Omwebachirisi ewe, mberi tusa esichihi siri mu moni yao, hw'onyale ohubona bulai bweene mani hu wiche otuse esikoha siri mu moni y'owaasyo. Omusaala neende ebyaamo byakwo ( Mat 7:16-20 ; 12:33-35 ) 43 “Olwohuba abulao omusaala mulai okwamaanga ebyaamo bibi, kata haandi omusaala mubi okwamaanga ebyaamo bilai; 44 olwohuba omusaala kwoosi kumanyihaniraanga hu byaamo byakwo. Olwohuba enduli haba sichinokwaanga hu musaala kw'amawa, kata emisabbiibbu haba sikinokwaanga hu misaala choomubichaha. 45 Omuundu mulai, niyeemere hu biindu bilai biyabiiha mu mwooyo kwae, ahola ebiindu bilai, nae omuundu mubi, niyeemere hu biindu bibi biyabiiha mu mwooyo kwae, ahola sa ebyonoono; olwohuba, omunwa kwae kulomaloma ebiindu byeechula mu mwooyo. Aboombahi b'enyuumba babiri ( Mat 7:24-27 ) 46 “Lwasiina mu naanga-naanga muti, ‘Omwaami, Omwaami,’ nae haba simuhola bi mbaboolera? 47 Buli muundu yeesi owiicha yi ndi, mani yawulira emboosi chaange, mani yaachiholeraho, njia ohubeekesa koti lwali. 48 Ali koti omuundu owali niyoombaha enyuumba, owayaba aasi muno, yaata omusiingi hu lwaanda; mani amaachi k'ofwomboole nikeecha, ehulukusi yahubba hu nyuumba eyo, mani yahaya ohuyidengaania, olwohuba yali yoombahwa hu lwaanda. 49 Nae oyo owulira emboosi chaange mani yahaya ohuchiholeraho, ali koti omuundu wombaha enyuumba hu loba sa eyibulaho omusiingi; yi hulukusi yahubbaho, mani abweene ao enyuumba eyo yakwa, mani yanyaasiha bubi muno.” |