Japarea̧ 1 - Biblia Pume

Tjo tjamo̧ judi ma̧na̧pea̧ pio ju̧i̧ chjiari yo̧rëremȩdejȩrȩ Jechu judi jibëa̧ jadü ji̧ri̧

¹ Danȩ Teopjiro, Uruca quȩmȩrequede cüdë. Ado cüdë mȩa pearä go̧ȩpe chjadürërea̧ ji̧, Jechu pio ju̧i̧ chjiari go̧ȩpe chjadürëremȩrequedemȩ chjö̧na̧i̧ oa. Judi tarupë japea̧ pio ju̧i̧ chjiari, judi a̧ra̧ano̧a̧ pio ju̧i̧ chjiari go̧ȩpe chjadürëremȩrequedemȩ.

² Aja̧, pio judi japarërea̧ pio ju̧i̧ chjiari, Ütë tjamo̧ judi pio jȩa a̧dëräpȩ baä tänȩa̧rä yuro japarërea̧ pio ju̧i̧ chjiari go̧ȩpe chjadürëremȩrequedemȩ. Ado Jechu judi baäbea yaboi̧, jabechji̧ ni̧bä chjaorëremȩdejȩrȩ jënȩ chjadüa̧ pio ji̧ri̧, jënȩ mitëa̧ pio ji̧ri̧. Tjo tjamo̧ ja̧ chja̧oerä cjiamȩrȩ ni̧bä chjaoa̧dejȩrȩ, jënȩ daba̧mi̧.

³ Aja̧ Jechu judi toro gitoi̧ dari̧ ja̧boa̧remȩrȩ ado chjereno̧ bëdüa̧de. Ado bëdüa̧mȩ oa jënȩ chjadüa̧ pio judiro̧ co ji̧ra̧ri̧ dae chjaorëreji̧ri̧diro̧jo̧ȩ. Jabechji̧ pio jȩaiäpȩmo̧ irä darea̧mi̧ dari̧ na̧rȩ chjaorëremȩdejȩrȩ do ji̧ra̧ nö̧ta, 40 do nö̧ta. 'Aja̧, tjamo̧ri̧ bëdüa̧dida, toro ja̧boa̧remȩ pio judi tjamo̧ri̧ bëdüa̧dida' quëna̧rea̧mi̧ dari̧ na̧rȩ chjaorëremȩdejȩrȩ babui̧ra̧. Ado pio ju̧i̧iä irä daea̧diro̧jo̧ȩ. Irä ta̧rëa̧diro̧jo̧ȩ. Aja̧, Ütërë yo̧a̧ chja̧oerä cjo̧ro̧pea̧ pio ju̧i̧ chjiari ni̧bä chjaoa̧mȩ oa irä ta̧rëa̧diro̧jo̧ȩ.

⁴ Ado bedüa̧ duri oa Jechu judi jibëa̧ jadü pio ji̧ri̧di ëba jura̧ nö̧ta, jabechj ja̧di ta̧rëri̧ yo̧mȩrȩ yo̧rëremȩdejȩrȩ: —Danȩrȩ, Jerucharȩräpȩ ju̧ri̧ cjiadiächji̧vä a̧dë baärea̧ decjiari̧. Jabechji̧ pio ju̧ri̧pȩ jidatachji̧vä Ama̧i̧ tjamo̧ judi dibë yürüpea̧ pio ju̧i̧, cüdë dibë no̧mȩ yo̧a̧ pio ju̧i̧.

⁵ Jabechji̧ Juan judi uira̧ pio ju̧ri̧ra̧ go̧e cjaeä chudarëremȩdidibe jabo do ji̧ra̧dë chjätä ëte, Tjo tjamo̧ra̧ pio ju̧ri̧ra̧ ano̧ mire go̧e cjaeä chuda̧ oa cjiapanȩrȩ mȩnȩro̧. Ja̧di tara jabechji̧ cjiadiächji̧vä Jerucharȩräpȩ ju̧ri̧ —yo̧mȩrȩ yo̧rëremȩdejȩrȩ jibëa̧ jadü ji̧ri̧ Jechu judi Tjo tjamo̧ pio ju̧i̧ chjiari.

Jechu judi baärëremȩde a̧dëräpȩ

⁶ Ja̧dëa ji̧ Jechu ja̧ jadü judiro̧ pio jȩa nö̧ta a̧dopea̧ ji̧ iëno̧ë ta̧rërëreji̧ri̧diro̧jo̧ȩ: —Ano̧mȩ, Icharai pio judiri ja̧ji̧ri̧ judiro̧ domano̧ ja̧ chja̧oerä ji̧dë ma cjo̧ro̧chea oa, ¿tuti japadëjanȩ? Judio pio judiro̧mo̧rȩ ano̧ mire chiri ütëji̧ri̧rȩ cjo̧ro̧pea̧ oa ¿tuti japadëjanȩ pio yaba̧?

⁷ Ado Jechu judi dëbë yo̧a̧dejȩrȩ: —Pio ju̧i̧ chjiari dabarea̧ yürüdëa̧didibe Ama̧i̧ tjamo̧ judi —yo̧a̧dejȩrȩ—. Pio judimo̧rȩ dabade. Jibëa̧ ma̧na̧ri̧ ütarë jo̧rȩtami̧ japamȩde mȩnȩro̧ dabarea̧mi̧dëri̧. Ado pio ju̧i̧iä, 'Aja̧, pio jiro doro japaemȩ jirodida' quëna̧ dabarea̧mi̧dëde.

⁸ Jabo danȩrȩ, Tjo tjamo̧ pio judi dibëa̧ icjararä bëpea̧rä, ju chiarea̧ oa yürüpadidibe pio coa chjiari a̧ra̧ano̧pea̧ oa. Aja̧, Jerucharȩräpȩ cjo̧ro̧ji̧ri̧ pio ji̧ri̧iäpȩmo̧, ado Judea quȩmȩ chiriräpȩ cjo̧ro̧ji̧ri̧ pio ji̧ri̧iäpȩmo̧, ado Chamaria quȩmȩ chiriräpȩ cjo̧ro̧ji̧ri̧ pio ji̧ri̧iäpȩmo̧ a̧ra̧ano̧pea̧ oa ju chiarea̧ yürüpadidibe, mȩnȩro̧ chiriräpȩti̧ oa cjo̧ro̧ji̧ri̧ pio ji̧ri̧iäpȩmo̧bo pio coa chjiari a̧ra̧ano̧pea̧ oa —yo̧mȩrȩ yo̧a̧dejȩrȩ Jechu judi.

⁹ Ado Jechu judi ja̧di ta̧rëri̧ yo̧ ëte, cjitë tänȩa̧ oa cjiarëremȩde ji̧ri̧ ja̧ dachoro. Ütërë tänȩa̧ oa uë tjamo̧ oa buarëremȩde, go̧a̧ra̧ ë oaiä cho̧rë darea̧mi̧dëpe bagari̧.

¹⁰ Ado judiro̧ jabë a̧dëräpȩmo̧ dae cjiataji̧ri̧ oa, chjaodëri̧ cjiadäräa̧diro̧jȩrȩ jibëa̧ yuroro oari judiro̧ yo̧a̧ri̧rȩ, chjibo bërebërea oa ina̧ji̧ri̧rȩ.

¹¹ Ado yo̧ji̧ri̧rȩ yo̧a̧diro̧jȩrȩ: —Danȩrȩ, Garirea chiririji̧ri̧ pio dibë iëno̧ë ta̧rërea̧ro̧dibe. ¿Jabo tjana̧pea̧ oa uëräpȩmo̧ gatë dae cjianȩrȩ mȩnȩro̧? Pio jiro Jechu üdë, dibë a̧dë baäa̧mȩ pio judi ado chjereno̧ ma̧na̧pade. Tjamo̧ davä. Jënȩ a̧dëräpȩmo̧ bua̧mi̧ dari̧ birë ma̧na̧pade ado chjereno̧ —yo̧ji̧ri̧rȩ yo̧a̧diro̧jȩrȩ pio jiro oari yo̧a̧ri̧rȩ Jechu ja̧ jadü pio ji̧ri̧iäpȩmo̧.

Juda Iscariote pio ju̧i̧ nö̧ta ëba cjiarërea̧ ji̧, ado cja̧rȩmo̧ oa ano̧ mire mitërëreji̧ri̧diro̧jo̧ȩ

¹² Ja̧dëa ji̧ Jechu ja̧ jadü judiro̧ Orivo quȩmȩ ya̧mi̧ri pio judiri baärëreji̧ri̧dirȩ. Jerucharȩräpȩ baäa̧dirȩ cja̧rȩmȩ kilometro jachi oa.

¹³ Ado ju̧ri̧pȩ go̧düdärä ëte, baäa̧dirȩ jënȩro̧ cjiadiärërea̧ bëräpȩ. Ado ju̧ri̧pȩ go̧düdärä ëte, bua̧dirȩ jënȩro̧ cjo̧ro̧mȩ jo̧ tjoräpȩmo̧, uëräpȩ cjiamȩ jo̧ tjoräpȩmo̧. Pedro judi, Juan judi, Santiago judi, Andres judi, Felipe judi buarëreji̧ri̧dirȩ. Ado Tomas judi, Bartolome judi, Mateo judi peaja̧di buarëreji̧ri̧dirȩ. Ado Apjeo joja pio judi, Santiago quȩmȩ pio judi peaja̧di buarëremȩde. Ado cja̧rȩmo̧ Chimo̧ judi, domano̧ ji̧ri̧ ea tjamo̧dërëreji̧ri̧ pio ji̧ri̧ nö̧ta ëba tai̧rëremȩ pio judiborë buarëremȩde Juda quȩmȩ pio ju̧i̧ nö̧ta, Santiago quȩmȩ joja pio ju̧i̧ nö̧ta. Ja̧di quȩji̧ri̧ pio judiro̧ buarëreji̧ri̧dirȩ.

¹⁴ Ado judiro̧ cja̧rȩmȩ chji̧ chiami̧ dari̧ cjiaji̧ri̧rȩ babui̧ra̧ a̧dopëno̧rëreji̧ri̧dirȩ Ütë tjamo̧ pio ju̧i̧iäpȩmo̧ ni̧bäpea̧ oa. Jechu ju̧i̧ arayi̧ pio ji̧ nö̧ta, ado Maria jini̧ ara̧ oari pio ji̧ri̧ nö̧ta, ado cja̧rȩmo̧ ivi pio ji̧ri̧ nö̧ta babui̧ra̧ a̧dopëno̧rëreji̧ri̧dirȩ.

¹⁵ Ado quëna̧ji̧ri̧ judiro̧ ado cja̧rȩmo̧ doro a̧dopea̧ ji̧, 120rë a̧doparëreji̧ri̧dirȩ. Ado Pedro judi cjitëmȩrȩ ni̧bä chjaoa̧dejȩrȩ, ja̧di ta̧rëri̧ yo̧mȩrȩ:

¹⁶ —Danȩrȩ ca̧ oti̧, ta̧rëchji̧coe —yo̧a̧dejȩrȩ—. Davi judi, Tjo tjamo̧ pio judi ma̧ȩ yürüa̧ oa jabërä go̧ȩparëremȩde Juda Iscariote pio ju̧i̧ chjiari, judi chjai̧dëri̧ japapea̧ pio ju̧i̧ chjiari. Tjamo̧ davä, Jechu ju̧i̧ acji jäa̧ji̧ri̧ pio ji̧ri̧ yabo ëba tai̧rëremȩ pio ju̧i̧ chjiari jabërä go̧ȩparëremȩde. Ado pio jiro ma̧ȩ üdë, jabechji̧ coëma cjiari̧ cjiadiäa̧de. Davi judi go̧ȩparërea̧mi̧ coëma cjiari̧ cjiadiäa̧de. Jabechji̧ Tjo tjamo̧ judi Juda Iscariote pio ju̧i̧ chjiari yürüa̧ ma̧ȩ üdë, 'oëra̧ jirodida' quëna̧rea̧mi̧dëde. Jabechji̧ tjamo̧i̧ cjiari̧ baäde.

¹⁷ Ado danȩrȩ ca̧ oti̧, Juda judi pio ibë nö̧tarëremȩde. Pio ibë nö̧ta ja̧bepapea̧ oa mitëa̧ oa cjiarëremȩde.

¹⁸ Jabo pio judide Jechu pio ju̧i̧iäpȩmo̧ chjai̧dëri̧ japarëremȩ judi. Ado judi chjai̧dëri̧ japea̧ ba oaiä, mitërëremȩdejȩ chëre oa. Ado pio jiro chërera̧ pio ju̧ri̧ra̧ jibëa̧ chiri oa gatërëremȩdejȩ. Jabo cjäri̧ made, jibëa̧ chiriräpȩ tai̧mȩrȩ curë uëri pio judiri acji cjatärëremȩde daburäpȩmo̧. Jibëa̧ acä üdë tuti chiari acji cjatärëremȩde, jibëa̧ a to chjö̧na̧i̧rȩ dai̧räpȩmo̧ go̧dürea̧mi̧ dari̧. Ado ja̧di dari̧ cjatä ëte, ja̧borëremȩde Juda Iscariote judi.

¹⁹ Ado judi ja̧boa̧ ji̧, Jerucharȩräpȩ cjo̧ro̧ji̧ri̧ judiro̧ ütëborë goë ta̧rëa̧ maeadirȩ pio ju̧i̧ chjiari. Pio ju̧i̧iä quȩparëreji̧ri̧diro̧jo̧ȩ pio jiro chiri oa, jënȩ gatëa̧ chiri pio ju̧i̧. Jibëa̧ ma̧ȩra̧ pio ju̧ri̧ra̧ quȩpaji̧ri̧rȩ “Achedama” quȩra̧ quȩparëreji̧ri̧diro̧jo̧ȩ, ”goe chiamȩ chiri” yo̧mȩ quȩra̧.

²⁰ Ado Pedro judi ji̧dë u̧i̧ yo̧mȩrȩ ja̧di ta̧rëri̧ a̧de ni̧bä chjaorëremȩdejȩrȩ: —Danȩrȩ ca̧ oti̧, no̧mȩ go̧ȩparëremȩ judi Juda pio ju̧i̧ chjiari go̧ȩpea̧ oaiä, jabechji̧ go̧ȩpea̧ oa cjiade pio ju̧i̧ chjiari ma̧ȩ üdë. Go̧a̧rea̧ quȩmȩ joërä go̧ȩpea̧ oa cjiade peadë. Ta̧rëchji̧vä: "Jibëa̧ bë üdë bë cjara ma cjiatäde. Ado cja̧rȩmo̧rȩ pio ju̧ri̧pȩ ano̧ mire cjo̧ro̧dëtäde. Jabechji̧ bë cjara ma cjiatäde jibëa̧ bë üdë." Aja̧ ca̧ pumȩ, ja̧di ta̧rëri̧ go̧ȩpea̧ oa cjiarëremȩde ma̧ȩ üdë Juda pio ju̧i̧ chjiari. Ado pio yoa ma̧ȩ oa peaja̧di a̧de go̧ȩpea̧ oa cjiade pio ju̧i̧ chjiari. Ado ta̧rëchji̧vä: "Judi ja̧beparërea̧ pio ju̧i̧ ano̧ mire ja̧bepatädejȩ ado cja̧rȩmo̧rȩ." Aja̧, ja̧di ta̧rëri̧ go̧ȩpea̧ oa cjiade no̧mȩ go̧ȩparërea̧ ma̧ȩ üdë Juda pio ju̧i̧ chjiari —yo̧a̧dejȩrȩ Pedro judi—.

^21-22 Ja̧di tara yo̧requededibe ca̧ oti̧. Ado cja̧rȩmo̧ oa ano̧ mire mitëtäreji̧ri̧rea̧ro̧jo̧ȩ. Juda judi pio ibë nö̧ta ëba cjiarërea̧ ji̧, jabechji̧ ado cja̧rȩmo̧ oa ano̧ mire mitëtäreji̧ri̧rea̧ro̧jo̧ȩ. Pio ibë nö̧tamȩ pio ju̧i̧, Jechu judi bëdüa̧mȩ oa irä daea̧mȩ pio ju̧i̧, Jechu judi ibëa̧ chjarerä cjo̧ro̧a̧ nö̧ta ëba cjiarëremȩ pio ju̧i̧ ano̧ mire mitëtäreji̧ri̧rea̧ro̧jo̧ȩ. Aja̧, Juan judi go̧ȩ cjaeä chuda̧ pio judiri yurori Jechu judi ibë a̧dë baäa̧rä yuro ëba cjiarëremȩ pio ju̧i̧ ano̧ mire mitëtäreji̧ri̧rea̧ro̧jo̧ȩ judi Jechurë bëdüa̧ pio ju̧i̧ chjiari chjadëri̧ ni̧bä chjaorea̧ dapea̧ oa —yo̧mȩrȩ ni̧bä chjaorëremȩdejȩrȩ Pedro judi ado cja̧rȩmo̧ oa ano̧ mire mitëpea̧ pio ju̧i̧ chjiari.

²³ Ado o judiro̧ pio ju̧i̧ ta̧rëa̧ oaiä, yo̧a̧ri̧ oari pio ji̧ri̧ jo̧rȩtaji̧ri̧pea̧diro̧jȩrȩ. Joche quȩmȩ pio ju̧i̧ ado Matia quȩmȩ pio ju̧i̧bo jo̧rȩtaji̧ri̧pea̧dirȩ. 'Aja̧, pio jiro oari judiro̧ chjadëtäreji̧ri̧diro̧da, nö̧tadiro̧da, jabomo̧ cja̧rȩmȩ oa mitëpea̧dida' quëna̧ jo̧rȩtarëreji̧ri̧dirȩ pio jiro oari pio ji̧ri̧ chjiari. Ado Joche judi, jabechji̧ tjarari̧ quȩ chiarëremȩde. Peaja̧di Bachaba quȩmȩrëremȩde. Ado Juto quȩ oa peaja̧di chiarëremȩde.

^24-25 Ado pio jiro oari ji̧ri̧ mitë ëte, Ütë tjamo̧ pio ju̧i̧iä goë cjo̧dërëreji̧ri̧diro̧jo̧ȩ. Ja̧di ta̧rëri̧ yo̧ji̧ri̧rȩ ni̧bäa̧diro̧jo̧ȩ: —Ano̧mȩ, pumȩ chji̧ oa cjacjarë damȩrenȩ goadirea̧ decjiari̧. Chjö̧na̧i̧ oa dabamȩrenȩ pumȩ pio ji̧ri̧ chjiari. Ja̧di tara goë cjo̧dërea̧ro̧mȩ mȩnȩ pio ibë chjadëri̧ dabarea̧ yürütä pio jiro oari pio ji̧ri̧ chjiari. Aja̧, mȩnȩ mitëa̧ pio ju̧i̧ chjadëri̧ daba tänȩibe. Jabechji̧ Juda pio judi a̧dë baäa̧diibe. Jechurë chjadüa̧ oa ja̧beparërea̧ ji̧, pio ibë nö̧ta ja̧beparërea̧ ji̧, jabechji̧ a̧dë baäa̧diibe jiadamȩrȩ. Ado judi jiada̧ ba oa chjadëri̧ aeno̧a̧ oa cjiade yaba̧ cjüëtü tjamo̧räpȩ ju̧ri̧. Ja̧di tara Ano̧mȩ, chjadëri̧ mitëvä cja̧rȩmȩ pumȩ oa pio ibë nö̧ta ano̧ mire ja̧bepapea̧ oa —yo̧ji̧ri̧rȩ goë cjo̧dërëreji̧ri̧diro̧jo̧ȩ Ütë tjamo̧ ju̧i̧iä.

²⁶ Ja̧dëa ji̧ pumȩ judiro̧ ta̧dëra̧ pio ju̧ri̧ra̧ japariärërea̧ ji̧, quȩ chiamȩ ta̧dë oa mitëriärërea̧ ji̧, jabechji̧ japarëreji̧ri̧dirȩ cja̧rȩmȩ pumȩ pio ju̧i̧mo̧i̧ mitëpea̧ oa. Ado Matia ja̧ quȩ chiamȩ ta̧dë pio ju̧i̧ mitëa̧ oaiä, jabechji̧ pio ju̧i̧ mitëa̧diro̧jo̧ȩ. Ado Jechu ja̧ jadü judiro̧ 11 marërea̧ ji̧, 12pe bagarëreji̧ri̧dirȩ Matia pio ju̧i̧ mitëa̧ oaiä.