2 Nanima 23 - Naawuni Kundi Kasi

Jɔsia ŋme n-kpihim buɣa jɛmbu

¹ Ka Naa Jɔsia daa tim ti boli Juda kpamba mini Jɛrusalɛmnim’ zaa, ka bɛ laɣim o sanna.

² Ka naa maa mini Juda kpamba ni Jɛrusalɛmnim’ maa zaa zaŋ tabili maligumaaniba mini anabinim’ ni sokam zaa ni wɔɣira ni tarimba zaa daa chaŋ Yawɛ jɛmbu duu, ka o ti karim Naawuni zaligu kundi shɛli bɛ ni daa nya Yawɛ jɛmbu duu maa ka bɛ wum.

³ Ka naa maa daa zani daantaliga gbini n-lo alikauli Yawɛ sani ni o ni doli Yawɛ, ka dol’ o zaligunim’ ni o shɛhira ni o zaligu shɛŋa din pahi ni o suhu zaa ni o tɛha zaa; ka ni niŋ alikauli maa yɛl’ shɛŋa din sab’ kundi ŋɔ puuni ŋɔ. Ka niriba maa zaa daa pah’ o zuɣu lo alikauli maa.

⁴ Ka naa maa daa yɛli maligumaaniba zuɣulana Hilikia mini dunɔguliba shɛb’ bɛn pa o zuɣu ni maligumaaniba shɛb’ bɛn zaani Naawuni jɛmbu duu dunol’ ni la ni bɛ kpɛm’ Yawɛ jɛmbu duu nti va bɛ ni mali la’ shɛŋa zali Baal mini Ashɛra ni saŋmarisi la zaa yihi na. Ka o daa zaŋ li yi Jɛrusalɛm tiŋ’ tariga nti nyo li buɣim Kidirɔn Vinvamli ni, ka va di tampiligim tahi Bɛtɛl.

⁵ Naa Jɔsia daa lan kari tindaannim’ shɛb’ Juda nanim’ ni daa zali ka bɛ tuɣindi tulaale zim luɣ’ shɛŋa din nyɛ buɣa jɛmbu shee Juda tiŋgbɔŋ ni fɔntinsi ni mini luɣ’ shɛŋa din gili Jɛrusalɛm la. Ka o daa lan kari tindaannim’ shɛb’ bɛn tuɣindi tulaale zim niŋdi Baal mini wuntaŋ’ ni goli ni zuɣusaa binyara ni saŋmarisi ni zuɣusaa binshɛɣukam zaa la.

⁶ Ka o daa lan yihi Ashɛra binnani din daa be Yawɛ jɛmbu duu la na nti zaŋ li yi Jɛrusalɛm tiŋ’ tariga n-chaŋ Kidirɔn kulibɔŋ ni nti nyo li buɣim Kidirɔn kulibɔŋ maa ni, ka ŋmɛnŋme m-burisi li n-va li ti bahi tiŋ’ maa gbala ni.

⁷ O daa lan wurim dagɔra du’ shɛŋa din be Yawɛ jɛmbu duu puuni luɣ’ shɛli paɣiba ni daa wuɣiri Ashɛra jɛmbu binyɛra la.

⁸ Ka o daa zaŋ maligumaaniba bɛn be Juda fɔntinsi ni zaa na; ka daa lan saɣim bɛ ni daa jɛmdi buɣa luɣ’ shɛŋa ka tindaannim’ tuɣindi buɣa maa tulaale zim la zaŋ Gɛba hal ti paai Bɛrishiiba. O daa wurim dunɔdaya buɣijɛmbo shee din daa be Jɔshua ŋun daa nyɛ gomna la dunol’ la shee. Ka nir’ yi yɛn doli tiŋ’ maa dunoli kpe, di bela di puuni nuzaa polo.

⁹ Tindaannim’ maa daa bi kani Yawɛ sara maligu bimbini din daa be Jɛrusalɛm la gbin’ na, amaa ka lee pahiri bɛ mabihi zuɣu ŋ-ŋubiri bɔrɔbɔro shɛli din ka dabindi la.

¹⁰ Ka o daa lan saɣim Tɔfɛt din be Hinnom Bidibisi Vinvamli ni la ni di chɛ ka so ku lan zaŋ o bidibiga bee o bipuɣiŋga m-mali buɣili Molɛk.

¹¹ Ka o daa lan yihi wɔr’ shɛb’ Juda nanim’ ni daa zaŋ ti wuntaŋa ka bɛ ʒe Yawɛ jɛmbu duu dunol’ ni miri Neetanmɛlɛk ŋun daa nyɛ zuɣulan’ la duu din daa be lɔndo ni la, ka daa niŋ buɣim nyo chɛchɛbunsi din daa nyɛ wuntaŋ’ jɛmbu din’ la.

¹² O daa lan wurim Juda nanim’ ni daa me bimbin’ shɛŋa n-tam Ɛhab yiŋ’ dufahira zuɣu la mini Manaasa gba ni daa me bimbin’ shɛŋa zali Yawɛ jɛmbu duu dundɔna ayi la ni. Ka o daa daai di zaa luhi ŋ-ŋme n-wurisi li n-va li ti bahi Kidirɔn kulibɔŋ ni.

¹³ Naa Jɔsia daa lan wurim Izraɛl Naa Sulemaana ni daa me buɣijɛmbo luɣ’ shɛŋa zali Jɛrusalɛm wulimpuhili polo zaŋ lab’ alahichi zol’ la nudirigu polo la. O daa me li tila Sidɔnnim’ buɣ’ biɛɣu Asitati, ka daa lan me Mɔabnim’ buɣ’ biɛɣu Chɛmɔshi ni Amɔrinim’ buɣ’ biɛɣu Milikom la gba bimbini.

¹⁴ Ka o daa lan ŋme n-wurim bɛ ni daa me binwɔɣila shɛŋa zal’ la, ka chɛ n-kabi buɣili Ashɛrim binnani luhi; ka zaŋ ninsalinim’ kɔba niŋ di zaashɛhi maa bɔɣa ni.

¹⁵ Ka din pahi nyɛla, Jɔsia daa lan ŋme n-wurim buɣijɛmbo bimbin’ shɛli Nɛbat bia Jɛrɔbɔam ŋun daa chɛ ka Izraɛlnim’ tum alahichi la ni daa me n-zali Bɛtɛl la. O daa daai bimbini maa mini buɣijɛmbo shee maa luhi ŋ-ŋme n-wurisi di kuɣa buɣibuɣi hal ka di ti be kaman taŋkpa’ zim la; ka daa nyo buɣili Ashɛra buɣim.

¹⁶ Ka Jɔsia daa ŋmaligi lihi nya silisi daboli zuɣu, ka tim ka bɛ chaŋ ti yihi kɔba di ni na, ka o zaŋ li pa bimbini zuɣu n-nyo li buɣim ta bimbini maa daɣiri; ka di chɛ ka Naawuni daanabi so ni daa pun zaŋ Yawɛ yɛligu shɛli yɛl’ la niŋ pali.

¹⁷ Di saha ka Jɔsia daa bɔhi, “Ka bɔ ka n lee nya ka di do tooni ŋɔ ha?” Ka tiŋ’ maa nim’ yɛl’ o, “Naawuni daanabi ŋun daa yi Juda na nti yɛl’ a ni niŋ Bɛtɛl bimbini ŋɔ shɛm ŋɔ yɛla siliga m-bala.”

¹⁸ Ka o yɛli ba, “So di dam o kɔba; kul chɛliya li ka di doya baalim.” Ka bɛ daa chɛ o mini anab’ so ŋun daa yi Samaria la na kɔba.

¹⁹ Ka Jɔsia daa wurim buɣa jɛmbu luɣ’ shɛŋa Izraɛl nanim’ ni daa me n-zali Samaria n-chɛ ka Yawɛ suhu yiɣisi la zaa kaman o ni daa niŋ Bɛtɛl bimbina la shɛm la.

²⁰ Ka o daa gbahi buɣa maa maligumaaniba bɛn daa be nimaani zaa n-ku ba pa bimbina zuɣu, ka daa nyo ninsalinim’ kɔba buɣim bimbina maa zuɣu. Di nyaaŋa ka o daa ŋmaligi lab’ Jɛrusalɛm.

Naa Jɔsia puhi Yaɣigari chuɣu

²¹ Ka Naa Jɔsia daa yɛl’ o niriba zaa, “Puhimiya Yawɛ ŋun nyɛ yi Naawuni ŋɔ Yaɣigari chuɣu kaman di ni sab’ shɛm alikauli kundi ni la.

²² Dama zuɣulaannim’ bɛn daa su Izraɛlnim’ la mini Izraɛl nanim’ ni Juda nanim’ saha la zaa zaŋ kana pumpɔŋɔ, yi na ʒi n-lan puhi Yaɣigari chuɣu.”

²³ Amaa Jɔsia ni daa di nam zaŋ chaŋ yuun’ pisaayika saha, ka bɛ daa lan puhi Yawɛ Yaɣigari chuɣu maa Jɛrusalɛm.

Naa Jɔsia taɣi yɛl’ shɛŋa

²⁴ Din pahi nyɛla, Jɔsia daa kari jinwariba mini bukpahinim’ ni wuna mini buɣa jɛmbu ni binshɛɣukam din daa chihiri Juda tiŋgbɔŋ ni mini Jɛrusalɛm. O daa niŋ lala ni o chɛ ka bɛ dolila yɛtɔɣ’ shɛŋa din sabi maligumaana Hilikia ni daa nya kundi shɛli Yawɛ jɛmbu duu puuni la.

²⁵ Naa Jɔsia daa nyɛla na’ so ŋun ŋmaligi lab’ Naawuni sani ni o suhu zaa ni o shia zaa ni o kpiɔŋ zaa kaman Musa zaligu puuni ni sab’ wuhi shɛm zaa. Ka na’ so daa ka na’ shɛb’ bɛn daŋ o tooni mini bɛn zaa daa dol’ o nyaaŋa puuni m-be ka o ni be shɛm.

²⁶ Amaa di zaa yoli, Yawɛ suhu daa na kul bi maai. O suhu daa yiɣisiya pam bahi Judanim’ zuɣu Manaasa ni daa tum tuun’ shɛŋa zaa n-chɛ ka o suhu yiɣisi pam la zuɣu.

²⁷ Yawɛ daa yɛliya, “N ni yihi Judanim’ gba n sani bahi kaman n ni daa yihi Izraɛlnim’ bahi shɛm la, ka zaɣisi Jɛrusalɛm din nyɛ n ni daa pii tiŋ’ shɛl’ la mini du’ shɛli n ni daa yɛli, ‘Kpe n yɛn nyɛ n jɛmbu shee la.’ ”

Naa Jɔsia nam dibu tariga

²⁸ Ka Naa Jɔsia ni daa tum tuun’ shɛŋa zaa pahi min’ o ni daa pun tum shɛlikam zaa, bɛ sab’ di yɛla niŋ Juda nanim’ litaafi shɛŋa bɛ ni booni Yɛlikura litaafinim’ la ni.

²⁹ Naa Jɔsia ʒiɛman’ ni ka Ijipti Firawuna Nɛko daa yi n-chani Asiria naa sani Yufretiiz Mɔɣili ni. Ka Naa Jɔsia daa chaŋ ti lir’ o sol’ ni, amaa ka Firawuna Nɛko daa nya o Mɛgido n-ku o.

³⁰ Ka o kpambaliba daa kpuɣ’ o Mɛgido maa niŋ chɛchɛbuŋ’ ni n-ʒi o kuli Jɛrusalɛm nti sɔɣ’ o omaŋmaŋ’ siliga ni. Ka Judanim’ daa zaŋ Jɔsia bia Jɛhɔahaz n-leei naa zal’ o ba zaani.

Juda Naa Jɛhɔahaz yɛla

³¹ Jɛhɔahaz yuma daa nyɛla yuun’ pisinaata saha shɛl’ o ni daa di nam maa. O daa diya n-niŋ o nam maa ni la chira ata Jɛrusalɛm. O ma daa nyɛla Jɛrimia Libina nir’ bia ka o yuli booni Hamutal.

³² Jɔahaz daa tum alahichi Yawɛ sani kaman o yaannim’ ni daa tum shɛm la.

³³ Ka Firawuna Nɛko daa gbaag’ o kpɛhi duu Ribila Hamat tiŋgbɔŋ ni, ka di chɛ ka o nam maa dibu daa zan’ tariga Jɛrusalɛm. Ka Firawuna Nɛko daa zali Judanim’ ni bɛ yom farigu din nyɛ anzinfa kilɔgiramnim’ tusaata ni kɔbisinahi mini salima kilɔgiramnim’ pihitanaanahi.

³⁴ Ka Firawuna Nɛko daa zaŋ Jɔsia bia Ɛliakim n-leei naa zal’ o ba Jɔsia zaani, ka taɣ’ o yuli m-bol’ o Jɛhoyakim. Ka o daa zaŋ Jɛhɔahaz n-kuli Ijipti, ka o ti kpi nimaani.

Juda Naa Jɛhoyakim

³⁵ Ka Jɛhoyakim daa zaŋdi anzinfa mini salima maa nti tiri Firawuna. O daa zaanila o niriba tɔto ka bɛ tɔhiri n-nyari Naa Firawuna ni zali ba laɣ’ shɛli maa. O daa zaanila o tiŋgbɔŋ maa niriba ka bɛ tɔhiri anzinfa mini salima maa kaman sokam nyaŋsim tariga ni nyɛ shɛm na, ka o zaŋdi li ti tiri Firawuna Nɛko.

³⁶ Jɛhoyakim yuma daa nyɛla yuun’ pisinaanu saha shɛl’ o ni daa di nam maa. O daa diya n-niŋ o nam maa ni la yuun’ piniyini Jɛrusalɛm. O ma yuli n-daa booni Zɛbida. O daa nyɛla Ruma nir’ ŋun yuli daa booni Pɛdaya la bipuɣiŋga.

³⁷ Jɛhoyakim daa tum alahichi Yawɛ sani kaman o yaannim’ zaa ni daa tum shɛm.