Proverbios 13 - Biblia Mixe de Quetzaltepec

¹ Yë u'unk ëna'k mëti'ipë wijyën, kyupëjkpy yë näy'ojë ko tyeety tyukmëkäjpxyë ko tii oy tkatuny; e yë pi'k ëna'k mëti'ipë ka'ap kyäjpxyjyä'äkyukën, nijënu'un tkatimtyunyë këwentë oy tii jyayajtuk'ojy.

² Tu'uktu'uk yë ja'ay ijxtëm y'iy kyäjpxyën jëtu'un jyä'äy'äty; e yë ja'ay mëti'ipë myëku'uk kyë'ëyajktëpën, jëtu'un yaj'ixtë tyäty yu'o'këtëp yowë ko ëxëëk kya'ëtë'ëts kya'ëna'antë.

³ Ko ja'ay y'aaw yyä'än tmajts'ity, kë'ëm nyäkyëwent'atyë. E mëti'ipë tyäty myëtyakpën, kë'ëm nyäyajkujo'opyë.

⁴ Yë nuux mëti'ipë jyatsojkën'ajtypyën ka'ap tpaaty. Mëti'ipë ja'ay tuunp ye'epyën, yajxon nyäyajjotkujktä'äkyë.

⁵ Yë wa'ats ja'ay y'ëxëëk'ijxyp yë win'ë'ënën antakën. Yë ëxëëkja'aytyëjk je'eyë nëkoo yajtsëtyuntë ets yaj'ëxëëktëkëtë.

⁶ Ja mëtëypyë ja tu'unën kajpxën kyuwäämpy ja ja'ay mëti'ipë ka'ap tii poky tmëëtëtyën. Yë ëxëëktu'un ëxëëk kajpxën, yë'ë yaj'o'kpy yajtëkoopy ja pokyjyä'äy.

⁷ Tää yë ja'ayëty ka'apë tii tmëët'atën ets jä'ä nyäyajnaxëtë kuwit kumeeny. Tää yë ja'ayëty mëti'ipë myëët'ajtëpën winë ets jä'ä nyäyajnaxëtë mëk ëyoowtë ja'ay.

⁸ Yë kumeenyjyä'äy wyit myeeny muum yajpëtsëëmëp. Tu'uk yë ëyoopëja'ay kajëna'a pën kya'ëtsu'uxya'axëtëty.

⁹ Yë wa'ats ja'aytyëjk jëtu'un tyë'kxtë jyajtë tä jëën muum tyi'kxy jyäjyën. E yë ëxëëkja'aytyëjk jëtu'un yë'ëjëty tä tu'uk yë kutë'kxnën mëti'ipë kupi'tsëpën.

¹⁰ Yë nämyëjjaw näjyääntyjyawë je'eyë nëkoo jëën tsip t'ixkukë. Yë wijyajtën jam yajpaaty ma ja'ayën mëti'ipë yu'unk naxym juukyajtpën.

¹¹ Ko yë wit meeny yaj'atsoky, ni'ikyë yaj'ixy wyäänë. Mëti'ipë ja'ay wyit myeeny nyikoonpejtypyën oy wyäänjatyëty, ni'ikyë tyajmayë.

¹² Ko ka'ap wyimpëtsëmy jyëjpëtsëmy oy mëti'ipë jayajtuknipëjktakëpën, yajmoonp yajtujkp yë'ë, e ko winë tpaaty t'ixy ja ja'ay mëti'ipë tsyojkën'ajtypyën akujk jotkujk nyäjyawëty.

¹³ Mëti'ipë ja'ay tëë jyayaj'ëne'emyën, ets ka'ap tpatuny, ok tmëkjawë ko ënäty ka'ap të tuny mëti'ipë të jyayajtuk'ëne'emyën. Mëti'ipë ja'ay wyinkutsë'këpën yë näy'ënä'ämë y'ëxajëp yë kyuma'ayën.

¹⁴ Mëti'ipë ixpëkyjyä'äy nyikäjpxypën, yë'ë mëti'ipë yajtuk'oy'atëpën ma juukyajtënën, ets putëjkëp ko pën o'këntum yajpaaty.

¹⁵ Ko yë ja'ay niwijy jyuuky'äty, may tpaaty mëti'ipë oyjya'awëyëpën; e yë ja'ay mëti'ipë myëku'uk kyë'ëyäjkpyën ëxëëk jyäty kyëpety, kë'ëm jam nyäyajnëjkxyë, ma xit ko'ow jyatëtyën ja jyuukyajtën.

¹⁶ Ja'ay mëti'ipë wijyën aak winma'anymyëët winë tuny, e ja'ay mëti'ipë tsuujën, tyimyajnikëxë'kojpy ënätyë ko tsyuujëty.

¹⁷ Mëti'ipë ja'ay ëxëëk yë aaw ayuk myëjëtijtypyën, je'eyë muum amay jotmay tyajkëxë'ëky; e mëti'ipë ja'ay oy yë aaw ayuk myëjëtijtypyën, yë'ë jatëkok yajjotkujktakp.

¹⁸ Ja ja'ay mëti'ipë ka'ap tsojkën'atyën ja kajpxwijën nëjkxëp y'ëyoy ets ka'ap pën y'oyjyawëtëty; ja'ay mëti'ipë kyupëjkpyën ja kajpxwijën, ni'ikyë mëj'äämpy nyaxa'any.

¹⁹ Ko oy wyimpëtsëmy jyëjpëtsëmy mëti'ipë yajjëjp'ijxpën, yajjotkujkëp yë'ë. Yë tsuuja'aytyëjk ka'ap tmëmëta'aka'antë ko yajjëwowtë ma ëxëëkpën.

²⁰ Yë'ë oyjyawë yë wijyjyä'äytyëjk ets wijy m'awinpitëty; yë'ë oyjyawë tsuuja'aytyëjk ets tsuu m'awinpitëty.

²¹ Yë pokyjyä'äytyëjkëty jëtu'un yë ëxëëkpë tyimpajëtitëtë. E yë wa'ats ja'aytyëjk yë'ë kyuma'ayën'atantëp yë oyajtën.

²² Yë ja'ay mëti'ipë oy määpy tajpën yajwë'ëmëp yë y'ok'u'unk yë kyuma'ayën. Yë pokyjyä'äy nëkoopë tnikoonpety yë wit meeny mëj këjää, ja wit meeny mëti'ipë nyikoonpejtypyën yë'ë wa'ats ja'ay jyä'ä'atäämpy.

²³ Ma kyam tyu'ujën yë ëyoopëja'ay tam yë jë'kxy pëky jyätyë, e jää may winë tyëkoy ko kyajää'aty ja nipaye'eyë.

²⁴ Mëti'ipë yë ja'ay ka'ap yë y'u'unk tukumëtoyën ko tii oy tkatuny, kyatsojkpy jëtu'un; e mëti'ipë ja'ay yë y'u'unk tsyojkpy jya'apën, tyukumëtoopy yë pyoky.

²⁵ Yë wa'ats ja'ay ku'uxyë kyäy y'uuky. E yë ëxëëk ja'ay xëmë yu'o'kp yajpaaty.