1 Nanima 20 - Naawuni Kundi Kasi

Izraɛlnim’ mini Sirianim’ zabili

¹ Ka Siria Naa Bɛnhadad daa ti laɣim’ o tɔbbihi m-pahi nanim’ pihitanaayi bɛn ʒe o nyaaŋa ni bɛ yuri mini bɛ chɛchɛbunsi n-kana ti liri Samarianima n-teei gili ba ni bɛ tuhi ba.

² Ka o daa tim tuumba tiŋ’ maa puuni Izraɛl Naa Ɛhab sani nti yɛl’ o, “Bɛnhadad

³ ni o bɔrila a daanzinfa min’ a salima ni a paɣ’ viɛla ni a bihi.”

⁴ Ka Izraɛl naa garigi yɛli, “Yɛlimiya n dan’ naa ni o ni yɛli shɛm maa nyɛla pali, mmaŋmaŋ’ zaŋ tabili n ni mali shɛlikam nyɛla o dini.”

⁵ Ka tuumba maa daa ti lan labina nti yɛl’ o, “Bɛnhadad ni yɛli shɛm m-bɔŋɔ, ‘N daa timna ti yɛl’ a ni a zaŋ a daanzinfa min’ a salima ni a paɣiba ni a bihi ti ma na,

⁶ amaa biɛɣuni ŋ-ŋɔ tasaha n sa ni tim n tuumba na ka bɛ ti kpe a min’ a kpambaliba yinsi nti vihi, ka bɛ yi kul nya binshɛlikam ka di tiɣi bɛ nini, bɛn’ kpuɣim’ li.’ ”

⁷ Di saha ka Izraɛl naa daa laɣim Izraɛl kpamba zaa na nti yɛli ba, “Pumpɔŋɔ, nyamiya doo ŋɔ ni bɔri ti vuri shɛm. O daa pun timna nti yɛli ma ni o bɔrila m paɣiba mini m bihi ni n daanzinfa ni n salima, ka m bi mɔŋ o.”

⁸ Ka kpamba maa mini niriba maa zaa daa yɛl’ o, “Di garig’ o shɛli bee n-saɣ’ o ni yɛli shɛm maa.”

⁹ Dinzuɣu ka o daa yɛli Bɛnhadad tuumba maa, “Yɛlimiya n dan’ naa, ‘A ni daa daŋ bɔri ni man’ ŋun nyɛ a dabili ŋɔ niŋ shɛlikam zaa la, n saɣiya ni n ni niŋ li, amaa dimbɔŋɔ dindina, n ku tooi niŋ li.’ ” Ka tuumba maa daa ŋmaligi kuli nti lan ʒi yɛtɔɣ’ shɛli labina yaha.

¹⁰ Naa Bɛnhadad daa timmina nti yɛl’ o, “Samaria taŋkpaɣu yi ni tooi pali n niriba bɛn doli ma zaa nukurigu yimyim, m buɣa bɛn niŋm’ ma zaɣ’ biɛɣu, hal n niŋ ma zaɣ’ biɛɣu pam gba.”

¹¹ Ka Izraɛl Naa daa garigi yɛli, “Yɛlimiy’ o, ‘Tɔbbi’ so ŋun na lɔri kpara bi simdi ka o nyuri bara kaman tɔbbi’ so ŋun lɔrigi kpara ni nyuri bara shɛm.’ ”

¹² Bɛnhadad min’ o natab’ bɛn daa ʒe o nyaaŋa la daa bela bɛ suɣa ni nyuri dam, ka bɛ zaŋ o ni daa yɛli shɛm maa na ti yɛli Bɛnhadad. Ka o daa yɛl’ o tɔbbihi ni bɛ malim’ shili n-chaŋ ti liri Samarianim’ maa, ka bɛ daa teei zani.

¹³ Nyama, ka anabi so daa kana ti yɛli Izraɛl Naa Ɛhab, “Yawɛ ni yɛli shɛm m-bɔŋɔ, ‘Yi nya ninvuɣ’ gbaliŋ ŋɔ zaa bebɔ? Nyama, n ni zaŋ ba niŋ a nuu ni zuŋɔ dabisili ŋɔ, ka a baŋ ni mani n-shiri nyɛ Yawɛ.’ ”

¹⁴ Ka Ɛhab bɔh’ o, “Ka banima n-lee yɛn gari tooni chaŋ ti liri ba?” Ka anab’ maa garigi yɛli, “Yawɛ ni yɛli shɛm m-bɔŋɔ, bɔba ni yaɣa ni gomnanim’ tɔbbihi la n-yɛn gari tooni.” Ka Ɛhab lan bɔh’ o, “Ka ŋuni nti lee yɛn piligi tɔb’ maa?” Ka o yɛl’ o, “Nyini.”

¹⁵ Di saha ka o daa laɣim bɔba ni yaɣa ni gomnanim’ maa tɔbbihi maa, ka bɛ kalinli daa yiɣisi kɔbisiyi ni pihitanaayi. Di nyaaŋa ka o daa laɣim Izraɛl tɔbbihi zaa, ka bɛ kalinli yiɣisi tusaayopɔin.

¹⁶ Ka bɛ daa chaŋ wuntaŋ’ zuɣusaa saha nti liri ba, saha shɛli Bɛnhadad mini nanim’ pihitanaayi bɛn daa sɔŋd’ o la ni daa nyu dam buɣi be bɛ suɣa ni.

¹⁷ Bɔba ni yaɣa ni gomnanim’ maa ni daa su tɔbbi’ shɛb’ fukumsi la n-daa daŋ tooni. Ka Bɛnhadad daa tim o naazɔnim’ ni bɛ yina ti nya, ka bɛ daa yina ti nya ka lab’ ti yɛl’ o, “Niriba n-yi Samaria kanna.”

¹⁸ Ka o yɛli ba, “Bɛ yi kanimina ni bɛ ti tuhi ti bee bɛ yi kanimina ni bɛ ti niŋ sandaani niŋ ti yin’ gbahimiya ba zaɣ’ nɛma.”

¹⁹ Ka bɔba ni yaɣa ni gomnanim’ tɔbbihi mini tɔbbi’ shɛb’ bɛn daa dol’ ba daa yi n-chaŋ.

²⁰ Ka bɛ zaɣ’ yino kam daa ku o mini ŋun nyɔɣu yo taba. Ka Sirianim’ maa daa ŋmaligi guui, ka Izraɛlnim’ kari doli ba, amaa ka Siria Naa Bɛnhadad daa ba wɔhu pahi wɔribariba ni n-zo n-tiligi.

²¹ Ka Izraɛl naa daa kari doli ba nti fa bɛ yuri mini bɛ chɛchɛbunsi, ka ku Sirianim’ maa pam.

²² Di nyaaŋa ka anabi la daa lan lab’ Izraɛl naa sanna ti yɛl’ o, “Lan malimiya shili gu, ka baŋ yi ni yɛn niŋ shɛm, dama zaŋ chaŋ shɛɣuni, Siria naa ni lan labina ti liri ya.”

Sirianim’ lan liri Izraɛlnim’ pahi buyi

²³ Di saha ka Siria naa kpambaliba daa yɛl’ o, “Izraɛlnim’ Naawuni nyɛla zoya zuɣu Naawuni, dina n-chɛ ka bɛ mali kpiɔŋ gari ti maa, amaa chɛliya ka ti tuhi ba la bɔpiɛligu ni, biɛhiŋ kani, ti ni nyaŋ ba.

²⁴ Dinzuɣu a ni yɛn niŋ shɛm m-bɔŋɔ, yihim’ nanim’ pihitanaayi la zaa nam ni, ka zaŋ sapashin’ kpamba zali bɛ zaashɛhi maa

²⁵ ka bo tɔbbihi bɛn galisi kaman a ni daa kɔŋ tɔbbi’ shɛb’ la zaashee, ka bo yuri zali wɔr’ shɛb’ bɛn daa kan’ la zali bɛ zaashee, ka ti mini ba ti zaŋ ti nyɔri yo taba bɔpiɛligu ni; ka biɛhiŋ kani ti ni nyaŋ ba.” Ka o daa saɣi bɛ ni yɛli shɛm maa, ka shiri niŋ lala.

²⁶ Ka di daa ti niŋ shɛɣuni, ka Bɛnhadad laɣim Siria tɔbbihi n-chaŋ Afɛk ni o ti tuhi Izraɛlnima.

²⁷ Ka bɛ daa laɣim Izraɛl tɔbbihi na nti ti ba bidibbina ni bɛ yi n-chaŋ ti tuhi ba. Bɛ daa pirigila buyi dɔni kaman buhi biɛla la, amaa ka Siria tɔbbihi maa bɛn’ kul yɛrigila luɣilikam zaa.

²⁸ Ka Naawuni nir’ daa ka Izraɛl naa sanna ti yɛl’ o, “Yawɛ ni yɛli shɛm m-bɔŋɔ, ‘Sirianim’ ni yɛli ni man’ Yawɛ nyɛla zoya zuɣu Naawuni ka pa vinvama ni Naawuni la zuɣu, n ni chɛ ka yi nyaŋ tɔbbi’ gbaliŋ maa zaa, ka yi baŋ ni mani n-shiri nyɛ Yawɛ.’ ”

²⁹ Ka bɛ zaa daa do bɛ sansana ni n-lihiri taba daba ayopɔin. Ka bɛ daa ti gbaai tab’ tuhibu daba ayopɔin maa dali. Ka Izraɛlnim’ daa ku Sirianim’ tɔbbihi bɛn chan’ tiŋ’ tuhi’ kɔbiga dindali maa.

³⁰ Ka bɛn kpalim daa zo nti kpe Afɛk, ka tiŋ’ maa gooni daa lu bɛ zuɣu n-ku bɛ ninvuɣ’ tuhi’ pisinaayopɔin bɛn kpalim. Ka Bɛnhadad gba daa zo nti kpe tiŋ’ maa ni sɔɣi.

³¹ Ka o kpambaliba daa yɛl’ o, “Nyama, ti wumya ni Izraɛl nanim’ nyɛla nambɔzɔriba, dinzuɣu chɛ ka ti zaŋ buri so, ka zaŋ gabisi n-kaŋka n-vili ti zuɣuri chaŋ Izraɛl Naa maa sani, di pa shɛli ka o tilig’ a nyɛvili.”

³² Ka bɛ daa zaŋ buri maa so, ka zaŋ gabisi maa vili bɛ zuɣuri chaŋ Izraɛl naa maa sani ti yɛl’ o, “A dabili Bɛnhadad yɛliya ni o suhirila o nyɛvili.” Ka Naa Ɛhab daa garigi bɔhi ba, “O na be o nyɛvil’ ni? O nyɛla m mabia.”

³³ Di saha maa, niriba maa daa kpahindimi ni bɛ nya shihirili shɛli. Ka bɛ daa dii deeg’ o ni yɛli shɛm maa, ka yɛli, “Iin, a mabia Bɛnhadad.” Ka o yɛli ba, “Chamiya ti zaŋ o na.” Ka Bɛnhadad daa ka o sanna, ka o ti chɛ ka o kpe chɛchɛbuŋ’ ni pah’ o zuɣu.

³⁴ Ka Bɛnhadad daa yɛl’ o, “M ba ni daa fa tin’ shɛŋa a ba san’ la, n ni labisi li ti a. Ka a ni tooi ka Damaskus na nti me feeranim’ zali kaman m ba ni daa niŋ shɛm Samaria la.” Ka Izraɛl naa maa daa yɛl’ o, “A ni yɛli shɛm ŋɔ zuɣu, n ni bah’ a.” Ka daa lo o alikauli, ka chɛ ka o chaŋ.

Anab’ so galim Ɛhab

³⁵ Ka Yawɛ daa yɛl’ anabinim’ yino ni o yɛlim’ o kpee, “Ŋmɛm’ ma.” Amaa ka o kpee maa daa zaɣisi ni o ku ŋme o.

³⁶ Di saha ka o daa yɛl’ o, “Nyama, a ni zaɣisi Yawɛ noli zuɣu, a yi ŋmaligi n sani chana, di ku yuui ka gbuɣinli gbaag’ a ku.” Ka o ni daa kul ŋmalig’ o sani, ka gbuɣinli shiri chirig’ o gbaag’ o ku.

³⁷ Ka anab’ maa daa lan chaŋ do’ so sani ti yɛl’ o, “Ŋmɛm’ ma.” Ka doo maa daa ŋme o, ŋ-ŋme n-ti o daŋa.

³⁸ Ka anab’ maa daa bo tani n-lo o nini n-taɣ’ o biɛhigu ŋ-ŋmaligi yi sol’ ni ti ʒiɛya guhiri naa.

³⁹ Ka naa maa daa ti garita, ka anab’ maa daa kuhi yɛli naa maa, “Man’ ŋun nyɛ a dabili ŋɔ daa ti chaŋ tɔb’ ni, ka tɔbbi’ so ti zaŋ do’ so na nti ti ma ka yɛli ma, ‘Gbib’ doo maa viɛnyɛliŋga, a yi chɛ ka o faai zo, a ni zaŋla a nyɛvili n-yo o nyɛvili samli, ka di yi pa lala, a ni yo anzinfa laɣibaligu tusaata.’

⁴⁰ Amaa ka a dabili nini daa ti moog’ o tuma zuɣu, ka doo maa zo n-tiligi.” Ka Izraɛl naa maa yɛl’ o, “A saria karibu ni nyɛ shɛm m-bala; dama amaŋmaŋ’ pun wuhi samli ni nyɛ shɛm.”

⁴¹ Ka anab’ maa daa viligi tan’ shɛli o ni zaŋ lo o ninni maa, ka Izraɛl naa maa baŋ ni o nyɛla anabinim’ ni yino.

⁴² Ka anab’ maa yɛl’ o, “Yawɛ yɛliya, ‘A ni zaŋ n ni yɛl’ a ni a ku do’ so la bahila zuɣu, a ni zaŋ a nyɛvili yo o nyɛvili samli; ka zaŋ a tɔbbihi gba nyɛviya yo o tɔbbihi nyɛviya samli.’ ”

⁴³ Ka Izraɛl naa maa daa kul’ o yiŋa Samaria ni sujee ti fo n-ʒiya.