Daniɛl 4 - Naawuni Kundi Kasi

Nɛbukadnɛza zahindi din pah’ ayi

¹ Naa Nɛbukadnɛza daa sab’ gbaŋ tɔɣisi yɛtɔɣa niŋ di ni n-ti zuliya kam mini niriba balibu kam ni tinzun’ yɛtɔɣa balibu kam nim’ bɛn be dunia ŋɔ zaa ni yɛli, “Naawuni timiya suhudoo!

² Wummiya, di simdi ni n wuhi ya shihir’ shɛŋa min’ alahiziba tumtumsa shɛŋa Zallakudura Naa ni kahigi wuhi ma.

³ “Shihir’ shɛŋa Naawuni ni wuhiri ti mal’ alahiziba! Alahiziba tumtumsa shɛŋa o ni tumdi mali yiko pam. Naawuni nam nyɛla nam din ka bahigu, ka o kul ni nyɛ Naa ʒiɛmani kam ni.

⁴ “Man’ Nɛbukadnɛza daa ʒila n yiŋ’ baalim, ka n nyamma kul pahira n nam yili maa puuni.

⁵ Amaa ka n daa ti zahim dabiɛm zahindi n-nya ʒii shɛŋa n gom shee ka di muɣisi ma pam.

⁶ Ka n daa yɛli ni bɛ laɣimmi Babilɔn baŋdiba zaa na ka bɛ ti wuhi ma zahindi maa gbinni.

⁷ Ka timanim’ mini saŋmaribaŋdiba ni Kalidianim’ ni laasabuniŋdiba daa laɣim na ka n ti yɛli ba n zahindi maa, amaa ka bɛ bi tooi wuhi ma di gbinni.

⁸ Di nyaaŋa ka Daniɛl (ŋun yu’ shɛli lan booni Bɛlitishaaza din nyɛ n wuni yuli la) daa ti kana. O nyɛla wun’ shɛŋa din be kasi la shia ni be so ni, ka n daa yɛl’ o n zahindi maa. N daa yɛl’ o mi:

⁹ ‘Nyin’ Bɛlitishaaza ŋun nyɛ timanim’ kpɛm’ ŋɔ, dama m mi ni wun’ shɛŋa din be kasi la shia be a ni, ka a tooi baŋdi ashiya gbinni. N ni daa zahim zahin’ shɛli maa m-bɔŋɔ: Wuhim’ ma di gbinni.’

¹⁰ “N gom shee ka n daa nya ti’ titali ʒii puuni ka di kul ʒe dunia sunsuuni.

¹¹ Ka tia maa daa kul zoori n-niŋdi zaɣ’ titali hal ka di zuɣusaa ti tɔri sagbana, ka ŋunkam be dunia ŋɔ ni luɣili kam tooi nyari li.

¹² Tii maa vari daa viɛli pam ka di kul wali gbilim; ka dunia ŋɔ ni daadamnim’ mini binnɛma zaa ni tooi paai li di n-tiɣi. Ka mɔɣu ni biŋkɔbiri kanna ti dooni di mahim vuhira, ka noonsi tɛri bɛ tɛri di wula zuɣu, ka vuhirigu kam diri di wala.

¹³ “N ni daa kul tɛhiri ʒii maa yɛla saha shɛli, ka n daa nya malaika ka o yi zuɣusaa siɣina. O daa nyɛla ŋun niŋ shili gu viɛnyɛliŋga.

¹⁴ Di saha ka o daa kuhi pam yɛli, ŋmamiya tia maa luhi; ka ŋmahi di wula bahi; ka wɔbi di vari bahi; ka wɔbi di wala gba bahi. Karimiya biŋkɔbiri la di gbini ka kari noonsi la di wula maa zuɣu.

¹⁵ Amaa lee chɛliya di tigbirigu din firi tiŋ’ la, ka bo kurigu mini daanya zoligo vil’ li n-chɛ li niŋ mɔɣu ni mo’ maha ni. “Chɛliya ka maligim lu dilan’ zuɣu, ka chɛ ka o mini mɔɣu ni biŋkɔbiri ni tihi laɣim be.

¹⁶ Yuma ayopɔin puuni o ku mali ninsal’ tɛha, amaa ka ni malila biŋkɔbigu tɛha.

¹⁷ Malaika shɛb’ bɛn niŋ shili n-gu la mini ninvuɣ’ shɛb’ bɛn be kasi la ni yɛli shɛm m-bala ni di chɛ ka sokam ŋun be luɣ’ shɛlikam baŋ ni Zallakudura Naa n-su ninsalinim’ nama fukumsi, ka zaŋdi li tir’ o ni bɔri so, hal zaŋ tabili ŋun kul pɔri daadamnim’ ni gba.

¹⁸ Man’ Naa Nɛbukadnɛza ni daa zahim zahin’ shɛli maa m-bala. To, nyin’ Bɛlitishaaza, wuhim’ ma di gbinni. Dama baŋdiba zaa bɛn be n tiŋgbɔŋ ŋɔ ni so kani n-ni tooi wuhi ma di gbinni, amaa nyin’ ni tooi, dama wun’ shɛb’ bɛn be kasi shia be a ni.”

Daniɛl wuhi zahindi gbinni

¹⁹ O ni daa yɛli shɛm ŋɔ daa niŋ Daniɛl ŋun yuli daa lan booni Bɛlitishaaza la alahiziba. Di daa gar’ o pam, ka o kɔŋ o ni yɛn yɛli shɛm. Ka naa daa yɛl’ o, “Bɛlitishaaza, di chɛ ka zahindi maa mini di gbinni ni wuhi shɛm muɣis’ a.” Ka Bɛlitishaaza yɛl’ o, “Naa, n di yuya ka zahindi maa mini di gbinni ni wuhi shɛm ʒinila a dimnim’ zuɣu ka pa ni nyini.

²⁰ A ni daa nya ti’ shɛli maa daa wɔɣ’ pam ka mali kpiɔŋ, ka di zuɣusaa mali hal ti tɔri sagbana, ka ŋunkam be dunia ŋɔ ni luɣili kam tooi nyari li.

²¹ Tii maa vari daa viɛli pam ka kul wali gbilim; ka dunia ŋɔ ni daadam kam ni tooi paai li di n-tiɣi. Ka mɔɣu ni biŋkɔbiri kanna nti dooni di mahim vuhira, ka noonsi tɛri bɛ tɛri di wula zuɣu.

²² “Naa, nyini n-nyɛ ti’ shɛli din wɔɣa ka mali kpiɔŋ maa. A galisiya hal ti tɔr’ la sagbana, ka su dunia ŋɔ zaa yiko.

²³ Naa, a ni daa na kul lihiri saha shɛli maa, ka malaika yi zuɣusaa siɣina ti yɛli, ‘Ŋmamiya tia maa luhi saɣim li, amaa ka lee chɛnya di tigbirigu din firi tiŋ’ la. Bomiya kurigu mini daanya bini vil’ li n-chɛ li niŋ mɔɣu ni mo’ maha ni. Chɛliya ka maligim lu dilan’ zuɣu, ka chɛ ka o mini mɔɣu ni biŋkɔbiri laɣim be yuma ayopɔin.’

²⁴ Naa, di gbinni m-bala. Naawuni ŋun nyɛ Zallakudura Naa ŋɔ ni yɛli ni di yɛn niŋ a shɛm m-bala.

²⁵ O ni chɛ ka bɛ kar’ a, ka a yi ninsalinim’ ni chaŋ ka a mini mɔɣu ni biŋkɔbiri ti laɣim be. A ni ŋub’ mɔri kaman nahu la yuma ayopɔin, ka dooni palɔni gbihiri ka maligim lur’ a zuɣu. Ka di chɛ ka a baŋ ni Zallakudura Naa n-su ninsalinim’ nama fukumsi, ka zaŋdi li tir’ o ni bɔri so.

²⁶ Malaikanim’ la daa yɛliya ni bɛ chɛli di tigbirigu la firi tiŋa. Dimbɔŋɔ wuhiri ni a ni ti lan lab’ a nam maa ni na saha shɛli a yi ti baŋ ni Naawuni n-su dunia ŋɔ zaa fukumsi.

²⁷ Naa, dinzuɣu wummi n saɣisigu ŋɔ. Chɛl’ alahichi tumbu ka tumdila din tuhi, ka zɔri ninvuɣ’ shɛb’ bɛn nyari nahiŋgu nambɔɣu. Ka lala zuɣu chɛ ka a nya suhudoo ka di yuui.”

²⁸ Yɛla ŋɔ zaa daa shiri niŋ Naa Nɛbukadnɛza.

²⁹ Zaŋ chaŋ chiri pinaayi saha ka Nɛbukadnɛza daa ti du n-tam o nam yili din daa be Babilɔn la dufahirili zuɣusaa n-chani gindi

³⁰ ka yɛra, “Nyam’ Babilɔn ŋɔ ni galisi shɛm! Mani m-me li zali ni di nyɛ n tin’ titali, ka di wuhi n yiko mini n kpiɔŋ ni n nam dariza ni nyɛ shɛm.”

³¹ O nol’ daa na bi lu tiŋa, ka kuko’ shɛli yi zuɣusaa na yɛli, “Naa Nɛbukadnɛza, wummi n ni yɛn yɛl’ a shɛm ŋɔ. N deeg’ a nam yiko a sani.

³² N ni chɛ ka bɛ kar’ a, ka a yi ninsalinim’ ni chaŋ ka a mini mɔɣu ni biŋkɔbiri ti laɣim be, ka a ŋub’ mɔri kaman nahu la yuma ayopɔin hal ka a ti baŋ ni Zallakudura Naa n-su ninsalinim’ nama fukumsi, ka zaŋdi li tir’ o ni bɔri so.”

³³ Ka yɛla ŋɔ daa shiri niŋ pali di saha maa. Ka bɛ daa shiri kari Naa Nɛbukadnɛza ka o zo n-yi ninsalinim’ sani chaŋ ti ŋubiri mɔri kaman nahu la. Ka maligim daa lur’ o zuɣu, ka o zabiri waɣiwaɣa kaman tɔrili kɔbiri, ka o nyinyɛri mi waɣiwaɣa kaman suligu nyinyɛri la.

Nɛbukadnɛza wumpaɣibo

³⁴ Ka yuma ayopɔin maa dabisa daa ti niŋ pali, ka man’ Nɛbukadnɛza kpuɣi n zuɣu lihi zuɣusaa, ka n tɛha daa lan labi n ni na yaha. Ka n daa paɣi Naawuni ŋun nyɛ Zallakudura Naa ŋɔ, ka ti o jilima ka tibigi ŋuna ŋun ni be hal ni saha din ka bahigu ŋɔ. Ŋuna n-nyɛ ŋun su nam hal ni saha din ka bahigu, ka o kul ni su o nam maa ʒiɛmani kam ni.

³⁵ Daadamnim’ bɛn be dunia ŋɔ ni zaa pa shɛli o sani; ŋuna n-su malaikanim’ bɛn be alizanda ni mini daadamnim’ bɛn be dunia ŋɔ ni fukumsi. Ka so ku tooi goog’ o ka o chɛ o ni bɔri shɛli niŋbu bee m-bɔh’ o, bɔ n-niŋ ka a niŋ lala?

³⁶ N tɛha ni daa labi n ni na saha shɛli maa, ka n jilima mini n dariza ni n nam maa tibiginsim gba daa lan labi n sanna. Ka n jintɔriba mini n kpambaliba daa lan deei ma, ka n nam maa yiko mini di jilima din gari di ni daa pun be shɛm lan labi n sanna.

³⁷ Ka pumpɔŋɔ, man’ Nɛbukadnɛza paɣiri alizanda Naa, ka tir’ o jilima; ka tibigir’ o. O ni tumdi shɛlikam zaa nyɛla din tuhi mini yɛlimaŋli, ka o ni tooi siɣisi ŋunkam mali karimbaani.