Sant Lu 8 - Lis Evangèli 1903 (Provençal)

CHAPITRE VUECHEN

Li sànti femo. — Parabolo de la semenço. — Làmpi sus lou candelié. — La maire e li fraire dóu Crist. — Broufouniè sus la mar de Genesarèt. — L'endemounia e li porc. — Garisoun de l'Emourrouïsso. — Resurreicioun de la fiho de Jaïr.

¹ Se rescountrè pièi que Jèsu fasié lou tour di vilo e di vilage, predicant e anounciant l'Evangèli dóu reiaume de Diéu. E li Douge èron à sa coumpagno,

² Emé peréu quàuqui femo qu'èron estado garido dis esperit catiéu e de malautié: Marìo que ié dison Madaleno, que d'elo n'avié sourti sèt demòni;

³ Pièi Jano, la mouié de Cusa, baile d'Erode, e Susano, e que-noun-sai d'autro que l'ajudavon de si bèn.

⁴ Adounc, coume tout un mouloun de pople s'acampavo, e que di vilo landavon vers éu, ié diguè en parabolo:

⁵ S'enanè, lou semenaire, semena soun gran. E d'enterin que semenavo, n'en toumbè'n rode long de la draio, que lou chaupinèron e ié fugue manja pèr lis aucèu de l'èr.

⁶ Un autre rode toumbè sus la pèiro; e tre greia, se sequè, dóumaci mancavo de tempié.

⁷ Un autre rode toumbè au mitan dis espino; e, creissènt ensèmble, lis espino l'estoufèron.

⁸ Un autre rode toumbè dins de terro bono; sourtiguè pièi e faguè d'un cènt. Acò disènt, éu cridavo: Quau a d'auriho pèr l'ausi, que l'ause.

⁹ Adounc ié demandèron, si disciple, dequ'èro aquelo parabolo.

¹⁰ Éu ié venguè: A vautre vous es douna de counèisse lou mistèri dóu reiaume de Diéu mai is autre acò's en parabolo, de maniero que, tout en vesènt, vegon pas, e tout en escoutant, coumprengon pas.

¹¹ Veici dounc aquesto parabolo: la semenço, acò's la paraulo de Diéu.

¹² Aquéli que soun de-long de la draio es li gènt qu'escouton; mai pièi vèn lou diable, e lèvo de si cor la paraulo, cregnènço qu'en venènt à crèire siegon sauva.

¹³ Aquéli que soun sus la pèiro, es li gènt qu'entre ausi la paraulo, emé gau la reçaupon; mai, éli, de racino n'an ges; creson un tèms, e, vèngue la tentacioun, se retiron.

¹⁴ Ço que toumbo dins lis espino, es aquéli qu'an escouta la paraulo, em'acò s'envan e soun estoufa pèr li pensamen, li richesso e li jouïssènço de la vido, bèn tant que fan ges de fru.

¹⁵ Enfin ço que vai en bono terro, es aquéli qu'en escoutant la paraulo em'un cor bon e mai que bon, la retènon e porjon de fru en paciènci.

¹⁶ I'a res qu'en aguènt atuba 'no làmpi, la cuerbe d'un vas o la boute souto lou lié; mai es sus lou candelié que la bouto, pèr que li gènt en intrant vegon lou lume.

¹⁷ Dóumaci noun i'a rèn de secrèt que noun ague d'èstre manifesta, ni rèn d'escoundu que noun ague d'èstre couneigu e de parèisse au grand jour.

¹⁸ Avisas-vous dounc de la maniero qu'escoutas. Dóumaci quau a, ié dounaran; e quau noun a, meme ço que crèi d'avé ié levaran.

¹⁹ Pamens lou venguèron trouva sa maire emé si fraire; mai poudien pas veni jusquo vers éu, raport au mouloun de pople.

²⁰ Em'acò ié faguèron saupre: I'a vosto maire e vòsti fraire aqui deforo que vous volon vèire.

²¹ E, respoundènt, éu ié diguè: Ma maire e mi fraire, es aquéli qu'escouton la paraulo de Diéu e que la praticon.

²² Se devino qu'un jour éu mountè dins uno barco emé si disciple, e ié diguè: Passen de l'autro man dóu lau E partiguèron.

²³ Enterin que navegavon, éu s'endour-miguè; e zóu! toumbè'no broufounié de vènt sus lou lau, bèn tant que s'emplissien d'aigo e n'èron à mand de peri.

²⁴ Adounc s'avançant d'éu, lou revihèron, en disènt: Mèstre, sian perdu! Mai éu, s'estènt auboura, remouchinè lou vènt e lis aigo tempestouso; tout acò calè, e faguè tèms siau.

²⁵ Alor ié diguè: Ounte es vosto fe? Mai éli, plen de cregnènço, d'amiracioun, se venien de l'un à l'autre: Quau dounc es aquéu que coumando i vènt e à la mar, em'acò i'óubeïsson?

²⁶ Venguèron arramba au païs di Gerasen, qu'es en fàci de la Galilèio.

²⁷ E quand Jèsu aguè davala en terro, ié courreguè au rescontre un ome qu'èro endemounia dempièi que-noun-sai de tèms. D'abihage n'èro nus, e noun es dins un oustau que restavo, mai dins li toumbèu.

²⁸ Aquéu-d'aqui, tre vèire Jèsu, toumbè au sòu davans éu, e d'uno voues bramanto diguè: Que i'a entre iéu e tu, Jèsu, Fiéu dóu Diéu Autisme? Te n'en prègue, me tourmentèsses pas.

²⁹ Jèsu, dóumaci, coumandavo à l'esperit orre de sourti d'aquel ome. Es que, dempièi de tèms e de tèms, se i'èro arrapa; e avien bèu l'estaca 'mé de cadeno e lou teni dins lis enfèrri, éu espóutissié tóutis sis estaco, e èro butassa pèr lou demòni dins li desert.

³⁰ Jèsu ié demandè: Toun noum coume es? Eu diguè: Legioun. Car n'èro intra que-noun-sai de demòni dins éu.

³¹ E lou pregavon que noun ié coumandèsse d'ana dins lou garagai.

³² Or, i'avié peraqui un grand troupèu de porc que pasturavon sus la mountagno; e lou preguèron de ié permetre d'intra dins aquéli porc. Éu ié permeteguè.

³³ Sourtiguèron dounc, li demòni, d'aquel ome, e intrèron dins li porc; e bourro-bourro partiguè lou troupèu tèsto-pouncho dins lou lau, em'acò se neguè.

³⁴ De vèire ço qu'arribavo, aquéli que gardavon s'encourreguèron, e l'anèron dire dins la vilo e dins li bastido.

³⁵ Sourtiguèron li gènt pèr vèire ço qu'èro arriba; venguèron vers Jèsu, e trouvèron aquel ome, que li demòni avien sourti d'éu, asseta à si pèd, abiha e dins soun bon sen; em'acò prenguèron pòu.

³⁶ Aquéli qu'avien vist la causo, countèron i gènt coume èro esta sauva de la legioun.

³⁷ Alor touto la poupulacioun dóu païs di Gerasen preguè Jèsu de s'aliuncha, qu'èron tóuti pres d'un gros esfrai. Adounc, éu mountè dins la barco pèr s'entourna.

³⁸ E l'ome que li demòni avien sourti d'éu ié demandavo d'èstre en sa coumpagno; mai Jèsu l'enmandè, disènt:

³⁹ Entourno-te à toun oustau, e conto un pau que gràndi causo Diéu a fa pèr tu. E s'enanè cridant pèr touto la vilo li gràndi causo que Jèsu i'avié facho.

⁴⁰ Vous trouvarés que Jèsu, à soun retour, reçaupè dóu pople bèn d'acuei: dóumaci tóuti l'esperavon.

⁴¹ E veici qu'un ome nouma Jaïr, qu'èro priéu de la sinagogo, venguè se traire i pèd de Jèsu, lou pregant d'intra dins soun oustau.

⁴² Dóumaci avié 'no fiho unico, d'uno dougeno d'an, qu'anavo mouri. E se trouvè que Jèsu, en i'anant, èro esquicha pèr lou poupulas.

⁴³ Em'acò uno femo qu'avié'no perdo de sang desempièi douge an de tèms, e qu'avié despensa tout soun viéure en medecin, sènso que pas-un aguèsse pouscu la gari,

⁴⁴ S'avancè d'éu à rèire, e touquè la franjo de soun vièsti: sus lou cop s'arrestè sa perdo de sang.

⁴⁵ E Jèsu diguè: Quau es que m'a touca? Coume tóuti disien de noun, Pèire e aquéli qu'èron em'éu ié faguèron: Mèstre, aquéu poupulas vous quicho e vous desvarìo, e disès: Quau m'a touca?

⁴⁶ Mai diguè Jèsu: M'a touca quaucun; dóumaci, iéu counèisse qu'uno vertu a sourti de iéu.

⁴⁷ De vèire alor, aquelo femo, que noun s'èro pouscudo escoundre, venguè tremoulanto se traire à si pèd; e, davans tout lou mounde, espliquè coume anavo que l'avié touca, e coume sus lou cop èro estado garido.

⁴⁸ Jèsu ié diguè: Ma fiho, t'a fe t'a sauvado; vai en pas.

⁴⁹ Parlavo encaro, quand venguè quaucun dire au priéu de la sinagogo: Es morto ta chato, lou destournes pas.

⁵⁰ Mai Jèsu, ausido aquelo paraulo, respoundeguè au paire de la pichoto: Cregnegués rèn; tant soulamen agués la fe, e sara garido.

⁵¹ Estènt arriba à l'oustau, leissè intra degun em'éu senoun Pèire emai Jaque e Jan, e lou paire e la maire de la pichoto.

⁵² Èron en trin de ploura, tóuti, e la plagnien. Éu diguè: Plourés pas, qu'es pas morto la pichoto, mai dor.

⁵³ E se trufavon d'éu, sachènt proun qu'èro morto.

⁵⁴ Adounc, éu ié prenènt la man, cridè, disènt: Pichoto, lèvo-te.

⁵⁵ E soun amo estènt revengudo, elo se levè subran; em'acò Jèsu coumandè que la faguèsson manja.

⁵⁶ N'en restèron atupi si parènt; mai i'óusservè que diguèsson en res ço qu'èro arriba.