Matiu 12 - Naawuni Kundi Kasi

Vuhim Dabisili dali yɛla

¹ Di daa ti lu Vuhim Dabisili dali, ka Yisa min’ o nyaandoliba tim so puu ni garita; ka kum wum o nyaandoliba maa, ka bɛ piligi kabisiri chi ŋubiri chana.

² Ka Farisiinim’ daa nya lala ka yɛli Yisa, “Nyam’ a nyaandoliba maa ni tumdi din chihiri ni bɛ tum Vuhim Dabisili dali.”

³ Ka Yisa bɔhi ba, “Yi na ʒi n-karim Naa Dauda ni daa niŋ shɛm kum ni daa ti wum o mini bɛn be o san’ la yɛla?

⁴ O daa chaŋ nti kpɛla Naawuni jɛmbu duu nti ŋub’ bɔrɔbɔro shɛŋa din daa chihiri ni o mini bɛn daa be o sani ŋubi naɣila maligumaaniba kɔŋko la.

⁵ Bee yi na ʒi n-karim zaligu ni ni maligumaaniba tumdi tuun’ shɛŋa Naawuni jɛmbu duu Vuhim Dabisili dali ka ka galimi di zuɣu?

⁶ N yɛri ya mi ni yɛl’ shɛli din gari Naawuni jɛmbu duu be kpe.

⁷ Naawuni yɛliya, ‘M paɣi nambɔzɔbo gari sara malibu,’ ka yi yi di baŋ dimbɔŋɔ gbinni, yi naan ku zaŋ bɛn ka galimi taali.

⁸ Ka lan yɛli ba, ‘Dama Daadam Bia n-su Vuhim Dabisili dali gba.’ ”

Yisa tibi bɔɣukpiŋlana

⁹ Ka Yisa daa yi nimaani chaŋ ti kpe Yɛhudianim’ jɛmbu duu.

¹⁰ Ka bɔɣukpiŋlan’ so daa be nimaani, ka niriba maa ni shɛb’ daa bɔri ni bɛ nya Yisa taali ka fiɣis’ o. Ka bɔh’ o, “Di luhiya ni nira chɛ ka so kpaŋ Vuhim Dabisili dali?”

¹¹ Ka o bɔhi ba, “Yi ni ŋuni n-lee ni mali piɛ’ yino ka o ti lu bɔɣ’ zilinli ni Vuhim Dabisili dali ka o ku yaag’ o di ni?

¹² Amaa ninsal’ mali buchi pam gari piɛɣu! Dinzuɣu di tuhiya ni nir’ tum tuun’ suŋ Vuhim Dabisili dali.”

¹³ Di saha ka o daa ŋmaligi yɛli doo maa, “Teem’ a nuu maa!” Ka o tee’ li, ka di dii kpaŋ zaa m-be kaman o nu’ din’ la.

¹⁴ Amaa ka Farisiinim’ daa yiɣisi yi nti tɔri jina ni bɛ gbaai bɛ ni yɛn niŋ shɛm ku Yisa,

Naawuni dab’ gahindili yɛla

¹⁵ Ka Yisa daa baŋ bɛ ni lo shɛm maa ka yi nimaani; ka niriba pam daa dol’ o, ka o chɛ ka barinim’ bɛn be bɛ ni zaa kpaŋ,

¹⁶ ka o daa kpahi bɛ zuɣu ni yɛli ni bɛ di yɛli so o yɛla.

¹⁷ Dimbɔŋɔ daa niŋmi n-chɛ ka Anabi Aizaia ni daa yɛli shɛm la niŋ pali. O daa yɛliya ni Naawuni yɛliya:

¹⁸ “Nyama, n ni pii n dab’ so m-bɔŋɔ; n ni yuri so ni n nini ni tiɣ’ so pam m-bala. N ni zaŋ n Shia niŋ o ni, ka o zaŋ yɛlimaŋli kari saria ti zuliya shɛb’ bɛn pa Yɛhudianima.

¹⁹ O ku ŋme naŋgbankpeeni bee n-yo vuri, ka so ku wum o kukoli solɔri zuɣu.

²⁰ O mi ku kabigi gbiŋgban’ dalim bee n-kpihim firila mia buɣim hal nti tahi yɛlimaŋli nasara dibu na.

²¹ Ka zuliya shɛb’ bɛn pa Yɛhudianim’ mali tahima o yuli zuɣu.”

Yisa mini alizin’ biɛri naa Biilzibul yɛla

²² Bɛ daa ti tahi alizin’ biɛɣu ni ʒi zoom’ bir’ so zuɣu Yisa sanna, ka o daa chɛ ka o kpaŋ zaa, ka o nina maa gba neei, hal ka o lan leei ŋun tɔɣisira.

²³ Ka di daa niŋ niriba alahiziba pam ka bɛ bɔhiri taba, “Naa Dauda yaaŋa n-ni bala yɔɣɔ?”

²⁴ Amaa ka Farisiinima bɛn’ daa wum lala ka yɛli, “Kulla alizin’ biɛri naa ŋun yuli booni Biilzibul la n-niŋ o yiko ka o kariti alizin’ biɛri bahiri maa.”

²⁵ Ka Yisa daa baŋ bɛ tɛha maa ka yɛli ba, “Nam yini puuni niriba yi ŋmaligi tuhiri taba, bɛ nam maa ni wurim; ka tin’ yin’ nim’ bee yil’ yin’ nim’ yi ŋmaligi zabira, bɛ tiŋ’ maa bee bɛ yili maa mi wurindimi.

²⁶ Ka Sintani yi kariti Sintani bahira, o ŋmaligimi tuhir’ omaŋa m-bala; ka wula ka o nam lee ni tooi zani?

²⁷ Ka n yi kariti alizin’ biɛri Biilzibul yiko ni, ka ŋun’ mi yiko ni ka yi niriba lee kariti ba bahira? Dinzuɣu yimaŋmaŋ’ niriba maa ni zaŋ yi nol’ ni yɛtɔɣa tɔɣisi luhi ya.

²⁸ Amaa ka n yi kariti alizin’ biɛri bahirila Naawuni Shia Kasi yiko ni, dindina Naawuni nam yipa paai ya mi m-bala.”

²⁹ Yisa daa lan bɔhi ba, “Wula ka nir’ ni tooi kpe kpiɔŋlan’ yiŋa nti fa n nɛma ka pa ni o daŋ o la mii lɔbu pɔi? Di nyaaŋa ka o ni tooi fa o nɛma maa.”

³⁰ Yisa daa yɛliya, “Ninvuɣ’ so ŋun bi ʒe n nyaaŋa pala ŋun bɔri n zaɣ’ viɛlli; ka ŋunkam mi bi sɔŋdi ma naɣ’ wurindila m bini bahira.

³¹ Dinzuɣu ka n yɛri ya, alahichi balibu kam tumbu mini Naawuni mɔbu zaa, ninsalinim’ ni tooi nya di taali chɛ m-paŋ Naawuni sani, amaa ŋunkam mo Naawuni Shia Kasi, dilana ŋun’ kul ku nya di chɛ m-paŋ Naawuni sani.

³² Ka ŋunkam mi tɔɣisiri yɛtɔɣ’ biɛri dalindi Daadam Bia ni tooi nya di chɛ m-paŋ, amaa ŋunkam tɔɣisiri yɛtɔɣ’ biɛri n-dalindi Naawuni Shia Kasi, dilana ŋun’ kul ku nya di chɛ m-paŋ dunia ŋɔ ni bee dunia shɛli din kanna ni.”

Tia mini di wala

³³ Yisa daa lan yɛli ba, “Nir’ yi bɔri tiwal’ suma, faashee o malila ti’ suŋ; amaa o yi malila ti’ biɛɣu, tiwal’ biɛri ka o ni nya, dama bɛ baŋdi tia kam la di wala ni.

³⁴ Yinim’ garinsi zuliya ŋɔ, wula ka yɛtɔɣ’ suma ni tooi yi yi nol’ ni na ka yi nyɛ ninvuɣ’ biɛri ŋɔ? Dama din be sal’ suhu ni, dina n-yir’ o nol’ ni na.

³⁵ Ninvuɣ’ suŋ ŋun suhu pali bin’ suma yihirila bin’ suma o suhu maa ni na, ka ninvuɣ’ biɛɣu ŋun mi suhu pali bin’ biɛri yihirila bin’ biɛri o suhu maa ni na.

³⁶ “N yɛri ya mi ni zaadali Naawuni ni ti kari niriba saria yɛtɔɣ’ yo’ shɛŋa zaa bɛ ni tɔɣisi zuɣu;

³⁷ dama yi yɛtɔɣa puuni ka yi ni ti yi taali ni, yi yɛtɔɣa puuni mi ka yi ni ti lan mali taali.”

Shihirili bɔbu

³⁸ Di saha ka Naawuni zaligubaŋdiba mini Farisiinim’ shɛb’ daa yɛli Yisa, “Karimba, ti bɔri ni a wuhi ti la shihirili.”

³⁹ Ka o garigi yɛli ba, “Ninvuɣ’ biɛri bɛn bi ʒe Naawuni yim ʒiɛman’ nim’ ŋɔ bɔrila shihirili nyabu, amaa bɛ ku nya shihir’ shɛli m-pahila Anabi Jona shihirili la.

⁴⁰ Dama Anabi Jona ni daa be zahim pul’ ni yuŋ ni wuntaŋ’ ni daba ata shɛm la, lala ka Daadam Bia gba ti yɛn be tiŋgban’ ni yuŋ ni wuntaŋ’ ni daba ata.

⁴¹ Zaadali Ninivenim’ ni ti wuhi ni ʒiɛmani ŋɔ nim’ mali taali, dama Anabi Jona ni daa yihi ba waazu la, bɛ daa niŋ tuuba; ka nyamiya, yɛl’ shɛli din gari Anabi Jona be kpe!

⁴² Zaadali paɣ’ so ŋun daa nyɛ naa n-yi nudirigu polo na la gba ni ti wuhi ni ʒiɛmani ŋɔ nim’ mali taali, dama o daa yi katiŋa n-kana ni o ti wum Sulemaana yɛm yɛtɔɣa; ka nyamiya, yɛl’ shɛli din gari Sulemaana be kpe!”

Alizin’ biɛɣu biɛhigu shee labbu

⁴³ “Alizin’ biɛɣu yi zo ka chɛ nira, alizin’ biɛɣu maa chanimi nti be kom ni bi dooni luɣ’ shɛŋa polo n-chani ginda m-bɔri vuhim shee ka bi nyara.

⁴⁴ Di saha maa o yɛrimi, ‘N ni lan labi m biɛr’ kurili shee.’ Ka o yi labina nti nya ka di nyɛ zaɣ’ kuŋ ka kolikoli m-mali viɛla,

⁴⁵ o chanimi nti zaŋ alizin’ biɛr’ ayopɔin bɛn bie gar’ o m-pah’ omaŋ zuɣu na nti kpe m-be nimaani; ka dilan’ maa biɛhigu ni bie pam n-gari di ni daa pun be shɛm; lala nti yɛn niŋ ʒiɛmaan’ biɛɣu ŋɔ nim’ gba.”

Yisa tizɔbihi min’ o ma yɛla

⁴⁶ Yisa ni daa na kul tɔɣisiri niriba maa yɛtɔɣa maa, ka o tizɔbihi min’ o ma daa kana nti ʒe samban’ ni ka tim ni be ti bol’ o na ka bɛ tɔɣis’ o yɛtɔɣ’ shɛli. [

⁴⁷ Ka so daa yɛl’ o, “A tizɔbihi min’ a ma be samban’ ni m-bɔri ni bɛ nya a n-tɔɣis’ a yɛtɔɣ’ shɛli.”]

⁴⁸ Amaa ka o daa bɔhi ŋun yɛl’ o lala maa, “Ŋuni n-lee nyɛ m ma, ka banim’ mi nyɛ a tizɔbihi?”

⁴⁹ Ka Yisa daa teeg’ o nuu tir’ o nyaandoliba maa ka yɛli, “M ma mini n tizɔbihi m-bɔŋɔ.

⁵⁰ Dama ŋunkam tumdi m Ba Naawuni ŋun be alizanda ni ŋɔ yubu, ŋuna n-nyɛ n tizo ni n tizɔpaɣa ni m ma.”