2 Nanima 17 - Naawuni Kundi Kasi

Izraɛl Naa Hɔshia

¹ Juda Naa Ahaz ni daa di nam zaŋ chaŋ yuun’ pinaayi saha ka Ɛla bia Hɔshia daa di Izraɛl nam Samaria. O daa diya n-niŋ o nam maa ni la yuma awɛi.

² O daa tum alahichi Yawɛ sani, amaa o daa lee bi tumla alahichi paai Izraɛl na’ shɛb’ bɛn daa daŋ o tooni la.

³ Ka Asiria Naa Shalimanɛsa daa ti lo tɔbu kana ni o ti tuh’ o. Ka Hɔshia daa zaŋ omaŋ’ ti Asiria naa maa ka yɔr’ o farigu.

⁴ Amaa ka Asiria naa maa daa ti kpahim nya nyaanyibo tuun’ shɛli Hɔshia sani. Dama o daa timla tuumba Ijipti Naa ŋun yuli daa booni Soo la sani, ka bi lan yɔri Asiria naa maa farigu kaman o ni daa yi pun niŋdi shɛm yuuni kam la; dinzuɣu ka Asiria naa maa daa gbaai Naa Hɔshia kpɛhi duu nti ba o bandi.

Samaria luya

⁵ Di saha ka Asiria naa maa daa chaŋ ti liri Izraɛl tiŋgbɔŋ zaa m-mali ti paai Samaria n-daa teei gil’ li hal ka di ti paai yuma ata.

⁶ Hɔshia ni daa di nam zaŋ chaŋ yuma awɛi saha ka Asiria naa daa ŋme n-deei Samaria. O ni daa deei li maa ka o gbahi Izraɛlnim’ kuli Asiria tiŋgbɔŋ ni nti zaŋ ba ʒili tin’ shɛli din yuli daa booni Hala mini Habɔr Mɔɣili duli din be Gɔzan yaɣili polo ni Miidia tiŋgbɔŋ tinsi ni la.

⁷ Ka din daa chɛ ka dimbɔŋɔ ti niŋ maa nyɛla Izraɛlnim’ ni daa tum alahichi Yawɛ ŋun nyɛ bɛ Naawuni la sani zuɣu. Ŋuna n-daa yihi ba Ijipti Naa Firawuna nuu ni Ijipti tiŋgbɔŋ ni na, ka bɛ ti kpalim jɛmdila buɣa,

⁸ ka doli Naawuni ni daa kari zuliya shɛb’ ka deei tiŋgbɔŋ maa n-ti bɛn’ Izraɛlnim’ la kaya mini Izraɛl nanim’ ni daa zaŋ ka’ shɛŋa wuhi ba la.

⁹ Ka Izraɛlnim’ daa lan niŋdi binshɛŋa ashilɔni ka di nyɛ din bi tuhi Yawɛ ŋun nyɛ bɛ Naawuni maa sani. Ka bɛ daa lan me buɣijɛmbo shee zali bɛ fɔntinsi zaa ni mini tiŋkpan’ bihi ni ni bɛ ni me birini gili fɔntin’ shɛŋa ni;

¹⁰ ka daa me binwɔɣila mini Ashɛra binnana zalizali zoya zuɣu ni ti’ mahili kam gbini.

¹¹ Nimaani ka bɛ daa tuɣindi tulaale zim kaman Yawɛ ni daa kari zuliya shɛb’ ka deei tiŋgbɔŋ maa ti ba la ni daa niŋdi shɛm la. Bɛ daa tum tuumbiɛri pam n-chɛ ka Yawɛ suhu yiɣisi;

¹² ka daa jɛm buɣ’ shɛŋa Yawɛ ni daa pun yɛli ba, “Miriya ka yi jɛm li la.”

¹³ Amaa Yawɛ daa pun chɛ ka anabinim’ mini tuumba kpahi Izraɛlnim’ mini Judanim’ zuɣu ni yɛli, “Ŋmaligimiya ka chɛ yi tuumbiɛri soya la, ka doli n zalikpana la mini n zaligu shɛŋa din pahi kaman n ni daa zali yi yaannim’ zaligu shɛŋa ka daa tim n daba bɛn nyɛ anabinim’ ka bɛ zaŋ li na ti tin ya la.”

¹⁴ Amaa ka bɛ daa zaɣisi wumbu ka leei tipawumlinim’ kaman bɛ yaannim’ ni daa nyɛ tipawumlinim’ shɛm ka bi niŋ Yawɛ ŋun nyɛ bɛ Naawuni maa yɛda la.

¹⁵ Bɛ daa zaɣis’ o zaligunim’ din pahi maa dolibu, ka yi o daalikauli nyaaŋa; ka lan zaɣis’ o ni daa kpahi bɛ zuɣu ni yɛli ba shɛm wumbu. Bɛ daa kul jɛmdila buɣa din ka buchi ŋɔ, ka gba leei ninvuɣ’ shɛb’ bɛn ka buchi. Bɛ daa kul dolila zuliya shɛb’ bɛn gili ba naba. Ka Yawɛ mi daa pun yɛli ba ni bɛ miri ka bɛ niŋdi kaman lala zuliyanim’ maa ni niŋdi shɛm maa.

¹⁶ Ka bɛ daa zaɣisi Yawɛ ŋun nyɛ bɛ Naawuni maa zaligunim’ maa zaa dolibu, ka nyɛligi binyara malila naɣibih’ ayi kɔtomsi zali; ka lan mali Ashɛra binnana zali, ka daa jɛmdi saŋmarisi mini Baal.

¹⁷ Ka bɛ daa zaŋ bɛ bidibisi mini bɛ bipuɣinsi mali buɣa n-zaŋ ba nyo buɣim, ka tumdi bukpahigu tuma, ka buɣiri baɣisi, ka saɣim bɛmaŋa n-tum tuumbiɛri Yawɛ sani n-chɛ ka o suhu yiɣisi.

¹⁸ Dinzuɣu ka Yawɛ suhu daa yiɣisi bahi Izraɛlnim’ zuɣu, ka o lɛb’ o nyaaŋa biri ba, ka chɛla Juda zuliya kɔŋko.

¹⁹ Judanim’ gba daa bi doli Yawɛ ŋun nyɛ bɛ Naawuni maa zalikpana la, amaa ka daa dolila Izraɛlnim’ ni daa zali ka’ shɛŋa la.

²⁰ Ka Yawɛ daa zaɣisi Izraɛl daŋ niriba zaa, ka daa nahim ba, ka zaŋ ba niŋ bɛn yɛn bahi ba yoli nuu ni hal ti kari ba o sani bahi.

²¹ O ni daa woligi Izraɛlnim’ bahi ka chɛ Juda zuliya saha shɛli maa ka Izraɛlnim’ maa daa zaŋ Nɛbat bia Jɛrɔbɔam leei bɛ naa. Ka Jɛrɔbɔam daa yihi Izraɛlnim’ Yawɛ jɛmbu ni, ka chɛ ka bɛ tum alahichi pam.

²² Ka Izraɛlnim’ daa tum Jɛrɔbɔam ni daa tum alahichi shɛŋa zaa, ka bi ŋmaligi ka chɛ li

²³ hal ka Yawɛ daa ti kari bɛn’ Izraɛlnim’ maa bahi kaman o ni daa pun chɛ ka o daba bɛn nyɛ anabinim’ yɛli shɛm la. Dinzuɣu ka bɛ daa gbahi Izraɛlnim’ bɛmaŋmaŋ’ tiŋgbɔŋ ni n-kuli Asiria tiŋgbɔŋ ni; ka bɛ na kul be nimaani hal ni zuŋɔ.

Asirianim’ ʒini Izraɛl tiŋgbɔŋ ni

²⁴ Ka Asiria naa daa zaŋ Babilɔnnim’ mini Kutanim’ ni Avanim’ ni Hamatinim’ ni Sɛfarivaimnim’ na nti ʒili Samaria fɔntinsi ni ka chɛ Izraɛlnima. Ka niriba maa daa deei Samaria tiŋgbɔŋ m-be di fɔntinsi ni.

²⁵ Bɛ ni daa tuui ʒini nimaani, bɛ daa bi jɛmdi Yawɛ, dinzuɣu ka Yawɛ daa chɛ ka gbuɣima kana nti gbahi bɛ ni shɛb’ ku.

²⁶ Ka bɛ daa yɛli Asiria naa, “A ni zaŋ zuliya shɛb’ na nti ʒili Samaria fɔntinsi ni la bi mi tiŋgbɔŋ maa tiŋgbani zaligu, dinzuɣu ka o chɛ ka gbuɣima kana nti be nimaani kuri ba; bɛ ni bi mi tiŋgbɔŋ maa tiŋgbani zaligu zuɣu.”

²⁷ Di saha ka Asiria naa maa daa yɛl’ o niriba, “Zaŋmiya maligumaaniba shɛb’ yi ni daa ʒi nimaani na la yino n-labisi ni, ka o ti be nimaani wuhiri ba tiŋgbɔŋ maa tiŋgbani zaligu.”

²⁸ Ka maligumaaniba shɛb’ bɛ ni daa zaŋ yi Samaria chaŋ maa ni yino daa labi nti ʒini Bɛtɛl n-wuhiri ba Yawɛ jɛmbu.

²⁹ Amaa ka niriba maa puuni zuliya kam daa bahi me bɛmaŋmaŋ’ buɣa n-zaŋ zalizali Samarianim’ ni daa jɛmdi buɣa luɣ’ shɛŋa la. Zuliya kam daa me buɣa maa zalizal’ la bɛ ni be tin’ shɛŋa ni.

³⁰ Babilɔnnim’ daa mɛla Sukɔtibɛnɔt buɣili zali, ka Kutinim’ me Nɛrigal buɣili zali, ka Hamatinim’ me Ashima buɣili zali,

³¹ ka Avitinim’ me Nibihaz mini Taritak buɣili zali, ka Sɛfarivaimnim’ mi daa mali bɛ bihi nyɔri buɣim tiri Adirammɛlɛk mini Anammɛlɛk bɛn daa nyɛ Sɛravimnim’ buɣa la.

³² Niriba maa daa jɛmdi Yawɛ, ka daa lan pii bɛ ni ninvuɣ’ shɛba n-leei maligumaaniba ka bɛ maani maligu bɛ ni jɛmdi buɣa luɣ’ shɛŋa la tiri ba.

³³ Dinzuɣu bɛ daa jɛmdi Yawɛ, amaa ka lan jɛmdi bɛmaŋmaŋ’ buɣa kaman bɛ ni daa zaŋ ba yi tin’ shɛŋa na maa niriba ni daa niŋdi shɛm.

³⁴ Ka hal ni zuŋɔ, bɛ na kul dolila bɛ kal’ kura maa. Bɛ daa bi jɛmdi Yawɛ bee n-doli o zalikpana la min’ o zaligu shɛŋa din pahi ka nyɛ ŋun’ Yawɛ ni daa zali Yaakubu so o ni daa boli Izraɛl la bihi ni bɛ dol’ la.

³⁵ Yawɛ daa lo ba la alikauli n-yɛli ba, “Miriya ka yi jɛm buɣa bee n-damdi di tooni bee n-jɛm li bee m-mal’ li,

³⁶ amaa jɛmmiyala man’ Yawɛ ŋun daa teeg’ n nuu n-zaŋ n yiko din galisi pam yihi ya Ijipti tiŋgbɔŋ ni na la; damdimiya n tooni ka maani yi sara maligu tiri ma.

³⁷ Ka kul doliya n zalikpana la mini n zaligu shɛŋa din pahi ka nyɛ n ni daa sab’ shɛŋa tin ya la. Kul doliya li viɛnyɛliŋga. Miriya ka yi jɛm buɣa,

³⁸ yi mi miriya ka yi tam Man’ Yawɛ ni daa lɔn ya alikauli shɛl’ la yɛla. Kul miriya ka yi jɛm buɣa,

³⁹ amaa jɛmmiyala man’ Yawɛ ŋun nyɛ yi Naawuni ŋɔ, ka n yihi ya yi dimnim’ zaa nuu ni.”

⁴⁰ Amaa ka bɛ daa zaɣisi wumbu, ka kul dolila bɛ kal’ kura la.

⁴¹ Dinzuɣu niriba ŋɔ daa jɛmdi la Yawɛ, amaa ka lan jɛmdi bɛ buɣa; ka bɛ bihi mini bɛ yaansi na kul niŋdimi kaman bɛ yaannim’ maa ni daa niŋdi shɛm maa hal ni zuŋɔ.