MATIUS 13 - PEJANJIAN EMPAI CERITAU ILUAKCeritau jemau tani ngamburka benia ( Mrk. 4:1-9 ; Luk. 8:4-8 ) 1 Aghi itu pulau Yesus ngeluagh jak di ghuma itu, mangku pegi duduak di tepi danau. 2 Banyak nianan jemau datang bererumbungan njenguak Yesus, mangku Diau nayiak perawu ngan duduak di situ. Jemau banyak betegak di pulau. 3 Mangku Diau banyak ngajagh pakai cuntau ceritau. Diau bekatau, “Adau sughang tani pegi endak ngamburka benia. 4 Diau dang ngamburka benia, adau diau tumban di jalan, mangku burung datang makan beniatu enggut abis. 5 Adau pulau benia diau tumban di tana bebatu-batu diau dikit tanahau, mangku diau cepat tumbua, karnau tanahau dikit. 6 Anyautu aghi panas diau layu mangku njadi keghing, karnau akaghau nidau masuak. 7 Adau pulau benia diau tumban di pugan ghumput bedughi. Ghumputtu tumbua mangku ngincitka benia tadi enggut mati. 8 Mangku adau pulau benia diau tumban di tana iluak mangku bebua. Adau diau setangkai seratus butiak, adau diau enam pulua, adau diau tigau pulua.” 9 Udim ngiciakka ceritau itu, Yesus bekatau agi, “Amun betelingau, dengaghkala!” Sebapau Yesus pakai cuntau ceritau ( Mrk. 4:10-12 ; Luk. 8:9-10 ) 10 Mangku anak-bua Yesus datang betanyau ngan Diau, “Tuapau sebapau, amun Dighi ngiciak ngan jemau banyak, Dighi pakai cuntau?” 11 Katau Yesus, “Ngan kamu la dinyatauka resiau ngeruani Allah njadi rajau ngan kekuasauanNyau tapitu ngan ughangtu nidau. 12 Jemau diau la adau ka dienju'i lebia banyak agi, mangku diau ka belebihan. Anyautu jemau diau nidau bediau tuapau-apau, setu diau adau di diau ka diambiak pulau jak di diau. 13 Itula sebapau Aku pakai cuntau, amun ngiciak ngan jemau banyak, mangku empuak ughangtu nginak nidau kina'an, empuak ndengagh nidau kedengaghan ngan nidau terti. 14 Mangku ditepati kici'an nabi Yesaya, ‘Allah bekatau, kamu maju ndengagh, anyautu nidau terti. Kamu maju nginak, anyautu nidau kina'an. 15 Karnau rupu'an ughangtu tekatup, telingau ughangtu la nuli, ngan matau ughangtu dipejamka. Mangku ughangtu jangan nginak, telingau ughangtu jangan ndengagh, ngan rupu'an ughangtu jangan tebukak, ngan jangan ngulang njenguak Aku, mangku Aku jangan meghaduka ughangtu.’ 16 Riangla kamu, karnau kamu nginak nian ngan ndengagh nian. 17 Ingatkala, banyak nabi ngan jemau diau ta'at ngan Allah endak nginak setu diau kamu kinak, anyautu nidau kina'an. Ughangtu endak ndengagh setu diau kamu dengagh, anyautu nidau kedengaghan.” Retiau ceritau tadi ( Mrk. 4:13-20 ; Luk. 8:11-15 ) 18 “Dengaghkala reti ceritau ngamburka benia tadi. 19 Benia diau tumban di jalan ibarat jemau diau ndengagh kici'an Allah endak merinta. Anyautu diau nidau ngerti. Mangku iblis datang merebuti setu diau la ditanam dalam atiau. 20 Benia diau tumban di tana bebatu-batu itu ibarat jemau diau ndengagh kici'antu, mangku diterimaunyau ngan riang. 21 Anyautu ceritautu endiak buakagh dalam atiau, mangku nidau beta'an lamau. Amun adau sengsarau ngan penanggungan karnau ceritau iluak itu, jemautu cepat ngelipat agi. 22 Benia diau tumban di pugan ghumput bedughi ibarat jemau diau ndengagh kici'an itu. Anyautu diau ghegak ngan idupau, endak idup lemak ngan riang ajau di deniau ini. Mangku kici'an tadi nidau pacak mendam di atiau, mangku endiak bebua. 23 Benia diau tumban di tana diau iluak ibarat jemau diau ndengagh ceritau itu, mangku ngerti. Itula sebapau diau bebua. Adau diau seratus kali, adau diau enam pulua, adau diau tigau pulua.” Ceritau lalang di pugan padi 24 Yesus nceritauka agi ceritau ini ngan jemau banyak, katauNyau, “Amun Allah merinta, keadaannyau luak ini: Adau sughang jemau ngamburka benia diau iluak di umaunyau. 25 Adau semalam jemau dang tiduak galau, musua datang ngamburka benia lalang di pugan padi tadi mangku pegi. 26 Mangku tanaman itu tumbua. Diau la ngeluagh, kina'an pulau lalang. 27 Mangku anak-buahau datang njenguak jemau tadi ngan bekatau, ‘Pak, ukan dighi ngamburka benia diau iluak di umau dighi? Jak di manau lalang itu?’ 28 Jemautu nimbal, ‘Itu kerjau musua.’ Mangku anak-buahau betanyau, ‘Dighi ngajung kami pegi ncabut lalang itu?’ 29 ‘Jangan!’ kataunyau, ‘Karnau amun lalang dicabut, nanti padi ka tecabut pulau. 30 Nengkela lalangtu tumbua serempak ngan padi enggut ngetam. Nanti aku ka ngajung jemau diau ngetaminyau. Tunggalka kudai lalangautu, kebatkala mangku disilap. Udim itu tunggalka padiau masuakka dalam tengkiang.’ ” Cuntau mulan jawi ( Mrk. 4:30-32 ; Luk. 13:18-19 ) 31 Yesus ngiciakka ceritau lain agi ngan ughangtu, katauNyau, “Amun Allah merinta, keadaannyau luak ini: Sebutiak ijat jawi diambiak jemau mangku ditanamka di umaunyau. 32 Nyela, mulantu keciak sekali, anyautu amun tumbua, diau njadi batang besak, mangku burung-burung mbuat saghang di cangkahau.” Cuntau ghagi ( Luk. 13:20-21 ) 33 Mangku Diau ngiciakka ceritau ini pulau ngan ughangtu, “Amun Allah merinta, keadaannyau luak ghagi diau diambiak sughang tinau, diundakka ngan ghebuak sebantal enggut gegalaunyau kembang.” Sebapau Yesus pakai cuntau ( Mrk. 4:33-34 ) 34 Gegalaunyautu diajaghka Yesus pakai cuntau. Mangku amun nidau pakai cuntau, nidau dikiciakkaNyau ngan ughangtu. 35 Mangku ditepati kici'an nabi ini, “Aku pakai cuntau ceritau, amun ngiciak ngan ughangtu. Aku ka ngiciakka setu diau nidau dikeruani jak deniau adau.” Retiau ceritau lalang di pugan padi 36 Udim itu Yesus ninggalka jemau banyak itu mangku masuak ghuma. Anak-buaHau njenguak Diau ngan bekatau, “Cubau Dighi kiciakka ngan kami reti ceritau lalang di pugan padi tadi.” 37 Mangku katau Yesus, “Jemau diau ngamburka benia diau iluak ibarat Anak Manusiau. 38 Umau itu deniauni. Benia diau iluak itu jemau diau njadi umat Allah. Lalang itu jemau diau ngikut carau Iblis. 39 Musua diau ngamburka benia lalang itu Iblis. Masau ngetam aghi kiamat, mangku jemau diau ngetam itu malaikat-malaikat. 40 Mangku luak lalangtu ditunggalka ngan disilap dalam api, luak itu pulau aghi kiamat nanti. 41 Anak Manusiau ka ngajung malaikatAu nunggalka gegalaunyau diau mbuat jemau bedusau ngan gegalaunyau diau ngerjauka setu diau ja'at jak di umatAu. 42 Gegalaunyautu ka dicapakka dalam api nerakau. Di situ ughangtu ka nangis ngan nerinit gigi. 43 Masau itu jemau diau ngerjauka kendak Allah ka besinagh luak matau-aghi di deniau empai diau dienjuakka Allah, Bapak ughangtu. Amun betelingau, dengaghkala!” Cuntau retau tependam dalam tana 44 “Amun Allah merinta luak rajau, keadaannyau luak ceritau ini: Adau retau diau tependam dalam tana, mangku adau jemau diau ndapatau, dimasuakka agi. Mangku karnau riang nian diau pegi njual gegalau retaunyau mangku mbeli tana itu.” Ceritau mutiara diau beregau 45 “Amun Allah merinta luak rajau, keadaannyau luak ceritau ini: Adau sughang pedagang diau ndalak mutiara diau alap. 46 Satu diau dapat mutiara diau beregau nian, diau pegi cecepat njual gegalau retaunyau mangku mbeli mutiara diau sutiak itu.” Ceritau jalau 47 “Amun Allah merinta luak rajau, keadaannyau diumpamauka ngan jalau diau dikipaska dalam laut, mangku dapat serbau mecam ikan. 48 Jalautu la penua, ditaghiak ke daghat, mangku jemaunyau duduak nunggalka ikan diau iluak dalam kinjagh, ikan diau nidau iluak dicapakka. 49 Luak itu pulau masau kiamat malaikat-malaikat ka pegi ngasingka jemau diau ja'at jak di jemau diau ngerjauka kendak Allah. 50 Mangku jemau ja'attu ka dicapakka dalam api nerakau. Di situla ughangtu ka nangis ngan sengsarau.” 51 Yesus betanyau, “Apu kamu ngerti gegalaunyautu?” “Ngerti, Pak.” katau ughangtu. 52 Mangku Yesus bekatau, “Itula sebapau bilang guru ukum Taurat diau la njadi angguta umat Allah luak sughang tuan ghuma diau ngeluaghka dandanan empai ngan diau lamau jak di bada retaunyau.” Yesus nidau diterimau di Nasarit ( Mrk. 6:1-6 ; Luk. 4:16-30 ) 53 La udim Yesus nceritauka gegalau ceritau itu, Diau pegi jak di situ. 54 Diau baliak ke bada asalau. Di situ Diau ngajagh di ghuma sembayang. Jemau diau ndengaghkaNyau kemangan ngan bekatau, “Jak di manau Diau dapat pengertian itu ngan kuasau mbuat tandau nyelia? 55 Ukanau Diauni anak tukang kayu? Ukanau Mariatu endu'Au ngan ading-beghadingAu Yakubus, Yusup, Simun ngan Yudas? 56 Ukanau kelawaiAu mendam di sini pulau? Jak di manau Diau dapat gegalaunyautu.” 57 Mangku ughangtu keciwau ngan nidau nerimau Yesus, mangku Diau bekatau ngan ughangtu, “Sughang nabi diregaui di manau-manau, amun ukan di dusunau ngan di ghumahau.” 58 Ughangtu nidau percayau mangku Diau nidau banyak mbuat tandau nyelia. |
@LAI 1995
Indonesian Bible Society