Sant Lu 1 - Lis Evangèli 1903 (Provençal)

CHAPITRE PROUMIÉ

Prefàci de l'evangelisto. — Un ange predis la neissènço dóu Precursour. — Anounciacioun de Marìo. — La Santo Vierge vai vèire sa cousino Eisabèu. — Lou «Magnificat.» — Neissènço e circouncisioun de Jan-Batisto. — Lou «Benedictus.»

¹ Forço gènt, aguènt assaja de bouta en ordre l'istòri di causo que se soun passado au mitan de nautre,

² Counfourmamen à la tradicioun que nous vèn d'aquéli que lis an visto au coumençamen, e que fuguèron li menistre de la paraulo,

³ M'a sembla bon, à iéu tambèn, après avé ressegui tóuti aquéli causo emé siuen dempièi la coumençanço, de te li bouta pèr escri, bèn en ordre, o bounissime Teoufile,

⁴ Sus l'estiganço que recounèigues lou verai di paraulo que t'an ensignado.

⁵ I'avié, dóu tèms d'Erode rèi de Judèio, un prèire nouma Zacarìo, de la classo d'Abia; sa mouié èro di fiho d'Aaroun e ié disien Eisabèu.

⁶ Eron juste tóuti dous davans Diéu, e caminavon dins tóuti li coumandamen e lis ourdounanço dóu Segnour, franc de vitupèri.

⁷ Em'acò n'avien ges d'enfant, dóumaci Eisabèu èro turgo, e tóuti dous se fasien dins l'age.

⁸ Or, s'anè trouva, coume Zacarìo èro dins si founcioun de sacerdòci davans Diéu, dins l'ordre de sa classo,

⁹ Que lou sort ié toumbè, segound l'usanço establido entre prèire, d'intra dins lou tèmple dóu Segnour pèr i'óufri l'encèns.

¹⁰ E touto la foulo dóu pople èro deforo, que pregavo, à l'ouro de l'encèns.

¹¹ Em'acò i'apareiguè un ange dóu Segnour, que se tenié au coustat dre de l'autar de l'encèns.

¹² Zacarìo n'aguè lou treboulèri en lou vesènt, e se sentiguè l'esfrai dins l'amo.

¹³ Mai l'ange ié diguè: Agues pas pòu, Zacarìo, qu'es enausido ta pregadisso, e ta femo Eisabèu t'enfantara 'n fiéu que ié dounaras lou noum de Jan.

¹⁴ Vas èstre dins la gau e lou trefoulimen, e que noun-sai de gènt à sa neissènço menaran joio.

¹⁵ Car sara grand davans lou Segnour. De vin e de liquour embriaganto, éu n'en béura ges; e sara 'mplena dóu Sant-Esperit au sen meme dé sa maire.

¹⁶ Counvertira forço enfant d'Israèl au Segnour soun Diéu,

¹⁷ E caminara davans éu dins l'esperit e la vertu d'Elìo, pèr adurre li cor di paire vers lis enfant e li mescresènt à la prudènci di juste, sus l'estiganço de prepara au Segnour un pople acoumpli.

¹⁸ E diguè Zacarìo à l'ange: En que lou couneirai acò-d'aqui? iéu, dóumaci, siéu vièi, e ma mouié se fai dins l'age.

¹⁹ L'ange ié respoundeguè: Iéu siéu Gabriéu, que me tène davans Diéu; e siéu manda pèr parla 'mé tu e t'adurre aquelo bono nouvello.

²⁰ E veici que saras mut, e que pourras plus parla enjusquo au jour qu'aquéli causo auran d'èstre, dóumaci as pas creigu à mi paraulo que s'acoumpliran en soun tèms.

²¹ Pamens, lou pople esperavo Zacarìo; e s'estounavon li gènt qu'istèsse tant dins lou tèmple.

²² Mai, quand fuguè sourti, ié poudié plus parla à-n-éli; e coumprenguèron qu'avié 'gu 'no vesioun dins lou temple: éu ié fasié de signe, e restè mut.

²³ E vous trouvarés que, quouro fuguèron acaba li jour de soun menistèri, éu s'entournè à soun oustau.

²⁴ Quauque tèms après, Eisabèu sa mouié councevè; e se tenié 'stremado cinq mes, disènt:

²⁵ Vaqui ço qu'a fa pèr iéu lou Segnour, quouro a 'spincha vers iéu pèr me gara ma vergougno au mitan dis ome.

²⁶ Or, au sieisen mes, l'ange Gabriéu fuguè manda pèr Diéu dins uno vilo de Galilèio, que ié dison Nazarèt,

²⁷ Vers uno vierge fiançado em' un ome nouma Jóusè, de l'oustau de Dàvi: e lou noum de la Vierge èro Marìo.

²⁸ L'Ange, estènt intra'vers elo, ié diguè: Salut, pleno de gràci! lou Segnour es emé vous; benesido sias entre li femo.

²⁹ Elo, tre l'ausi, fuguè treboulado de si paraulo; e dintre elo cercavo dequé poudié bèn èstre aquelo saludacioun.

³⁰ E ié venguè l'ange: Cregnés rèn, o Marìo, qu'avès trouva gràci davans Diéu.

³¹ Veici que councevrés dins voste sen e qu'enfantarés un fiéu, e l'apelarés dóu noum de Jèsu.

³² Éu sara grand, ié diran lou Fiéu de l'Autisme; e ié dounara, lou Segne Diéu, lou trone de Dàvi soun paire; regnara sus l'oustau de Jacob eternamen,

³³ E soun règne aura ges de fin.

³⁴ Alor Marìo à l'ange diguè: Coume acò pòu avé d'èstre, estènt que counèisse ges d'ome?

³⁵ L'ange ié respoundeguè, disènt: Lou Sant-Esperit davalara en vous e la vertu de l'Autisme vous oumbrejara. Vaqui perqué lou Sant que dèu naisse de vous, ié diran lou Fiéu de Diéu.

³⁶ E vous trouvarés qu'Eisabèu vosto parènto a councéupu, elo tambèn, un fiéu dins soun vieiounge; e n'es aro à si sièis mes, elo que la dison esterlo:

³⁷ Dóumaci, i'a rèn d'impoussible à Diéu.

³⁸ Marìo alor diguè: Vès-eici la servicialo dóu Segnour! en iéu fague-se coume avès di. E l'Ange la quitè.

³⁹ Dins aquéli jour d'aqui, Marìo, s'aubourant, s'enanè pèr mountagno, à la despachado, en uno vilo de Juda.

⁴⁰ Em' acò intrè dins l'oustau de Zacarìo e saludè Eisabèu.

⁴¹ Or, vous capitarés que, pas pulèu ausi lou salut de Marìo, Eisabèu, soun enfant ressautè dins soun sen, e fuguè 'mplenado Eisabèu dóu Sant-Esperit;

⁴² E faguè 'no grando esclamacioun, disènt: Benesido siés tu entre li femo, e benesi es lou fru de toun sen!

⁴³ Mai d'ounte me toumbo acò que me vèngue vèire la Maire de moun Diéu?

⁴⁴ Ve, pas pulèu toun salut m'a brusi dins lis auriho, a trefouli de gau l'enfant dins moun sen.

⁴⁵ Benurouso, tu qu'as agu fe, dóumaci se coumpliran li causo que te soun estado dicho pèr lou Segnour.

⁴⁶ E diguè Marìo: Canto glòri moun amo au Segnour,

⁴⁷ E trefoulis moun esperit en Diéu moun Sauvaire,

⁴⁸ Pèr-ço-qu' a manda lis uei vers la bassesso de sa servènto. Veici qu'à parti d'aro, benurouso me diran tóuti li generacioun:

⁴⁹ Dóumaci a fa dins iéu de gràndi causo, Aquéu que pòu tout, e sant es soun noum;

⁵⁰ E sa misericòrdi s'espandis de generacioun en generacioun susaquéli que lou cregnon.

⁵¹ A fa senti la forço de soun bras, a 'scarabouia li superbe gounfle de l'ourgueianço de soun cor.

⁵² A debaussa li catau de si trone, e mes lis umble sus l'auturo.

⁵³ Lis afama, lis a clafi de bèn; e li richas, lis a bandi nus e crus.

⁵⁴ A pres à sa sousto Israèl soun servitour, se recourdant sa misericòrdi,

⁵⁵ Coume l'avié proumés à nòsti paire, à-n-Abram em' à sa raço pèr li siècle.

⁵⁶ Reste Marìo em' Eisabèu quàsi tres mes, pièi s'entournè à soun oustau.

⁵⁷ Pamens, Eisabèu fuguè au plen jour de s'acoucha, e s'acouchè d'un drole.

⁵⁸ Aprenguèron, si vesin e si parènt, qu'avié relarga lou Segnour sa misericòrdi sus elo, e la bèn-astrugavon.

⁵⁹ Or, vous trouvarés, au jour vuechen, venguèron pèr circouncire lou pichot, e l'apelavon, éu, dóu noum de soun paire, Zacarìo.

⁶⁰ Mai prenènt la paraulo, sa maire venguè: Que noun! mai ié diran Jan.

⁶¹ E ié faguèron: I'a res dins ta famiho que porte un noum ansin.

⁶² D'enterin, demandavon pèr signe à soun paire coume voulié que lou noumèsson.

⁶³ Éu demandè 'no tableto e 'scriguè: Jan, acò 's soun noum. E restèron tóuti espanta.

⁶⁴ Quatecant se durbiguè sa bouco, e, la lengo libro, éu parlavo en benesissènt Diéu.

⁶⁵ E n'istèron dins la cregnènço, tóuti li gènt dóu vesinage; e sus tóuti li mountagno de Judèio s'esbrudiguèron aquéli meraviho.

⁶⁶ Em'acò tóuti aquéli que n'entendien parla li counservavon dintre soun cor, disènt: Que pensas que vai èstre aquéu pichot? car la man dóu Segnour èro em'éu.

⁶⁷ E Zacarìo, soun paire, fuguè 'mplena dóu Sant-Esperit, e proufetisè en disènt:

⁶⁸ Benesi lou Segne Diéu d'Israèl, qu'a vesita e rachata soun pople,

⁶⁹ E fa sourti pèr nautre un pouderous Sauvaire dins l'oustau de Dàvi, soun serviciau!

⁷⁰ Acò 's la paraulo qu'a dicho pèr la bouco de si sant proufèto di siècle passa,

⁷¹ Que nous sauvarié de nòstis enemi, e de l'arpo de tóuti aquéli que nous ahisson,

⁷² Pèr faire misericòrdi à nòsti paire e se remembra soun alianço santo.

⁷³ Acò 's lou pache que pachejè em' Abraham noste paire, de nous acourda éu aquesto gràci:

⁷⁴ Qu'uno fes libera de la man de nòstis enemi, sènso cregnènço lou serviguen,

⁷⁵ Caminant à sa presènci dins la santeta e la justiço, tóuti li jour de nosto vido.

⁷⁶ E tu, pichot, lou proufèto de l'Autisme te diran: caminaras, dóumaci, davans la fàci dóu Segnour, pèr alesti si draio,

⁷⁷ Sus l'estiganço de douna la sciènci dóu salut à soun pople, en visto de la remessioun di pecat,

⁷⁸ Pèr la misericòrdi de noste Diéu courau, que, gramaci elo, lou Soulèu levant nous a vesita d'eilamount,

⁷⁹ Pèr faire lume à-n-aquéli que soun asseta dins la sournuro e dins l'oumbro de la mort, pèr regi nòsti pèd dins la draio de la pas.

⁸⁰ Or, lou pichot se fasié grand e se counfourtavo en esperit; e trevè li desert enjusquo au jour de sa manifestacioun en Israèl.