Esy'Abaleefi 13 - EBBAIBBO EMBOOSI YA NASAAE EYIRIMO EBITABO BILAANGWA DEUTEROKANONIKO

Amalako kadiira hu bulwaae bw'esihoba

¹ Omwaami haandi yaberesa Musa neende Arooni amalako kaandi kano kati.

² Omuundu yeesi niyeechuhanaanga abaaho esifwiimba syoosi hu sihoba syae, oba ebuubuuto lyoosi oba ohwaakalirisa hwoosi ohunyala hwaatuliramo obulwaae bw'ebigeenge, ahoyere ohuleetwaanga eyiri omulaamisi Omwarooni.

³ Mani omulaamisi oyo yeehaliirisaanga bulai obufwiimbe obwo, mani niyabona ati obwooya buba nibusiriho, bwakaluuhana bwafwaana rachaari, nihaandi obufwiimbe obwo bubonehana bwosi buti butulira mukati muno ohuhiraho esihoba siba nisisyebodoohaanieo, mani obwo buba buli obulwaae bw'ebigeenge, mani omulaamisi oyo aba achia ohulaangiriraanga ati omuundu oyo ali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti kiri.

⁴ Nae esifwiimba esyo, nisiba esyeene nisiri esya rachaari, nae haba sisibonehana koti esinyala ohuba nisiyabire mukati muno ohuhiraho esihoba siba nisisyebodoohaanie, nae efwiiri nalyo haba sirikaluuhaane lyosi lyafwaana rachaari daawe, omulaamisi wuno aba achia ohukabulaanga omuundu mulwaae wuno mani amukabulaanga endulo yeeng'ene ohwoola endaalo chitaanu-na-chibiri lu chiweera.

⁵ Haandi omulaamisi wuno aba achia ohukobolaangamo ohwehaliirisaanga omuundu wuno ehabi liindi, hu ludaalo lwa hataanu-na-habiri lweene olwo, mani niyechuhana yaabona ati esifwiimba esyo sisiwereereho, haandi sisihoongoeho, nihaandi haba sisinyalire ohusalanaho daawe, aba bulaanu ahoyere ohukabulwaangaho haandi yeeng'ene hu mbaka y'endaalo chiindi chitaanu-na-chibiri.

⁶ Omulaamisi haandi aba achia ohumweehaliirisaanga ehabi liindi, hu ludaalo lwa hataanu-na-habiri luundi, nae bulaanu esifwiimba esyo nisiba nisifuufuyaale, nisitatabaalire daawe, aba ahoyere ohumulaangiriraanga ohuba naali bulaanu otaali ow'omusiro kwoosi ohweema hu miduunga koti lu kiri; esyo siba nisibeere sa esifwiimba sya buli ludaalo. Omuundu oyo aba achia ohwoosaanga sa engubo chae mani naamala atyo aba achia ohubechaanga niyeeholere otaali ow'omusiro kwoosi ohweema hu miduunga koti lu kiri.

⁷ Nae haandi luunyuma, omulaamisi naaba n'amalire ohulaangiirira ati omuundu oyo bulaanu abulaho omusiro kwoosi ohweema hu miduunga koti lu kiri, nae esifwiimba esyo nisiicha syaakobolamo ohufwiimba nisyemeeda sa, omuundu oyo haandi aba ahoyera ohukobolaanga eyiri omulaamisi oyo haandi yehaliirisibwa ehabi liindi.

⁸ Omulaamisi oyo aba achia haandi ohumweehaliirisaanga ehabi liindi bulai, mani yesi naabona ati hane esifwiimba syeene esyo sitaabaalire, haandi aba achia ohumulaangiriraanga ohuba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema koti emiduunga kiri; buno buba nibuli obulwaae bw'ebigeenge.

⁹ Omuundu yeesi naaba naali neende obulwaae bw'ebigeenge, aba ahoyere ohuleetwaanga eyiri omulaamisi,

¹⁰ oba naachia ohumweehaliirisaanga bulai. Niyiba niyiri hooyo esifwiimba esya rachaari hu sihoba syae, haandi esiba nisikaluuhania obwooya bu siriho ohuba bwosi rachaari, nihaandi siba nisyeengere amafira,

¹¹ buno buba nibuli obulwaae bw'ebigeenge obwahaya ohweelera. Bulaanu omulaamisi aba achia sa ohumulaangiriraanga ohuba naali ow'omusiro ohweema hu miduunga koti lu kiri; Aba abulao obuhoonyi bwoosi ohumukabula mberi endulo, olwohuba aba abonehana sa alafu ohuba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

¹² Nae obulwaae bw'esihoba obwo nibwemeeda sa ohulandaala hu mubiri, mani bwaanyala ohumufuuniha ohutulira elalira hu mutwe ohwoola hu makulu,

¹³ omulaamisi haandi aba achia ohumweehaliirisaanga ehabi liindi. Mani bulaanu niyabona ati hane bumalire ohufuunihira elalira omubiri kwoosi, aba achia ohulaangiriraanga ati omuundu oyo ohuba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri. Mani haandi esihoba syae syoosi nisiba nisimalire ohukaluuhana mani syafwaanaanga rachaari, omuundu oyo aba naali olabisiibwe ohweema koti emiduunga kiba nikiri.

¹⁴ Nae ohutula hu siha syeene si koonjo lyeetemere lichaakira ohubonehaniramo, omuundu oyo aba ali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

¹⁵ Omulaamisi haandi aba achia ohumweehaliirisaanga ehabi liindi, mani niyamubonaho ekoonjo lidaacha, aba achia ohunyala ohumulaangirira ohuba naali ow'omusiro ohweema hu miduunga koti lu kiri. Ekoonjo lyoosi elidaacha lyeekesa mbwe obulwaae bw'ebigeenge nibwo, mani omuundu mweene aba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

¹⁶ Nae esifwiimba esyo nisiicha syaanyala ohuwona mani syafwaana rachaari ehabi liindi, omuundu oyo ahoyere ohuchia eyiri omulaamisi,

¹⁷ omulaamisi oyo anyale ohumweehaliirisaanga ehabi liindi haandi. Mani esifwiimba esyo nisiba nisinyalire ohukaluuhana syafwaana rachaari haandi, omuundu oyo aba n'amalire ohweehola ohuba otaaliho omusiro kwoosi ohweema hu miduunga koti lu kiri, mani omulaamisi oyo aba achia ohumulaangiriraanga ohuba naali otaaliho omusiro kwoosi ohweema koti emiduunga lu kiri.

¹⁸ Nae omuundu yeesi naaba naali neende ebuubuuto liba nilyamala ohuwona,

¹⁹ nae nikali mbwe luunyuma esifwiimba sya rachaari, oba engaha ya ranjaayi yirimo obwarachaari yiichia yabonehana niyikwiire aambi neende ebuubuuto liri, omuundu oyo aba ahoyere ohuchia eyiri omulaamisi.

²⁰ Omulaamisi oyo aba achia ohumweehaliirisaanga, mani engaha eyo niyibonehana ohuba niyitula mu nyama mukati muno, ohuhiraho esihoba siba nisyebodoohaanie ebuubuuto elyo, nihaandi obwooya buba nibuyiriho bwosi nibuba nibukaluuhaane nibufwaana rachaari, omulaamisi oyo aba achia ohumulaangiriraanga ohuba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri. Buno buba nibuli obulwaae bw'ebigeenge obuba nibutuliire mu buubuuto elyo.

²¹ Nae omulaamisi niyamala ohusyehaliirisa bulai, mani yaabona ati, obwooya buba nibwayimeraho haba sibwakaluuhana bwafwaana rachaari daawe, nihaandi ati hane haba silyeengira muno mu nyama ohuhiraho esihoba siba nisyebodoohania ebuubuuto elyo, haandi ati engaha eyo haba sinjahanyu muno daawe, omulaamisi oyo aba ahoyere ohukabulaanga omuundu oyo endulo ohumala endaalo chitaanu-na-chibiri.

²² Nae engaha eyo niyibaambaliya, omulaamisi oyo aba ahoyere ohulaangiriraanga omuundu oyo ohuba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema koti emiduunga kiba nikiri; obwo buba nibuli obulwaae bw'ebigeenge.

²³ Nae niyidoong'a niyitaakaluhaaneho, mani haandi niyitalaandaalireho yiba yiri sa embala yi buubuuto liba nilichia ohulehao, mani omulaamisi aba achia ohumulaangiriraanga koti otaaliho omusiro kwoosi eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

²⁴ Mu ngeri y'omuundu onyala ohuba nayiire omuliro, enyama yae niyikaluuhana yafwaana rachaari, oba ranjaai yirimo obwarachaari,

²⁵ omulaamisi aba achia ohuhoyera ohumweehaliirisaanga bulai. Mani obwooya buba nibuli mu ngaha eyo, nibuba nibwamala ohukaluuhana bwafwaana rachaari, nihaandi yibonehana mbwe yanyala ohweyaba yaachia mukati w'enyama ohuhiraho esihoba siba nisyebodoohaanie ebuubuuto elyo, mani buno buba nibuli obulwaae bw'ebigeenge obuba nibwachaakira mu busaambe obwo, mani omulaamisi aba ahoyere ohulaangiriraanga omuundu oyo ohuba naali ow'omusiro eyir abaandu ohweema hu miduunga kiba nikiri.

²⁶ Nae efwiiri liba ni lyameraho niliba nilitanyala ohukaluuhana lyafwaana rachaari, nihaandi haba si lyeeyaba muno lyeengira mu nyama ohuhiraho esihoba siba nisyebodoohania ebuubuuto elyo, nihaandi haba sinjahanyu muno, mani omulaamisi aba ahoyere ohumukabulaho endulo hu mbaka y'endaalo chitaanu-na-chibiri enaamba.

²⁷ Omulaamisi haandi aba achia ohumweehaliirisaanga ehabi liindi, hu ludaalo lwa hataanu-na-habiri, mani niyeecha yaabona ati yiri ohuhula niyibaambaliya, buno buba buli obulwaae bw'ebigeenge mani omulaamisi aba achia ohumulaangirira ohuba ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

²⁸ Nae engaha eyo niyidoong'a sa niyitaakaluhaaneho, mani haandi haba siyihula niyitabaala, haandi haba siyahanya, buno haba si buba nibuli nibwo obulwaae bw'ebigeenge daawe. Mani omulaamisi aba achia sa ohulaangiriraanga omuundu oyo ohuba nataali ow'omusiro eyiri omuundu yeesi ohweema hu miduunga koti lu kiri, olwohuba yino yiba niyiri sa embala ohweema hu huyia omuliro ohwo.

²⁹ Omusaacha yeesi, oba omuhasi yeesi niyeecha yaaba neende esifwiimba hu mutwe oba hu sirefu,

³⁰ omulaamisi yesi aba ahoyere ohuchia yaasyehaliirisaanga. Nisibonehana ni syeetema syaachia mukati w'enyama muno ohuhiraho esihoba siba nisyebodoohania abuundu ao, nihaandi obwooya buba nibwasimeraho bwaaba nibufwaana namuki nihaandi bunyerere, buno buba nibuli obulwaae bw'ebigeenge, mani aba achia ohulaangiriraanga omuundu wuno ohuba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

³¹ Nikali mbwe, omulaamisi anyala ohumwehaliirisa, mani esifwiimba esyo syaabonehana koti esitanyala ohwiingira mukati mu enyama muno ohuhiraho esihoba siba nisiri aambi ao, nae haandi kata katyo, abonehana koti efwiiri lyameraho haba silamu daawe, omulaamisi wuno aba ahoyere sa ohukabula omuundu wuno yadoong'a yeeng'ene hulw'embaka y'endaalo chitaanu-na-chibiri.

³² Omulaamisi haandi aba achia ohwehaliirisaanga esifwiimba esyo ehabi lyohubiri hu ludaalo lwa hataanu-na-habiri, nae nisiba nisisisiiri ohutabaalaho, nihaandi abula hooyo obwooya bwa namuki hooho, hu sifwiimba ohwo, nihaandi sisibonehana ohuba nisyachia mukati w'enyama muno ohuhira esihoba siri aambi ao,

³³ omuundu oyo aba ahoyere ohuchia mani yaabeka omutwe kwae okwo kwoosi ohutusaho abuundu bweene ali esifwiimba. Omulaamisi haandi aba ahoyere ohukabula omuundu oyo endulo yeeng'ene, hulw'embaka y'endaalo chitaanu-na-chibiri chiindi.

³⁴ Mani hu ludaalo lweene lwa chitaanu-na-chibiri, omulaamisi oyo aba achia haandi ohwehaliirisaanga esifwiimba esyo ehabi liindi, nae haandi nisibonehana mbwe haba sisinyalireho ohutabaala haandi, nihaandi sibonehana siti hane haba si sitema syeengira mukati w'enyama ohuhiraho esihoba siba nisyebodoohania esifwiimba esyo, omulaamisi oyo bulaanu aba achia ohulaangirira omuundu oyo ohuba naali otaaliho omusiro kwoosi eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

³⁵ Nae nikali mbwe haandi esifwiimba esyo siicha syaanyala ohubaambaliya omulaamisi naaba n'amalire ohulaangirira omuundu oyo ohuba naali otaaliho omusiro kwoosi eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri,

³⁶ omulaamisi oyo aba achia haandi ohukobolamo ohwehaliirisa omuundu oyo ehabi lyohubiri. Mani esifwiimba esyo nisiba mbwe mubwadyeeri bweene sinyalire ohubaambaliya, haba sibiba nibihoyera omulaamisi oyo haandi ohuchaaka ohukoonya obwooya bufwaana namuki hooho daawe; omuundu oyo aba alafu bweene ali oliho omusiro ohweema hu miduunga kiba nikiri.

³⁷ Nae nibiba mbwe ohweema hu hubaasa hw'omulaamisi mweene, esifwiimba esyo hane haba sisinyalire ohubaambaliya, nihaandi efwiiri elamu nilyo eliba niliri ohumeramo sa, esifwiimba esyo siba nisyamala ohuwona hale, mani omulaamisi oyo ahoyere ohuba naachia ohulaangirira sa omuundu oyo ohuba naali otaaliho omusiro kwoosi eyiri abaandu ohweema hu miduunga kiba nikiri.

³⁸ Omusaacha yeesi, oba omuhasi yeesi, niyeechuhana yanyoolwaho ebibboondo bya rachaari, hu sihoba syae,

³⁹ omulaamisi ahoyere ohuchia yehaliirisaanga omuundu oyo. Ebibboondo ebyo nibiba ebya rachaari bitabonehana bulai, obwo buba buli sa obufwoolwa obuba nibwetuliirisira hu sihoba sa; omuundu oyo aba ali sa otaali ow'omusiro kwoosi ohweema hu miduunga koti lu kiri.

⁴⁰ Efwiiri nilimala lyaatula hu mutwe kw'omusaacha mani lyaakwa aasi, omuundu adoong'a sa naali owesyoole, nae aba ali sa otaali ow'omusiro kwoosi eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

⁴¹ Haandi efwiiri ly'omusaacha nilitula mu bweeni bwae, haandi neende hu bikie byae, omuundu oyo aba ali neende esyoole sy'omubweeni, nae omweene aba ali sa otaali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri.

⁴² Nae esifwiimba sya ranjaai sirimo obwarachaari, nisibonehera hu sibboondo sibeke, obwo buba obulwaae bw'ebigeenge.

⁴³ Omulaamisi ahoyere ohuchia yamwehaliirisa, mani n'abona esifwiimba sya ranjaai esirimo obwarachaari nae simuliho,

⁴⁴ omulaamisi aba achia ohumulaangiriraanga ohuba naali ow'omusiro eyiri abaandu ohweema hu miduunga koti lu kiri, hulw'obulwaae bw'ebigeenge obuba nibuli hu mutwe kwae.

⁴⁵ Omuundu yeesi oba naali neende obulwaae bw'ebigeenge buno, ahoyere ohwefwalaanga engubo chataanduha, haandi naatachanuwaanga efwiiri lyae, haandi niyamenya niyabwiihirira esituundu sy'aasi sy'obweeni bwae, haandi amenye nalaangiriraanga lukali ati, “Ndi ow'omusiro, ndi ow'omusiro!”

⁴⁶ Oyo adoong'a sa naali ow'omusiro eyiri abaandu ebiha byoosi bi alimala naali neende obulwaae obwo, nihaandi omuundu oyo ahoyere ohumenyaanga erwaanyi w'ekaambi, niyekabuule yeeng'ene ohutula hu baandu baandi.

Amalako kadiira hu bulwaae bw'ebigeenge

⁴⁷ Obulwaae bw'ebigeenge nibuli huungubo, oba niyiri engubo y'obwooya oba ey'elaasi,

⁴⁸ oba hu siseke syoosi esy'elaasi, oba esy'obwooya, oba esy'eseero, oba esy'esiindu syoosi esyaholwa mu eseero,

⁴⁹ nisiba nisifwaana bunyaasi oba ranjaai, buno buba buli obulwaae obw'ebigeenge buyaambisania, mani bihoyere byaayirwa byeekeswa omulaamisi.

⁵⁰ Mani omulaamisi oyo aba achia ohusyehaliirisa, mani amale abiihe esiseke esyo eyale neende abaandu hu mbaka y'endaalo chitaanu-na-chibiri.

⁵¹ Haandi aba achia ohusyehaliirisa ehabi liindi hu ludaalo lwa hataanu-na-habiri lweene, mani ebigeenge ebyo nibiba nibinyalire ohutabaala ohuhiraho koti lu buba nibwali lwaamberi, engubo eyo oba esiseke esyo biba byeeholere eby'omusiro ohweema hu miduunga koti lu kiri.

⁵² Omulaamisi oyo bulaanu aba ahoyere ohuchia yasaamba engubo eyo oba yasaamba esiseke esyo, olwohuba ebigeenge biyaambisania bino bihoyere ohusaambwa neende omuliro.

⁵³ Nae nikali mbwe niyeecha yaayehaliirisa ehabi lino, omulaamisi wuno yaduuhana mbwe ebigeenge bino haba sibitabaalire hu siindu esyo daawe,

⁵⁴ aba achia ohulagira engubo eyo yooswe sa, mani haandi yibiihwe yilehwe endaalo chitaanu-na-chibiri chiindi.

⁵⁵ Haandi bulaanu omulaamisi oyo aba achia ohuyehaliirisa ehabi liindi, mani ebigeenge ebyo nibiba mbwe haba sibikaluhaane eraangi, kata neende niyiba niyihaire ohutabaala, yiba yisisiiri ey'omusiro sa; muba muhoyere ohusaamba sa esiindu esyo, kata neende obubolere obwo nibuba oba mu moni oba emukoongo.

⁵⁶ Nae nikali mbwe, omulaamisi oyo niyoola ohuyehaliirisa haandi mani yakaana mbwe ebigeenge ebyo bifwiiririire, mani aba achia ohubitaandula abituse hu ngubo eyo, oba hu seero elyo.

⁵⁷ Haandi ebigeenge ebyo nibitatuumbuhayo haandi byaabonehana, biba biri ebyeene bira haandi ebiyaambisania, mani omweene ngubo eyo niye oba n'ahoyere ohuyibukula achie ayisaambe.

⁵⁸ Nae niyoosa esiindu esyo, mani ebboondo elyo linyala ohuhamyuuhao, aba ahoyere ohuchia haandi yaloondamo ohuyoosa, hu bulaanu yinyale ohuba eyitaali ey'omusiro eyiri abaandu ohweema koti emiduunga lu kiri.

⁵⁹ Lino mani nilyo elako lidiira hu bigeenge biba nibiri hu engubo, oba niyiba niyiri engubo y'obwooya oba niyiri ey'elaasi, oba nibiri hu engubo y'elaasi oba ey'obwooya, oba hu siindu syoosi esyaholwa ohutula mu seero; yino niyo engeri yi munyala ohuheengerao oba haba siyiri ey'omusiro, oba niyiri ey'omusiro eyiri abaandu, ohweema koti emiduunga lu kiri.